Tagarchief: joris caluwaerts

AUDIOFOON / PLAAT

TEN GELEIDE

De komende maanden ben ik binnen Het nieuwstedelijk aan de slag als onderzoeker. Het onderzoeksproject heet PLAAT (werktitel) en heeft zijn naam niet gestolen, want finaal zou het moeten resulteren in een plaat, al kan het evengoed een CD worden, een Spotify-album of een afspeellijst op Soundcloud.

Belangrijker is dat het een werk wordt dat in de studio wordt gemaakt en dat de structuur heeft van een plaat. Losse items dus, die niet per se samenhang hoeven te vertonen, met een paar seconden stilte ertussen om ze van mekaar te scheiden.

De bijzonderheid is dat het niet om liedjes of songs zal gaan. Ik spreek liever over ‘items’ of ‘nummers’ omdat er niet (of nauwelijks) op gezongen zal worden, maar wel gesproken, geacteerd, getelefoneerd, gefluisterd of gedeclameerd, maar evengoed gesampled en vervolgens gemonteerd, gebruiteerd,…

Ik voer dit onderzoek samen met muzikant / componist / producer Joris Caluwaerts met wie ik de afgelopen jaren tal van muziektheatervoorstellingen, podcasts en hoorspelen maakte. Doel is dat we na dit onderzoek allebei beter zijn geworden, elk in onze kant van dit vak.

AUDIOFOON

Ter inspiratie (en ook een beetje om uitgelegd te krijgen wat ik bedoel) ben ik een afspeellijst begonnen op Spotify.

Die lijst heet AUDIOFOON, een adjectief (het substantief ‘audiofoon’ betekent ‘hoorapparaat’) dat een redelijk goeie samenvatting is van waar ik naar op zoek ben, van het veld, het gebied dat ik probeer af te bakenen, dat tussen popmuziek en verhalend audiowerk.

Popmuziek met een narratief. Of een eigen dramaturgie. Waarbij ‘niet zingen, maar praten op muziek’ een bewust gekozen vorm is, die een bepaalde inhoud dient. En ook: waarbij de muziek niet lukraak gemaakt is omdat er nu eenmaal muziek moest zijn. Er moet een verband zijn met de tekst (of de samples, de field recordings, de bruitages, de found footage,…)

KLIK HIERONDER ALVAST DOOR NAAR DE LIJST:

Stel de Spotify-lijst in op volgorde van ‘artiest’. Zo kan je hem makkelijk combineren met de tekst en uitleg in dit document.

SPOTIFY PLAYLIST

Het samenstellen van de afspeelllijst blijkt alvast een goeie oefening te zijn. En het fenomeen ‘Spotify’ een interessante bondgenoot omdat het algoritme (immer in combinatie met je eigen zoekarbeid, want het algoritme is god niet!) je bij items en werkstukken brengt die je in je eentje niet zo gauw zou gevonden hebben.

Ik ben ook bewust op zoek vanuit het gegeven ‘popmuziek’. Dat een audiofoon item een zekere mate van toegankelijkheid heeft, treffelijk in het oor ligt of zelfs dansbaar is…

AUDIOCRUSADERS

Dat laatste is geen absolute must – evengoed mag de plaat korte docu’s of hoorspelen bevatten – maar mij lijkt het toch een meerwaarde te zijn. Daar zit het project ‘Audiocrusaders’ zeker voor iets tussen. Audiocrusaders is een DJ-duo dat ik met dichter / DJ / performer Jan Ducheyne vorm en waarmee we audiofeestjes allerhande opluisteren met wat Jan en ik ‘dansbare audio’ noemen.

De fameuze DJ-booth van Audiocrusaders op Oorzaken Festival, Amsterdam.

Daarom zoek ik in de rand van mijn onderzoek ook naar nummers die binnen mijn definitie passen maar die niettemin in de hitparade hebben gestaan en dus herkend kunnen worden door een (dansend) publiek. Denk aan klassiekers als ‘Jeanny’ van Falco (gesproken, zelfs geacteerde strofes in het Duits, een gezongen refrein in het Engels en een ‘newsflash’ in de bridge) of het op documentaire samples gebaseerde ’19’ van Paul Hardcastle. Maar ook gezongen hits met een gesproken gedeelte, vaak van bekende artiesten. Denk aan het gesproken ‘Onze Vader’ in ‘Controversy’ van Prince, de intro (bruitages) en de afwikkeling (voice over) van de hit ‘Thriller’ van Michael Jackson of de emotionele, geacteerde parlando’s in nogal wat sixtieshits van The Shangri Las.

THE BOOKS

Het overgrote deel van de lijst echter bestaat uit minder bekend werk van minder bekende artiesten. Een aantal van die artiesten hebben oeuvres die in hun geheel ‘spot on’ zijn. Ik heb hun aandeel in de lijst bewust binnen de perken gehouden en enkel een paar sleutelvoorbeelden proberen over te houden, maar eigenlijk past bijvoorbeeld het werk van ondermeer Laurie Anderson en The Books in zijn geheel in de lijst.

Laurie Anderson als perfect voorbeeld van afgemeten spraak en inhoudsvolle tekst die nauw samenhangt met de muziek en The Books als ultieme combi van audiosampling, werken met field recordings, bruitages en found footage op muziek die ook zonder deze ingrediënten op zich kan staan. Dat hoop ik ultiem te vinden en ooit zelf te maken: verhalende popmuziek waarbij alle pijlen op hetzelfde doel zijn gericht zonder dat bepaalde onderdelen (tekst, muziek,…) zich per se hebben moeten inperken of opofferen voor andere. Ze moeten ook op zich perfect overeind blijven.

Dat is een groot verschil met hoe muziek binnen de audiowereld wordt aangewend in pakweg podcasts (waar vaak muziek erg ten dienste van de vertelling staat) of hoe binnen de popmuziek met tekst wordt omgegaan (waar tekst soms als vehikel wordt gezien).

WITH A LITTLE HELP

Behalve eigen zoekwerk via tal van zoektermen en algoritmes heb ik ook verschillende mensen over mijn onderzoek verteld in de hoop tips aan ze te ontfutselen. Didi De Paris blijkt bijvoorbeeld een groot plunderphonicskenner te zijn. Maar minstens evenveel had ik aan tips van ondermeer Jan Ducheyne, Wim Dejaegher, Tim Toubac, Marie De Broeck, Annelies Verbeke, Hanne Foblets, Stijn Meuris, Sara Vertongen, Arie Adriaensen, Yesim Bektas, Brecht Gielis, Bart Leeten, Sara Bomans, Viktor Thys, Greet Van Poeck, Annelies Moons & Niels Boutsen, Jo Zanders, Wederik De Backer, Rudy Trouvé en Gerrit Valckenaers. 

MUZIEKTHEATER

De kern van dit onderzoek draag ik al vele jaren mee. Het stamt uit de vroege jaren van Braakland/ZheBilding, waar we op een bepaald moment beslist hebben om muziektheater te maken dat zich speciaal toelegt op spreken op muziek, waarbij we sterk een gelijkekansenbeleid voor tekst en muziek probeerden te voeren.

Muziek is op zich heel vormelijk, tekst heel inhoudelijk. Maar door de twee te combineren, merk je dat je met tekst inhoud kan geven aan muziek, kan maken dat die ergens voor gaat staan (een inhoud, een landschap, een emotie,…) en dat werken met muziek je toestaat om tekst vormelijker, muzikaler, te gaan aanwenden waardoor acteren niet altijd ingevoeld, psychologisch spel hoeft te zijn.

Aan het einde van het vorig decennium trakteerde Braakland zich tweemaal op een workshop ‘spreken op muziek’ voor regisseurs, acteurs en muzikanten, geleid door muzikant en musicoloog Gerrit Valckenaers en muzikant / popkenner Rudy Trouvé. Daar hield ik een eerste collectie ‘audiofone songs’ aan over die mee de basis heeft gevormd van de collectie die ik nu aan het aanleggen ben.   

AUDIO

De fusie met de Queeste tot Het nieuwstedelijk was het moment dat we officieel ‘audio’ zijn gaan toevoegen aan de artistieke aandachtspunten van het gezelschap. Dat maakt de tijd nog rijper voor dit onderzoek. Zeker omdat ik na het maken van ondermeer De Sporen van Claus en De Kiezer Beslist de smaak van het monteren van audio erg te pakken heb.

Ergens ‘de smaak van te pakken hebben’ betekent nog niet dat ik er echt ‘iets van ken’. Ik hou van muziek, maar een musicoloog ben ik allerminst, zoals ik ook geen muzikant ben. Ik voer dit onderzoek dan ook vanuit een zekere bescheidenheid, in de simpele hoop iets bijgeleerd te hebben aan het einde.

HANDLEIDING BIJ DE AFSPEELLIJST AUDIOFOON

Hieronder vind je de notities die ik heb gemaakt bij mijn Spotifylijst AUDIOFOON. Wie zich zou afvragen waarom bepaalde nummers die lijst gehaald hebben, waarom ze mij dus inspireren of waarom ze relevant zijn voor het onderzoek, kan die notities raadplegen. Wie de Spotifylijst AUDIOFOON instelt in volgorde van ARTIEST, vindt het makkelijkst de weg.

Denk je zelf nog aan nummers die echt in deze lijst horen te staan? Laat het mij dan weten via mail: adriaan + @ + nieuwstedelijk + .be, via de reactie-sectie op deze blog of via facebook.

AFBAKENING

Is rappen ook niet spreken op muziek? Natuurlijk, maar het is een gebied waarvan ik alleen het gebied ‘spreken op beats’ heb opgezocht. Daar vind je bijvoorbeeld een artiest als Gil Scott-Heron. Rap avant la lettre. Letterlijk pre-hip hop. Ook een hedendaags artiest als Kate Tempest blijft heel mooi net van het klassieke rappen af en staat dus in de lijst.

Net als de rappers laat ik The Beat Poets en alle afgeleiden ervan grotendeels buiten beschouwing. En bij uitbreiding artiesten die meer vanuit een (vrije) bluesachtige-insteek spreken op muziek. Ik hou wel van die vorm, maar ik merk dat ik er weinig van kan leren. In deze fase heb ik meer aan afgemetener vormen van spreken op muziek omdat ik nog volop lerende ben hoe dat juist werkt, waarom een bepaalde zin juister of muzikaler of emotioneler of krachtiger klinkt wanneer die gelanceerd wordt op pakweg een bepaalde muzikale tel. 

Wat voor The Beat Poets geldt, geldt ook voor nogal wat Franstalige gesproken muziek. Die bestaat volop, mede door het feit dat de Franse taal melodieus is en heel vlot mengt met de muziek. Mooi en werkzaam is het zeker, maar ik leer er weinig van bij. De Franse songs in de lijst klinken vaak opvallend staccato.

Wat dan weer wel opvallend vaak terugkeert in de lijst, zijn Franstaligen die Engels spreken op muziek. Zeker iets om te onthouden als we stemmen gaan zoeken voor het maken van eigen werkstukken, want bepaalde accenten zijn heel werkzaam in het spreken op muziek.

Tenslotte: wanneer wordt spreken precies zingen? Daar ben ik niet uit, maar ik ben wel spaarzaam geweest op ‘spreekzang’ bij het samenstellen van de lijst. Maar om iemand als Lou Reed kon ik echt niet heen. Een van de meesters, dat spreekt vanzelf.

TAGS / LABELS / CATEGORIEËN

Om een beetje lijn te krijgen in de lijst, heb ik ieder item behalve van een woordje uitleg en, wanneer relevant, ook van de songtekst voorzien, maar ook van een aantal labels.

Heel vaak wordt er om welbepaalde redenen gekozen om niet te zingen, maar te spreken, te fluisteren, te monteren, te bruiteren, etc. op de muziek. Zo wordt er veel politiek bedreven via spreken op muziek. En wordt er veel op muziek gesproken, gehijgd en gefluisterd om een sensueel effect te bekomen. Ook bestaan er nogal wat gesproken songs die popcultuur als thema hebben. Alsof popmuziek gezongen moet zijn, maar de reflectie erop gesproken.  Dat zijn alvast drie van die categorieën: POLITIEK, SENSUEEL en POPCULTUUR.

Hier vindt je alle labels opgesomd:

DANSBAAR / NIET DANSBAAR

Dit noteer ik terwille van Audiocrusaders, het DJ-duo dat ik met Jan Ducheyne vorm en dat mensen wil laten dansen op audiowerk.

POPCULTUUR

Een vaak terugkerend thema in de selectie, dat het gegeven ‘popmuziek maken en uitvoeren’ zelf het thema wordt van het werkstuk.

SENSUEEL

Er wordt vaker gesproken, gehijgd, geperformd,… op muziek als het om songs met een sensuele of seksuele inhoud gaat. Denk aan ‘Je t’aime, mon non plus’ (niet in de lijst), wat zowat ‘the mothership’ is in deze categorie.  

PLUNDERPHONICS

Verregaande vormen van sampling en audiomontage, waar meestal diefstal van andermans werk mee gepaard gaat, heel vaak als commentaar op het werk van die ander.

SPEECH MELODY / VOICE PROCESSING

Een belangrijk aandachtspunt in mijn onderzoek: het pitchen van de stem voor extra grip op en match met de muziek of de natuurlijke melodie van de stem omzetten in muziek.

MONTAGEKUNST

Meerbepaald de montage van stemmen. Pakweg een interview of tekstsample zo gebruiken of bewerken dat er muziek van komt.

VERHALEND

Als er duidelijk een verhaal verteld wordt met een begin, midden, einde,…

POLITIEK

Als er iets van speech, politiek statement of vergelijkbaar in het spel is.

ACTEREN (VOOR DE MICROFOON)

Als er sprake is van tekst die geperformd wordt, als er een personage wordt neergezet of als er iets van ingeleefd spel bij komt kijken.   

GEOGRAPHICAL

Als ‘plaatsen’ (een stad, buurt, straat) een inspiratiebron of insteek zijn in muziek of songtekst.

BRUITAGE

In geval van opvallend gebruik van (alleen maar) bruitagegeluiden of klankomgevingen.  

OPSOMMERIG

Als er lijstjes en opsommingen worden ingezet bij wijze van tekst.

STEMACTEUR / STERARTIEST

Als er een professionele stem wordt ingezet voor het werkstuk. Vaak stemmen die op zich een orkest vormen.

DOCUMENTAIR

Documentaire popmuziek, het bestaat, jawel!

INTERVIEW

Als de stemsamples uit een interview komen. Zeker iets dat ik veelvuldig wil proberen in de praktijkkant van het onderzoek: interviews via voice processing en montage doen blenden met muziek of het interview zo behandelen dat er muziek van komt.

PER UITZONDERING GEZONGEN OF INSTRUMENTAAL

Het gebeurt al eens dat ik een nummer tegenkom dat niet aan de definitie van ‘audiofonie’ voldoet, maar toch in de lijst hoort. Meestal omdat het mij muzikaal aan Joris doet denken of omdat ik er zelf iets mee heb.

GEPERFORMDE POËZIE

Gedichten op muziek. Maar alleen als de performer een band aangaat met de muziek of andersom. Niet gewoon een gedicht met een sfeermuziekje eronder.

RECLAME

Goeie reclamespots zijn vaak audiowerkstukken op zich met een goede stemacteur, interessante klanken, een hoog montageritme. Je komt ze dan ook geregeld tegen, soms in zijn geheel, soms verknipt tot iets nieuws.

TOP TIEN HIT

Een zoektocht binnen de zoektocht. Bestaan er grote hits die meer gesproken, gesampled of gemonteerd zijn dan dat er op gezongen wordt? Ja.

Veel plezier met de afspeellijst en het woordje uitleg erbij dat hieronder van start gaat!

Adriaan

AFSPEELLIJST AUDIOFOON

Nog eens opnieuw de link naar de lijst die je dus best in volgorde van artiest benadert:

A Certain Ratio

HOUSES IN MOTION (2019)

Goeie cover van een gesproken Talking Heads-nummer (het origineel is verderop in de lijst terug te vinden). Vocodergebruik op maat (niet te vet), ter vervanging van wat normaal gezien het meest zangerige element is in de Talking Heads-versie: het refrein. Net iets audiofoner dus, deze versie, alsook iets dansbaarder.

DANSBAAR / VOICE PROCESSING

Adriaan Van Aken / Joris Caluwaerts

DE KIEZER BESLIST (Spotify-album, 2018/2019)

Ik zet onszelf er maar meteen tussen omdat dit een van de weinige courant verspreide Vlaamse / Nederlandstalige voorbeelden van de samentrekking audio en muziek. Semi-verhalend, maar vooral met een eigen dramaturgie: politieke stemmen, zo gemonteerd dat het muzikaal en dansbaar wordt. Hoe linkser de politici zijn hoe meer naar links hun stemmen zijn gemonteerd, hoe rechtser hoe meer naar rechts. Het politieke ‘spectrum’ wordt zo het ‘politieke stereobeeld’.    

DANSBAAR / SEMI-VERHALEND / POLITIEK / OPSOMMERIG

Adriano Celentano

PRISENCOLINENSINAINCIUSOL (1973)

Leuke tip van zowel Sara Vertongen als Stijn Meuris. Een lied in een verzonnen taal.

“Prisencolinensinainciusol” is a song texted and composed by Adriano Celentano, and performed by Celentano and his wife, Claudia Mori. It was first released as a single in 1972, and later on his album Nostalrock (1973). The song is deliberately meant to sound to its intended Italian audience like English spoken with an American accent, but the lyrics are actually pure gibberish, with the exception of the words “all right.”
Celentano’s intention with the song was to explore communications barriers.

“Ever since I started singing, I was very influenced by American music and everything Americans did. So at a certain point, because I like American slang – which, for a singer, is much easier to sing than Italian – I thought that I would write a song which would only have as its theme the inability to communicate. And to do this, I had to write a song where the lyrics didn’t mean anything.”

In de col men seivuan
Prisencolinensinainciusol ol rait
Uis de seim cius men
Op de seim ol uat men
In de colobos dai
Trr
Ciak is e maind beghin de col
Bebi stei ye push yo oh
Uis de seim cius men
In de colobos dai
Not is de seim laikiu
De promisdin iu nau
In trabol lovgiai ciu gen
In do camo not cius no bai
For lov so op op giast
Cam lau ue cam lov ai
Oping tu stei laik cius
Go mo men
Iu bicos tue men cold
Dobrei gorls
Oh sandei

Ai ai smai sesler
Eni els so co uil piso ai
In de col men seivuan

Prisencolinensinainciusol ol rait
Uei ai sint no ai
Giv de sint laik de cius
Nobodi oh gud taim lev feis go
Uis de seim et seim cius
Go no ben let de cius
End kai for not de gai giast stei
Ai ai smai senflecs
Eni go for doing peso ai
In de col mein seivuan
Prisencolinensinainciusol ol rait
Lu nei si not sicidor
Ah es la bebi la dai big iourAi ai smai senflecs
Eni go for doin peso ai
In de col mein saivuan
Prisencolinensinainciusol ol rait
Lu nei si not sicodor
Ah es la bebi la dai big iou

REDELIJK DANSBAAR

Aidan Lynch / Raymond Scott

AIR (remix, 2018)

Remix van een Raymond Scott-reclameliedje over een luchtverfrisser. Veel meer over de persoon van Raymond Scott verderop in de lijst bij de ‘R’.

AMPER DANSBAAR (maar reclame is een leuk tussendoortje in DJ-sets / RECLAME

Alan Vega

STATION STATION (2007)

Alan Vega is een van de helften van de legendarische band Suicide (Dream Baby Dream). Deze track (tip van Jan Ducheyne) is interessant omwille van het spel met weinig, maar wel heel goeie tekst, maar met zoveel verschillende soorten delay erop dat het toch een volledig nummer kan overspannen.

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING (spel met delays)

listen
to this station
there was a time
where you could dream
there was a time
when you could dream
now
now
it has become a crime
to dream
it has become a crime
to dream
station
station station
dream losers
for dream losers
station
station station
for dream losers
station station
for dream losers
for dream losers
for dream losers
station station
for dream losers
for dream losers
for dream losers
for dream losers
for dream loser

All Saints

NEVER EVER (1997)

De song zelf is redelijk ondraaglijke jaren ’90-pop, maar de gesproken intro is mooi. Overduidelijk geïnspireerd op ‘Past Present Future’ van The Shangri Las (verderop in deze lijst). Minder emotioneel, maar evenzeer mooi op ritme geacteerd.

NIET DANSBAAR / ACTEREN (INGEVOELD SPEL MAAR MOOI OP RITME OOK)

Amanda Palmer

AT THE DOOR (2016)

Uit de DJ-set van Audiocrusaders, een supergoeie inzending van Jan Ducheyne. Inhoud in de popsfeer: verschillende mensen staan ‘at the door’ en proberen op de gastenlijst van het optreden te komen of extra tickets te scoren door naar de ik-persoon (artiest Amanda Palmer zelf) te bellen. Het wordt steeds absurder en loopt uit de hand omdat de applicanten steeds betere argumenten weten te verzinnen en steeds meer volk proberen binnen te krijgen, waaronder een volledige school. Ook haar moeder belt haar op.

Opvallend: geen telefooneffectje of vergelijkbaar op de stemmen van de bellers, wel goede opnames van verschillende echt heel goeie stemacteurs. Er zijn vele jaren heengegaan over het eerste idee en de uiteindelijke uitvoering en dat is te horen.

SUPERDANSBAAR / POPCULTUUR / ACTEREN / STEMACTEUR- STERARTIEST

Annette Peacock

THE SUCCUBUS (1979)

Klinkt superhedendaags voor een track uit de seventies. Lekkerlijk een avant garde-artiest dus. Zegging die in eerste instantie wat aan Shangri Las doet denken, maar de tekst is ietsje minder onschuldig. Mooie overgangen naar af en toe een gezongen zin. Mooi hoe dit eindigt met een strofe in het Italiaans. Past bij deze song die even sensueel als feministisch is en alleen al daarom een waar kunststukje vormt. Een tip van Jan Ducheyne.

NIET DANSBAAR / SENSUEEL

I don’t need to take valium or opium
To know how it feels to leave you
I don’t need no cocaine highs
No spanish fly’s to need you
No DMT, THC, LSD to blow my mind
Heroin, mescaline or methedrine to lose the time…

Anyway drugs tend to diminish my body
(and it seems, so far away, in my mind to me)
And if my variant form to yours -is the door-
Trough which our concentric souls meet
Then I don’t wanna miss a beat

I want my
Ephemeral body, corporeal mind
Etherial soul, synthesized
And very finely attuned to you
In the other side of paradise
And I don’t need no blindfolds,
Whips, boots or rubber suits
A school girl uniform, black seamed stockings
Or handcuffs locking to turn you on

Anyway, fantasy, only aborts reality
Forcing one to live within a distortion
Skin on skin, soul to soul
Belly touching straight is great
‘cause I don’t need the pain
Or the hate to feel intensely

And I don’t need to be
Dominated, degraded or flagellated
I don’t need to be
Extorted, exhaulted or supported,
Complicated, contemplated,
Tolerated or liberated
But I do need to be
Penetrated, elevated and appreciated
And I need to embrace my
Inescapable feminineness, tacitly
Like all the animals natural and free:
Totally succumb to the eroticness
Of the intuitive risk
Life’s hopeful between the thighs
And all difference falls false
In the face of uncontrolled cries…

Voglio solo una perla da coltivare
Non voglio calze di seta nera
Ne manette che d’acciaio per eccitarti
Non voglio maschere, ne fruste, ne stivali a sera
Ne vestiti di gomma per riscaldarti
Ma solo toccami e prendi mi
Questo fiore, amore

Anais

BETTER THAN MOST (2018)

Eerst lange tijd een liedje, maar aan het einde bevindt zich een kleine lamentatie die uit het hedendaagse leven gegrepen is…

don’t call me
don’t text me
don’t email me
don’t snapchat me
don’t PM me…

…met een pitchshifter erop die de boel relativeert en in een paar bewegingen neerlegt …

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING

Anne Clark

SLEEPER IN METROPOLIS (1983)

Parlando op electronica / new wave / beetje Kate Tempest avant la lettre, maar poëtischer, iets minder expliciet. Leuk stereo-effect na einde tekst (soort vuurpijl). Haar andere grote hit, ‘Our Darkness’ komt zeker ook in aanmerking voor de lijst, maar deze is net iets mooier naar mijn smaak.

As a sleeper in metropolis
You are insignificance
Dreams become entangled in the system
Environment moves over the sleeper
Conditioned air conditions sedated breathing
The sensation of viscose sheets on naked flesh
Soft and warm
But lonesome in the blackened ocean of night
Confined in the helpless
Safety of desires and dreams
We fight our insignificance
The harder we fight
The higher the wall
Outside the cancerous city spreads
Like an illness, its symptoms
In cars that cruise to inevitable destinations
Tailed by the silent spotlights
Of society created paranoia
No alternative could grow
Where love cannot take root
No shadows will replace
The warmth of your contact
Love is dead in metropolis
All contact through glove or partition
What a waste
The city, a wasting disease

DANSBAAR, zeker voor laagvliegers

Antoine Dodson & The Gregory Brothers (2010)

THE BED INTRUDER SONG (2010)

Nieuwsbericht dat via montage en voice pitching is omgezet naar een liedje, ultiem gebruikmakend van wat de zeer theatrale personages uit het nieuwsbericht aanbieden aan ritme én melodie in hun spreken. Mooie tip van Pieter-Jan De Wyngaerd.

Best bekijken op YouTube, dan krijg je eerste de originele footage te zien en dan pas de bewerking, voor extra plezier.

DANSBAAR / SPEECH MELODY / MONTAGEKUNST / POLITICAL (ACTUALITEIT)

Arab Strap

NEW BIRDS (1998)

Zeer ontspannen vertellen op nonchalante muziek. Mooie tekst door de stevige dosis alledaagsheid. Alleen popmuziek staat zoiets toe. Beetje de lovesongversie van ‘The First Big Weekend’ (zie hieronder).

You just have to be sure you’re doing the right thing
I mean it’s very easy to forget
She’s just sitting there in the pub with her new friends
And her new life and her new hair
And it’s been five years but you’d know just to look at her

I wasn’t even sure it were her at first
I was ready to walk away but she smiled
And called me over and we said hello for a bit
When we back to our tables

We were trying not to look over at each other
And told our friends to stop staring
I didn’t see her for the rest of the night
But by closing time the beer’s kicked in

So I go up and speak to her
And we end up talking about our new homes
Our new jobs and our new birds

She says she’s been going out with him now
For about two and a half years
But they don’t live together so he’d never find out
And you think about chasing her about school

When you were wee and lying in your bed
And listening to love songs
And pretending they were about you
And the first time you asked her out

She said no but one night you went to a wedding
And when you came back to the pub
She’s changed her mind and you went out
You remember the way she swung her arms

When she held your hand
But you can’t remember how she kissed
And now you’ve got the chance to find out

But you have to remember there’s this other kiss
She’s at home, wondering where you are and what you’re doing
And you work hard on this kiss and you know it inside out
It’s as much yours as it is hers

And it took a long time to get right
It took months of practice
And months of embarrassment but now you’ve got it perfected
And you’ve been looking forward to that kiss all week

You can see her breath in the air
Between your faces as you stand in the leaves
And she just asks you straight out
If you want to come and stay at her flat

But you make sure you get separate taxis
And you go home and there might be a slight regret
And you might wonder what you missed
But you have to remember the kiss you worked so hard on
And you’ll know you’ve done the right thing

NIET-DANSBAAR / VERHALEND

THE FIRST BIG WEEKEND (2006)

Zeer ontspannen vertellen op nonchalante muziek. Zeer mooie tekst, heel alledaags, herinneringsarbeid. Muzikaal interessanter dan ‘New Birds’ door het gebruik van de drumcomputer en het onverwacht refrein aan het einde.

So that was the first big weekend of the summer… Starts Thursday as usual with a canteen quiz and again no-one wins the big cash prize. Later I do my sound bloke routine by approaching Gina’s new boyfriend to say that he shouldn’t feel that there’s any animosity between us and then I even go and make peace with her. I shouldn’t have bothered. Then on Friday night we went through to the Arches…

There was only one car going, so some of us had to get the train. We got through quite late. Then we went to a pub to take the gear. There was no problems getting in – we saw some others waiting down the front of the queue so we skipped in. It was a good night, everyone was nutted and I ended up dancing with some blonde girl. I thought she had been quite pretty until last night when Matthew informed me that she had, in fact, been a pig. When the club finished we wandered the streets for a while until we got to this 24-hour cafe but I didn’t like the look of it so we left and got a taxi back to Morag’s flat. I couldn’t sleep, so I sat about drinking someone else’s strawberry tonic wine and tried to keep everyone else up.

Then at ten o’clock in the morning we went downstairs to buy some drink. We had intended to watch the football in the afternoon but we’d passed out by then and slept right through it, awaking to find that England had won two-nil. Then we went to get the train home and had a few in the Station bar. We had some stuff left from the previous night’s supplies so when we got home we decided to go down to John’s indie disco. Same story as Friday – lots of hugging, lots of dancing etc. etc. I couldn’t sleep again so went up the park to look at the tomb, taking a detour through the playpark. To get in we had to climb over a ten foot steel fence, which resulted in severe bruising of our hands, legs and groins, but we had a good laugh on the stuff, especially the tube-slide, which probably doubles up as a urinal for drunk teens. Then we walked through the woods to have a look at the tomb. It was a big disappointment, but the mist on the lake was cool.

Sunday afternoon we go up to John’s with a lot of beer in time to watch the Simpsons. It was a really good episode about love always ending in tragedy except, of course, for Marge and Homer. It was quite moving at the end and to tell you the truth my eyes were a bit damp. Then we watched these young girls in swimsuits have a water fight in the street. “Taping this, aye?” We went up to the pub about ten. It was busy for a Sunday night, lots of people we know, including my first ever girlfriend who I still find very attractive, quite frankly, but I didn’t really speak to her. She’s probably still a bitch, anyway. Her friend Gillian was there, I had a chat with her, she was still quite pleasant. At the same time I watched Malcolm make some terrible attempt to try and chat up a girl we know called Jo. He made some remark about her skirt that was barely there the previous night or something. I couldn’t sleep again that night, thanks to some seriously disturbing nightmares…Matthew says I should cut down on the cheese.

“Went out for the weekend, it lasted for ever, high with our friends it’s officially summer.”

I got some sleep eventually on Monday afternoon. It was a beautiful day, and later that evening Malcolm introduced me to the power of Merrydown – £1.79 a litre, 8.2% – mmmm….. Judith and Laura came round later and we sat in my back garden and drank. Then Matthew came round and we went up the town. It’s officially summer.

NIET DANSBAAR / POPCULTUUR / VERHALEND

Arbeid Adelt

JONGE HELDEN (1983)

Ik had zowat eender welk nummer van Arbeid Adelt kunnen kiezen. Dit is schrijfwerk en tekstzegging die rechtstreeks geïnspireerd is door het werk van Paul Van Ostaijen. Dat weet ik zelf nog maar pas en het verklaart ineens vanalles.

Mooie match tussen klankgedreven poëzie en de muziek van die tijd, die echt heel hoekig en weerbarstig mocht zijn. Geestige passage met het ‘ultimatum’ aan het einde, waar het ‘stemeffect’ gemaakt wordt door simpelweg de neus dicht te knijpen. Zo simpel kan ‘voice processing’ zijn.

LEKKER WESTERS (1983)

DANSBAAR / GEPERFORMDE POEZIE / VOICE PROCESSING

Arnaud Fleurent-Didier

FRANCE CULTURE (2010)

Straffe tekst over alles wat zijn ouders hem ‘niet’ leerden. Tip van Arie Adriaensen.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / OPSOMMERIG

Il ne m’a pas appris l’anglais
Il ne m’a pas appris l’allemand
Ni même le français correctement

Elle ne m’a pas parlé des livres
De l’histoire des idées
Pas de politique à suivre
Pas de mouvements de pensées

Elle ne m’a rien montré de pratique
Ni cuisine ni couture
Faire monter une mayonnaise
Monter une SARL, tenir un intérieur

Il ne connaissait pas grand-chose en mathématiques
Ni l’équation de Schrödinger
Mais pour être honnête
On a veillé à c’ que je perfectionne mon revers à deux mains
Que je fléchisse bien sur les jambes, mais ce n’est pas resté
Ce n’est pas rentré

On m’a donné un modèle libéral, démocratique
On m’a donné un certain dégoût
Disons désintérêt de la religion

Mais il ne m’a pas dit à quoi servait le piano
Ni le cinéma français qui, pourtant, le faisait vivre
Elle ne m’a pas dit comment ils s’étaient mariés, trompés, séparés
Ni donné d’autre modèle à suivre
On m’a pas parlé de Marx, rival de Tocqueville
Ni Weber, l’ennemi de Lukács
Mais on m’a dit qu’il fallait voter

Elle n’a pas caché l’existence mais a tu celle de
Rousseau, de Proust, de « Mort à crédit »

Ils n’ont fait aucun commentaire sur Mai-68
Aucun commentaire sur la société du spectacle
Mais ils savaient que Balzac était payé à la ligne
Et qu’on pouvait en tirer un certain mépris

Ils ne connaissaient pas d’histoires de résistance ou de Gestapo
Mais quelques arnaques pour payer moins d’impôts

Ils se souvenaient en souriant de la carte du PC de leurs pères
Mais peu de de Gaulle, une blague sur Pétain, rien sur Hitler

Ils avaient connu le monde sans télévision mais n’en disaient rien
Ils n’avaient pas voulu que je regarde « Apocalypse Now »
Mais je pouvais lire « Au cœur des ténèbres »
Je ne l’ai pas lu. On ne m’a pas dit que c’était bien

On ne m’a pas dit comment faire avec les filles
Comment faire avec l’argent, comment faire avec les morts
Il fallait trouver comment vivre avec demi-frère, demi-sœur,
Demi-mort, demi-compagne, maîtresse et remarié
Alcoolique, pas français, fils de gauche tu milites, milite
Fils de droite : hérite, profite

On ne m’a pas donné de coups
On m’a sans doute aimé beaucoup
Il n’y avait pas de choses à faire
À part, peut-être, polytechnicien
Il n’y avait pas de choses à ne pas faire
À part, peut-être, musicien

Elle m’a fait sentir que la drogue était trop dangereuse
Il m’a dit que la cigarette était trop chère
Elle m’a dit qu’une fois elle avait été amoureuse
Elle ne m’a pas dit si ça avait été d’ mon père

Elle ne m’a pas dit comment faire quand on se sent seul
Il ne m’a pas dit qu’entre vieux amis, souvent, on s’engueule
On s’embrouille, que tout se brouille, se complique, qu’il faudrait faire sans

Elle ne m’a rien dit sur Freud et j’ignore Lacan
Pas de conseils ni de raison pratique
Pas de sagesse de famille, pas d’histoires pour faire dormir les enfants
Pas d’histoires pour faire rêver les grands

Il ne soufflait mot de la Nouvelle Vague
Et de tout ce qu’on voyait avant
Mais parlait du Louvre comme d’un truc intéressant

On ne disait rien sur Michel Sardou
Mais on devait aimer Julien Clerc
On m’a parlé d’un concert

Sinon, je ne sais rien des pauvres
Je ne sais rien des restes d’aristocrates
Je ne sais rien des gauchistes
Je ne sais rien des nouveaux riches
On ne parlait pas de cathos, ni de juifs
Ni d’Arabes
Il n’y avait pas de Chinois
Elle trouvait que les Noirs sentaient
Elle n’aimait pas les odeurs
Lui, lui s’en foutait

UN MONDE MEILLEUR (14 februari 2003, discours à l’ONU) (2005)

VN-speech op muziek gemonteerd. Tip van Arie Adriaensen.

NIET DANSBAAR / POLITIEK

Asa-Chang / Junray

HANA (2002)

Niet echt mijn ding, vooral geselecteerd omdat de percussie aan het einde de stemmen volgt. Dat vond ik wel iets hebben, dat de stemmen de muziek bepalen.

NIET DANSBAAR / RITMISCHE VARIANT OP SPEECH MELODY

Baloji

INTRO HOTEL IMPALA (2007)

Intro van het album Hotel Impala van de Brusselse rapper Baloji (zie ook: Starflam). Verschillende stemmen spreken de naam van het album uit op geheel eigen wijze. Verschillende sonoriteiten, nationaliteiten (accenten), soms zeggerig, soms zangerig. Heel simpel, maar heel werkzaam als intro voor een veelkleurige plaat. 

NIET DANSBAAR / STERACTEUR STERARTIEST

HOTEL IMPALA (2007)

Supercoole en dansbare riff als basis voor een song die net iets meer gerapt en is dan gesproken, maar 100% rap is dit niet. Je zou de spreekstemmen van de intro hier door kunnen mixen om het nog iets audiofoner te maken.

DANSBAAR

The Barbarians

MOULTY (1966)

Niet op Spotify, enkel via YouTube.

Parlando namens de eenarmige drummer van The Barbarians. In de eerste strofe bespreekt hij het ongeluk waarin hij zijn arm verloor. In de tweede strofe hoe hij erboven op kwam dankzij de band (‘we’re starting to make it…’) en zijn liefde voor muziek. In de derde strofe heeft hij het over wat hij nog mist in zijn verder erg geslaagde leven: een meisje dat van hem houden wil. En dit alles zo oprecht verteld dat het hilarisch wordt. Een tip van Brecht Gielis.

NIET DANSBAAR / KLASSIEKE PARLANDO

I remember the days when
Things were real bad for me
It was right after my accident
When I lost my hand
It seemed like I was all alone
With nobody to help me
You know, I almost gave up
All my hopes and dreams
But then, then, then something
Inside me kept telling me
Way down inside of me
Over and over again
To keep going on, yeah, on

Moulty
Don’t turn away
(You’re gonna make it, baby)
Don’t turn away
(Ah, try to make it, baby)
Don’t turn away

Things are better for me now
Cause I found that I love music
So I learned to play the drums
And got myself a band and now
We’re starting to make it
And if you can make it
At something you love
Wow, you got it all
So I’m saying this to all of you
All of you who think you’ll never make it
All of you guys and girls
Cause you think you’re so bad off
Or maybe you think you’re
A little different or strange
So listen to me now
Cause I’ve lived through it all

Moulty
Don’t turn away
(You gotta keep on trying)
Don’t turn away
(Well, don’t you give up, baby)
Don’t turn away

Now there’s just one thing that I need
Not sympathy and I don’t want no pity
But a girl, a real girl
One that really loves me
And then I’ll be the complete man
So I’m gonna tell you right now, listen

Don’t turn away (you gotta, baby)
Don’t turn away (you gotta keep on trying)
Don’t turn away, don’t turn away

Bernthøler

MY SUITOR (1983)
JAPANESE GARDEN (1982)

‘My Suitor’ hoorde ik op Radio 1 passeren (met wat uitleg door Annelies Moons). Het is een gezongen nummer, maar het gebeurt wel vaker dat gezongen of instrumentale nummers toch de weg naar deze lijst vinden omdat de lijst op zich persoonlijkheidskenmerken krijgt die het vooropgestelde gegeven ‘audiofonie’ overstijgen. Dit klopt gewoon met de rest.

Een kleine zoektocht door de rest van het kleine oeuvre van deze mij volstrekt onbekend groep uit begin jaren ’80 deed mij meteen op een gesproken liedje stoten (‘Japanese Garden’, de eerste single), wat mij in het geheel niet verbaasde. Dit is muziek waarover gepraat kan worden. Het zoveelste item in deze lijst trouwens met een Engelse tekst gezongen door iemand wiens Frans accent daar doorheen schemert. De Franse versie van de Engelse taal is dan ook heel mooi. 

Aangaande ‘My Suitor’: ik val nogal fameus op de combinatie van de cello met het synthje dat zich een beetje als een strijker gedraagt (er zit soms een klankje in dat even aanzwelt en strak wordt afgeknot als het een bepaald volume heeft bereikt. Best een mooie tekst ook. Werkzame rijmelarij. 

My Suitor

He’s my suitor, just a wooer,
A lighter, a fiddler
He’s the master of disaster,
An offer for lovers

He’s a fighter with no dagger,
A quiter, my killer
He’s a flicker – he’s a glimmer
I dreamed up, and walked up

And then we saw we passed the way
And when we meet we look away
And then we cross – we’re schrink in pray
And when we cry we feel so stray
And when we spy we hope one day
And then we miss – we dream away

He’s a matter, he’s a pattern,
A model, my lover
He’s a viper, a bloodsucker
I’m under his orders

He’s a crusher, a destructor,
A loser, full of her
He’s so fevered, a real fire,
I can’t touch, i can’t talk and then we saw we passed the way

And when we meet we look away
And then we cross – we shrink and pray
And when we cry we feel so stray
And when we spy we hope one day
And then we miss – we dream away

NIET DANSBAAR / PER UITZONDERING GEZONGEN

Be Softly, feat. Zoë Blair-Schlagenhauf

G.O.M. (2018)

“Please, say my name when we fuck, so I can remember what it is.”

Zuivere lamentatie en zelfmedelijden zoals ik het soms (heel af en toe) al eens graag hoor. Ik kan de tekst niet geheel verstaan, maar je kan wel opzoeken wat G.O.M. betekent in de Urban Dictionary. 

NIET DANSBAAR / VERHALEND / ACTEREN

Billie Eilish

BURY A FRIEND (2019)

Superrecent nummer van de waanzinnig populaire Billie Eilish. Mooi liedje met ingenieuze,  ritmische spreekzang boordevol variatie. Onopvallende, maar belangrijke rol voor een mannenstem die er hier en daar subtiel een paar woorden tussengooit. Kleine bruitages in de achtergrond ( (gegil, ouderwetse telefoon, op het einde iets wat op paardengehinnik lijkt). Leren kennen via Jan Ducheyne, maar inmiddels heb ik door dat Billie Eilish een beetje overal is.

(Billie)
What do you want from me? Why don’t you run from me?
What are you wondering? What do you know?
Why aren’t you scared of me? Why do you care for me?
When we all fall asleep, where do we go?

(Come here)
Say it, spit it out. What is it exactly?
You’re payin’? Is the amount cleanin’ you out? Am I satisfactory?
Today, I’m thinkin’ about the things that are deadly
The way I’m drinkin’ you down
Like I wanna drown, like I wanna end me

Step on the glass, staple your tongue (ah)
Bury a friend, try to wake up (ah-ah)
Cannibal class, killing the son (ah)
Bury a friend, I wanna end me

I wanna end me
I wanna, I wanna, I wanna… end me
I wanna, I wanna, I wanna…

What do you want from me? Why don’t you run from me?
What are you wondering? What do you know?
Why aren’t you scared of me? Why do you care for me?
When we all fall asleep, where do we go?

(Listen)
Keep you in the dark. What had you expected?
Me to make you my art and make you a star?
And get you connected?
I’ll meet you in the park, I’ll be calm and collected
But we knew right from the start that you’d fall apart
‘Cause I’m too expensive

It’s probably somethin’ that shouldn’t be said out loud
Honestly, I thought that I would be dead by now (wow)
Calling security, keepin’ my head held down
Bury the hatchet or bury a friend right now

For the debt I owe, gotta sell my soul
‘Cause I can’t say no, no, I can’t say no
Then my limbs are frozen, my eyes won’t close
And I can’t say no, I can’t say no
(Careful)

Step on the glass, staple your tongue (ah)
Bury a friend, try to wake up (Ah-ah)
Cannibal class, killing the son (ah)
Bury a friend, I wanna end me

I wanna end me
I wanna, I wanna, I wanna… end me
I wanna, I wanna, I wanna…

What do you want from me? Why don’t you run from me?
What are you wondering? What do you know?
Why aren’t you scared of me? Why do you care for me?
When we all fall asleep, where do we go?

BAD GUY (2019)

DANSBAAR / HIT

Billy Bragg

WALK AWAY RENEE (1999)

Klassieke lovestory à la Billy Bragg. Niks bijzonders, maar zeer mooie tekst met briljante slotzin.

She said it was just a figment of speech
And I said “You mean figure”
And she said “No, figment”.
Because she could never imagine it happening. But it did.
When we first met I played the Shy boy.
When she spoke to me for the first time my nose began to bleed.
She guessed the rest.
The next day we went on a bus ride to the ferry
And when nobody came to collect our fares
Well I knew then this was something special
I couldn’t stop thinking about her
And every time I switched on the radio
There was somebody else singing a song about the two of us
It was just like being on a fast ride at the fun fair
The sort you want to get off because it’s scary
And then as soon as you’re off you want get straight back on again
But all love is strange
And you have to learn to take the crunchy with the smooth I suppose
She began going out with Mr. Potato Head
It was when I saw her in he car park
With his coat around her shoulders that I realized
I went home and thought about the two of them together
Until the bathwater went cold around me
I thought about her eyes and the curve of her breasts
And about the point where their bodies met
I confronted her about it
I said, “I’m the most illegible bachelor in townAnd she said
“Yeah that’s why I could never understand any of those silly letters you sent me
And then one day it happened
She cut her hair and I stopped loving her

NIET DANSBAAR / VERHALEND

Blue States

WALKABOUT (2000)

Alleen de intro bevat tekst, korte dialoog. De dame klinkt als een kind, de man als een vader. Mooi om een kinderlijke uitleg door een volwassene te laten inspreken.

vrouw
            man


I wish everybody would be quiet
And nice
            Yeah
            And don’t throw rocks
Yeah
            And don’t shoot guns
Right
            And come home safe
Right

NIET DANSBAAR / ACTEREN

Blumfeld

VERSTÄRKER (1994)

Duitse parlando. Eenvoudige, maar drukkende ritmering. Het woord ‘Verstärker’ wordt op een coole plek gedropt en klinkt duidelijk als “de titel” of zelfs “het credo” en vervangt zo de klassieke refreinfunctie. Leren kennen via een mixtape van Rudy Trouvé.

DANSBAAR

Boards of Canada

AQUARIUS (1998)

Leuk telspel met kinderstemmen en een volwassen mannen- en vrouwenstem. Lachjes, kreetjes en een abstracte tekst. Naarmate de song vordert ook spel met het stereobeeld op de vrouwenstem.

Orange
Orange
Yeah that’s right
Orange                 
Yeah that’s right
Orange
One
Orange (just fantasize)
Two
Three
Four
Five
Six
Seven
Eight
Nine
Orange yeah that’s right
Ten
Eleven
Twelve
Thirteen
Fourteen
Fifteen
Sixteen
Seventeen
Orange
Eighteen
Nineteen
Twenty
Twenty-one
Twenty-two
Twenty-three
Twenty-four
Twenty-five
Orange
Twenty-six
Twenty-seven
Twenty-eight
Twenty-nine
Thirty
Thirty-one
Thirty-two
Thirty-three
Orange
Thirty-four
Thirty-five yeah that’s right
Thirty-six
Thirty-four
Sixty-eight
Twenty-seven
Thirty-five
Forty-two
Orange
Fifty-eight
Forty-seven
Sixty-three
Eighty-five
Seventy-four
Sixty-seven
Sixty-six
Fifty-one
Orange
Seventy-nine
Forty-two
Twenty-four
Forty-five
Sixty-ten
Six
Seven
Fifty-six
Sixty-five
Orange
Forty-four
Fifty-three
Forty-four
Seventeen
Thirteen
Twenty-three
Yeah that’s right
Just fantasize!

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING / BRUITAGE

Bongwater

DAVID BOWIE WANTS IDEAS (1998)

“I’ll never talk to anyone named David again.”

Geen lyrics gevonden, maar in alles vergelijkbaar met onderstaande songs.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / ACTEREN / BRUITAGE

THE BAD REVIEW (1989)

“Bongwater got pinned in Rolling Stone
And they compared me with Barbara Streisand…”

MIN OF MEER DANSBAAR / VERHALEND / ACTEREN / BRUITAGE

WHAT’S BIG IN ENGLAND NOW? (1991)

Supercoole, theatrale parlando waar de lichtjes versnelde leadstem constant door telefoongerinkel en een hond (of kat of paard of…) die dient uitgelaten onderbroken wordt (bruitages), wat de dynamiek nog extra verhoogt. Bongwater is waar een samenwerking tussen een componist (Mark Kramer) en een actrice (Ann Magnuson) toe leiden kan.

O.K.,
So I’m standing on the lip of a volcano in Bali
Kramer is there and we’re shooting the new Bongwater video and an old style ambulance pulls up and…
What? Can you get that? Get that!

Anyway
Out steps that ageing, pudgy editor from Rolling Stone and he hands me that… oh what? You know… a Pucci! Pucci tie-dyed unitard?
And I went, “Aw, come on, no more camp!”
I sob, “I hate it!”

Anyway
We make our way into the valley below and the scenery is spectacular
It’s like a painting right out of the Hudson Valley River School and I am awestruck
There’s a bar at the top of the next peak but, you know, I don’t to drink
“Come on! Come on!” someone’s cajoling
“It’s Grappa!”

And I think, “Wait a minute, isn’t that the drink the Portuguese guzzle by the truckload?”
What? No! Stop that!
Let sparky out! Let him out! Get out!
All of you, out!

Anyway
I drive the car down the mountain road and it’s so icy… so icy
But, you know, I get back home and in the loft I find Lenny Kravitz sitting cross-legged on the parquet floor reading the latest issue of NME
He’s wearing this transparent skullhood over his head which I find more than a little creepy

Anyway
I ask him, “What’s big in England now?”
“Hmmmm…” he replies, still reading the paper
“Mushy peas”
“Aw, come on! I know that!”, I sigh with petulant exasperation
“That’s yesterday! I mean, what’s really new? What’s tomorrow?
What’s going on? What’s happening? I mean…. agh!”

He doesn’t answer so I just engage in some codependent, twelve-step jargon jibber jabber with some of my old friends from AA.

NIET DANSBAAR / BRUITAGES / VOICE PROCESSING / ACTEREN

BP Fallon / David Holmes

HENRY MCCULLOUGH (2016)

Grafrede op muziek, letterlijk! Een parlando biopic over een oude rockster, de lead-gitarist van The Wings etc. Heel veel namedropping, rockgeschiedenis,… Spontane opname de dag voor de begrafenis en dat is eraan te horen, ten goede en ten kwade. 

NIET DANSBAAR / GRAFREDE OP MUZIEK

David Holmes received a phone call from Irish musician BP Fallon the day before the funeral of former Wings guitarist Henry McCullough. “He was heart broken having lost his dear friend and asked could he stay at mine after he returned from the funeral,” Holmes says. 

“After I picked him up from the train station he asked me if he returned early enough could we record something. I started working on the music that day and then I had an idea which was to record something about Henry and their relationship. When BP returned that evening I sat him down in front of the microphone and this happened in one take! We both knew we captured a very special moment that couldn’t have been created at any other moment – magic.

I remember it was 1966 in Dublin
An’ I met you in a beat cellar
The People had come over from Blackpool
Henry McCullough you were the lead guitar player
Even then you were fuckin’ amazing

And The People became Éire Apparent
And you toured America supporting Jimi Hendrix
And Eric Burdon & The New Animals
And the Soft Machine

Four men from Northern Ireland thrown into
the full open mouth of psychedelia
And then Henry you got busted for bit of Jazz Woodbine
And were put on a one way ticket to Ireland
Already you were the Irish rock’n’roll outlaw
Unsung hero

You’d been in a showband, The Skyrockets from Enniskillen
You’d been in another showband, Gene & The Gents
And now you’re in the Éire Apparent except you’d been busted
And put on a one way plane ticket to Ireland
There you met up with Johnny Moynihan, Terry Woods
Sweeney’s Men

You had Johnny Moynihan’s eccentricities as a folk musician
And you had Terry Woods’ Appalachian vibe
And you had Henry’s rock’n’roll and blues and rhythm’n’blues and country
and shades of Hank and shades of Muddy …magnificent

And then Henry, Henry joined the band led by
this singer from Sheffield
Joe Cocker… Joe Cocker & The Grease Band
Henry became their guitar player
They played at Woodstock
Henry McCullough was the only Irish musician to play at Woodstock…
With a Little Help from My Friends, magnificent & beyond

The road was shiny but there were also shadows…
It wasn’t that simple……
And then this chappie came along……..
He’d been the bass player and co-writer, co-singer, in a popular
Skiffabilly, rockabilly chooglebilly combo from Liverpool
The BeatlesPaul McCartney

So Paul gets on the phone and he says Henry will you join my
Rockabilly chooglebilly, vibeabilly combo Wings… it’s beautiful…
And since then Henry played with the apex of rock’n’rollers………
Eric Burdon, Marianne Faithfull, Roy Harper, Ronnie Lane, Frankie Miller and we hear Henry’s voice on Dark Side Of The Moon by Pink Floyd

And he came to Ireland and he did his own gigs and it wasn’t necessarily with the flash and the glitter and the flash bulbs
and the roar of the grease paint that had been at times but none the less it was always magnificent

I’m very blessed that Henry was my friend since 1966
We’re very lucky to travel a path and meet… magical people along the way
And Henry I salute you, I love you, I miss you already and I know you’ll always be here…
Your music and your vibe and… I’ll see you when the time comes
I love you, God bless

My friend, the end
I know you’re not coming back again
My friend, the end
I know you’re not coming back again
My friend, the end
I know you’re not coming back again
My friend, the end
I know you’re not coming back again

Branford Marsalis

SCENES IN THE CITY (1984)

Zie verderop in de lijst bij Charles Mingus voor meer uitleg en de tekst. Dit is een herwerking van zijn origineel uit de jaren ’50. Deze versie is compacter en er is meer werk gestoken in klankomgevingen, maar het origineel heeft toch net iets meer sfeer.

NIET DANSBAAR / BRUITAGES EN KLANKOMGEVINGEN / ACTEREN OP MUZIEK / VERHALEND

Bran Van 3000

DRINKING IN L.A. (1997)

Van de lijst van Audiocrusader Jan. Zeer dansbaar dus en sjiek in mekaar gedraaid. Afwisseling van telefoongesprekken, spreekzang / rap en zang. 

Hi, my name is StereoMike             (intro stem)
Yeah, we got 3 tickets to the Bran Van concert
this Monday night                        (telefoongesprek)
at the Pacific Pallisades. You can all dial in if you want to answer
a couple of questions, namely,
what is Todd’s favorite cheese.
Jackie just called up and said it was a form of Roquefort.
We’ll see about that… Give us a ring-ding-ding!
It’s a beautiful day.
Yeah Todd, this is Liquid ring-a-ding-a-dinging
I want those 3 Bran Van tickets man
waddya think?
Todd, you there?
I woke up again this morning
with the sun in my eyes                 (stukje rap)
when Mike came over with a script surprise
a mafioso story with a twist
a “Too Wong Foo, Julie Newmar” hitch
get your ass out of bed, he said:
I’ll explain it on the way
but we did nothing                       (zang komt in)
absolutely nothing that day
and I’ll say
what the hell am I doing drinking in LA
at twenty six?
I got the fever for the flavor
the payback will be later
still I need a fix
and the girls on the bus
kept on laughing at us                  (vervolg rap)                 
as we rode on the ten down to Venice again
flaring out the g-funk
sipping on juice and gin
just me and a friend
feeling kinda groovy
working on movie
(yeah right!)                                (adlibs)
but we did nothing                  (vervolg zang)
absolutely bupkis
that day
and I’ll say
what the hell am I doing drinking in LA
at twenty six?
with my mind on my money
and my money on my, beer beer!     (adlibs)
I know that life is for the taking
so I’d better wise up
and take it quickly
some men there wanted to hurt us  (vervolg rap)
and other men
said we weren’t worth the fuss
we could see them all bitching by the bar
about the fine line
between the rich and the poor
then mike turned to me and said
what do you think we got done son?
we’ve got a conclusion                   (vervolg zang)
and I guess that’s something
so I ask you
what the hell am I doing drinking in LA at twenty six?
I got the fever for the nectar
the payback will be later
still I need a fix
(we need to fix you up
call me monday
and maybe we’ll fix it all up)

L A                                           (spelletje met het woord LA)
L A
L L A
L A
L A
L A
L L A
L A
L A
L A
L L A
so I ask
you what the hell am I doing drinking in LA
at twenty six?
(voices in background)                    (found footage)
L A
L A
L A
L A

DANSBAAR / POPCULTUUR / VOICE PROCESSING

Brigitte Bardot / Serge Gainsbourg

CONTACT (1968)

Spreekzang, in het Frans, maar met ATTACK: geen zoeterig, melodieus Frans, relatief harde klanken.

ZEER DANSBAAR

Brigitte Fontaine / Areski Belcacem

C’EST NORMAL (1975)

Leren kennen via Rudy Trouvé tijdens de BZB-stemmenworkshop. Superbriljante dialoog met netjes geïntegreerde gezongen tussenstukken die dramaturgisch heel werkzaam zijn.

Komisch acteren op muziek met telkens dezelfde clou: ‘C’est normal’. Als sociale aanklacht nog steeds geldig, maar het doet vandaag ook aan de opwarming van de aarde denken. De wetenschappelijke uitleg wordt almaar sluitender en de toestand dreigender, maar we doen er niks aan. We blijven gewoon doorgaan zoals we bezig zijn terwijl we tegelijk de wetenschappelijke uitleg aanhoren en naast ons neerleggen.

samen
            brigitte
                        areski


                        La la la…
            Areski!
                        Qu’est-ce qu’il y a?
            T’as pas entendu un truc bizarre?
                        Si.
            Qu’est-ce que c’est?                    

                        C’est le gaz.                   
                        C’est le gaz dans l’appartement en dessous.
                        Des fois y’a fuites, alors ça s’accumule,
                        puis si y’a une étincelle ça explose.
                        C’est normal!
                        Et qui dit explosion, dit détonation.
                        D’où le bruit que t’as entendu tout à l’heure
            Ahhh.

La la la…

            Dis donc?
                        Quoi?
            Tu n’sens pas le brûlé?
                        Ben ouais, c’est normal je t’ai expliqué.
                        Il y a eu une explosion.
            Oui.
                        Et l’agitation moléculaire due à cette explosion…
            La… quoi?
                        L’agitation moléculaire.
            Ah oui.
                        Provoque une élévation thermique suffisante pour enflammer
                        les matières environnantes.
            Oui, oui.
                        C’est alors ce qu’on appelle la combustion. C’est normal!
            Ah.
                        Tu comprends?
            Oui, oui.
                        La la la…
            Mais alors… mais…
La la la…
                       Qu’est-ce que tu voulais?
                        La la la…
            Là je voulais savoir…
            Tout l’immeuble, il est en train de brûler, c’est bien ça?
                        Mais oui, écoute.
                       Les matières qui ont servi à la construction de cet
immeuble sont très fragiles. Tu comprends?
            Oui.
                        C’est normal parce que de toutes façons il n’y a que des familles d’ouvriers
                        et des étrangers et quelques improductifs.
            Ouais.
                        Alors le feu s’empare très facilement des matières.
            Ouais.
                        Ça se propage. Nous sommes donc en présence d’un incendie.
            Aaaah. un incendie.
                        C’est normal.
            Oui, oui, oui.
                        Oui?
            D’accord.
                        La la la…
La la la…
            Areski!
                        Qu’est-ce qu’il y a encore?
            Tu sens pas comme si on commençait à tomber, là, un peu…?
                        Ecoute… Ecoute…
            Oui.
                        Essaie de comprendre, c’est très simple.
            Oui.
                        Tu te souviens la combustion?
            Oui.
                        La destruction de l’immeuble par les flammes?
            Oui.
                        Bon. Ça veut dire qu’en-dessous, les murs
et les étages ont disparu.
            Hum.
                        Et qu’nous n’sommes plus soutenus par rien.
            Ouais.
                        Or, une chose qui n’est plus soutenue par rien, tombe.
                        C’est ce qu’on appelle la pesanteur. C’est normal!
            Aaaah, ouais.
                       La la la…
           Mais alors… on va tomber…
            Du 15e étage?
                        Mais oui. C’est tout à fait normal.
                        C’est l’attraction terrestre.
            D’accord.
La la la…
           Ares, excuse-moi
                        La la la, Quoi? quoi?
            Pardon, mais je pense à un truc.
            On n’va pas mourir dans une minute?
                        Brigitte, tu es fatigante!
            Pardon.
                        Donc, on est en train de tomber.
            Oui.
                        Or, tout corps tombe à une vitesse définie.
            Oui.
                        Et en arrivant au sol il subit une décélération violente                        
qui amène la rupture de ses différents composants.                     
Par exemple, les membres se séparent du tronc.
            Ouais.
                        Le cerveau jaillit hors de la boîte cranienne, etc.
            Ouais.
                        Dans ces conditions de déconnection, il est évident que le phénomène
de la vie ne peut pas se maintenir.
                        C’est NORMAL, tu comprends?

WIEGEND DANSBAAR / ZEER VERHALEND / ACTEREN

Brion Gysin & Ramuntcho Matta

ALL THOSE YEARS (1993)

Mooie klaagzang, met spreekzang à la Lou Reed.

Brion Gysin is (1916-1986) was kunstenaar en ‘sound poet’, generatiegenoot van Burroughs. Lou Reed heeft beslist enige inspiratie voor zijn spreekzang gehaald bij de Beat Poets bedacht ik mij bij het horen van deze song.

NIET DANSBAAR / SPREEKZANG

Burka Band

BURKA BLUE (2002)

Burka Band, ook wel Blue Burka Band, was van 2002 tot circa 2005 een rockgroep uit Kaboel. De formatie bestond uit drie Afghaanse vrouwen die in boerka’s waren gehuld. De Burka Band werd in 2002 opgericht in de staatsmuziekschool Institute of Learning Music in Kaboel, tijdens een workshop die de goedkeuring kende van het Afghaanse ministerie van Cultuur. Het wordt wel de eerste serieuze Afghaanse rockband genoemd en bleef bij elkaar tot circa 2005. Tot een jaar voor de oprichting was Kaboel in handen van de Taliban. In die tijd stond op het bezit van een muziekinstrument nog de doodstraf.

De workshop werd gegeven door drie voormalige leden van de Duitse band Fehlfarben (Kurt Dahlke, Frank Fenstermacher en Saskia von Klitzing). Ter plekke werd de Burka Band geformeerd met drie Afghaanse vrouwen. De videoclip werd in het geheim opgenomen. De single Burka blue kreeg in Duitsland veel airplay en was daar een clubhit. De band trad ook op in Duitsland.

DANSBAAR / CLUBHIT / SOCIAAL-ARTISTIEK

Céline Gillain

WEALTHY HUMANS (2018)

“Wealthy humans, they have no clue…”

Spel met stemeffecten, klein beetje à la  Laurie Anderson (maar minder goed). Lachjes als bruitages werken altijd. Supercoole tekst. In het tweede deel opnieuw een spreekstem (haar eigen stem, naar beneden gepitcht en dan terug normaal):

“Instead of saving money, save me…”

DANSBAAR, met interessante break in het midden met alleen zang (lange noten), waar iets anders kan worden tussengemixt, daarna breekt het nummer los en wordt het dansbaarder.

I’M GRATEFUL (2018)

Lang muziekstuk (eerst instrumentaal, dan zangerige stem) dat eindigt met gesproken tekst op de uitlopers van de song, wat het verlangen naar tekst of inhoud doet groeien. In de tekst somt een vrouw op waar ze dankbaar voor is.

I’m grateful for the snow.
I’m grateful for the wifi.
I’m grateful for the water from the tap.
I’m grateful for the streams.
The streams of ideas
You know, there’s so much more than hierarchies.
There’s so much more than… me.
Actually.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

Charles Mingus

SCENES IN THE CITY (1957)

Tip van Arie Adriaensen. Jazz zoals jazz bedoeld is, inclusief de romantiek ervan (ondanks de bezongen en besproken ellende). Zeldzaam verhalend ook.

www.musicismysanctuary.com schrijft: As I walked 5 hours alone today in New York City with nothing than other than music in my headphones to accompany me, I thought of sharing with you a song that is quintessentially NYC.

“Scenes in the City” released in 1957 by double bassist, composer and jazz legend Charlie Mingus is what came to my mind. A gripping 12 minute piece that is definitely one of the finest meetings of jazz and poetry ever released on wax. The song was later covered, quite effectively, by Branford Marsalis in the 80’s.

Mingus created this piece to represent the worries of the Urban Black Jazzman in the late 50’s, right in the middle of the African American Civil Rights Movement. The captivating text and music shifting from fast to slow just sucks you into the story, like you’re watching a movie. It includes narration performed by Mel Stewart and written by Lonne Elder and Langston Hughes

NIET DANSBAAR / BRUITAGES EN KLANKOMGEVINGEN / ACTEREN OP MUZIEK / VERHALEND

Well here I am right back where I was yesterday
And the day before, and the day before that
Sitting on a high barstool
Holding my dreams up to the sound of Jazz music
I live uptown, where? I dont exactly know
I’m always downtown
And it seems I’m always with the blues
I talk to myself in public places and hum Jazz tunes
I love Jazz

But soon I have to make it uptown
To that old furnished room of mine
I guess thats why I stall so long downtown
But I like the Cafe bars down here
Especially the ones across the street from theartres
I once wanted to be on the stage
But this is the closest I’ll ever get to one
I couldn’t afford a seat next to the ceiling
That was Jazz music you heard blasting out
Now I got fifteen cents between me and starvation
I’ll prolly have to walk all the way uptown
Cause I’m playin that music again
You see…
I love Jazz music

Doo do do dooooo (slow & sad muted trumpet)
Doooo da da di dooooo……..Daaaaaaaaaaa!

That’s pretty music boy
But it ain’t “really” pretty
It ain’t like girls in magazines
It’s beautiful…..it’s terribly beautiful man
Say…like a woman you might of been with last night
Or say maybe an hour ago

Dooo da da di doooo (sad muted trumpet again)
Doooo da da dee daaa da!

Sad huh?
Sorta reminds me of that old building I live in
My room,…… looking out over lonely waters

Dooo dee dee da dooo(trumpet picks up, cymbals & bass start walking
faster and faster louder and louder)

Now catch this! (cymbals crash)
Dig! (whole band comes in now with swing and gusto!)

Bada dee dee ba da da doo da!
Bada dee dee be da da doo da!

(band plays on for a little while….free but together)

Now here I am standing in this old building
It’s night time in the city
I sure wish I could just relax and be cool
But it’s just like my mother says:
“Don’t cause nuthin ya wish jack”
Now here comes Bob with a mouth full of jiveI
know he’s coming right here
”Yeah I hear ya talking Jim, no company tonight man,
no man my record machine is in the pawn shop,
man stop talking so loud, before you wake my land lady up
and she remembers I haven’t paid my rent in three weeks”
“Oh man who cares” (yelling in the background)
“Go man go!” (landlady starts in to yelling about rent)
“Why don’t everybody please stop that noise”
(pots, pans and cans crashing now)
“Please stop all the confusion” (landlady,Bob, and the pots still being loud)
“Please just let me be cool man!!!” (noise is unbearable now)
“Please get away from my door!!!”
(oh s***, gonna snap,,,any minute!!)
“Will you please go!!!” (noise starts to recede…slowly)
“I just want to be cool man” (finally quiet…again…for now)

Man you oughta see this old room of mine
Every morning I wake up and look around me
And I keep thinkingI must’ve died a hundred years during the night
And I wonder about that jack, yes I wonder
Like how I ever got here
Because I don’t have any plans of dying that fast
I guess I’m the only man in the world
who wakes up too Jazz music in the morningI guess,
I can’t say exactly why
I guess I find it solemn…
Like a hymn
Ya know I had to prove that to my mother when I was living back home
I’d wake up to them sounds
Mom didn’t dig, she just didn’t go for it
Bird, Miles, Max… she just couldn’t see it
Morning, afternoon, night or anytime
That is until I played her some Monk one night late
Round Midnight I played her some Monk
Thelonious that is
Now Mom spends many of her nights in Tunisia
(trumpet starts in again, unmuted, soaring and somber yet still swinging…slow)
(now a sax comes in and starts conversating with a muted trumpet)
(now everyone starts to walk and swing)
(slow muted trumpets pauses all,
says a few things here and there,
no one listens)

Yeah!
Early in the morning time, late in the night time
I’m with the blues
Sometimes I’m laughing and having myself a ball
And that’s why Bob keeps telling the blues
ain’t all up there in my old room
But sometimes it dances and struts like a woman
Skips and hops like children playing ball
and maybe that’s why I always manage to change once in a while
Even with the blues
And wether I like it or not I love the idea of living
But sometimes it’s tough man
And I don’t mean tough like when Miles is grooving with his horn
I mean tough like when I cant make that morning meal
When I’m ducking the landlady
When everything I have is in hock
Like when I think of all the places I haven’t been
And won’t ever likely get there
But I think maybe I will
Yes, that’s the way I think
Like that song says:
“The sun will shine thru my back door someday”
All the way down to the bottom of my stomach and back up again
Yes that’s the way I feel

Doo da da da deeeeee (slow muted trumpet again…sad)
Deee da da da dee daaaadoooooooooooooo

Pretty man
But not “real” pretty
Beautiful like a woman
A real woman

Chassol

Tip van radiostudente Marie De Broeck nadat ik haar over spelen met ‘speech melody’ vertelde (zie Florent Ghys, Steve Reich,…). Chassol past in dit rijtje en is een artiest om uitgebreider te gaan bestuderen, zeker de platen die hij op basis van reizen maakte (met veel field recordings aan de basis van nummers).

Hieronder een snelle selectie van korte items, waar speech melody (het omzetten van de natuurlijke melodie van een spreekstem in muziek) een belangrijke rol in speelt. Heel virtuoos allemaal, alsof het er in één geut is bijgespeeld. Zijn absoluut gehoor is hem zeker van pas gekomen.

HAPPY FEELING: goede binnenkomer voor dit soort werk. Als je nog nooit bewust was van spreekmelodie, dan ben je het na dit schoolvoorbeeld voorzekerst.

FUNNY OR SERIOUS SONG? Doet qua sampling denken aan ‘It’s going to get worse and worse and worse…’ van Voetvolk.

MEREDITH’S ULTRASCORE: ‘The musicality of images’ is het thema van dit werkstukje. Supervirtuoze simultane omzetting naar piano.

MUSIC IS GOD MY LOVE: is sowieso mijn FAVORIET van dit lijstje, misschien omdat het zo weinig complex is / lijkt en 100% popmuziek blijft. Op Spotify geeft hij bij een van zijn platen uitleg, nummer per nummer, over hoe het is ontstaan. De uitleg bij deze track staat ook in de Spotifylijst. ‘Music is God my love’ is een sample uit een interview. Dat wordt niet weggestopt in het liedje. Het begint en eindigt met de interviewsituatie- en sfeer. Je hoort eerst de sample en dan het liedje stukje bij beetje ontstaan. Mooi is dat.

ORGANE PHONATOIRE: hier vind ik vooral de overgang naar de beats / electronica erg mooi, doet erg aan Daft Punk denken.

SOFT FEELING: speech melody met meerdere instrumenten die allemaal worden ingezet voor hetzelfde doel. Vooral het xylofoonachtige eindstuk is super.

NIET DANSBAAR / SPEECH MELODY / SOMS VERHALEND / INTERVIEW

Chilly Gonzales

GOGOL (2004)

Instrumentaal. Puur piano. Zeer mooi. Deed mij meteen aan Joris denken (en blijkt een van zijn inspiratiebronnen te zijn).

(Intussen heb ik meer over Chilly Gonzales gelezen en heb ik vanalles beluisterd. Van hiphop over succesvolle pure piano-platen naar producerswerk voor ondermeer Feist en Daft Punk. Hieronder vind je een mooi audiofoon voorbeeld van een samenwerking tussen hem en Jarvis Cocker)

NIET DANSBAAR / PER UITZONDERING INSTRUMENTAAL

Chilly Gonzales / Jarvis Cocker

ROOM 29 (2017)

Half praten, fluisteren, half gezongen, zacht en wel. Samenspel tussen stem en piano. Zeer verhalende intro van een plaat over een beroemd hotel in L.A. (Chateau Marmont op Sunset Boulevard). Er staan nog gesproken dingen op deze plaat, alsook instrumentals met bruitagegeluiden die de sfeer van het hotel evoceren of tekstsamples van mensen die er verbleven.

Help yourself to pretzels
Help yourself to the minibar
I couldn’t help myself
I read a self-help book
Now I’ve gone too far
Too far gone
Unrecognisable
Frightened of the message light
On the phone on the bedside table

Where is Gilligan’s Island?
Where do germs come from?
Don’t open the curtains
I’m allergic to sun

Room 29
I heard them say
“Is the only place to stay”
Room 29
Is where I’ll face
Myself alone

A comfortable venue for a nervous breakdown
A front row seat for a psychic shakedown
I just had to laugh:
Got so screwed up
Is there anything sadder than a hotel room that hasn’t been f**ed in?
I’d like to get a piece of that
But I need an introduction

I read an actress used to party in this place
And do d** off the piano
If I lick will it still taste?
A lifetime of spectating leaves you impotent
Unable to join in without a frame of reference
Watching the playback after the event

Room 29
I heard them say
“Is the only place to stay”
Room 29
Is where I’ll face
Myself alone

Holly has never grown here
Though someone once tried
But it died, almost immediately:
The climate was too dry
Yeah, this whole place is built on a lie
But what a lie:
The kind of lie that has the entire Western world agog
‘Cause no one ever got turned on
By the Whole Earth Catalog

Unhealthy, unfair
And extremely entertaining

Room 29
Is where I’ll face
Myself alone
Alone

NIET DANSBAAR / VERHALEND

HOWARD HUGHES UNDER THE MICROSCOPE (2017)

Nog een track van dezelfde plaat: tekstsamples van filmjournalist David Thomson op piano. Mooie, genuanceerde quotes die maken dat je niet naar extra vormelementen verlangt.

[Spoken: David Thomson]
Oh well, where do we begin? Um, well Hughes is, he is an example of the rich kid who says I’d like to get into movies, I’d like to be a movie star, I’d like to screw movie stars, I’d like to own movie stars, I’d like to make movies. I’m so rich, why not?

Hughes was crazy about flying. Flying and female breasts. And the, the iconography of his work, his career as a movie producer is there.

He’s a, he’s a very, very American character and it all comes from a, a drilling head for oil that his father really perfected.

[Non-Lyrical Vocals]

The people who knew Hughes in those years liked him, which isn’t quite the image you get now because you, we get this man who walks around with long hair, long fingernails and stores his own urine and all that kind of thing. You know, stuff that we wouldn’t like to be seen doing. But as a young man he was quite something.

He’s the kid who becomes so wealthy you can’t measure it. He can do anything he likes and he dies alone.

He is a mythic figure.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / TEKSTSAMPLING

Chinese Man

MALÄD (2017)

Mooi gebroken Engels met Zuid-Amerikaanse tongval in de intro en superveel sfeer. Buitenlandse accenten hebben zeker onderzoekspotentieel.

DANSBAAR, maar wel beetje een lelijk nummer

Christiane F.

HEIMWEH (1982)

‘Ich will nach Hause, wo ist mein Zuhause?’ 

Wel degelijk de beruchte Christiane F. die de wereld het fenomeen ‘heroïneverslaving’ leerde kennen via het beroemde boek en de film met de Bowie-soundtrack.

Minder bekend (weinig over te vinden ook) is dat ze in de nasleep van deze dingen ook muziek maakte en tijdens een verblijf in de USA enkele nummers opnam (en uitbracht?) op de mini-LP ‘Gesundheit’. Dit is er eentje van.

Het doet me denken aan de scène in ‘Dansen Drinken Betalen’ waarin Sara de weg naar huis zoekt na het uit de hand gelopen feestje bij Gory. Ook Sara ‘wil naar huis’, maar weet niet meer ‘wat haar thuis is’. Ik kan de liedtekst niet geheel verstaan, maar wat ik versta is mooi en wanhopig en doet voelen hoe ellendig iets eenvoudigs als een treinticket kopen of de weg naar de metro vragen is als je je ellendig voelt.

Deze song staat op haar eigen naam, maar ze maakte blijkbaar ook muziek met een band die ‘Sentimentale Jugend’ heette. Goeie groepsnaam die mij aan weer een andere voorstelling doet denken.

Deze info komt uit een autobiografisch boek (‘Mijn tweede leven’) over wat er zoal met haar gebeurde na het drugshoofdstuk waar Christiane F. op gebaseerd is en dat haar een cultheldin maakte. Lijkt me de moeite om eens te lezen. Uit dit boek kan je afleiden dat ze een tijdlang heel graag in L.A. heeft gewoond en op een bepaald moment naar New York reist, waar ze zich ellendig en verloren voelde omdat iedereen er haast leek te hebben. Allicht is dit lied op deze ervaring gebaseerd.

Vorm: onder de Engelse gesproken tekst zit (moeilijk verstaanbare) Duitse gesproken tekst die de situatie die ze vertelt én uitspeelt erg druk en bevreemdend maakt ondanks de lijzige spreektoon. Het refrein is teenage angst-spreekzang in het Duits: ‘Ich will nach Hause, wo ist mein Zuhause?’

NIET DANSBAAR / ACTEREN VOOR DE MICROFOON / REDELIJK VERHALEND

Cibo Matto

HOUSEKEEPING (2014)

Japans meisjesduo in New York. Frisse song met heel veel subtiele technieken en techniekjes. Combi van rap, zang, spraak, verschillende geluidskwaliteiten, nabijheid tot micro, found footage,… Inhoudelijk een lied over de blik van hotelpersoneel op de klanten: “Think about, I have a master key…”

(YEAH)                                                        (adlib man)
(DA – CHECK)                                         (adlib vrouw)
(MMM)                                                        (adlib man)
DA DA DA CHECK)                              (adlib vrouw)
etc.

What were you doing on the couch               (spreekzang)
What were you doing by the window           (twee vrouwenstemmen)
What were you doing in the tub
What were you thinking between the streets
What were you doing on the couch
What were you doing by the window
What were you doing in the tub
What were you doing on the bed
No tips for a week, ketchup on the sheets
Oh no, copy paste again,
I’m always on the run forever
Housekeeping, housekeeping, housekeeping
I’m here to erase the trace
Housekeeping
I’m here to erase the trace
Housekeeping, housekeeping
I’m here to erase the trace
Housekeeping                                                (mannenstem)
You’ll feel fresh                                             (zang)
I know how to set you free
Housekeeping                                                (mannenstem)
You’ll feel fresh
Housekeeping this                                       (mannenstem)
Think about it                                                (rap door de meisjes)
I have a master key
Forget about it
Nobody is watching me
He made a big stain
But it wasn’t Chianti
I closed my eyes
I took your weed and got high
Housekeeping,
housekeeping, housekeeping                   (zang)
I’m here to erase the trace
Housekeeping
Keeping
You’ll feel fresh
I know how to set you free
You’ll feel fresh
Fresh                                                              (mannenstem)
I saw a million dollars in a bag                                            
Asked my god, take it or not
That’s the biggest tips in the world
We’re the richest maid in the world
Send the money to my hometown
Build a house, and buy a car and cows
We’re rich
Asked my god, take it or not
Housekeeping,
housekeeping, housekeeping
Housekeeping,
housekeeping, housekeeping…
I’m here to erase the trace                              (echofase)
I’m here to erase the trace
I know how to set you free
I’m here to erase the trace
Take it, take it
I know how to set you free
I know how to set you free
I know how to set you free                            (soulstem)
Take it, take it
I know how to set you free
Housekeeping,
housekeeping, housekeeping                     (afwisseling en mix van
Housekeeping,                                               man vrouw zang impro adlibs)
housekeeping, housekeeping…
You know that I know how to set you free
You know that I know how to set you free
You know that I know how to set you free…

DANSBAAR / VOICE PROCESSING / MONTAGE / BRUITAGE

SUGAR WATER (1996)

Een tweede Cibo Matto-track. Spreekzang. Mooie Japanse accenten en heerlijk naïef Engels.

BEST DANSBAAR voor het coole volkje, mixbare gesproken intro

Ciccone Youth

INTO THE GROOVE(Y) (1988)

Plunderphonische take on ‘Into The Groove’ van Madonna. Wie zich afvraagt wat ‘plunderphonics’ wil zeggen, dit is een loepzuiver (en erg gekend) voorbeeld.

DANSBAAR (frustrerend, want je krijgt niet wat je wil) / PLUNDERPHONICS

Coldcut

RETURN TO MARGIN (1997)

Coldcut zit in de hoek van de remix, vroege hip hop-toestanden etc. Deze track begint met uitleg over computergebruik.

DANSBAAR / POPCULTUUR

I’M WILD ABOUT THAT THING (1997)

“Big girls, ooh, ooh, ooh,…”

Combi van tekstsamples, goeie seksgeluiden, quotes, stemeffecten,…

DANSBAAR / SENSUEEL

Cowboy Junkies

SWEET JANE (from the soundtrack of ‘Natural Born Killers’, 1994)

Recht uit de film geplukt. Een mooie dialoog met daarna het lied van Cowboy Junkies. De schoonheid zit hem vooral in waar de zang inpikt op het gesproken gedeelte. Daar gebeurt iets magisch. Alsof de spraak je mals en ontvankelijk maakt voor de zang. En je leert hoe belangrijk timing is in montagekunst.

NIET DANSBAAR / ACTEREN (FILMDIALOOG)

Culturecide

TACKY SOUVENIRS OF PRE-REVOLUTIONARY AMERICA (album, 1986, enkel op YouTube te vinden)

Een typerende tip van Didi de Paris. Plunderphonics avant la lettre met een duidelijke punkfeel. Ze doorsnijden ‘Dancing in the Dark’ van Springsteen, ‘Let’s Dance’ van Bowie, ‘Somebody’s Watching Me’ van Rockwel, ‘Billie Jean’ van Jackson en ‘We are the World’ van USA for Africa (zowat de hele hitcatalogus van 1985-1986 moet eraan geloven) en ga zo maar door met eigen gitaren, stem en kinderlijk geniale tekstwijzigingen.

Niet in de Spotify-lijst. Alleen op YouTube te vinden wegens de vele rechtenschendingen.

BRUCE (1986)

I get up in the evening, and I record a new LP
I come home in the morning, I go to bed & everyone loves me
I ain’t nothin’ but tired, man I’m just tired & bored with myself
But I’m a working class hero, and It’s supposed to be something that I sell
You can’t move the product, you can’t move the product without a face
This gun’s for hire, even if if we’re just dancin’ in the dark
Messages keep gettin’ clearer, is a cure for my despair
I check my look in the mirror, mabye I just need new clothes to wear
Man I ain’t goin’ nowhere, I’m just tryin’ to fit into a fantasy
There’s something happenin’ somewhere, but it’s not on Mtv
Can’t be the boss, you can’t be a boss without a bureacrocy
That gun’s for hire, and it’s always pointing at me.

You sit around getting older, listening to Bruce’s new LP
Big guitar-ification of our own passivity
‘Cause on the streets of this town everybody’s giving up the fight
You’re hungry for entertainment, so let’s play the new Springsteen album tonight
I’m dying for a distraction, I’m sick of sittin’ around here with my own mind
I need a rock and roll hero to put my nervous system back in line
You can’t be a rock star, you can’t be a star without a hit
There’s something happenin’ somewhere, Bruce Springsteen isn’t it.
You can’t start a fire, when your hero says there’s nothin’ to burn
This gun’s for hire, even if if we’re just dancin’ in the dar

THEY AREN’T THE WORLD (1986)

There comes a time when rock stars beg for cash
and that’s how the world’s supposed to come together as one
There are people dying
whooaah and they just noticed
and they think they’re the greatest gift of all
We can’t go on, pretending day by day
that record companies and media gods will soon make a change
We all play a part
in a world which starves us all
and our cooperation is all they need

( CHORUS )

They’re not the world, they’re not the children
they’re just bosses and burocrats and rock’n’roll has-beens
There’s a choice we’re never given to run our own lives
without it your better day is just a better lie

Well buy the record, so they can pretend they care
and their careers will be stronger and guilt free
well as Michael and Lionel has shown us, the world is just TV
if children are starving let’um drink Pepsi

( REPEAT CHORUS )

They’re not the world, They’re not the children
if you want to change anything start from the beginning
There’s choices we’re never given to run our own lives
without it your better day is just a better lie
when your rich and famous there seems no contradiction at all
If you can just have a number one hit we’ll solve it all
Wow, wow, wow let us realize that change can never come
if CBS decides what’s the problem

( CHORUS – REPEAT AND FADE )

They’re not the world, they’re not the children
their just bosses and burocrats and rock’n’roll has-beens
There’s a choice we’re never given to run our own lives
without it your better day is just a better lie

(additional ad-lib vox by c**turcide)

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

Daft Punk

GIORGIO BY MORODER (2013)

Topvoorbeeld van waar ik ondermeer naar op zoek ben: muzikaal gemonteerd interviews. Het helpt natuurlijk als muziek het onderwerp is.

When I was fifteen, sixteen
When I started really to play the guitar
I definitely wanted to become a musician
It was almost impossible because, it was
The dream was so big
That I didn’t see any chance
Because I was living in a little town, was studying
And when I finally broke away from school and became a musician
I thought “well, now I may have a little bit of a chance”
Because all I really wanted to do is music
And not only play music, but compose music
At that time, in Germany, in ’69, ’70, they already had discotheques
So I would take my car, would go to a discotheque
Sing maybe thirty minutes
I think I had about seven, eight songs
I would partially sleep in the car
Because I didn’t want to drive home
And that helped me for about almost two years to survive
In the beginning
I wanted to do an album with the sounds of the fifties
The sounds of the sixties, of the seventies
And then have a sound of the future
And I thought: “Wait a second
I know the synthesizer, why don’t I use the synthesizer
Which is the sound of the future”
And I didn’t have any idea what to do but I knew I needed a click
So we put a click on the 24-track which was then synced to the Moog modular
I knew that it could be a sound of the future
But I didn’t realize how much impact would be

My name is Giovanni Giorgio, but everybody calls me Giorgio

Once you free your mind about a concept of
Harmony and of music being correct
You can do whatever you want
So nobody told me what to do
And there was no preconception of what to do

DANSBAAR / GEMONTEERD STEMMENWERK / INTERVIEW / POPCULTUUR

TEACHERS (1997)

Opsomming van alle DJ’s en muzikanten die Daft Punk hebben beïnvloed. Deze ‘oefening’ werd in 2005 overgedaan door Soulwax voor Nite Versions (zie ‘Soulwax’). Ook Discobar Galaxy heeft een hele goeie eigen versie: ‘Instructorz ABC’ (2007), die te horen is op hun Soundcloud.

DANSBAAR / OPSOMMERIG / POPCULTUUR

TECHNOLOGIC (2006)

Opsommerige tekst (mantra) door robotstem (in de hoogte gepitchte spreekzangstem). 

DANSBAAR / OPSOMMERIG

Dalida, Alain Delon

PAROLES PAROLES (1973)

Parlando van Delon met zang van Dalida die de Franse blablabla van Delon becommentarieert.

DANSBAAR op WIEGERIGE wijze

Dandelion Hands

HOW TO NEVER STOP BEING SAD (2016)

‘Teenage angst’ (kan ook twintiger- of dertiger- of veertiger-angst zijn) in de imperatief. Zo ontstaat een genre van aanbevelingen en raadgevingen. Maar het is allemaal slechte raad en mede daardoor begint alles zeer wanhopig te klinken. De gebiedende wijs geeft het wel genoeg ‘vorm’ mee, zodat het aanhoorbaar blijft in al zijn bittere wanhoop.

Repeat to yourself that they’re not really gone
Time has proven that fooling yourself into believing a lie is the most effective way to deal with things you have no control over
Keep listening to the mixtapes they made you
Overanalyse every single word you hear
“Was this a sign that things were going wrong?”
No, no, you were the one that cared too hard, not them

Stay up every single night staring at your phone
Either attempting to gather up the courage to turn these demons, these constant reminders of your loneliness into nothing more than a bad dream
Or praying just for one second you could feel the warmth of equally returned love

Go out for coffee four times a week by yourself
Always bring your notebook, never stop writing
Leave little comics and thank you notes with your tip
Watch them smile as you get in your car

Always talk down on yourself whenever possible
My life is shit because I deserve it, right?
You must have done something really bad
And it’s nearly impossible for you to cry now

Avoid your friends for weeks even though they’re the only sense of consistency you have left in your life
If they really wanted to see you they’d come, but they won’t
(Who cares?) Allow yourself to lose interest in the things you love
Watch as you begin to take a backseat to the world around you, don’t fight it
Become a secondary character in your own motion picture

But most importantly drown every single one of your feelings in old stolen rum
Learn to love the taste of it dripping down your throat
Find comfort in the warmth coming from your stomach, you’re drinking bottled love now

You don’t need other people to drive away your loneliness
You just needed to find a way to talk to it

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG (LIJST VAN ADVIEZEN)

David Byrne

IN THE FUTURE (1985)

Deze track (en alle onderstaande nummers) komt uit de opera The CIVIL WarS van Robert Wilson. Kwam uit op vinyl in de jaren ’80 en werd geremasterd en heruitgebracht in 2007 onder de naam ‘The Knee Plays’. Héél véél gesproken nummers op deze plaat en alle orchestraties zijn met bijna alleen maar blazers.

Ik heb in de songtekst de zinnen vet gemaakt die ook echt blijken te kloppen, nu we ‘in the future zijn’, al is elke zin op zich minstens in de richting. Ik had zoiets in 1985 alleszins niet kunnen bedenken. Opsommerige parlando van Byrne. Altijd goed.

In the future everyone will have the same haircut and the same clothes.
In the future everyone will be very fat and will start to diet.
In the future everyone will be very thin from not having enough to eat.
In the future it will be next to impossible to tell girls from boys, even in bed.
In the future men will be ‘super masculine’ and women will be ‘ultra-feminine’.
In the future half of us will be ‘mentally ill’.
In the future there will be no religion or spirtualism of any sort.
In the future the ‘psychic arts’ will be put to practical use.

In the future we will not think that ‘nature’ is beautiful.
In the future the weather will always be the same.
In the future no one will fight with anyone else.
In the future there will be an atomic war.

In the future water will be expensive.
In the future all material items will be free.
In the future everyone’s house will be like a little fortress.
In the future everyone’s house will be a total entertainment centre.

In the future everyone but the wealthy will be very happy.
In the future everyone but the wealthy will be very filthy.
In the future everyone but the wealthy will be very heathly.
In the future TV will be so good that the printed word will function as an artform only.

In the future people with boring jobs will take pills to relieve the boredom.
In the future that no one will live in cities.
In the future there will be mini-wars going on everywhere.
In the future everyone will think about love all the time.

In the future political and other decisions will be based completely on opinion polls.
In the future there will be machines which will produce a religious experience in the user.
In the future there will be groups of wild people, living in the wildernes

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

SOCIAL STUDIES (1985)

Weer een goeie tekst, waardoor het niet geeft dat het qua zegging niks speciaals is. Als je echt iets te zeggen hebt, hoeft dat niet per se natuurlijk.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

I thought that if I ate the food of the area I was visiting.
That I might assimilate the point of view of the people there.
As if the point of view was somehow in the food.
So I would make no choices myself regarding what food I ate.

I would simply follow the examples of those around me.
I would study menus very carefully,
Making note of important differences and similarities.
When shopping at the supermarket

I felt a great desire to walk off with someone else’s groceries
So that I could study them at length
And study their effects on me.
As though if I ate their groceries I would become that person; until I finished their groceries.

And we might find ourselves going to the same places.
Running into one another at the movies
Or in a shopping mall.
Reading the same books.

Watching the same TV programmes.
Wearing the same clothes.
Travelling to the same places.
And taking the same pictures.

Getting sick at the same time.
And getting well again simultaneously.
Finding ourselves attracted to the same people.
Working at the same job.

And making the same amount of money.
Living identical lives – as long as the groceries lasted.

THE SOUND OF BUSINESS (1985)

Waanzinnig goeie tekst die zowel een punt maakt (zonder te oordelen) als dat hij poëzie puurt uit het opnoemen van ‘oldies on the radio’. De poëzie van de opsomming.

They were driving south on the highway
Their business was in another town
Bigger than the town they were driving from.
Business took place during office hours in both towns.
This drive was considered business
The feeling of passing other cars was also considered business
A feeling of business being done.
The feeling of drifting slowly through a field of moving vehicles.
This was the REAL speed – the speed of business.
Not the numbers on the speedometer.
One of them was playing with the radio
Slowly changing the channel from one station to another
Sometimes listening to both channels at once.
On one channel a man was talking to another man on the telephone.
The other channel was playing oldies

“Gone for Good”
“Listening Wind”
“Puzzle Power”
“Beechwood Serenade”
“Sunshine and Sugar”
“Golden Windows”
“Taste of Believing”
“Carnival Girl”
“Love Walks Away”
“Wishing Well”
“Knew You Could”
“A Face Like That”
“Dark Highway”
“Shakin Venus”
“Colored Wheels”
“Visit Me Quick”
“Lonesome Money”
“School of Heartache”
“Painted Smiles”

The sound of business being done.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

THINGS TO DO (I’VE TRIED) (1985)

Opsomming van dingen die je ‘zou kunnen doen’. Werkt mooi op het klassieke bluesschema dat het orkest volgt.

Number 1 Try to (walking quickly) be
Number 2 Count to ten, smile, count to ten
Number 3 Big Shoes
Number 4 Watching big shoes
Number 5 Buying things and spending money
Number 6 Counting things
Number 7 Inventing facial expressions
Number 8 Parking
Number 9 Fixing things
Number 10 Writing letters
Number 11 Studying maps, inventing street names
Number 12 Scraping the garden
Number 13 Putting the garden in the house
Number 14 Pointy things
Number 15 Bumpy things
Number 16 Broken things
Number 17 Finding the bank
Number 18 Finding the window
Number 19 Writing a book
Number 20 Finding the book
Number 21 Little houses
Number 22 Counting the houses
Number 23 Drinking things
Number 24 Watching other things
Number 25 Putting houses next to bumpy things
Number 26 Shaking things next to other things

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

David Lynch, Alan R. Splet

IN HEAVEN (LADY IN THE RADIATOR SONG) (2012)

“In heaven, everything is fine. In heaven, everything is fine.
You’ve got your good things… and I’ve got mine…”

In het geheel niet audiofoon, maar wat een inspirerende song! Uit de film ‘Eraserhead’ van David Lynch, gezongen door ‘The Lady in the radiator’. Dat hij zo kort is, draagt ongelooflijk bij tot de kwaliteit van de song. Mooie versie van The Pixies ook op ‘The Pixies at the BBC’.

NIET DANSBAAR / PER UITZONDERING GEZONGEN

Dead Man Ray feat. Ken Nordine

BLUE VOLKSWAGEN 10:10 A.M. (2002)

Van het Cago-album van DMR, opgenomen in Chicago, waar ook Ken Nordine woont. Behalve goed stemmenwerk ook goeie stereo-effecten en sober stemeffectgebruik in de ‘refreinen’. Mooie tekst- en stemverstrengelingen ook. Een nummer dat mij in herinnering werd gebracht door Greet Van Poeck.

Ken Nordine (April 13, 1920 – February 16, 2019) was an American voice-over and recording artist, best known for his series of word jazz albums. His deep, resonant voice has also been featured in many commercial advertisements and movie trailers. One critic wrote that “you may not know Ken Nordine by name or face, but you’ll almost certainly recognize his voice.”

Hey wow this is now
This is it this is you yeah
There you are you in the blue
Where everything is
Is was and will be
The right now of wow
So sereous silly the hugeolic ones
Where willy with nillie
Go searching for months
Go looking for true
As happy as larks
In a sky full of blue
It’s 10:10 goodmorning it’s you
You’re doing it live
So let’s take a drive
Inside of your mind
Who cares where we go
You’re one of a kind
Drive where should we go
Look what’s there to see
Fall watch where you’re going
Chew hm
Wait just a minute
Smoke uch
Choke ok
Blow m
Smell m
Kiss this
Slam wham
Think blink
Spray play
Build special
Turn here
Leave not yet
I wish i could tell you
So you could tell me

What everything’s up to
How happy we’d be
Grab hold of essense
And wear a disguise
Wrestle with angels
Who don’t tell you lies
Cause here we are
Somewhere inside your head
Gimme some insights
You heard what i said
And if it’s forgotten
Let’s be more forgiving
Where does the light go
We loose in just living
Ask me no questions
I’ll tell you no lies
Door open
Tree tall
Rail gotta go
Wheel turn
Drops oops
Cops rubbers
Fines oh
Not’s spots
Shift ok
Gear you’re in first
Feel feels good
Ear can you hear
Come within reach
Near where
Park nice
Here yeah
Go look
Down the distance
Of all that has been
To see if you see how
You used to fit in
There must be a reason
Much bigger then bang
Some something beyond
All the songs
That we sang
The book has been written
Or so some would say
You become what you are
It¹s all dna
The edge of awareness
Gets pretty far out
Like poor doubtfull tommie
You have to have clouts
Blue blue
V volks
W wagen
10 it’s 10
Past after 10
10 blue
A vw
M amen
So it¹s you in the blue
Where everything is
Where is was and will be
The right now of wow
Serious silly the hugeolic ones
Where willie with nillie
Go searching for months
Go lookin for true in a sky full of blue
It’s ten after ten goodmorning again
It’s you you’re doing it live
Let’s take a drive inside of your mind
Who cares where we go you’re one of a kind
Gotta go with the flow or be left behind
You can always go home
Or turn of your mind
But you would do that and neither would i
Hope swings eternal
So never say die you’re one of a kind

NIET HEEL DANSBAAR / STEMACTEUR STERARTIEST

De Kift

ORENMENS (1999)

Bij de ‘brasspunkers’ van De Kift wordt logischerwijs ook heel wat gepraat en geperformed op de muziek, gezien de teksten heel vaak uit de wereldliteratuur zijn geplukt. Zo ook bij deze Orenmens, getipt door Arie Adriaensen.

NIET DANSBAAR / POËZIE OP MUZIEK

hoe graag had ik niet ooit een echt mens aangekeken
een mens met een gezicht in het gezicht
dat hij zou laten zien… aan mij, aan mij
waarop ik heb gewacht
heb moeten afwachten in de wereld
maar de mensen willen van geen mens weten
zoals ik iemand ben
dat geen mens mijn brandende mens wil mogen
dat is uiteindelijk een zacht woord

wie praat zo mager met de taal als ik
wie praat zo mager met de taal als ik
hoe graag had ik niet ooit
had maar ooit een enkel mens mijn lichaamshandmens
want een hand voor mij is witter
een hand voor mij is witter dan een bloem

het wachten is op
alles is afgelopen
teveel levens ben ik oud
brandhout
de wereld verrekt mij mijn ogen
als die van een kettinghond
die voor het eerst het licht ziet
een orenmens ben ik
het oor kan alles beter uit elkaar onderscheiden
ik hoor mijn lucht
ik hoor mijn grond

dEUS

WHOSE VEGAS – IS IT ANYWAY (1994)

Wild-experimentele dEUS uit de allerbeginjaren. Extra track op heruitgave Worst Case Scenario, misschien een B-kantje / extra track van een single geweest? Parlando met veel pop- en filmreferenties. Great humming van ondermeer Rudy Trouvé.

Hummmm Hummm hummm hummm hummm

Huh, is this the question?
I doubt it no longer
But don’t eat, drink and smoke filthy cigarettes before you drive
The brass man home twice, tries
It’s your indecision that scares the peepee
out of people’s master-pilic extravaganza
Hold fire, pressurize it’s an automatic.
There’s not much point to delve music
the Eurythmics couldn’t clinch
An animal seems to trash its brain on London
Have to be casual and then his husband couldn’t fake the shadow
He died without knowing he bet his life after
I’m scared
It’s the cot on television that never goes anywhere
Without black stupidity
Out of phalanx
“omisch my baddish”

You know what they say?
They say I imitate Sharon Tate, but whose Vegas is it anyway?
A long syndicate for strangers in Bethlehem
it’s the day of the night today
And we always feel sorry for what didn’t occur to be unexpected
vulgar and sympathy
It’s an insult but whose Vegas is dolt
Is it a question?
Or I turn and than you’re knockin’ on my back as my beautiful
aubergine-shape for mister beautiful
Whose Vegas always tends to not separate candy from benzene from
polyformium Jackson Brown shoes (come to it)
A self-sufficient servant it hurts
Such as one and seven in the middle of a terrifying French mistral
Breeze, ease, and turn me into your disease
I used to feel sad but I’m over it
His head isn’t a comparison
Because I’m always askin’ the same kinetically s***
like haha hahaha
I went swing with my friends
We broke the common and pro tradition like wise-up…
That’s it, you see a chemo slicing
Considering we never had a brain useful
And even ten times a mosquito
I just can’t burglarize mine
f*** it
Is it a question?
It is!
She blew up sirloins
Find your countries right?
25 Deutsch Marks to the skin after parties through stage
In the back that is divers

Haha…
Is this the question?
I doubt it…

DANSBAAR, al ligt het wel vaak ‘stil’ / POPCULTUUR

deux

GAME AND PERFORMANCE (1983)

Tweestemmig (man en vrouw), half gezongen, half gesproken, leuke accenten (Frans-Engels), hele toffe opsplitsingen van zinnen en vervlechtingen van stemmen. Vroege electronica. Behoorlijk dansbaar.

You can be someone
If you grow with me
Your simple song
Is something else
You simulated
Your love for me
You can be someone
If you grow with me

You just need
Game and Performance
Your life is a prospecting company
Business man
Yet you kill the boss
Computer programs
Shadows in the Night

BEETJE DANSBAAR, VOOR VERLEGEN DANSERS

DANCE WITH ME (1983)

Dook op na de vondst van het geweldige ‘Game and Performance’. Het spel met de “1,2, 3” door de vrouwenstem is heel intrigerend in al zijn eenvoud. Mooie, schijnbaar poepsimpele poptekst ook, wederom in het Frans-Engels, wat zeker bijdraagt aan de schoonheid van het geheel dat het deels van zijn naïviteit moet hebben.  

123
Baby
Dance with me
I like Neon Lights
And your very blue eyes
No No
No more Pain
And not more bad dreams
I smoke a Cigarette
I walk on the Street
No more Pain
I smoke a Cigarette
I walk on the Street
No more Pain
And no more Sorrows
123

LICHTJES DANSBAAR, VOOR VERLEGEN, INTROVERTE, BESCHEIDEN DANSERS

Didi De Paris / Noémie Schellens

MISÈRE À LOUVAIN (2013)

‘Aangevuurd door een obscure brochure…’

Een poëtische voordracht op muziek met een vrouwelijke, gezongen tegenstem voor de performende mannenstem. Didi blaast zijn tweeklanken stevig aan (zoals wel meer dichters doen), wat het mooi op de muziek doet passen. Uit de compilatie ‘Iet me ziel – Leuven in liedjes’ waarop Leuvense artiesten hun stad bezingen. Tip van Niels Boutsen (die ook op die plaat staat met zijn project ‘Stoomboot’).

NIET DANSBAAR / VERHALEND / en ook wel POLITIEK

Die Anarchistische Abendunterhaltung

GIN & TONIC (2017)

Nieuwe versie van dit vroege DAAU-nummer, deze keer van stem / tekst voorzien door Gunter Nagels, die weer een prima job doet. Ideale muziek om ’s nachts mee te rijden. Mooie bruitages aan het begin: lijkt op een fles die over een betonnen vloer gerold wordt.

NIET DANSBAAR / BRUITAGES

Dimitri From Tokyo

TOUJOURS L’AMORE (1999)

Prettig, lichtjes dansbaar liedje met telkens dezelfde tekstsample:

“I like lots of things.
But there are three things I love the most:
Love, love and love.”

BEETJE DANSBAAR

DJ Shadow

BUILDING STEAM WITH A GRAIN OF SALT (1996)

Supercool nummer dat lijkt te refereren naar Giorgio (maar eigenlijk is het dus andersom), met een interview aan het begin en dan lang alleen muziek.

Op whosampled.com kom je te weten waar DJ Shadow zoal uit sampelde: https://www.whosampled.com/DJ-Shadow/Building-Steam-With-a-Grain-of-Salt/

DJ Shadow maakte met zijn debuut ‘Endtroducing’ de eerste plaat die voor bijna 100% uit samples was opgetrokken. Het Giorgio-achtige interview aan het begin is er eentje met drummer George Marsh in 1974. 

From listening to records i just knew what to do                  
I mainly tought myself
And, you know, i did pretty well
Except there were a few mistakes
But um, that i made, uh
That i’ve just recently cleared up

And i’d like to just continue to be able to express myself
As best as i can with this instrument
And i feel like i have a lot of work to do
Still, i’m a student – of the drums
And i’m also a teacher of the drums too                         

What makes cancer tenatious?       
The moon rules the fluids
Including the inner juices of human beings
That which assimilates and feeds the body
So the crab feeds his astral plane
Assimilating and distributing all he receives
Slowly, until it becomes apart of you
I fly to the strangest lands
And i would like to able to continue                                
To let what is inside of me
Which is, which comes from all the music that i hear
I would like for that to come out
And it’s like, it’s not really me that’s coming
The music’s coming through me
The music’s coming through me

ZEER DANSBAAR (wel lang) / POPCULTUUR

CIRCULAR LOGIC (FRONT TO BACK) (2011)

Intrigerende montage van stemmen (dialoog, found footage,…)

I came here to break you for the calloused bitch you are
(ritmische parlando / gedichtachtig)
Came to suck your insides out and sparkle like a star
Well, allright (found footage?)
We’ve got a nice thing going
We’re going to just sock it to you too.

There are no established poets available
I’ve come out here in my MPC,
Switched on my Sony, and recorded this.

            vrouw
                        man     

            Who are you?                                                                
                        Uh…
            Who are you?
                        What are you talking about?
            Who are you?
                        I am me.
            I am me too. That doesn’t mean anything.
                        Well, what do you want me to say?
            Who are you?
                        What are you trying to do to me?
            Find out who you are.
                        You’re a sadist.
            I’m truth. Life.
                        Why are you torturing me?
            Who are you?
                        I… I don’t know who I am.
            Now we can begin.

All right, look out.                                                                      
Are you ready?
A young kid out in San Francisco discovered yet another way of getting lost.
Right on!

Why is he so quiet? (vrouwenstem / coole break)
Is he sick?
Are you ready?

You don’t want to be a doctor?
You want to be a disc jockey?
Right on! (adlibs)

How’s it going?
How do you feel?
How do you feel?
(Cheering)
All right.

This man started it all and they called him a wizard.                          
Ever since, they’ve been crying for more and more of his magic.
Some of them can’t breathe without it.

Aw, come on, Tom.                                 
I mean, an invisible demon entering your body,
Stealing your soul.
Changing into a snake,
Falling out your ear?

Are you ready?

There’s a lot more to come.
And each time we turn a corner,
That cold chill might sweep through you
With the realization that you’ve been down this road before.

I’ll just do one more mix and then go home.

UN AUTRE INTRODUCTION (2011)

Cool tussenwerpsel in eender welke DJ-set (in het Frans)

ZEER DANSBAAR / POPCULTUUR

I AM NOT A ROBOT (2019)

Tussenwerpsel op de laatste plaat van DJ Shadow ‘Our Pathetic Age’. Het is gebouwd rond een sample uit een interview, maar voorlopig vind ik niet wie er aan het woord is. Niettemin heeft hij wel wat te zeggen…

NIET DANSBAAR / POLITIEK / INTERVIEW

This piece of news was read over the radio
Those people hear it
And I was told time and time again
That it must be true, it is true
It came over the radio
But I could sit right there and, and
See through the things that were being said
I’m not really sure in my own mind
If those people believe it
Because they really do think it’s true
Or they just say they believe it because
They know what will happen to them if they don’t say it’s true

eden ahbez*

FULL MOON (1960)

* Hij schreef zijn naam bewust met kleine letters omdat hij vond dat alleen de woorden ‘God’ en ‘Oneindigheid’ kapitalen verdienden.

Tip van Viktor Thys. Van de artiest achter het lied ‘Nature Boy’, uitgebracht door Nat King Cole. Bijzondere figuur die lange tijd onder de eerste ‘L’ van ‘the Hollywood-sign’ in L.A. leefde.

Deze song lijkt een soort levensmotto te bevatten: ‘poor, alone and happy’. Mooi nummer. Zeker ook door het grammaticale opzet van de tekst: gebruik van infinitieven die een soort van ‘stel u voor dat het zo is of zou zijn’-effect hebben. Deze vorm wordt op het einde losgelaten, wat ook werkzaam is.

Gesproken nummer (‘beatnik poetry’) met kleine bruitages (kikkergeluiden, terwijl het zich aan zee afspeelt), wat hij vaker toepast. Bijvoorbeeld: ‘The Old Boat’ is een instrumentaaltje met krakende bootgeluiden als kleine, werkzame extra.

To live in an old shack by the sea
(And breathe the sweet salt air)
To live with the dawn and the dusk
The new moon and the full moon
The tides the wind and the rain…
To surf and comb the beach
And gather sea shells and drift-wood
And know the thrill of loneliness
And lose all sense of time
And be free

To hike over the island to the village
And visit the marketplace
And enjoy the music and the food and the people
And do a little trading
And see the great ships come and go
And in the evening
(When the sky is on fire)
Heaven and earth become my great open cathedral
Where all men are brothers
Where all things are bound by law
And crowned with love
Poor, alone and happy

I walk by the surf
I make a fire on the beach
And as darkness covers the face of the deep
Lie down in the wild grass
And dream the dream that the dreamers dream

I am the wind, the sea, the evening star
I am everyone, anyone, no one

NIET DANSBAAR / BRUITAGE / REDELIJK VERHALEND / GEPERFORMDE POEZIE

Eels

SUSAN’S HOUSE (2008)

Beschrijving van een stadswandeling door een ruwe buurt. Met een gezongen refreintje dat je aan de uiteindelijke bestemming herinnert. Geen geweldig nummer, maar voor mij wel inspirerend qua inhoudelijke insteek. Begint met een bruitagegeluid (street noise) dat ook door een houtblazer gemaakt zou kunnen zijn.

Going over to susan’s house
Walking south down baxter street
Nothing hiding behind this picket fence
There’s a crazy old woman smashing bottles
On the sidewalk where her house burnt down two years ago
People say that back then she really wasn’t that crazy

Going over to susan’s house
Going over to susan’s house
I can’t be alone tonight

Down by the donut prince
A fifteen year old boy lies on the sidewalk
With a bullet in his forehead
In a final act of indignity
The paramedics take off all his clothes
For the whole world to see
While they put him in the bag
Meanwhile an old couple argues inside the queen bee
The sick fluorescent light shimmering on their skin

Going over to susan’s house
Going over to susan’s house
She’s gonna make it right
Take a left down echo park
A kid asks do i want some crack
Tv sets are spewing baywatch
Through the windows into black

Here comes a girl with long brown hair
Who can’t be more than seventeen
She sucks on a red popsicle while she pushes a baby girl
In a pink carriage
And i’m thinking that must be her sister
That must be her sister, right?
They go into the 7-11
And i keep walking

Going over to susan’s house…

NIET DANSBAAR / GEOGRAPHICAL

Einstürzende Neubauten

MONTBLANC (1991)

“Das ist jetzt gedacht als Anzeige auf der Platte.”
Dies ist ein Kugelschreiber. Montblanc….

Das wars schon.
Hahahaha.”

Typerende opname. Hoge kwaliteit, alles staat erop. Geen lied, geen audio, gewoon een geestig tussenwerpsel op een plaat.

NIET DANSBAAR

Emmanuel Top

TURKISH BAZAR (1995)

The music was new black polished chrome
and came over the summer like liquid night

Een nummer dat is opgetrokken rond de openingszin van ‘Black Polished Chrome’ van Jim Morisson (allicht een sample met de stem wat omhoog gepitcht), op zich al een kort nummer met een korte tekst uit ‘An American Prayer’. Het staat verderop in de lijst onder ‘Jim Morrisson’ omwille van de coole tekst (verwant aan een aantal teksten uit PLAAT). Deze Emmanuel Top-versie is goed Audiocrusaders-materiaal. Het was dan ook een tip van Jan Ducheyne

Aan de ene zin uit dit nummer is telkens iets van effect toegevoegd, soms een verre galm, soms een flanger,… Het effect lijkt niet echt op de stem te zitten, maar de stem te begeleiden in de achtergrond.

DANSBAAR / VOICE PROCESSING (pitch, effecten) / SAMPLING

Errors

CUTLERY DRAWER (2008)

Spannende vertelling (een droom?) op muziek: actie, beschrijivingen, reflecties,… Het interessantste zijn de ‘errors’ in de voice processing, digitale doorslippers, die voor een cool, bevreemdend effect zorgen zonder dat het verhaal of de song erdoor wordt afgeremd.

She walked to the top of the park and looked down.
“I am Princess and this is my kingdom. I am Princess and this is my crown” she thought, staring at the cars glistening over speed-bumps below, grey clouds mottled, hanging low over the roof-tops
Sitting on the bench she had to pull her jacket tight
Summer was gone
The tree stump where she had sat the Spring before had grown moss, so she lay in the grass
She hoped if she lay there long enough then someone would find her
After about an hour nobody came so she stood up and walked the long way home down Morrell Avenue
When she got indoors it started to rain
She was thinking about the party she was at the night before
Someone there had said that there were some people upstairs lying in a line on the floor in the dark
They were high
She said: “Like who?”
They said: “Like, everyone.”
She assumed that by this they meant anyone who was cool
Well, the thing was, they were on uppers and she really couldn’t think of a worse combination
People in Oxford didn’t know how to do drugs. So she went into the kitchen
The guy she had come to the party with was ignoring her because this other girl he liked was there
“He loves her.” she thought
What’s worse was she didn’t really care
Perched by the microwave, smoke from her cigarette got up her nose
These two girls had been giving her uglies all night
Perhaps it’s because she hadn’t bothered enough with her clothes, she thought, looking at her plimsolls and fading tan
Summer was gone
One of the girls was looking at her pierced to poise, all porcelain, her face like second-rate lead paint and cold cat eyes, synched belt like upholstery ‘round her thick waist, dark lips shining red like a place the sun can’t
She stared blankly back and got up, went upstairs, walked into a room
It was a boy’s room, she could tell
A Stale taste of nicotine and Special Brew
She looked at the coppers on the top of the book case and his DVDs: Amelie, La Haine, Way of The Dragon, Die Hard
There was a Radiohead poster on the wall, a keyboard in the corner, neatly stacked CDs and a PC, tobacco coloured curtains, a window half-open breathing out over the backyards and skips
She felt a hand on her shoulder
She turned ‘round
What seemed like an hour had passed as he continued to thrust himself into her, her knickers pinching her thighs, jagged hip bones, summer holidays holding all Sepia in the back seat of her brain
She waited until it was over
He got up, buckled up
She had stared at his face in the dark
His glassy eyeballs caught the light from beyond the window
She thought of how romantic this could have been
She imagined him stroking her face but he was gone
She lay staring at the ceiling
A car stalled on the street below and someone was calling a name but it fractured in the night air, the different syllables colliding
It wasn’t hers, she had thought
She lay there trying to figure out the tune on the stereo
From downstairs she could hear a bass-line
A slow, heavy beat
One, two, three
Wake up

DANSBAAR / VERHALEND / VOICE PROCESSING

Falco (Bolland en Bolland)

JEANNY (1986)

Alles erop en eraan en ook nog eens een nr. 1-hit geweest. Sfeervolle bruitages (bijvoorbeeld de regen aan het begin), gesproken strofes in de vorm van een langgerekte aanspreking (Duits), gezongen refrein (Engels) en een ‘newsflash’ (Engels en Duits) in de bridge. Sterk hoe zoiets complex (ook inhoudelijk is dit niet echt mainstream te noemen) toch een hit is geworden.

Jeanny, komm, come on
Steh auf bitte
Du wirst ganz nass
Schon spät, komm
Wir müssen weg hier
Raus aus dem Wald
Verstehst du nicht?
Wo ist dein Schuh
Du hast ihn verloren
Als ich dir den Weg zeigen musste
Wer hat verloren?
Du, dich?
Ich mich?
Oder
Oder, wir uns?

Jeanny, quit livin’ on dreams
Jeanny, life is not what it seems
Such a lonely little girl in a cold, cold world
There’s someone who needs you
Jeanny, quit livin’ on dreams
Jeanny, life is not what it seems
You’re lost in the night
Don’t wanna struggle and fight
There’s someone who needs you

Es ist kalt
Wir müssen weg hier
Komm
Dein Lippenstift ist verwischt
Du hast ihn gekauft und
Und ich habe es gesehen
Zuviel rot auf deinen Lippen
Und du hast gesagt mach mich nicht an
Aber du warst durchschaut
Augen sagen mehr als Worte
Du brauchst mich doch, hmm?
Alle wissen, dass wir zusammen sind
Ab heute
Jetzt hör ich sie
Sie kommen
Sie kommen dich zu holen
Sie werden dich nicht finden
Niemand wird dich finden
Du bist bei mir

Jeanny (Jeanny), quit livin’ on dreams
Jeanny (Jeanny), life is not what it seems
Such a lonely little girl in a cold, cold world
There’s someone who needs you

Newsflash:

In den letzten Monaten ist die Zahl
Der vermissten Personen dramatisch angestiegen
Die jüngste Veröffentlichung der lokalen Polizei
Behörde berichtet von einem weiteren tragischen Fall
Es handelt sich um ein neunzehnjähriges Mädchen
Das zuletzt vor vierzehn Tagen gesehen wurde
Die Polizei schließt die Möglichkeit nicht aus, dass es
Sich hier um ein Verbrechen handelt

DANSBAAR ALS SLOW / VERHALEND / TOP TIEN HIT

Fatima Yamaha

WHAT’S A GIRL TO DO? (2015)

“Yeah. I just don’t know what I’m supposed to be, you know?
I’m stuck. Does it get easier? “

Hele lange, maar supersfeervolle opbouw naar een paar regels uitgespeelde trieste tekst (zie hierboven) omstreeks 4m21s. Eerst hoor je nog ademhalingsgeluid. Heel mooi als spanningsopbouw (er bevindt zich iemand in de ruimte…) Daarna gaat het nummer nog drie minuten door. Op het einde opnieuw die ademhaling. Een Audiocrusaders-classic, geselecteerd door Jan.

DANSBAAR

Felicia Atkinson

O. (2016)

Flarden muziek en heel veel bruitage. Opnames van een kamer en andere geluiden. Het heeft wel wat. En zo kan het dus ook.

NIET DANSBAAR / ENKEL BRUITAGE

Felix Kubin

LUMIERE BELGE (2004)

Een instrumentaaltje waarvan de songtitel je aan België doet denken tijdens het luisteren, wat maakt dat je de muziek als dusdanig ervaart (erg geestige muziek trouwens).

NIET DANSBAAR / GEOGRAPHICAL / PER UITZONDERING INSTRUMENTAAL

Felix Laban

DING DONG THING (2015)

Zalige track, leren kennen via Wim De Jaegher. Wat je zoal aan kan met een audio sample (een tv-fragment in dit geval): pitch aanpassen, ritmeren op de muziek,… En de kracht van herhaling.

After a lonely hiatus following the release of Dark Days Exit in 2005, South African electronica veteran, Felix Laband, has shared three tracks from his ever-forthcoming album, Deaf Safari. ‘Ding Dong Thing’ stands out as the most irresistible of them all, with its balancing of Laband’s radiant electronic senses and a newfound consciousness. ‘Ding Dong Thing’ owes its name to its introductory recording, an audio loop referring to the back-and-forth appeals arising from President Zuma’s numerous legal strifes. Seamlessly placed over a heavy bass kick, the recording gives way to a glimmering deliverance. Clean and simulated finger-picking ebbs and flows for the full twelve minutes, met with various percussive ticks and vocal loops throughout. In a 2012 interview with Resident Advisor, Laband said, “I’l never leave out the feeling of home in my music. It’s in my blood.” ’Ding Dong Thing’ corroborates this, but it only furthers our restlessness for the official release ofthe long-overdue Deaf Safari. Could these Soundcloud releases portend it? We hope so.

De audiosample die de basis is (een interview op Al-Jazeera):

As you know there’s been almost a ding dong thing in this case.
They have been apealling and we have been appealing all the time.
I don’t think it affects the situation and It is unprecedented that a person has been pursued the manner in which Jacob Zuma has been pursued.

DANSBAAR (WEL WAT LANG) / SPEECH MELODY / POLITIEK / MONTAGEKUNST

Flight of The Conchords

Nieuwzeelands duo met eigen HBO-reeks. Een beetje de Tenacious D van de late jaren ’00. Ook deze gasten kunnen echt schrijven, spelen, performen,…

FOUX DU FAFA (2008)

Parlez vous le Français?
            Euh… Non.

Parodie op de Franse taal en hoe die aangewend wordt in / op muziek. Eigenlijk is dit humor à la De Frivole Framboos, alleen komen zij er wel écht mee weg.

HURT FEELINGS (2009)

They say rappers are invincible!
            We’re vincible!

Dit nummer is een parodie op rap en hip hop, vooral de intro is hilarisch. Misschien het meest dansbare FOTC-nummer.

ROBOTS (2008)

Ze spelen veel met stemmen (gesproken en gezongen en geen van beide zangers is echt lang alleen aan het woord. Overal waar aanvulling of dialoog mogelijk is, grijpen ze de gelegenheid aan.

TOO MANY DICKS (ON THE DANCEFLOOR) (2009)

Dansbaar en inhoudelijk interessant in bepaalde DJ-sets. Weer een goed voorbeeld van het betere vocoder-gebruik.

DANSBAAR / POPCULTUUR / VERHALEND

Florent Ghys

SIMPLEMENT (2011)

Florent Ghys leerde ik kennen door een artikel over Scott Johnson, die ook spraak tunet en ritmeert, al doet Ghys dat meer vanuit modern klassiek. Het heeft dus wat meer pretentie, maar is toch heel cool gedaan.

In ‘Simplement’ wordt een geïnterviewde eerst helemaal van zinsmelodie voorzien, daarna wordt er gespeeld met de ontstane muziek. Je hoort eerste spraak + muziek, later alleen de ontstane muziek, later weer de twee samen. Het melodieuze Frans van de spreekstem is een grote hulp. Het soort muziek dat ontstaat doet denken aan The Books. Grillig, maar mooi. Heel tof dat de euh’s consequent als rusten in de muziek worden aangewend. Je voelt dat dit helemaal uitgeschreven is op notenbalken met alles erop en eraan. Heel verzorgd! 

Andere interessante items van Florent Ghys:

PULL BLANC CHEMISE ROUGE (2011): de gespeelde noten worden woordelijk gezongen
SWING OUT FROM OPEN POSITION (2014): tellen op muziek dat uit de hand loopt
THIS IS THE ALBUM OF THE FUTURE (2014): muziek bij reclame voor cd’s en de cd-speler met interessante details bij stemmanipulatie. Muzikaal minder mijn ding, maar inhoudelijk wel geestig, gezien we weten hoe het afliep met de CD en de CD-speler.

NIET DANSBAAR / SPEECH MELODY

Folke Nikanor

DAVIDS STENAR OM VÅREN (2018)

Weer een instrumentaaltje (‘over de lente’) dat mij ietwat aan Joris deed denken. Veel toetsen, maar de ritmesectie is het interessantste (ondermeer electronica afgewisseld en gecombineerd met pauken). Interessante artiest om verder te checken.

NIET DANSBAAR / PER UITZONDERING INSTRUMENTAAL

Frank Zappa

WELCOME TO THE UNITED STATES OF AMERICA (1993)

Tip van Annelies Verbeke. Het document dat mensen zonder papieren moeten invullen om Amerika binnen te mogen, inclusief mogelijke antwoorden, op aangepaste muziek, vaak bruitage-achtig. Even speels als virtuoos gebracht, volledig live.

NIET DANSBAAR / POLITIEK / VERHALEND / GEACTEERD

“Welcome To The United States”[includes Narrhalla-Marsch (trad.) and a quote from Louie Louie (Richard Berry)]

[Reiner Romer:] Ladies and gentlemen, here he goes, Peter Rundel, he seems to be disgusted. Whatever. Ridero ridera! [?] Ha ha ha! LAUGH NOW! (HA HA HA HA HA!) Be quiet! Von seiner Werkbank zu uns heute Abend hergekommen ist unser Hermann Kretzschmar wolle merm reinlasse? Laugh now! (HA HA HA HA HA!)

Welcome to the United States

This form must be completed by every nonimmigrant visitor not in possession of a visitor’s visa.

Type or print legibly in pen in ALL CAPITAL LETTERS. USE ENGLISH.

Item 7 – If you are entering the United States by land, enter LAND in this space. (LAND!) If you are entering the United States by ship, enter, unh-unh, SEA in this space.

Do any of the following apply to you? (Answer Yes or No)

(No! No! Yes! No! Yes! No!)

A. Do you have a communicable disease; (COUGH NOW! Coughs . . . ) physical or mental disorder; or are you a drug abuser or addict?

Tell me, Bill, Yes or No. (No) Louder. (No!)

B. Have you ever been arrested or convicted for an offense or crime involving moral turpitude or a violation related to a controlled substance; or ever been arrested or convicted for two or more offenses for which the aggregate sentence to confinement was five years or more?

Answer Yes or No. (Yes! Yes, sir! Yes! No! No! No!)

Or been a controlled substance trafficker; or are you seeking entry to engage in criminal or immoral activities?

Answer Yes or No. (Yes or No) Thank you!

C. Have you ever been or are you now involved in espionage or sabotage; or terrorist activities; or genocide; or between 1933 and 1945 were you involved, in any way, in persecutions associated with Nazi Germany or its allies?

Answer Yes or No. (Yes)

Thank you very much! And welcome to the United States!

[Reiner Romer:] Thank you very much! Here they go! Frank Zappa and Hermann Kretzschmar! Back on stage, Peter Rundel!

Fujiya & Miyagi

ANKLE INJURIES (2006)

De bandname klinkt Japans, maar dit is een groep uit Brighton, UK. Ik ging af op de goeie titel en vond het grappig dat ze hun bandnaam verwerkten in het eerste en laatste deel van het lied.

DANSBAAR / POPCULTUUR

Gil Scott-Heron

THE REVOLUTION WILL NOT BE TELEVISED (1971)

Een ware klassieker in de beste zin van het woord.

ZEER DANSBAAR / POLITIEK

B-MOVIE (1981)

Langgerekte, maar zeer onderhoudende politieke spoken word uit 1981 die evolueert naar zang (refrein) die vervolgens wordt opgegeten door effecten. Het terugkerende ‘uit wie bestaat de cast?-fenomeen is leuk en past bij de titel natuurlijk.

Well, the first thing I want to say is…
“Mandate my ass!”

Because it seems as though we’ve been convinced that 26% of the registered voters, not even 26% of the American people, but 26% of the registered voters form a mandate ? or a landslide. 21% voted for Skippy and 3, 4% voted for somebody else who might have been running.

But, oh yeah, I remember. In this year that we have now declared the year from Shogun to Reagan, I remember what I said about Reagan…meant it. Acted like an actor… Hollyweird. Acted like a liberal. Acted like General Franco when he acted like governor of California, then he acted like a republican. Then he acted like somebody was going to vote for him for president. And now we act like 26% of the registered voters is actually a mandate. We’re all actors in this I suppose.

What has happened is that in the last 20 years, America has changed from a producer to a consumer. And all consumers know that when the producer names the tune…the consumer has got to dance. That’s the way it is. We used to be a producer ? very inflexible at that, and now we are consumers and, finding it difficult to understand. Natural resources and minerals will change your world. The Arabs used to be in the 3rd World. They have bought the 2nd World and put a firm down payment on the 1st one. Controlling your resources will control your world. This country has been surprised by the way the world looks now. They don’t know if they want to be Matt Dillon or Bob Dylan. They don’t know if they want to be diplomats or continue the same policy – of nuclear nightmare diplomacy. John Foster Dulles ain’t nothing but the name of an airport now.

The idea concerns the fact that this country wants nostalgia. They want to go back as far as they can ? even if it’s only as far as last week. Not to face now or tomorrow, but to face backwards. And yesterday was the day of our cinema heroes riding to the rescue at the last possible moment. The day of the man in the white hat or the man on the white horse – or the man who always came to save America at the last moment ? someone always came to save America at the last moment ? especially in “B” movies. And when America found itself having a hard time facing the future, they looked for people like John Wayne. But since John Wayne was no longer available, they settled for Ronald Reagan ? and it has placed us in a situation that we can only look at ? like a “B” movie.

Come with us back to those inglorious days when heroes weren’t zeros. Before fair was square. When the cavalry came straight away and all-American men were like Hemingway to the days of the wondrous “B” movie. The producer underwritten by all the millionaires necessary will be Casper “The Defensive” Weinberger ? no more animated choice is available. The director will be Attila the Haig, running around frantically declaring himself in control and in charge. The ultimate realization of the inmates taking over at the asylum. The screenplay will be adapted from the book called “Voodoo Economics” by George “Papa Doc” Bush. Music by the “Village People” the very military “Macho Man.”

“Company!!!”
“Macho, macho man!”
“Two-three-four.”
“He likes to be ? well, you get the point.”
“Huuut! Your left! Your left! Your left…right, left, right, left, right…!”

A theme song for saber-rallying and selling wars door-to-door. Remember, we’re looking for the closest thing we can find to John Wayne. Cliches abound like kangaroos ? courtesy of some spaced out Marlin Perkins, a Reagan contemporary. Cliches like, “itchy trigger finger” and “tall in the saddle” and “riding off or on into the sunset.” Cliches like, “Get off of my planet by sundown!” More so than cliches like, “he died with his boots on.” Marine tough the man is. Bogart tough the man is. Cagney tough the man is. Hollywood tough the man is. Cheap steak tough. And Bonzo’s substantial. The ultimate in synthetic selling: A Madison Avenue masterpiece ? a miracle ? a cotton-candy politician…Presto! Macho!

“Macho, macho man!”

Put your orders in America. And quick as Kodak your leaders duplicate with the accent being on the dupe – cause all of a sudden we have fallen prey to selective amnesia – remembering what we want to remember and forgetting what we choose to forget. All of a sudden, the man who called for a blood bath on our college campuses is supposed to be Dudley “God-damn” Do-Right?

“You go give them liberals hell Ronnie.” That was the mandate. To the new “Captain Bly” on the new ship of fools. It was doubtlessly based on his chameleon performance of the past – as a liberal democrat ? as the head of the Studio Actor’s Guild. When other celluloid saviors were cringing in terror from McCarthy ? Ron stood tall. It goes all the way back from Hollywood to hillbilly. From liberal to libelous, from “Bonzo” to Birch idol…born again. Civil rights, women’s rights, gay rights…it’s all wrong. Call in the cavalry to disrupt this perception of freedom gone wild. God damn it…first one wants freedom, then the whole damn world wants freedom.

Nostalgia, that’s what we want…the good ol’ days…when we gave’em hell. When the buck stopped somewhere and you could still buy something with it. To a time when movies were in black and white ? and so was everything else. Even if we go back to the campaign trail, before six-gun Ron shot off his face and developed hoof-in-mouth. Before the free press went down before full-court press. And were reluctant to review the menu because they knew the only thing available was… Crow.

Lon Chaney, our man of a thousand faces – no match for Ron. Doug Henning does the make-up – special effects from Grecian Formula 16 and Crazy Glue. Transportation furnished by the David Rockefeller of Remote Control Company. Their slogan is, “Why wait for 1984? You can panic now…and avoid the rush.”

So much for the good news…

As Wall Street goes, so goes the nation. And here’s a look at the closing numbers ? racism’s up, human rights are down, peace is shaky, war items are hot – the House claims all ties. Jobs are down, money is scarce ? and common sense is at an all-time low with heavy trading. Movies were looking better than ever and now no one is looking because, we’re starring in a “B” movie. And we would rather have John Wayne…we would rather have John Wayne.

“You don’t need to be in no hurry.
You ain’t never really got to worry.
And you don’t need to check on how you feel.
Just keep repeating that none of this is real.
And if you’re sensing, that something’s wrong,
Well just remember, that it won’t be too long
Before the director cuts the scene… yeah.”

“This ain’t really your life,                                                  REFREIN
Ain’t really your life,
Ain’t really ain’t nothing but a movie.”

[Refrain repeated about 25 times or more in an apocalyptic crescendo with a military cadence.]

“This ain’t really your life,
Ain’t really your life,
Ain’t really ain’t nothing but a movie.”

ZEER DANSBAAR / POLITIEK

Global Communication

0:54 (1994)

Verschillende stemmen zeggen ‘Global Communication’ in hun eigen taal en maken zo die communicatie zo een beetje waar. Of net niet.

NIET DANSBAAR / TUSSENWERPSEL

Gorillaz

FIRE COMING OUT OF THE MONKEY’S HEAD (2005)

Lange parabelachtige vertelling op muziek met gezongen niet-refreinen. Bruitages. Heeft iets weg van ‘Small Car’ van Marvin Pontiac. Mooi.

DANSBAAR / ZEER VERHALEND (inclusief een ‘er was eens…’)

Once upon a time at the foot of a great mountain
There was a town where the people known as happy folk lived
Their very existence a mystery to the rest of the world
Obscured, as it was, by great clouds
Here they played out their peaceful lives
Innocent of the litany of excessive violence that was growing in the world below
To live in harmony with the spirit of the mountain called Monkey was enough
Then one day, strange folk arrived in the town
They came in camouflage, hidden behind dark glasses, but no one noticed them
They only saw shadows you see, without the truth of the eyes
The happy folk were blind

Falling out of aeroplanes and hiding out in holes
Waiting for the sunset to come, people going home
Jump out from behind them and shoot them in the head
Now everybody dancing, the dance of the dead
The dance of the dead, the dance of the dead

In time, the strange folk found their way into the higher reaches of the mountain
And it was there that they found the caves of unimaginable sincerity and beauty
By chance, they stumbled upon the place where all good souls come to rest
The strange folk, they coveted the jewels in these caves above all things
And soon they began to mine the mountain
It’s rich seam fueling the chaos of their own world

Meanwhile, down in the town, the happy folk slept restlessly
Their dreams invaded by shadowy figures digging away at their souls
Every day, people would wake and stare at the mountain
Why was it bringing darkness into their lives?

And as the strange folk mined deeper and deeper into the mountain
Holes began to appear
Bringing with them a cold and bitter wind that chilled the very soul of the Monkey
For the first time, the happy folk felt fearful
For they knew that soon the monkey would stir from it’s deep sleep
Then there came a sound, distant first, that grew into castrophany so immense
That it could be heard far away in space
There were no screams, there was no time
The mountain called Monkey had spoken
There was only fire, and then
Nothing

Oh little town in USA, the time has come to see
There’s nothing you believe you want
But where were you when it all came down on me?
Did you call me out?

NIET DANSBAAR / VERHALEND / BRUITAGE

Grace Jones

PRIVATE LIFE (1980)

Toffe, verzorgde productie. Tekst heeft weinig om het lijf, maar dat wordt volledig gecompenseerd door de attitude waarmee Grace Jones hem brengt in een mix van Frans en Engels.

Je n’ai marre with your theatrics; your acting’s a drag
It’s ok on TV, but you can turn it off
Your marriage is a tragedy, but it’s not my concern
I’m very superficial, I hate everything official

Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out

Sentimental gestures only bore me to death
You’ve made a desperate appeal, now save your breath
Attachment to obligation, regret shit that’s so wet
And your sex life complications are not my fascinations

Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Oh!

You asked my advice; I say use the door
But you’re still clinging to somebody you deplore
And now you want to use me for emotional blackmail?
I just feel pity when you lie, contempt when you cry

Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Oh!
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out
Your private life drama, baby, leave me out

ZEER DANSBAAR

SHE’S LOST CONTROL (1980)

Meer van hetzelfde. Cover van Joy Division.

DANSBAAR

Guts

AIMER SANS AMOUR (2013)

Tip van Yesim Bektas. Een mooie in de reeks Franse nummers zonder teveel melodieuze shizzle. De zegging is erg rechtdoor. Mooie orchestratie ook, een lied dat varen lijkt te evoceren en dus erg dansbaar.

ZEER DANSBAAR ME DUNKT

Hal Hartley / Jeffrey Taylor

GET YOUR TRUCK (Flirt, 1995)

Hebben we de nachtscène uit de stripvoorstelling Dansen Drinken Betalen-(almost) The Movie aan te danken. De tekst gebruikt jargon en regie-aanwijzingen van filmscenario’s (‘interior, night,…’) en daardoor wordt de storytelling automatisch filmisch. Dit is muziek uit ‘Flirt’ van Hal Hartley, een regisseur die ik ondermeer zo waardeer omdat hij vaak zelf zijn filmmuziek maakt, soms onder zijn eigen naam, soms onder de naam Ned Rifle. 

NIET ERG DANSBAAR / VERHALEND

ME TOO (Flirt, 1995)

Een ‘Je t’aime / moi non plus’ (duidelijke muzikale en tekstuele referenties), maar dan met de Hartley-melancholie en melodie en eerder niet-seksueel, wel sensueel en wat mij betreft een pak mooier dan het origineel. 

DANSBAAR ALS SLOW OP AUDIOFEESTJES

VROUW                  
MAN

Don’t look at me.
I’m so tired.

Don’t look at me.
                  You have no idea.
I’m so tired.

Tidididi

Don’t look at me.
Please, don’t look at me.
                  Me too.
You have no idea.
                  You have no idea.

                  Don’t look at me.

Tidididi

Don’t look at me.
                  I’m so tired.
Me too.
You have no idea.
                  You have no idea.
Please.
Please, dont’ look at me.

Tidididi

I’m so tired…

Etc.

Handsome Boy Modeling School

LOOK AT THIS FACE (OH MY GOD THEY’RE GORGEOUS) (1999)

Beetje in de knip- en plak-montagestijl van Negativland, Evolution Control Committee, etc. Plunderphonics. Ondermeer een sample van Bach aan de basis. Geslaagd knutselwerkje, maar ook niet iets dat ik iedere dag wil horen.

[Chris Elliot – “Get a Life”]
“Look at this face, what do you see?
Look at it Dad, what do you see?
What do you see? Say it, say it!”
“Uh, it’s a face!”
“Yeah but what kind of face?
“Uhh, pale.. pasty.. psychotic,”
“No Dad! It’s a neatly chiseled, well-groomed
Drop dead handsome face!”

Sparkles!
Professional male model
Sparkles!
Professional male model

You must be another Handsome Boy graduate
Oh my God they’re gorgeous!
You must be another Handsome Boy graduate
Oh my God they’re gorgeous!

You must be another Handsome Boy graduate
You must
You must
You must be another Handsome Boy graduate
You you
You must
You must be another Handsome Boy graduate
You must
You must
You must be another Handsome Boy graduate

[Chris Elliot:]
“I’m gonna become, a male model
I’m like a rough diamond
That just needs a little polishing, that’s all
And that’s exactly what Handsome Boy Modeling School’s
Gonna do for me,”

Oh my God they’re gorgeous!
You must be another Handsome Boy graduate
You must be another Handsome Boy graduate

“Handsome Boy Modeling School
Wants handsome fellas
To train to become successful male models
Bring your beautiful face, and a check for $60,”

Oh my God they’re gorgeous!
You must be another Handsome Boy graduate
Oh my God they’re gorgeous!
You must be another Handsome Boy graduate
Oh my God they’re gorgeous!

DANSBAAR / SEMI PLUNDERPHONICS

Harry Parch / John Schneider

BITTER MUSIC: XXI. DECEMBER? 1935 – NIGHT. FOUR BLACK WALLS. (1935 / 2011)

Voor musicologen allicht een compleet andere luisterervaring dan voor mij. Ik ben niet bekend met het werk van componist Harry Partch en hoorde deze track (een tip van Tim Toubac) dan ook zonder voorkennis.

Het blijkt een muzikale benadering te zijn van een soort dagboek dat Partch gedurende 8 maanden bijhield na zijn terugkeer in de VS in 1935 en dat begin de jaren ’90 postuum gepubliceerd werd. Het boek geeft niet alleen een idee van de VS tijdens ‘The Great Depression’, maar is vooral uniek omdat hij er gesprekken met mensen niet alleen tekstueel, maar ook muzikaal in noteerde: speech melody dus. In de jaren ‘2000 werd op die basis een triple-CD gemaakt die ook Bitter Music heet en waar John Schneider en anderen een soort heel muzikaal audioboek maakten op basis van het geschrift.

Het verklaart waarom ik zelf niet goed kon plaatsen wat ik hoorde toen ik deze track (‘Four Black Walls’) hoorde vanuit het niets. Het klinkt eigenlijk veel naïever en geïmproviseerder dan de hele uitleg hierboven doet vermoeden. Meer als een eerste musicalachtige gooi dan als iets waar heel nauwgezet aan gewerkt is (wat echt wel het geval is). Niettemin een unieke vondst die fantastisch past in de audiofoon-lijst. 

Bridge Music has put out a few discs with Partch’s music already, most featuring the talents of John Schneider, and this audiobook of Bitter Music is a great place to begin the official series. Schneider takes the main narration of Partch’s memoir (labelled as the “Subjective Voice” as opposed to Garry Eister’s “Objective Voice”) and again, due to his involvement in other Partch works on Bridge, brings a consistent sound to Partch’s voice. In addition to reading the journal, each musical idea and composition found in Bitter Music is performed with Schneider on adapted guitar or adapted viola, Richard Valitutto on piano, and Paul West on kithara. The 3 CD set is a compelling listen, full of the interesting stories you’d expect Partch to have during the 1930s and some of his earliest microtonal compositions and etudes. At the end of it, you get a great picture of the evolution of Partch’s language, philosophy, and style.

NIET DANSBAAR / SPEECH MELODY / VERHALEND

Hotel Books

AUGUST (PART TWO) (2015)

Compleet over the top, woedend en wanhopig, kapotte stem, puberale tekst. Ik vraag me af of dit in een bepaalde traditie thuishoort? Is dit een bepaald muziekgenre? Intense catharctic poetry. Als je door alle songs luistert, merk je dat ze allemaal kwaad eindigen. Wel interessant als voorbeeld van acteren (gemeend of niet) / performen voor de microfoon.

NIET DANSBAAR / ACTEREN (bedoelde overacting)

IG Culture, Niles ‘Ashbeber’ Hailstones e.a.

THE REVALUTION WILL NOT BE TELL LIE VISE (2012)

Een update (letterlijk een actualisering) van de audiofone wereldhit van Gill Scott Heron.

DANSBAAR / POLITIEK

Illusion of Safety

LIMERANCE (1998)

Stukje actualiteit (journaalitem over een priester die aan kinderen zit) dat door muziek en montage extra dramatiek meekrijgt. Het bouwt af met een geloopte zin:

‘You have to have faith in the school, in the system and in God.
In the school, and the system and in God…’

NIET DANSBAAR / POLITIEK / GEMONTEERD STEMMENWERK / SPEECH MELODY

IN 110 COUNTRIES (1998)

Hier leerde ik Illusion of Safety mee kennen. Zwaar op de hand, dit item, maar een zeer indringende benadering van foltering van politieke gevangenen. Originele stem en vertaling zitten over mekaar, wat het drama ietwat filtert. Zeer sterk gebruiteerd. Gewoon al hoe het begint: iets dat klinkt als een speelplaats waar paniek uitbreekt als gevechtsvliegtuigen naderen.

NIET DANSBAAR / GEMONTEERD STEMMENWERK / BRUITAGE / POLITIEK

Iron Maiden

THE NUMBER OF THE BEAST (1982)

Tip van Tim Toubac. Alleen de intro is audiofoon. Puur stem met zeer werkzame cathedralgalm, waar de stem duidelijk naar spreekt. Zeer gearticuleerd dus.

DANSBAAR / STEMACTEUR STERARTIEST

“Woe to you, oh Earth and Sea, for the Devil sends the beast with wrath
Because he knows the time is short…
Let him who hath understanding reckon the number of the beast
For it is a human number
It’s number is Six hundred and sixty six”

JARV IS / Jarvis Cocker

MUST I EVOLVE? (2019)

Meest werkzame element van deze song: het refrein met het vraag-antwoordspel tussen de zanger en het achtergrondkoor en de verschillende tempo’s waarop dit gebeurt. De tekst mengt persoonlijke evolutie met biologische evolutie.

Must I evolve?
Yes, yes, yes, yes
Must I change?
Yes, yes, yes, yes
Must I develop?
Yes, yes, yes, yes
Can I stay the same?
No, no, no, no

Must I grow up?
Yes, yes, yes, yes
Must I grow old?
Yes, yes, yes, yes
Must I join in?
Yes, yes, yes, yes
And do as I’m told?
Yes, yes, yes, yes

Must I mature?
Yes, yes, yes, yes
How come you’re so sure?
Yes, yes
Must I evolve?
Yes, yes
Must I endure?
Yes, yes

One dark night there was a big bang
Maybe a small bang, actually, more of a pop
But, whatever it was, something went off
Yeah…

That was the first time we started as pond slime
But now we are growing with none of us knowing
Where we are going…
Where we are going…

Must I evolve?
Yes, yes, yes, yes
Must I change?
Yes, yes, yes, yes
Must I develop?
Yes, yes, yes, yes
Can I stay the same?
No, no, no, no
No, no, no, no
No, no, no, no
No, no, no, no
No, no, no, no
No, no, no, no

We’re proud of ourselves, we’re two single cells
Now it gets exciting, because cells start dividing
A new organism: now we can go swimming
In the primordial soup

Now is the time to come out of the water
Puffing and panting on to dry land
I held your hand on a rocky shoreline
I stood erect for the very first time
I’m so glad, yeah, I’m so glad

Looking for shelter we’re looking for trouble
Now we’re building a home
Out of the rubble
We moved in together
You painted a wall
I discovered fire
Even giants started small

Must I evolve?
Yes, yes, yes, yes
Must I change?
Yes, yes, yes, yes
Must I develop?
Yes, yes, yes, yes
Can I stay the same?
No, no, no, no

Must I grow up?
Yes, yes, yes, yes
Must I grow old?
Yes, yes, yes, yes
Must I join in?
Yes, yes, yes, yes
And do as I’m told?
Yes, yes, yes, yes

Must I mature?
Yes, yes, yes, yes
How come you’re so sure?
Yes, yes
Must I evolve?
Yes, yes
Must I endure?
Yes, yes

I’m so glad we made it, I’m so glad we made it
I’m so glad, I’m so glad, so glad
And now we’re back in the stone age…

Back in the stone age
The mind in the cave
Out of your mind at a rave

I walked through a tunnel backwards through time
Dragging my knuckles, listening to
Frankie Knuckles
Someone has lost their drugs in the long grass
Cars pass by
And the occasional badger

I entered a dance-off, you laughed your head off
Afterwards steaming, like a horse in the morning
After a race, I looked in your face
Universes multiplied, still we were not satisfied
Still we were not satisfied, still we were not satisfied

In caverns underground stalactites are forming
Someone is wearing hot pants in the morning
And we are growing taller and taller
Taller and taller, taller and taller
Taller and taller, taller and taller
Taller and taller, taller and taller…

Must I evolve?
Yes, yes, yes, yes
Must I change?
Yes, yes, yes, yes
Must I develop?
Yes, yes, yes, yes
Can I stay the same?
No, no, no, no

Must I grow up?
Yes, yes, yes, yes
Must I grow old?
Yes, yes, yes, yes
Must I join in?
Yes, yes, yes, yes
And do as I’m told?
Yes, yes, yes, yes
Must I mature?
Yes, yes, yes, yes
How come you’re so sure?
Yes, yes
Must I evolve?
Yes, yes
Must I endure?
Yes, yes

Hey
Hey
Hey

DANSBAAR / VRAAG-ANTWOORD / VOICE PROCESSING

Jean-Michel Jarre / Laurie Anderson

RELY ON ME (heruitgave in 2015, origineel uit de jaren ’80)

Briljant geritmeerde briljante tekst die al even briljant gebracht wordt. Mooie, subtiele verdeling van woorden en lettergrepen op de beat. 

DANSBAAR OP AUDIOFONE FEESTJES, ONDANKS BEAT DIE LAAT INVALT (seconde 55)

I like
Taking care
Of you
Ask me anything
I like
Being close
To you
Tell me what you want
Tell me what you want

Rely on me
Rely on me

Please
Touch me
Please
Don’t
Touch me
Hey boy and
Hey girl and

Rely on me
Rely on me

Between your hands
Always ready
You
Turn
Me
On
You excavate
My
Salt
Where
Again

Rely on me

You can be addicted, addicted
You can be addicted
To me
I know everything about you
You know nothing
About me
Do not
Be scared
Do not under-es-ti-mate me

Rely on me
Rely on me

Do not leave the building

Jean-Michel Jarre / Edward Snowden

EXIT (2018)

Dansnummer dat op een bepaald moment afbouwt, vertraagt en in scape + tekst overgaat. We horen een soundbyte van Edward Snowden over privacy. De stem is lichtjes bewerkt (effecten) om ze in de muziek binnen te trekken. Maar het is JM Jarre duidelijk erg om de mededeling te doen, meer dan om de muzikaliteit van de stem of vergelijkbaar. 

Technology can actually increase privacy. The question is: why are our private details that are transmitted online, why are private details that are stored on our personal devices, any different than the details and private records of our lives that are stored in our private journals? (Stored in our private journals), I think, you know, saying that you don’t care about the right to privacy because you have nothing to hide is no different than saying you don’t care about freedom of speech because you have nothing to say. It’s a deeply anti-social principal because rights are not just individual – they’re collective. What may not have value to you today, may have value to an entire, you know, population, entire people, an entire way of life tomorrow. And if you don’t stand up for it, then who will?

DANSBAAR (behalve jammer genoeg het tekstdeel) / INTERVIEW / POLITIEK

Jenny Hval

UNTAMED REGION (2016)

Krassen van een krijtje of een pen op papier. Mooi in stereo gemixt. Pas na 1,5 minuut begint de stem, de tekst. Mooie stemeffecten. Eerste deel is tv-achtig en afstandelijk, tweede deel is persoonlijker en dichterbij. Wat weeïg wel.

stem 1 (man)

It sums up the strange mood of our time when nothing really makes any coherent sense. We live with a constant vaudeville of contradictory stories that makes it impossible for any real opposition to emerge, because they can’t counter it with a coherent narrative of their own. And it means that we as individuals become ever more powerless, unable to challenge anything because we live in a state of confusion and uncertainty.

(stem 2, jonge vrouw)

I’m in a big house, having big dreams
The next time I wake up there’s blood on the bed
Didn’t know it was time yet
Or is it not mine?
I feel old in this hotel
As if surprised to find I still have it in me
And yet so young
Hollow
Unsure if from young or old
I dip my finger in it
Smells like warm winter
Then I feel the need to touch everything
Everything in this room
Like a dog I’m marking everything that belongs to no-one
Bringing it close to me, or life, or something
I have big dreams
And blood powers
My own art history
My combined failures

NIET DANSBAAR / BRUITAGE

Jimi Tenor

SUGARDADDY (1997)

Intro van bijna drie minuten waarop je andere audio op kwijt kan. Coole spreekzang, mooi stemeffect. Wel meer zingen dan spreken.

I let my legs do the walking
As I came to your place
I let my mounth do the talking
‘cause I ain’t there by myself
I’m here only for the dollar bill
And I like it somehow
I’m here only for the dollar bill
Oh, sugardaddy, don’t let me down

I’m here only for the dollar bill
And I like it somehow
I’m here only for the dollar bill
Oh, sugardaddy, don’t let me down

Twice a week is the session
When I’m supposed to please you good
But tonight I’m gonna give you a lesson
And they will hear about us in the neighbourhood
I’m here only for the dollar bill
And I like it somehow
I’m here only for the dollar bill
Oh, sugardaddy, don’t let me down

I’m here only for the dollar bill
And I like it somehow
I’m here only for the dollar bill
Oh, sugardaddy, don’t let me down

ZEER DANSBAAR

Jim Morrison / The Doors

AN AMERICAN PRAYER (1978)

Een van de centrale ‘songs’ op de gelijknamige plaat die postuum werd gemaakt door de resterende The Doors, die zich baseerden op oude opnames van vooral poëzie en spoken words van Jim Morrisson. Getipt door Tim Toubac.

An American Prayer is the ninth and final studio album by the Doors. In 1978, seven years after lead singer Jim Morrison died and five years after the remaining members of the band broke up, Ray Manzarek, Robby Krieger, and John Densmore reunited and recorded backing tracks over Morrison’s poetry (originally recorded in 1969 and 1970). Other pieces of music and spoken word recorded by the Doors and Morrison were also used in the audio collage, such as dialogue from Morrison’s film HWY: An American Pastoral and snippets from jam sessions.

DANSBAAR / GEPERFORMDE POËZIE

PERCEPTUAL NOTIONS (1967-1970)

Uit een plaat met stemopnames (interviews etc.) van Jim Morrisson.

NIET DANSBAAR / TEKST

BLACK POLISHED CHROME (1978)

Soort tekst waar ik van houd. Tranche de vie. Er gebeurt vanalles dat niet heel belangrijk is, maar toch boeit het mateloos. Emmanuel Top sampelde de poëtische openingszin in het acid-technonummer Turkish Bazar (hoger in de lijst).

NIET ERG DANSBAAR / VERHALEND

The music was new black polished chrome
And came over the summer like liquid night
The DJ’s took pills to stay awake
and play for seven days
They went to the studio
And someone knew him
Someone knew the TV showman
He came to our homeroom party
and played records
And when he left in the hot noon sun
and walked to his car
We saw the chooks had written
F-U-C-K on his windshield
He wiped it off with a rag
and smiling cooly drove away
He’s rich. Got a big car.

TO COME OF AGE (1978)

Ook uit de ‘American Prayer’-plaat. Marcherende soldaten (van L naar R) en andere bruitages (ondermeer een goeie, sfeervolle opname van de interior van een rijdende bus) met gesproken tekst ertussen. 

NIET DANSBAAR / BRUITAGE

John Oswald

COMPACT (1993)

Extreem type plunderphonics. Briljant gemaakt maar zo rijkelijk dat ik er bijna niet naar kan blijven luisteren.  

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

Jurassic 5

LESSON 6: THE LECTURE (2008)

Een les in sampling and turntablism. Zeer jaren ’90.

Edit
Okay, let’s begin

Compound, a substance composed
Of two or more elements
Chemically combined
In definite proportions by weight

Mixtures, two or more substances
That are not chemically united such as air
Solution, a uniform mixture of varying proportions
Of a solvent and a solute

For many of our students
This is the lesson you’ve been waiting for
Lesson 6

Left channel, right channel

Hydrogen, H plus one
Sodium, Na plus one
Magnesium, Mg plus two

Aluminum, Al plus three
Potassium, K plus one
Calcium, Ca plus two
Chromium, Cr plus two, three, six

Any physical difficulty
With a record or a turntable
Is taken care of

Do you think that Led Zeppelin
And Frank Sinatra would go together?
Edit, no
Combinations of music

You’re about to play a soul, 45 rpm recording
But the turntable is set at 33 and 1/3
And the record plays very slowly
Let’s pick up the tempo a bit, eh?

Now, let us imagine
That you are in the middle
Of your disk jockey program
This is the mark of a professional

Yeah, if you could throw a couple yeah, uuh
Right, when he’s playin’ the drum, you know
Let him play a couple beats alone, euh

Uh, oh, I’m sorry I had the turntable at the wrong speed
Aah, listen to this, scratchin’, the greatest thing on earth
What do you do? What do you do?
Toggle, wow, drop

Chemical change, a change that alters
The composition of the molecules of a substance
New substances with new properties are produced
Drop From now until your next lesson
We want you to study carefully every section
Of lesson 6 and to go back over lesson 4

Practice carefully, and you will be ready
For the new techniques and new situations
We will cover together in lesson 5

GROTENDEELS DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / POPCULTUUR

Kate Tempest

BUBBLE MUZZLE – LIVE (2018)

Muziekloze Kate Tempest-track, maar tegelijk oh zo muzikaal. Tip van Sara Vertongen die vindt dat er minstens één zo’n track op onze PLAAT moet komen.

NIET DANSBAAR OP ZICH / POLITICAL

Here’s a poem
It goes like this
You’re off to work again
You need to make a wage
Although you kind of feel like it’s a waste of days
Measuring the hours of your life and the paper made
And now your pleasure is devoured, right?
It’s getting tedious to take the pace
I mean you’re sick of staying late
And rising early with a day to face
You know, punching them numbers in that database
And pretending that you care about the day-to-day
Of these office politics
Man they’re enough to make your faith decay
And so this morning you were staring in the mirror with your razor blade
And you noticed with a shiver that your face was grey
Because you realised
You’re actually, genuinely p*ssed off
Every single time your train’s delayed
And you got this weird feeling
Like you’re beginning to fade away
But it’s cool though
Because you’ve got this girlfriend that you’ve been seeing for a while now
And you love her but you don’t really feel the same when she smiles now
I mean you only ever make love with the lights out
She don’t really seem as on it as she used to
But it’s fine, right?
It’s fine
Because now’s the time for settling down
The time for making do
So you go home
You turn your brain off
And you rent a film off pay-per-view
Sometimes you wonder what your younger self would make of you
You’re happy, in a way
You’re really happy, right?
Like any of your mates from school
And it’s true the cooler ones all f*cked off and got them arts jobs
In Shoreditch
And now you meet ‘em in the bar as you watch ‘em carry on like heart-throbs
And it always ends up messy no matter how chilled out it starts off
All of a sudden you’ve gone and got yourself involved in a danceoff
You’re like, “mate this is great, I mean I am rushing my arse off”
Stood there feeling like you’re on some sort of ride you can’t stop
Next thing you’re in the chippy rowing with some prick who’s got a fast gob
Just another night to wake up from and laugh off
And so life goes on the bubble
It’s tunnel vision all week, right?
And our weekends, well they’re for seeing double
So how we ever going to see that we’re in trouble?
We’re like a dog wagging its tail expecting a treat
Cause it’s learned how to put on its own filthy, stinking muzzle
And so life goes on in the bubble
It’s tunnel vision all week
And our weekends, well they’re for seeing double
So how we ever going to see that we’re in trouble?
We’re like a dog baring its teeth, protecting its own muzzle
Meanwhile, you’re walking through the city with your shoulders squared
You’re like “man, I’m from the End, you lot don’t know the load I bear”
You’re looking at the people that you pass with a ferocious glare
These suits and ties going on like they don’t know you’re there
You’re sick of feeling insignificant
Your ambition’s as brilliant as anybody else’s
But your temperament is militant
Cause every other day brings the death of an innocent
This inner city living is seeing more wakes than Finnegan
And all around you is suspicion, power games and fast living
Everybody’s trying to get paid
You can’t even rave without someone getting stabbed over something
It’s a crying shame
Because you’re like, “f*ck the higher plane, I want a fast car and a diamond chain”
It feels like everybody’s out here trying to find their fame
They want their names to ring out like the alarms before the sirens came
They wanna leave the people shaking like a lion’s mane
Cause they’ve been denied for so long
They’re so sure they have a prize to claim
So tell me, is it time for grief
Or is it time for blame
I’ll stand right here and tell you lot it’s time for neither, mate
It’s a time for change
Cause where I’m from young boys are given sentences before they’ve even learned to sign their name
And all you’re trying to do is find your way through the lies and pain
Although that said
You have got you heart set on some new kicks
You want them fresh black Nikes with the blue stitch, right?
So you been putting in the hours
Moved a few bits
You’re like “what’s the point in aiming any higher? It seems useless”
And so it’s small victories and our city’s full of rubbish
Where our children are either overfed or undernourished
Where our talent is suffocated before it can be encouraged
And our true selves are completely ignored
So tell me
What’s the point in hoping for more
When there are soldiers at war
And they are dying without knowing what for
And all you want to do is think nothing, sit and smoke up a drawer
Mate, we’re going nowhere
Like a boat on the shore oblivious to the whole ocean
We’re a token of a broken, divorced generation whose folks don’t know the rapport
Don’t get me wrong
Just like everybody else here I have my rent to pay
All I’m trying to say is it feels to me like we’re so caught up in the everyday
We’ve given all our strength away
So
Life goes on in the bubble
It’s tunnel vision all week
And our weekends, back off, Tempest, cause they’re for seeing double, right?
Well how we ever going to see that we’re in trouble?
We’re like a dog wagging its tail running off to fetch its own muzzle
And so life goes on in the bubble
It’s tunnel vision all week
And all weekends, well they’re for seeing double
So how we ever going to see that we’re in trouble?
Unless we look each other in the eye and say,
“Do you know what? There’s a lot more to my life than the every day struggle.”

EUROPE IS LOST (2016)

Hoe rap / spoken word één van de beste vormen is om woede en verontwaardiging in vorm te geven. Kate Tempest ritmeert erg goed en gooit er op precaire momenten een zangerige zin tussen, wat erg werkzaam is. Het primaat van de mededeling.

[Intro]
In the basement flat, by the garages
Where people dump their mattresses
Esther’s in her kitchen, making sandwiches
The slats on her blinds are all wonky and skewed
You can see her from the street before she moves out of view
To kick her boots off tired feet
She wipes her forehead with her wrist
She’s just back from a double shift
Esther’s a carer, doing nights
Behind her, on the kitchen wall
Is a black and white picture of swallows in flight
Her eyes are sore, her muscles ache
She cracks a beer and swigs it
She holds it to her thirsty lips
And necks it till it’s finished
It’s 04:18 AM again
Her brain is full from all she’s done that day
She knows that she won’t sleep a wink
Before the Sun is on its way
She’s worried ‘bout the world tonight
She’s worried all the time
She don’t know how she’s supposed
To put it from her mind

Europe is lost, America lost, London is lost
Still we are clamouring victory
All that is meaningless rules
And we have learned nothing from history

People are dead in their lifetimes
Dazed in the shine of the streets
But look how the traffic keeps moving
The system’s too slick to stop working
Business is good. And there’s bands every night in the pubs
And there’s two for one drinks in the clubs

We scrubbed up well
We washed off the work and the stress
Now all we want’s some excess
Better yet
A night to remember that we’ll soon forget

All of the blood that was shed for these cities to grow
All of the bodies that fell
The roots that were dug from the ground
So these games could be played
I see it tonight in the stains on my hands

The buildings are screaming
I can’t ask for help though, nobody knows me
Hostile and worried and lonely
We move in our packs and these are the rights we were born to
Working and working so we can be all that we want
Then dancing the drudgery off
But even the drugs have got boring
Well, sex is still good when you get it

To sleep, to dream, to keep the dream in reach
To each a dream
Don’t weep, don’t scream
Just keep it in
Keep sleeping in
What am I gonna do to wake up?

I feel the cost of it pushing my body
Like I push my hands into pockets
And softly I walk and I see it, it’s all we deserve
The wrongs of our past have resurfaced
Despite all we did to vanquish the traces
My very language is tainted
With all that we stole to replace it with this
I am quiet
Feeling the onset of riot
But riots are tiny though
Systems are huge
The traffic keeps moving, proving there’s nothing to do

It’s big business baby and its smile is hideous
Top down violence, structural viciousness
Your kids are doped up on medical sedatives
But don’t worry bout that. Worry bout terrorists

The water levels rising! The water levels rising!
The animals, the polarbears, the elephants are dying!
Stop crying. Start buying
But what about the oil spill?
Shh. No one likes a party pooping spoil sport

Massacres massacres massacres / new shoes
Ghettoised children murdered in broad daylight by those employed to protect them
Live porn streamed to your pre-teens bedrooms
Glass ceiling, no headroom. Half a generation live beneath the breadline

Oh but it’s happy hour on the high street
Friday night at last lads, my treat!
All went fine till that kid got glassed in the last bar
Place went nuts, you can ask our Lou
It was madness, the road ran red, pure claret
And about them immigrants? I can’t stand them
Mostly, I mind my own business
But they’re only coming over here to get rich
It’s a sickness
England! England!
Patriotism!

And you wonder why kids want to die for religion?

Work all your life for a pittance
Maybe you’ll make it to manager
Pray for a raise
Cross the beige days off on your beach babe calendar

Anarchists desperate for something to smash
Scandalous pictures of glamorous rappers in fashionable magazines
Who’s dating who?
Politico cash in an envelope
Caught sniffing lines off a prostitutes prosthetic tits
And it’s back to the house of lords with slapped wrists
They abduct kids and fuck the heads of dead pigs
But him in a hoodie with a couple of spliffs –
Jail him, he’s the criminal

It’s the BoredOfItAll generation
The product of product placement and manipulation
Shoot em up, brutal, duty of care
Come on, new shoes
Beautiful hair

Bullshit saccharine ballads
And selfies
And selfies

And selfies
And here’s me outside the palace of ME!

Construct a self and psyhcosis
And meanwhile the people are dead in their droves
But nobody noticed
Well actually, some of them noticed
You could tell by the emoji they posted

Sleep like a gloved hand covers our eyes
The lights are so nice and bright and lets dream
But some of us are stuck like stones in a slipstream
What am I gonna do wake up?

We are lost
We are lost
We are lost
And still nothing
Will stop
Nothing pauses

We have ambitions and friends and our courtships to think of
Divorces to drink off the thought of

The money
The money
The oil

The planet is shaking and spoiled
Life is a plaything
A garment to soil
The toil the toil
I can’t see an ending at all
Only the end

How is this something to cherish?
When the tribesmen are dead in their deserts
To make room for alien structures
Develop
Develop

Kill what you find if it threatens you
No trace of love in the hunt for the bigger buck
Here in the land where nobody gives a fuck

DANSBAAR / POLITIEK

TUNNEL VISION (2016)

Fantastisch hoe dit werkstuk verglijdt van een aanklacht naar een pleidooi. Als de beat wegvalt, valt de rapvorm weg en gaat de tekst als een toespraak klinken (cursief), compleet met een nu-moment en een oproep tot liefde aan het einde. 

Indigenous apocalypse, decimated forest, the winter of our discontent’s upon us
Desolate apostles, left with Strongbow at the crossroads
We are nothing but an eating mouth, oesophagus, colossal
We won’t stop until we’ve beaten down the planet into pellets
Before the interstellar mission to inflict more terror
It’s killing me, it’s killing me, it’s filling me, I’m vomiting, it’s still in me
Everything is fine really, silly me
Poor kids shot dead, poor kids locked up
Poor kids saying, “This is the future that you left us?”
Stopped up lunch meat, processed, punch from an unclean fatcat
Tasty, tasty poison
Carcinogenic, diabetic, asthmatic, epileptic, post-traumatic, bipolar and disaffected
Atomised, thinking we’re engaged when we’re pacified
Staring at the screen so we don’t have to see the planet die

What we gonna do to wake up?
We sleep so deep, it don’t matter how they shake us
If we can’t face it, we can’t escape it
But tonight the storm’s come

She’s screaming, she’s screaming
The drones turned her beautiful boy into a pile of bones
No body to bury, nobody is home
Running from war, the boat’s full, the boat’s sinking a mile off shore
No beds in the hospitals, our minds are against us
Imagine your daughter was gunned down defenceless on her way to school
There’d be uproar
But she’s collateral damage, it doesn’t matter
Now if our kids are fine, that’s enough for us
You can’t love into a vacuum, there’s got to be a limit
Welcome to the biggest crime that’s ever been committed
You think you and I are different kinds, you’re caught up in specifics
You and I apart are easier to limit
The illusion’s so complete it’s impossible to bring it into focus
Cinematic stock footage, you think people are locusts
Uniform men keep unleashing explosives

What we gonna do to wake up?
We sleep so deep, it don’t matter how they shake us
If we can’t face it, we can’t escape it
But tonight the storm’s come

Tunnel vision, tunnel vision
Work, drinks, heartbreak
You can’t face the past, the past’s a dark place
Can’t sleep, can’t wake, sitting in our boxes
Notching up our victories as other people’s losses
Another day, another chance to turn your face away from pain
Let’s get a takeaway
And meet me in the pub a little later, we’ll say the same things as ever
Life’s a waiting game

When we gonna see that life is happening?
And that every single body bleeding on its knees is an abomination
And every natural being is making communication
And we’re just sparks, tiny parts of a bigger constellation
We’re miniscule molecules that make up one body
You see the tragedy and pain of a person that you’ve never met
Is present in your nightmares, in your pull towards despair
And the sickness of the culture, and the sickness in our hearts
Is a sickness that’s inflicted by this distance that we share
Now, it was our bombs that started this war
And now it rages far away
So we dismiss all its victims as strangers
But they’re parents and children made dogs by the danger
Existence is futile, so we don’t engage
But it was our boats that sailed, killed, stole, and made frail
It was our boots that stamped
It was our courts that jailed
And it was our fuckin’ banks that got bailed
It was us who turned bleakly away
Looked back down at our nails and our wedding plans
In the face of a full-force gale, we said
“Well, it’s not up to us to make this place a better land
It’s not up to us to make this place a better land”


Justice, justice, recompense, humility
Trust is, trust is something we will never see
Till love is unconditional
The myth of the individual has left us disconnected, lost, and pitiful
I’m out in the rain
It’s a cold night in London
And I’m screaming at my loved ones to wake up and love more
I’m pleading with my loved ones to wake up and love more

SOMS DANSBAAR / POLITIEK

Kavinsky

NIGHTCALL (2013)

“I’m giving you a night call to tell you how I feel.
I want to drive you through the night, down the hills.”

Tip van Marie De Broeck die vertelde dat dit voor haar (en veel van haar generatiegenoten) het ideale ‘nachtelijke audiorit’-muziekje is. Het begint met drie klassieke bruitageluiden: sleutels, een telefoonnummer dat gedraaid wordt, een telefoon die overgaat, wolvengehuil.

Daarna komt de (inderdaad erg autorijvriendelijke) muziek en de zangstem / vertelstem die erg afwijkend klinkt van al wat ik al hoorde: veel effect (pitch down, robotical,…), maar klinkt heel erg hees en verkouden en daardoor eerder kwetsbaar dan stoer.

DANSBAAR / VOICE PROCESSING / BRUITAGE

Ken Nordine

YELLOW (1966)

Stemacteur Ken Nordine (zie ook Dead Man Ray op ‘Cago’) leunt 100% op zijn bijzondere diepe stem (alles trilt mee als hij spreekt), wat erg intrigeert en pas na een tijdje gaat vervelen.

Deze track komt van de word jazz-plaat ‘Colors’. Eigenlijk zijn alle items op de plaat besteld door een verfbedrijf om als radioreclame dienst te doen, maar een aantal commercials werden populair en begonnen een eigen leven te leiden. De plaat bevat 34 nummers die allemaal een andere kleur behandelen.

NIET DANSBAAR / RECLAME / STEMACTEUR STERARTIEST

Kiki Hitomi

YELLOW STORY (2016)

‘This is the yellow story. Not just kinky story.’

Japanse artieste met goed ontwikkelde experimentele kant die electronische dub / reggae maakt. Spijtig genoeg geen lyrics te vinden. Wel geestige tekst precies waarin ze zich richt op gele meisjes in Japan, China, Korea,… Dreinerige spreekzang met een parlando in de bridge. Briljant Engels op zijn Japans met kenmerkende Jommeks-‘l’.

ZEER DANSBAAR / LICHTJES SENSUEEL OOK / MOGELIJK VERHALEND

King Missile (1990-2007)

CHEESECAKE TRUCK
DETACHABLE PENIS
GARY EN MELISSA
JESUS WAS WAY COOL
SENSITIVE ARTIST

Stuk voor stuk geniale werkstukken die iedereen al kent, zeker als je regelmatig bij Rudy Trouvé in de auto zit. Al bij al valt hier weinig van te leren valt, maar het zijn nummers die je, net als Rudy, wekelijks dient te beluisteren ter eigen vermaak of dat van je autogenoten.

NIET HEEL DANSBAAR / ALLEMAAL ZEER VERHALEND

Kraftwerk

THE ROBOTS (WHITELABEL VOCAL MIX) (2005)

Sinds de uitvinding van de vocoder bestaan er miljoenen liedjes met robotstemmen, maar dit is voorzekerst een van de beste. En natuurlijk bestaan er nog veel andere Kraftwerk-items die perfect in deze lijst zouden kunnen, maar ik houd het bij dit ene.

SUPER DANSBAAR / VOICE PROCESSING

Kronos Quartet & Laurie Anderson

DREAMS (uit het album LANDFALL, 2018)

Heel recente Laurie Anderson en wat ik niet wist: ze is écht waar briljanter dan ooit tevoren en dat wil wat zeggen in haar geval.

‘Landfall’ is een album gebaseerd op het naderen en passeren van Hurricane Sandy in New York in 2015. In de traditie van Steve Reich die andere rampen heeft behandeld ism Kronos Quartet. Maar dit is veel straffer, vind ik.

“Don’t you hate it when people tell you their dreams? 
(…)
Please don’t tell me you dream!
But they tell you anyway.
And they tell you the dream as if it was a movie that you might want to see…”

NOTHING LEFT BUT THEIR NAMES (LANDFALL, 2018)

Laurie Anderson met een pitch shifter (low male voice), maar ze blijft belachelijk herkenbaar door haar typische zegging die ze hier nog lichtjes overdrijft.

You know, recently I got a book listing all the animal species
That have disappeared off the face of the earth called
‘All the Disappeared Animal Life Forms of the World’

The list is really impressive and it included the dates and territories
Where the animals were last sighted.
Or wherever the last fossil was unearthed

Now as you probably know 99.9 percent of the species who have ever
Lived are now extinct. So this is a very long list including massive
Numbers of civets, big subsets of spotted lizards, every last mastodon
The short-faced bear, the Shrub-ox, fifteen chapters on sloths. And one
Whole chapter on the one-eared dinosaur

It was amazing, you cannot imagine how many kinds of weasels have
Come and gone. The publishers claim that the book is a definitive
Masterpiece. In fact, according to them, the book actually weighs
Approximately thirty weasels. And so goodbye to the disappeared ones
There they go, hopping and jumping away, swimming and floating away
Gone forever. Vaporized as if they’d never existed except for a few bones
And footprints. Nothing much left but their names

You know the first letter in the Hebrew alphabet is alef. And the letter alef
Actually has no sound. It’s a letter with no sound, a mental letter. So to
Say alef you open your mouth and you think of the letter and you start to say
It and then you stop
And that is alef

That’s the thing with words… they leave so much to the imagination
Like in yoga class when the teacher saying things like, “Imagine your
Breath is filling the entire room.” Or, “Imagine that your legs are planted
In the ground and they keep going down and down under the ground like
Roots like fifteen feet down” and you can actually feel your legs doing that

And really they could just go on and on in this vein like, “Now imagine
That you’ve swallowed your head and it’s inside your stomach and you’re
Upside down and you can’t open your eyes and you’re completely stuck
There.” Things like that

I have to say that often it’s much better to talk about things than to actually
Do them. Take for example – a very long expedition to the North Pole

You know the reason I really love the stars? It’s that we cannot hurt
Them. We can’t burn them. We can’t melt them or make them overflow
We can’t flood them or blow them up or turn them out
But we are reaching for them. We are reaching for them

And ah yes the moon and stars are up there like acquaintances I had
Always meant to befriend Yes I meant to learn their names but for various
Reasons having to do with lack of time and lack of ambition I never did do
That. And they remained up in the sky as nameless as if we’d never been
Here at all

NIET DANSBAAR / POLITIEK / VERHALEND

Lasercraft 3D

NEIN, MANN!

Nu reeds Audiocrusaders-klassieker, geselecteerd door Jan Ducheyne. Hele goeie tekst, uit het (nacht)leven gegrepen. Eigenlijk heel pover acteerwerk, maar het werkt niettemin heel goed.

In de refreinen combi van spreekstem en zangstem met zelfde timing. Spel met links, rechts, midden. Inhoudelijke break na laatste strofe, waar de DJ de muziek moet uitzetten. Eindigt met een paar boze dansers als de muziek finaal wegvalt.

Ey! Komm schon, es ist kaum mehr was los
Ich hab Kopfweh
Und der DJ spielt die ganze Zeit nur so Elektro Zeugs
Nicht mal was von David Guetta macht er
Komm lass uns nach Hause gehen

Nein, Mann!
Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Nein, Mann! Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Hey, na Süßer, wohl auch alleine hier, genau wie ich
Bist mir gleich aufgefallen, voll Laser wie du abgehst
Bald ist hier gleich Feierabend
Also ich bin ja noch gar nicht müde
Aber vielleicht, wenn du Bock hast
Ich hab ‘ne Wohnung gleich hier in der Nähe
Wenn du willst, wir könnten ja dort weiter tanzen
Wenn du weißt, was ich meine
Oder willst du alleine nach Hause gehen?

Nein, Mann ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Nein, Mann ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Pass mal auf hier
Hier ist langsam Feierabend
Also geh runter von der Tanze
Ich will nach Hause
Der Barkeeper will nach Hause
Und der DJ ist müde, hörste doch
Mach mal bisschen halblang jetzt
Hol deine Jacke, schnapp dir deine Mädels
Und geh nach draußen
Also wir sehen uns nächste Woche wieder

Nein, Mann! Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Nein, Mann! Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen

Hey Junge, mir platzt gleich das Hemd
Wir schließen Abflug jetzt
Ey DJ, DJ, mach die Musik aus

Nein, Mann! Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen tanzen Nein, Mann! Ich will noch nicht gehen
Ich will noch ’n bisschen tanzen
Komm schon, Alter, ist doch noch nicht so spät
Lass uns noch ’n bisschen (ey)

ZEER DANSBAAR / POPCULTUUR / ACTEREN VOOR DE MICROFOON

Laurie Anderson

THE WEST VILLAGE (2015)

Naar Laurie Anderson-normen ongewoon veel bruitagegeluiden om de sfeer van The West Village op te roepen. Zeer ‘illustratief’ zo u wil, maar het werkt als een tiet: voetstappen van vrouw en hond, verkeer, winkeldeuren,… Klinkt iets meer documentair dan andere Laurie Anderson-nummers.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / BRUITAGE / LICHTJES DOCUMENTAIR / GEOGRAPHICAL

A STORY ABOUT A STORY (2015)

Een uitgebreide jeugdherinnering over een zwembad, een duikplank,… Ook hier veel illustratief bruitagegeluid (geluid van een druk zomers zwembad). Op het moment dat het verhaal in zijn beslissende plooi komt te liggen, wordt nog eens mooi aangetoond dat je ook drama kan veroorzaken door iets weg te nemen in plaats van iets te benadrukken. Net als het over ‘geluid’ gaat, wordt het geluid weggehaald. Straf.

I wanna tell you a story – about a story. And it’s about the time I discovered that most adults have no idea what they’re talking about. It was the middle of the summer, when I was 12. And I was the kind of kid who was always showing off. I have seven brothers and sisters, and I was always getting lost in the crowd. And so, I would do practically anything for attention

So, one day I was at the swimming pool, and I decided to do a flip from the high board. The kind of dive when you’re temporarily, magically, suspended mid-air. And everyone around the pool goes “Wow! That’s incredible. That’s amazing!”

Now, I’d never done a flip before. But I thought: “How hard could it be? You just somersault and straighten out right before you hit the water.” So I did. But I missed the pool. And I landed [THUNK!] on the concrete edge. And broke my back

I spent the next few weeks in traction, in the Children’s Ward at the hospital. And for quite a while I couldn’t move or talk. I was just sort of… Floating. I was in the same trauma unit with the kids who’d been burned. And they were hanging in these rotating slings, sort of like rotisseries or spits. Machines that would turn you around and around. So the burns could be bathed in these cool liquids.

Then one day, one of the doctors came to see me, and he told me that I wouldn’t be able to walk again. And I remember thinking: “This guy is crazy. I mean, is he even a doctor? Who knows?” Of course I was going to walk. I just had to concentrate. Keep trying to make contact with my feet, to convince them – will them – to move

The worst thing about this was the volunteers, who came every afternoon to read to me. And they’d lean over the bed, and they’d say: “Hello Laurie.” Really enunciating each word, as if I’d also gone deaf. And they’d open the book. “So, where were we? Oh yes… The gray rabbit was hopping down the road, and guess where he went? Well, nobody knows. The farmer doesn’t know… The farmer’s wife doesn’t know…” Nobody knew where the rabbit had gone – but just about everybody seemed to care.

Now, before this happened, I’d been reading books like A Tale of Two Cities and Crime and Punishment. So the gray rabbit stories were kind of a slow torture…

Anyway, eventually I did get on my feet. And for two years I wore a huge metal brace. And I got very obsessed with John F. Kennedy. Because he had back problems too. And he was the President.

Much later in my life, when someone would ask what my childhood was like, sometimes I would tell them this story about the hospital. And it was a short way of telling them certain things about myself. How I’d learned not to trust certain people. And how horrible it was to listen to long pointless stories. Like the one about the gray rabbit.

But there was always something weird about telling this story, that made me very uneasy. Like something was missing. Then one day, when I was in the middle of telling it, I was describing the little rotisseries that the kids were hanging in. And suddenly, it was like I was back in the hospital. Just exactly the way it had been. And I remembered the missing part.

(BRUITAGEGELUID EN SCAPE VALLEN WEG)

It was the way the ward sounded at night. It was the sounds of all the children crying and screaming. It was the sounds that children make when they’re dying.

And then I remembered the rest of it. The heavy smell of medicine. The smell of burnt skin. How afraid I was. And the way some of the beds would be empty in the morning. And the nurses would never talk about what had happened to these kids. They’d just go on making the beds and cleaning up around the ward.

And so the thing about this story – was that actually I’d only told the part about myself. And I’d forgotten the rest of it. I’d cleaned it up, just the way the nurses had. And that’s what I think is the creepiest thing about stories. You try to get to the point you’re making – usually about yourself or something you learned. And you get your story, and you hold on to it. And every time you tell it, you forget it more.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / BRUITAGE

THE MOTHER MEDITATION (2015)

Nummer op basis van een hele goede vraag: op welk moment wist je dat je moeder je waarachtig lief had, zonder dat er ook maar iets van twijfel op die liefde zat? Het antwoord volgt in de volgende song, wat ik erg mooi vind: één muzikaal item voor de vraag, één voor het antwoord.

There’s a Buddhist exercise called The Mother Meditation, and you use it when you can’t feel anything. You try to find a single moment when your mother truly loved you – without a single reservation. And you focus on that moment. And then you imagine that you’ve been everyone’s mother – and they’ve been yours. And I looked, and I looked for that moment. But it just kept slipping away

“So, which way do we go?”

“Thanks, no, it’s been, it’s been, uh, it’s been a privilege. And you, and your, and your family and… And just one more question. Did you ever really love me?”

NIET DANSBAAR / VERHALEND

THE LAKE (VOCAL VERSION) (2015)

Hier dus het antwoord. Mooi om Anderson te horen zingen ook, iets waar ze meestal erg zuinig op is. Wat een nummer!

[Sung verse]
I walk accompanied by ghosts
I walk accompanied by ghosts
My father with his time and eyes
His voice life-size
He says “Follow me,”
Follow me
And I come sliding
Where I’ve been hiding
With the heart of a child

Meet me by the lake
Meet me by the lake
I’ll be there
I’ll be there

[Spoken section]
We lived by a lake. And in the winter it froze. We skated everywhere. One evening I was coming home from the movies, and I pushing my little brothers – Craig and Phil – in a stroller. I had decided to take them over to the island, to look at the moon that was just coming up. But as we got close to the island – the ice broke. And the stroller sank into the dark water. And my first thought was: “Mom’s gonna kill me!” And I remember the knitted balls on their hats, as they disappeared under the black water. So I ripped off my jacket and jumped into the freezing water and dove down and got Craig – and pulled him up and threw him on the ice. Then I dove down again but I couldn’t find the stroller. It’d slipped down the muddy bank, further down under the ice. Then I dove in again. And I finally found the stroller, and Phil was strapped in, and I ripped the strap off and pulled him out and pushed him up onto the ice. Then I ran home. One twin under each arm. Frozen and screaming. I ran in the door and I told my mother what had happened. And she stood there and said: “What a wonderful swimmer you are. And I didn’t know you were such a good diver.” And when I think of her now I realize – that was the moment I had been trying to remember.

“Tell the animals,” she said, “Tell all the animals.”
“Is it a pilgrimage? Towards what?”

NIET DANSBAAR / VERHALEND / BRUITAGE

ONLY AN EXPERT (2010)

Briljante uptempo gesproken song (zeldzaam) met gezongen refrein. Tal van verwijzingen naar de economische crisis en in de extra strofe het niet vinden van wapens waar er volgens experten wapens zouden moeten zijn. Ik heb vet aangeduid wat ik werkelijk briljant geritmeerd vind: de kleine breaks waarin ze de titelzin dropt, waar ik mij bij afvraag of de zegging gewoon hetzelfde blijft en de muziek verandert of andersom.  

Now only an expert can deal with the problem
Because half the problem is seeing the problem
And only an expert can deal with the problem

Only an expert can deal with the problem

So if there’s no expert dealing with the problem
It’s really actually twice the problem
Cause only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem

In America we like solutions
We like solutions to problems
And there’s so many companies that offer solutions
Companies with names like The Pet Solution
The Hair Solution. The Debt Solution.
The World Solution. The Sushi Solution.
Companies with experts ready to solve the problems.
Cause only an expert can see there’s a problem
And only an expert can deal with the problem
Only and expert can deal with the problem

Let’s say you’re invited to be on Oprah
And you don’t have a problem
But you want to go on the show, so you need a problem
So you invent a problem
But if you’re not an expert in problems
You’re probably not going to invent a very plausible problem
And so you’re probably going to get nailed
You’re going to get exposed
You’re going to have to bow down and apologize
And beg for the public’s forgiveness.

Cause only an expert can see there’s a problem                     (REFREIN)
And only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem

On these shows, the shows that try to solve your problems
The big question is always:
How can I get control?
How can I take control?
But don’t forget this is a question for the regular viewer
The person who’s barely getting by.
The person who’s watching shows about people with problems
The person who’s part of the 60% of the U.S. population
1.3 weeks away, 1.3 pay checks away from a shelter (homelessness).
In other words, a person with problems.
So when experts say: Let’s get to the root of the problem
Let’s take control of the problem
So if you take control of the problem you can solve the problem.
Often this doesn’t work at all because the situation is completely out of control.

Cause only an expert can deal with the problem                     (REFREIN)
Only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem

LELIJKE GITAARSOLO

Now sometimes experts lend you money
And sometimes they lend you lots of money
And sometimes when the subprime mortgages collapse
And banks close and businesses fail
And the crisis spreads around the world
Sometimes other experts say:
Just because all the markets crashed
Doesn’t mean it’s necessarily a bad thing.
And other experts say: Just because all your friends were fired
And your family’s broke and we didn’t see it coming
Doesn’t mean that we were wrong.
And just because you lost your job and your house
And all your savings
Doesn’t mean you don’t have to pay for the bailouts

For the traders and the bankers and the speculators.
Cause only an expert can design a bailout

And only an expert can expect a bailout.
Cause only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem.

NOG EEN LELIJKE GITAARSOLO

Only an expert. Only an expert. Only an expert.
Only an expert. Only an expert. Only an expert.

And sometimes when it’s really really really really hot

And it’s July in January
And there’s no more snow and huge waves are wiping out cities
And hurricanes are everywhere
And everyone knows it’s a problem
But if some of the experts say it’s no problem
And if other experts claim it’s no problem
or explain why it’s no problem
Then it’s simply not a problem.

But when an expert says it’s a problem
And makes a movie about the problem
And wins an Oscar about the problem
And gets the Nobel Prize about the problem
Then all the other experts have to agree it is most likely a problem.

Cause only an expert can deal with the problem                     (REFREIN)
And only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem.

Even though a country can invade another country
And flatten it and ruin it
and create havoc and civil war in that other country
If the experts say it’s not a problem
and everyone agrees they’re experts
And good at seeing problems
Then invading those countries Is simply not a problem.
And if a country tortures people
and holds citizens without cause or trial
And sets up military tribunals this is also not a problem

Unless there’s an expert who says:
This is the beginning of a problem.
Cause only an expert can deal with the problem                     (REFREIN)

And only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem.
Cause only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem
And only an expert can deal with the problem.

Cause only an expert can see there’s a problem
And seeing the problem is half the problem.
Cause only an expert can deal with the problem.
Only an expert can deal with the problem.

twee extra strofes (misschien uit een andere versie?):

So who are these experts?
Experts are usually self-appointed people or elected officials
Or people skilled in sales techniques, trained or self-taught
To focus on things that might be identified as problems.
Now sometimes these things are not actually problems.
But the expert is someone who studies the problem
And tries to solve the problem.
The expert is someone who carries malpractice insurance.
Because often the solution becomes the problem.
Cause only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem

Now sometimes experts look for weapons.
And sometimes they look everywhere for weapons.
And sometimes when they don’t find any weapons
Sometimes other experts say: If you haven’t found any weapons
It doesn’t mean there are no weapons.?
And other experts looking for weapons find things like cleaning fluids.
And refrigerator rods. And small magnets. And they say,
?These things may look like common objects to you
But in our opinion, they could be weapons.
Or they could be used to make weapons.
Or they could be used to ship weapons.
Or to store weapons.
Cause only an expert can see they might be weapons
And only an expert can see they might be problems.
Cause only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem
Only an expert can deal with the problem

ZEER DANSBAAR / POLITIEK

Laurie Anderson / Scott Johnson

NEW YORK SOCIAL LIFE (1977)

Ik moet eens opzoeken wat de rolverdeling tussen Laurie Anderson en Scott Johnson juist is geweest, maar dit is dramaturgisch best feilloos. Bijna niet uit te houden op geluidsvlak, maar het versterkt de inhoud van de zeer lege tekst (die over leegte gaat) meer dan perfect.

Goed voorbeeld van popmuziek ‘met een eigen dramaturgie’, waar dus ook de muziek ten dienste van wordt gesteld. Redelijk zeldzaam.

NIET DANSBAAR / VERHALEND

Well, I was lying in bed one morning, trying to think of a good reason to get up, and the phone rang and it was Geri and she said:
– Hey, hi! How are you? What’s going on? How’s your work?
Oh fine. You know, just waking up but it’s fine, it’s going OK, how’s yours?
– Oh a lot of work, you know, I mean, I’m trying to make some money too.
Listen, I gotta get back to it, I just thought I’d call to see how you are …
And I said: Yeah, we should really get together next week. You know, have lunch, and talk.
And she says:
– Yeah, uh, I’ll be in touch. OK?
OK
Uh, listen, take care
OK. Take it easy
Bye bye
Bye now. And I get up, and the phone rings and it’s a man from Cleveland and he says:
Hey, hi! How are you? Listen I’m doing a performance series
and I’d like you to do something in it.
Uh, you know, you could make a little money. I mean, I don’t know how I _feel_ about your work, you know, it’s not really my style, it’s kind of trite, but listen, it’s _just_ my opinion, don’t take it personally.
So listen, I’ll be in town next week. I gotta go now,
but I’ll give you a call, and we’ll have lunch, and we can discuss a few things
And I hang up and it rings again and I don’t answer it
and I go out for a walk and I drop in at the gallery and they say:
Hey, hi. How are you?
Oh fine. You know
How’s your work going?
OK. I mean…
You know it’s not like it was in the sixties.
I mean, those were the days, there’s just no money around now, you know,
survive, produce, stick it out, it’s a jungle out there, just gotta keep working
And the phone rings and she says: Oh excuse me, will you?
Hey, hi! How are you? Uh huh. How’s your work?
– Good.
Well, listen, stick it out, I mean, it’s not the sixties, you know, listen, I gotta go now,
but, uh, lunch would be great. Fine, next week?
Yeah. Very busy now, but next week would be fine, OK? Bye bye
Bye now
And I go over to Magoo’s, for a bite, and I see Frank and I go over to his table and I say:
Hey Frank. Hi, how are you? How’s your work? Yeah, mine’s OK too.
Listen, I’m broke you know, but, uh, working…
Listen, I gotta go now, uh, we should _really_ get together, you know.
Why don’t you drop by sometime? Yeah, that would be great.
OK. Take care
Take it easy
I’ll see you
I’ll call you
Bye now
Bye bye
And I go to a party and everyone’s sitting around wearing these party hats
and it’s really awkward and no one can think of anything to say.
So we all move around–fast–and it’s: Hi! How are you? Where’ve you been?
Nice to see you. Listen, I’m sorry I missed your thing last week, but we should really get together,
you know, maybe next week. I’ll call you. I’ll see you
Bye bye
And I go home and the phone rings and it’s Alan and he says:
You know, I’m gonna have a show on, uh, cable TV and it’s gonna be about loneliness,
you know, people in the city who for whatever sociological, psychological, philosophical reasons
just can’t seem to communicate, you know,
The Gap, The Gap, uh, it’ll be a talk show and people’ll phone in
but we will say at the beginning of each program:
Uh, listen, don’t call in with your personal problems because we don’t want to hear them
And I’m going to sleep and it rings again and it’s Mary and she says:
Hey, Laurie, how are you? Listen, uh, I just called to say hi …
Uh, yeah, well don’t worry. Uh, listen, just keep working.
I gotta go now. I know it’s late but we should really get together next week
and have lunch and talk and …
Listen, Laurie, uh, if you want to talk before then, uh,
I’ll leave my answering machine on … and just give me a ring … anytime…

TIME TO GO (1977)

Mooie tekst over een suppoost in een museum die de mensen buiten moet krijgen als het museum sluit. Haiku-achtig, zeer kernachtige observatie. Contemplatief op licht unheimliche wijze, zoals alleen Laurie Anderson dat brengt, tot op de dag van vandaag.

NIET DANSBAAR / VERHALEND

Lemon Jelly

SOFT (2003)

Gesproken lied met gezongen refrein. In spanning wachten wij af wat dat ene woord zal zijn…

Hello again on another Monday morning
I have come to realise in recent years

That there are times when there’s only one word
In which I can express my faith


Ooo oh
I know that that one word is quite sufficient
Ooo oh

There’s no other word

Ooo oh

It’s quite sufficient
Ooo oh

There’s no other word
Ooo oh
Ooo oh
There’s no other word

Ooo oh

Ooo oh
If you leave me now, you’ll take away the biggest part of me

Ooo oh, no baby please don’t go
Ooo oh, no baby please don’t go
Ooo oh, no baby please don’t go

Etcetera

NIET ERG DANSBAAR

L’Equipe du Son

LESSON 1(2012)

Franse les in het Engels. Met veel “Je t’aime” enzo, wat het tot een populair nummer maakt met veel remixes. Wel iets voor Audiocrusaders niettemin.

DANSBAAR / SENSUEEL (en ook weer niet, het is een les)

EPILOGUE: THE SWEATSHIRT (2012)

Lange tekstsamples, geacteerd, aan de emotionele kant en heel uit-het-teenage-leven-gegrepen. Mededeling: ‘ik heb een nieuw sweatshirt en wanneer ik het draag, denk ik aan jou’. Meer is het niet, maar toch, het heeft wel wat.

NIET ERG DANSBAAR / ACTEREN

Life without Building

NEW TOWN (2000)

‘I saw you today, you were like snow.’

Rocksong die traag naar een crescendo toewerkt met een tekst die sterk ritmisch wordt gezegd, gesproken, gezongen, geroepen. Wordt drukkender en drukkender. Sterk ingeleefd.

i forgot i forgot i forgot i forgot
i forgot i forgot i forgot i forgot i forgot
when you lately i forgot
happening again in a slow diagonal
i forgot it’s happening again
slow diagonal i forgot i forgot
when you i never used to
only i used to think there’s nowhere to go
happening in a slow diagonal
i forgot i forgot i forgot i forgot when you i forgot
lately looking in your eyes
i’ve been feeling neo
i’ve been feeling neo
i forgot i forgot i forgot i forgot
when you i used to think s s s s
i forgot i forgot i forgot i forgot
happening again in a slow diagonal
i forgot
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out!
looking in your eyes, looking in your eyes
i’m looking in your eyes
looking in your eyes, looking in your eyes
looking in your eyes, i’m looking in your eyes
with a feeling
looking in your eyes, looking in your eyes
i’m looking in your eyes
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
looking in your eyes, looking in your eyes
do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
looking in your eyes, looking in your eyes
looking in your eyes, i’m looking in your eyes
with a feeling
looking in your eyes, looking in your eyes
looking in your eyes, i’m looking in your eyes
looking in your eyes, looking in your eyes
looking in your eyes, i’m looking in your eyes
with a feeling
i saw you today, you were like snow
i saw you today, you were like snow
and never but oh… like a snow
i saw you, g-gui-gui, i saw you
i saw you today, you were like
the sun’s on my face, til Monday
i’ve been feeling neo
my tongue, my tongue, my tongue
hair is long, i’ve been feeling
high sister, you’re the high sister
i saw you today, you were like snow
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out
every colour of you fall out step out!
looking in your eyes, looking in your eyes
i’m looking in your eyes
looking in your eyes, looking in your eyes
looking in your eyes, i’m looking in your eyes
with a feeling
looking in your eyes, looking in your eyes
i’m looking in your eyes
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
boy you drum, boy you drum, boy you drum, drummer boy
boy you drum, boy you drum, boy you drum, drummer boy
looking in your eyes, looking in your eyes
oh ah, boy you drum
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
you do what you have to do
you do what you have to, do it, do it!
you do what you have to do, f.!
you do what you have to, f…!
i hear you sssh, i hear you, i hear you sssh
i hear you, i hear you shhhhh
for cars n ah, for cars n ah, cars n ah, cars n ah
if i rewind again, if i rewind again
i forgot, rhythm and knowledge
rhythm and knowledge regenerate there
rhythm and knowledge regenerate
right on babe, rhythm and knowledge
if i rewind my baby
if i rewind, rhythm and knowledge, get
i rewind my baby

MIN OF MEER DANSBAAR

Linkin Park

WISDOM, JUSTICE AND LOVE (2010)

Speech van Martin Luther King Jr. op muziek en met een interessante dramaturgische ingreep, namelijk een stemeffect (een duivelse distortion op de in loop geplaatste slotzinnen) dat steeds aanzwelt en de speech zo langzaam maar zeker ondergraaft. Ondertussen hoor je ook noise aanzwellen wat het nog dreigender maakt. Aan het einde klinkt de stem van King dan weer erg robotachtig.

Op de plaat ‘A Thousand Suns’ staan nog twee andere nummers waar speeches in zijn verwerkt. Een activist in rechten voor de werkende man, Mario Savio in ‘Wretches and Kings’,  en ‘father of the atom bomb’ Robert Oppenheimer in The Radiance.

I come to this magnificent house of worship tonight
Because my conscience leaves me no other choice
A true revolution of values will lay hands on the world order and say of war
This way of settling difference is, is not just
This business of burning human beings with napalm
Filling our nation’s homes with orphans and widows
Of injecting poisonous drugs of hate into the veins of peoples normally humane
Of sending men home from the dark and bloody battlefields
Physically handicapped and psychologically deranged
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love
Cannot be reconciled with wisdom, justice and love

NIET DANSBAAR / POLITIEK / GEMONTEERD STEMMENWERK / SPEECH MELODY / BRUITAGE

Listener

DEATH BY SHOTGUN (2009)

Eerst lang alleen bruitage en slide-guitar, dan een ritme op basis van het geluid van een shotgun met diezelfde slideguitar. Blijft mij niet boeien (wat van het goede teveel), maar een bruitagegeluid muzikaal inzetten is altijd interessant en het proberen waard.

Well, he’s been out of work for months
But still dresses for the office
And he kisses his wife goodbye
And he heads for his park bench
Oh, every morning
Well, his briefcase in hand
And he just can’t seem to tell her
Inside he’s no longer a man
And he looks through the paper
Convinced that nobody wants him
His hands to his side in surrender, chest caved in
His eyes are half open, not tired, but not awake
And he spends his days hoping for an end to the headache
And he-he writes it all down
About everything and nothing
He talks about his kids
And how he wants to leave ‘em something
He’s got a thing for pain, and he blocks it all with his heart
To keep from going insane, he puts it all in his art
And that eases his mind, but it never lasts long
He keeps repeating to himself:
Y-you gotta be strong, y-you gotta be strong, y-ya gotta be strong
Well, he just can’t seem to put it all together
He tries to think of the ways that it could all be better
Well, his family and his life no longer compel him
Well, he talks to himself, and says:
You gotta swim
Well, he’s tired of the sickness
And he begs for the insulin
He tries to keep above water, and he prays for the will to win
He wants to be a good father
But he knows that he’s not one
And dreams of eating a barrel, full of, death by shotgun

SEATBELT HANDS (2010)

Mooie, lange persoonsbeschrijving op muziek, onnodig geëxalteerd gebracht, maar dat het niet echt nodig is, maakt het in dit geval net interessant. Veel onlogische nadrukken voor extra agressie.

She’s the kind of lady that calls everybody baby
Honey, sugar, sweetie, she’s always making friends
And she keeps us all locked outside her thick leather skin
She always starts with a smile, it’s small and butter yellow
But easier than a handshake, doesn’t like her hands touched
She tans alot, gets burnt alot, smoking through the cartons
But then gets put out so much, she’s considered a bargain
She was born on the fourth of july with her hand on her heart
Loves america, and being patronized, no one ever told her to guard her heart
She was an angel for Halloween once, but never again
And for Christmas ever year she’s haunted by demons
They always tell her they love her

She used to believe in innocence until she lost it
And spent a long summer, riding the trains
She has cats and collectors plates to keep her sane
Watching TV in her favorite chair, both of which are rented
She’s alone, and surrounds herself with loners
Her life is a loan, lent out to anyone who will own her
Waiting for the night to sweep her off her feet, while she mops the bathroom floor
Hoping for a winning ticket or a man to treat her right
But they’re both a gamble and she’s been a loser all her life
And if she had a nickel for every time she’s been punched and kicked
She’d put it together with her camel cash, try to buy some happiness

They always tell her they love her, but then they take something from her

She would always show us her dreams
They were crumpled up like leaves from holding on too tight

Scattered in her shoebox coffin on the cardboard walls covered in butterflies
She’s got love in her heart for her babies, and hope in her mind for tomorrow
And blood on her hands that only she sees, holding the last bit of time that’s borrowed
But you never know where that heart has been, and we’ll never know how hard it’s been
I wanna cut open my chest and let her in, but that won’t fix what needs to mend
And she stands there unlit cigarette in hand
Filling up that empty hole with anything that’ll pour
Insides hanging out like a flare, warning
There’s beauty in that pain, can you see it?
She’s crashing through life with seat belt hands
One accident away from a miracle
And there’s an honesty there, but I can’t take it all in
She hides the worst of it in the wrinkles
That’s the ache you get when there’s no where else to go
And she’s got no where else to go, she doesn’t want to go there
So I promise I’ll go with her, I promise I’ll go with her

ALLEBEI NIET DANSBAAR / BRUITAGE / WOEST ACTEREN VOOR DE MICROFOON

Lizzy Mercier Descloux

HARD-BOILED BABE (1979)

Mooie combi van zeggen en performen / iets van melodie meegeven op zinsniveau. Met elke zin doet ze iets anders, weinig rekening houdend met de inhoud van de tekst. Verrassende mondharmonica’s fleuren het lied mee op.

NIET ERG DANSBAAR / ACTEREN OP MUZIEK / ZINSMELODIE

Dash and Lily
No longer remember
Meet Norah and Nick Charles
Dash and Lily
Dash and Lily, ummm
And Lilian said
When I first went out to Hollywood
One heard talk from writers about whoring
But you are not tempted to whore
Unless you want to be a whore
And I don’t want to be a whore
That’s why, Lilian said
When I first went to Hollywood
One heard talk from riders about whoring
But you are not tempted to whore
Unless you want to be a whore
And I don’t want to be a whore
Oh no I don’t want to be a whore

TORSO CORSO (1979)

Beetje verwant aan ‘Contact’ van Brigitte Bardot en aan de twee items van Grace Jones (die duidelijk een tijdgenoot was) in deze lijst. Supercool geperformed.

Lizzy Mercier Descloux (1956 – 2004) was a French singer born in Paris. She died in obscurity in April 2004, 20 years after what was ostensibly her musical heyday. A Lyon-born art school dropout and devotee of Rimbaud and Godard, she was every bit the romantic French archetype, as well as an innovator and witness to numerous pivotal moments in musical and cultural history. She saw Patti Smith and Television at CBGB’s and Basquiat at the Kitchen. She recorded at Compass Point Studios in Nassau while Grace Jones made Nightclubbing next door.

DANSBAAR / ACTEREN (een pose aannemen) voor de microfoon

Lou Reed

TURNING TIME AROUND (2000 + 2015, als verrassende afsluiter van het ‘Heart of the Dog’-album van Laurie Anderson)

Zeer mooie tekst en opvallend tedere zegging, spreekzang à la Lou Reed. Een classic.

She says: ‘What do you call love?’
‘Well, I call it ‘Harry’
‘Oh, please I’m being serious
What do you call love?’

‘Well I don’t call it family and I don’t call it lust
And as we all know marriage isn’t a must
And I suppose in the end, it’s a matter of trust
If I had to I’d call love time’

She says: ‘What do you call love?
Can’t you be more specific
What do you call love
Is it more than the heart’s hieroglyphic?’

Well for me time has no meaning, no future, no past
And when you’re in love, you don’t have to ask
There’s never enough time to hold love in your grasp
Turning time around

Turning time around
That is what love is
Turning time around
Yes, that is what love is

My time is your time when you’re in love
And time is what you never have enough of
You can’t see or hold it, it’s exactly like love


Turning time around
Turning time around
Turning time around
Turning time around
Turning time around
Well I gotta have it
I gotta-gotta-gotta have it

Turning, turning time around
Gotta have it, turning time around
Turning, turning time around
Turning time around

DANSBAAR ALS SLOW, ALTIJD EN OVERAL / VERHALEND

DIRTY BLVD. (1996)

“At the count of 3,” he says, “I hope I can disappear”
And fly fly away…

Klassiek Lou Reed-nummer. Wat mij betreft zeer dansbaar, zelfs in de drumbeatloze strofes. 

DANSBAAR VOOR ALLE MENSEN VAN GOEDE WIL / LICHT GEOGRAPHICAL / VERHALEND

BEGINNING OF A GREAT ADVENTURE (1996)

Klassiek Lou Reed-nummer. Erg verhalend. Toptekst. Vooral de opsomming van namen loopt waanzinnig lekker.

It might be fun to have a kid that I could kick around
a little me to fill up with my thoughts
A little me or he or she to fill up with my dreams
a way of saying life is not a loss

I’d keep the tyke away from school and tutor him myself
keep him from the poison of the crowd
But then again pristine isolation might not be the best idea
it’s not good trying to immortalize yourself

Beginning of a great adventure
Beginning of a great adventure

Why stop at one, I might have ten, a regular TV brood
I’d breed a little liberal army in the wood
Just like these redneck lunatics I see at the local bar
with their tribe of mutant inbred piglets with cloven hooves

I’d teach ‘em how to plant a bomb, start a fire, play guitar
and if they catch a hunter, shoot him in the nuts
I’d try to be as progressive as I could possibly be
as long as I don’t have to try too much

Beginning of a great adventure
Beginning of a great adventure

Susie, Jesus, Bogart, Sam, Leslie, Jill and Jeff Rita,
Winny, Andy, Fran and Jet
Boris, Bono, Lucy, Ethel, Bunny, Reg and Tom
that’s a lot of names to try not to forget

Carrie, Marlon, Mo and Steve, La Rue and Jerry Lee
Eggplant, Rufus, Dummy, Star and The Glob
I’d need a damn computer to keep track of all these names
I hope this baby thing don’t go too far

I hope it’s true what my wife said to me
I hope it’s true what my wife said to me, hey
I hope it’s true what my wife said to me

She says, “Baby, it’s the beginning of a great adventure”
“Babe, beginning of a great adventure”
take a look

It might be fun to have a kid that I could kick around
create in my own image like a god
I’d raise my own pallbearers to carry me to my grave
and keep me company when I’m a wizened toothless clo

Some gibbering old fool sitting all alone drooling on his shirt
some senile old fart playing in the dirt
It might be fun to have a kid I could pass something on to
something better than rage, pain, anger and hurt

I hope it’s true what my wife said to me
I hope it’s true what my wife said to me
I hope it’s true what my wife said to me
She says, “Lou, it’s the beginning of a great adventure”
“Lou, Lou, Lou, beginning of a great adventure”
She says, “babe, how you call your lover boy”
“Sylvia, quite you call your lover man”

DANSBAAR VOOR WIE WIL / VERHALEND

Lou Reed / John Cale

TROUBLE WITH CLASSICISTS (1990)

Een van meer gesproken songs op ‘Songs for Drella’, een thema-album van dit duo gebaseerd op de persoon van Andy Warhol (zie ook: ‘A dream’), maar dit vind ik de leukste. Typische Lou Reed-gitaar en spreekzangzegging, maar door John Cale gebracht, wat het toch weer een andere feel geeft. Ook tof hoe moeilijke, veellettergrepige woorden (classicist, impressionist, personalities) in de maat worden gewrongen om ze muzikaal te maken. Ook rappers passen dit vaak toe omdat het extra flow toevoegt wanneer goed uitgevoerd.

NIET DANSBAAR / SPREEKZANG

The trouble with a classicist he looks at a tree
That’s all he sees, he paints a tree
The trouble with a classicist he looks at the sky
He doesn’t ask why, he just paints a sky

The trouble with an impressionist, he looks at a log
And he doesn’t know who he is, standing, staring, at this log
And surrealist memories are too amorphous and proud
While those downtown macho painters are just alcohol

The trouble with impressionist is
The trouble with impressionist is
The trouble with impressionist is
The trouble with impressionist is
The trouble with personalities, they’re too wrapped up in style
It’s too personal, they’re in love with their own guile
They’re like illegal aliens trying to make a buck
They’re driving gypsy cabs but they’re thinking like a truck

The trouble with personalities is
The trouble with personalities is
The trouble with personalities is
The trouble with personalities is
I like the druggy downtown kids who spray paint walls and trains
I like their lack of training, their primitive technique
I think sometimes it hurts you when you stay too long in school
I think sometimes it hurts you when you’re afraid to be called a fool

The trouble with classicists is
The trouble with classicists is
The trouble with classicists is
The trouble with classicists is

ERGENS WEL DANSBAAR / SPREEKZANG

Madonna

JUSTIFY MY LOVE (1990)

Fase in het werk van Madonna waarin ze evenveel sprak (en hijgde) als zong. Spreken en hijgen gaat haar beter af dan zingen als je het mij vraagt.

Mooi als ze in de brug spreekt en zingt met een stemeffect. Die twee worden tegelijkertijd opgediend, wat erg sensueel klinkt.

ZEER DANSBAAR / SENSUEEL/ VOICE PROCESSING

MAM (Tom America)

MATERNITÉ (1986)

De meeste mensen kennen Tom America van de band MAM, die bekend werden door het nummer ‘Maternité’, dat rond één zin is opgetrokken: ‘Mam, weet jij nog wanneer ik voor het eerst een boterham met kaas gegeten heb?’ Een zin die meer ritme en melodie bevat dan je op het eerste gezicht zou denken. Dit nummer wordt de insteek voor veel later werk van Tom America. Zie daarvoor bij de ‘T’.

NIET HEEL DANSBAAR / INTERVIEW / HIT

Marie Davidson

Dat ze uit Montreal komt, verklaart de schrijfwijze van haar naam. Werkt immer met drummachines en analoge synths en maakt werk dat steeds dansbaarder wordt en waar steeds vaker op gesproken wordt dan er in wordt gezongen. Dat haar carrière in de lift zit, bewijst de remix van ‘Work it’ door Soulwax. Goeie ontdekking, met dank aan het algoritme van Spotify.

SHAKY LEG (2014)

“Move, I’ve got a shaky leg…”

Lijkt wat verwant aan ‘Justify my Love’ van Madonna, gelijkaardige attitude. Minder heavy geproduced, minimaler, misschien wat saaier, maar met meer humor.

DANSBAAR / ACTEREN (vanuit pose) / SENSUEEL

SHAKY LEG – Cristobal U & The Mole REMIX (2014)

Remix, iets minder grillig, dansbaarder

DANSBAAR / ACTEREN (vanuit pose) / SENSUEEL

YOUR BIGGEST FAN (2018)

Goed voorbeeld weer van popnummer met een eigen dramaturgie. Muziek, montage-ingrepen, acteerwerk, tekstmontage zijn allemaal gericht op inhoudelijk effect. Echt heel straf gedaan, beklemmend werkstuk over de blik van de ander. Aan het einde blijft alleen de fluisterstem over, angstig.

(…)                                          

bruitage: televisie speelt,
spaanse aankondiging
+ andere tv met franse stem,
daarna kort een tv met duitse stem)


vertelstem speelt commentaren van anderen na:

What is it about you?                   
Why are you so strange?               
I love your music
Wait, do you play in a band?
Yeah, I-I totally saw you
You kind of remind me of um,
you know that umm, umm

evolueert naar kotsgeluiden:

Umm, umm ueehhh
ueeEH EEEHH                             

spelletje met yeah’s… (stemeffecten):

Yeah yeah yeah etc.                     

speelt opnieuw commentaarstemmen na:

What’s wrong with you?                
Are you annoyed?                       
(Oh my god)                                          

intro fluisterstem (tussen haakjes):
dit is de echte stem van de ik-persoon,
moeilijk verstaanbaar
maar deze stem vertelt allicht
hoe het echt zit: angst, onzekerheid,…


What are we gonna do?                            
Where are we gonna go?
(Where are we going after)


speelt commentaarstemmen van anderen na
danceklankje verwijst naar DJ-set


Hey, are you doing a DJ set tonight?            

Oh, I see

(No, no, no, no, no, no, no, no)

Man, I think she’s faking her accent
I mean, nobody talks like that

(If living life the right way means
‘keeping some sort of control
over your emotions’, I’m out.
Oh yeah. Marie Davidson, what a bitch)

So, frankly,
is this album about taking risks?    

(She doesn’t even know what she wants)      

Oh hi, what’s up?

(Oh, that guy is actually gay)

I’m sorry I missed your set
I heard it was a-ma-zing
Do you have drugs?
Can I help you roll your cables?
Do you know what’s happening?
Are you coming?
Who are you anyways?
Please come with me,
please please come we’re going nowhere
‘Cause she’s fucked
Do you really need to carry around
all that gear with you?
My god!

(Can you hear my heart beating? Nah, nah, nah)

Are you insane?

(Oh, can you hear my ego talking?)

Does that bother you?
Who are you?
Mm?
Tell me
‘Cause I wanna know
Who the fuck are you?

soort moraal van het verhaal als uitsmijter:

(If you see me in the morning
And it seems like I’m about to cry
It probably means that I’ve lost it
It’s not easy to stay sober
It’s not easy to stay sober
No it’s not
Don’t judge me for my mistakes
No words could explain
How deep is the pain)

NIET DANSBAAR / VERHALEND / STEMMENMONTAGE / BRUITAGE / VOICE PROCESSING / ACTEERWERK / etc

WORK IT (2018)

Uptempo Marie Davidson. Beetje killige beats, maar dansbaar. Parlando met veel attitude gebracht. Door de inhoud beetje aerobics-achtig, maar met veel humor.

DANSBAAR / ACTEREN (strike a pose with just your voice)

WORK IT – Soulwax REMIX (2019)

Goeie remix van Belgische makelij.

Marie Möör

PRETTY DAY (1982)

New wave-hitje van de Franse Marie Möör met een Casiosample van Trio aan de basis. Ook geen blabla-Frans hier, maar staccato geritmeerd. Toch ook sensueel.

DANSBAAR / SENSUEEL

Martin Rev

MARI (2002)

Zuiver instrumentaal, maar toch in de lijst. De synth-melodie zou lieflijk kunnen klinken, maar wordt bewust overstuurd gebracht: interessant. Martin Rev is een superlegendarisch keyboardist uit Brooklyn die heel veel mensen heeft beïnvloed.  

MIN OF MEER DANSBAAR / PER UITZONDERING INSTRUMENTAAL

Marvin Pontiac

SMALL CAR (1999)

“And they smiled and they said: Hello farmer! Hello farmer! Hello!”

Nog leren kennen via onze stemmen op muziek-workshop van lang geleden door Rudy Trouvé. Heel prettige muziek om op te rijden omdat het over rijden gaat en exact dat ritme heeft. De tekst is een tikje absurd, een modern sprookje over ‘tiny farmers’ op roadtrip met blikken auto’tjes. Het achtergrondkoortje is zalig, soms leuke stereo-stemeffecten, bijvoorbeeld als de farmers mekaar begroeten.

This is a story about a place
Very, very, very far away from here
Where tiny little farmers lived with their families
And small one-inch long barking dogs
And they made their cars out of cans.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

These farmers thought there must be a way,
to know why the stars are shining,
and they wanted to see,
and they decided to go on a mission.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

So they decided to go for a ride and they drove on the highway,
they drove on the highways past the armadillos,
like the armadillos in Switzerland and they said:
“Oh… It is so beautiful!”

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

And: As they drove they looked from car to car,
smiling at each other, as they drove,
past each other as they drove, past each other.
And they smiled and they said: “Hello farmer!”

They said “hello” to each other.
“Hello farmer” (hello farmer, hello farmer)
“Hello farmer, hello farmer, hello, hello”

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

And there were birds flying in the sky
and the farmers looked up and pointed at the birds
and said “look! look!”
And the birds flow and swooped down upon the cars in a friendly fashion.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

And finally, the farmers reached a place
where the people were much, much bigger than they were,
these people were actually normal size as we know them.
And they did not make their cars out of cans,
but they made their cars out of metal,
and they used cans as cans.
And these people were giants to the farmers.
And they had some fear.
But they were strong and noble these farmers,
and they decided that they did not belong here,
and that this was not a good place for them.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

And so they turned around and drove home.
But they had a nice day. They had had a nice day!

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

And they arrived home, and they got out of their cars
and the husbands and the wives smiled at each other.
And the children played in the yard.
But they still to this day, they remember the time
when they all went out.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

I have only one thing to say to you,
I have only one thing to say to you,
I have one thing to say to you.

And that is the next time you are not feeling so well
try to remember the day the farmers,
the little grey farmers went out on a long drive.

In a car, in a car, in a small car, in a small car,
In a car, in a small car, in a small car drivin’

MATIG DANSBAAR / ZEER VERHALEND

Massive Attack / Ghostpoet

COME NEAR ME (2016)

Combi van spreekzang (refreinen) en trage, hangerige rap (strofes). De delay is op zijn plaats door het type zegging en stemgebruik. misschien soms wat te fel aanwezig.

NIET DANSBAAR

MC 900 ft. Jesus

RHUBARB (1994)

Het oeuvre van MC 900 ft. Jesus werd mij in zijn geheel getipt door Bart Leeten omwille van de vele gesproken (of half gezongen / soms gerapte) nummers die iets heel filmisch hebben. Ik heb er ‘Rhubarb’ uitgekozen, iets met spannende bruitages (regen, onweer) en een schijnbaar spontaan en erg ruw opgenomen gesprek tussen een paar mannen over ‘rhubard’, wat een (bestaande) film uit 1969 blijkt te zijn waarin de dialogen maar uit één woord bestaan (‘rhubarb’ inderdaad) en alle personages dezelfde naam hebben (‘rhubarb’ voorzekerst?)

Wat de muziek, de bruitages en de dialoog tussen de mannen doet blenden is ondermeer het feit dat de dialoog niet in de voorgrond zit. Je verstaat hem niet helemaal en dat maakt het unheimlich terwijl het toch maar mannen zijn die een film bespreken.

NIET DANSBAAR / BRUITAGES / FOUND FOOTAGE

Mees Dierdorp

BOY BALLOON / IK TRACHT OP POETISCHE WIJZE (LUCEBERT) (2017)

Vroeger leende ik al eens die dichtbundel van Lucebert in de bib, waar er achterin het boekje een single zat waarop Lucebert zelf een aantal gedichten voorlas, wat hij heel goed kan (dat is niet alle dichters gegeven). Ik vind de muziek waar Mees Dierdorp de gedichten heeft opgezet niet superveel meerwaarde bieden. Misschien omdat Lucebertgedichten hun eigen onovertroffen muziekje hebben? Of ligt het aan de muziek zelf, die weinig reageert op het gedicht? Heel anders is dit bij wat Spinvis heeft aangevangen met het werk en de stem van Simon Vinkenoog.

DANSBAAR / POEZIE OP MUZIEK GEMONTEERD

Meira Asher

THE FLOOD (1999)

Sara Vertongen leerde het werk van ‘soundinista’ Meira Asher kennen tijdens een bezoek aan het Hearsay-audiofestival in Ierland. Goed voorbeeld van hoe (documentair) audiowerk ook artistiek en persoonlijk kan zijn. Mix van field recordings en een strakke zegging. Aan het woord: een duivelse versie van God zelve, in oudtestamentische taal. Erg geweldadig van begin tot einde, ondanks het fris binnenwaaiend walsje in de outro.

I see the wickedness of man is great in the ground
And it repents Me that I had made man on the ground
And it grieves Me at my heart

And I look upon the ground
And behold, it was corrupt
For all flesh had corrupted the way upon the ground
The ground also is corrupt before Me

The end of all flesh is come before Me
And behold, I, even I, do bring a flood of water
Upon the ground

And behold
(I will destroy man)
I will destroy man whom I have created
From the face of the ground

And behold
(I will destroy man)
Wherein is the breath of life
From under the heavens
And everything that is in the ground shall die

Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die
Die

And every living substance that I have made will I destroy from off the face of the ground
(Tainted with violence)
And yet seven days and I will cause it to rain upon the ground
(Tainted with violence)
And it repents Me that I had made man on the ground
(Tainted with violence)
So all flesh had corrupted the way upon the ground
(Tainted with violence)

That, with thee
Will I establish my covenant
And thou shalt come into the Ark
Thou, and thy wife
And thy sons
And thy sons wives
With thee

With thee
With thee
With thee

Mensen Blaffen

Mensen Blaffen (1984)
Snijdzucht (1988)

Ooit ging ik naar de Fnac met een platenbon van 500 BEF. Een gemiddelde elpee kostte 400 BEF en dus had ik nog 100 BEF over. Een bak met maxisingles bood uitkomst. Daar vond ik een plaat van een groep met een groepsnaam die ik zo briljant vond dat ik meteen overstag ging. Die maxisingle heette ‘Krengen’.

Later vond ik ook nog een andere maxisingle (‘D’un Seul Coup’) en een elpee, ‘Raven’. Quasi de complete collectie, denk ik. In de vroege jaren ’90 maakte ik zelf liedjes voor en met een popgroep die Sjakie & De Chocoladefabriek heette. Veel van onze nummers waren verwant aan Mensen Blaffen. Wij noemden ons genre indertijd ‘romantische new wave’, een label dat ook bij deze groep zou passen. Ietwat donkere muziek met poëtische, Nederlandstalige teksten. Sjakie coverde ook twee nummers van Mensen Blaffen, wat ons redelijk afging, dankzij onze zangeres An Pierlé. Zeer blij dat Spotify een ‘best of’ van deze band bevat.

DANSBAAR / POEZIE OP MUZIEK / SPREEKZANG

Michael Jackson

THRILLER (1982)

Begint met SFX-bruitagegeluiden van piepende deur, wolvengehuil etc. Aan het einde bevindt zich een parlando met de filmische stem van stemacteur Vincent Price (op 4m23s). Ik meen mij te herinneren mij dat de lange versie van de clip begint met deze stem?

The foulest stench is in the air
The funk of forty thousand years
And grisly ghouls from every tomb
Are closing in to seal your doom
And though you fight to stay alive
Your body starts to shiver
For no mere mortal can resist
The evil of the thriller


[Into maniacal laugh, in deep echo]

ZEER DANSBAAR / BRUITAGE / STEMACTEUR STERARTIEST

Mogwai

REPELISH (2014)

Lange tekstsample van een Christelijke DJ over satanische boodschappen in popsongs.

Recensie: “Halfway through the record, Mogwai inserts their first spoken-word sample in years into “Repelish”. It’s a reproduction of a 1981 broadcast by the evangelist Michael Mills, in which he discusses Satanic messages hidden on Led Zeppelin’s “Stairway to Heaven” played in reverse. Mogwai doesn’t lift the original audio, but lets a younger voice parrot Mills’s words without conviction. Are they mocking him? If so, why pick a target as easy as a Christian DJ convinced that the Devil is trying to convert young minds via rock music? Or is the audio here an attempt at a more subtle discussion of the fear that surrounds every new generation of music? Whatever the intent, the sample never meshes with its soundtrack, and never inspires thought deeper than “radio evangelists were probably mistaken about rock ‘n’ roll.”

“Further in the tape, I came across another part,
That made me throw my headphones right off my head.
I couldn’t believe what I’ve heard.
Led Zeppelin’s “Stairway To Heaven” again,
Was voted the most popular tune of rock’s history.
Keep that in mind as I show this tape to exert with you.
In the lyrics of the song, they sing,
“The piper is calling you to join him…
She’s buying her Stairway to Heaven, ”
We know that’s not possibleThis is where the subliminal message comes in
That we’ve been talking about in the previous interview.
The subliminal message is a Satanic message, that was put on their record in reverse
The needle’ll go in the opposite direction.
You say that I’ve never heard anything like that before.
Probably not, but many, many people have.
And this is what I’m talking about, you can only hear it a few more minutes
They sing backwards, in human voices: 

“Satan.
You gotta live for Satan.
Master Satan.”

The message that they have altogether,
That they wanted you to hear, in subliminal way, or in reverse, is this
Because I live, surely, there’s no escaping it.

“Satan.
We gotta live for Satan.”

You’ve heard of group after group who worship his singing, for Satan,
They know He is real.
God tells us He’s not willing that any should perish,
And that includes Mick Jagger and Alice Cooper, and all of the rock singers.
Because they have a choice to make.
What about you? What do you choose?”

AMPER DANSBAAR / SAMPLING / DOCUMENTAIR / POPCULTUUR

Morphine

KEROUAC (1997)

Uit een Jack Kerouac-tribute album (‘Kerouac: Kicks Joy Darkness’) met bijdrages van ondermeer Morphine, Michael Stipe, Johnny Depp en Patti Smith. Morphine moest zeker in de lijst volgens Sara Bomans en Eefje Bosmans.

Ik koos dit nummer omwille van de mooie, associatieve tekst die mij wat aan de muziekgedichten van Jan Ducheyne doet denken, maar dan gedeconstrueerder.

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING / POËZIE OP MUZIEK

Kerouac, yeah, Kerouac
His words, the words, so many words just
All brothers of the same horn
Sisters of the saxophone

Notes, music, words, a melody
A quote, a figure eight, a figure
If you listen close to the drummer
It’s like a mirror and you’re invisible

Like you’re in a back seat
No handles on the doors
Just a beautiful driver up front
She knows where she’s going

Kerouac, the observation machine
Caressing the most passing of scenes
With photographic love
Passionate photographic love

Vulnerable as anyone knew
His memories pull shades up and down
Doors are not done, telegrams arrive
Every morning, something extra [Incomprehensible]

Remembering everything
Like a snatch of melody
A drumbeat remembering, mythologizing
So fast, all the time moving

The words, the words are drumsticks
Pounding out drum beats
Like a monk, like a monk, melody
With mistakes, yeah, mistakes and sudden inspirations

Edges, corners, explosions, convections
All fast through a slow motion landscape
Yeah, fast through a slow motion landscape

Mugwump

VOETBALKNIEËN (TON LEBBINK COVER) (2016)

Een favoriet van Jan Ducheyne. Dansbaar door de baslijn en de handclaps. Erg Arbeid Adelt-achtig van zegging en soort tekst.

ZEER DANSBAAR / POËZIE OP MUZIEK

Naturtalente

BERLINER (2016)

Bewerking van de ‘Ich bin ein Berliner’-speech van Kennedy. Muzikaal wat mager, maar relevant genoeg om de lijst te halen. Cool is wel hoe anders de slagzin gaat klinken door de plek waar hij op de muziek zit.

DANSBAAR / HISTORISCHE SPEECH OP MUZIEK

Negativland

A MOST SUCCESFULL FORMULA (1997)

Typisch Negativland-track waarvoor ondermeer veel reclamezinnen- en muzieken zijn geplunderd. Van het album Dispepsi. Pepsi is zowat de rode draad doorheen de plaat.

REDELIJK DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

TRUTH IN ADVERTISING (2004)

Briljant audiowerkstuk met alles erop en eraan. Experimentele montage, verhaal, humor,…

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

FAVORITE THINGS (2005)

Nieuwe montage van de beroemde musicalsong. Ferme verbetering. Zowel muzikaal als grammaticaal.

EIGENLIJK NIET ERG DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

STOP (2016)

Aanklacht tegen saaie, weinig originele muziek.

EIGENLIJK NIET ERG DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

SECRET WIN (2019)

Zalig stukje montagekunst van de bovenste plank uit de nieuwe plaat van Negativland. Een politicus wordt geïnterviewd, maar alleen de I’s (ik) en een aantal staakwoorden- en zinnen resteren (‘I won’t vote’). Die vatten het interview zo’n beetje samen ook. De meer efficiënte versie van De Kiezer Beslist.

NIET DANSBAAR / MONTAGEKUNST / POLITIEK / INTERVIEW

Orlando “Catchaíto” López

SIEMPRE CON SWING – intro (2001)

Klinkt als een toevallige opname, maar dat is allicht te mooi om waar te zijn. Beloftevolle intro voor een plaat vol swing. Leuk als tussenwerpsel in audiofone DJ-sets.

NIET DANSBAAR / POPCULTUUR

Pamela Z / Alter Echo

PERPETUAL / POP TITLES ‘YOU’ (2010)

Allemaal zinnen die met ‘you’ beginnen en inderdaad titels van popsongs zouden kunnen zijn. In die zin verwant aan de andere opsommerige dingen uit de lijst.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG / POPCULTUUR

Patti Smith

WAVE (1979)

Prachtige evocatie van een ontmoeting op het strand. Heel emotioneel gebracht, ingevoeld spel. Waar het echt over gaat wordt verzwegen, maar je voelt de aanwezigheid van iets dat groter is dan de anecdote. De meeuwen, wind en golven spelen mooi mee.

Hi, hi, I was running after you for a long time
I, I was watching you for, actually, I’ve watched you for a long time
I like to watch you when you’re walking back and forth on the beach
And the way you, the way your cloth looks, I like

I like to see the edges, the bottom of it get all wet
When you’re walking near the water there
It’s real nice to talk to you, I didn’t
I, I, I, I, I, how are you? how are you?

I saw, I saw you from your balcony window and
And you were standing there, waving at everybody
It was really great because there was about a billion people there
But when I was waving to you, the way your face was, it was so

The way your face was, it made me feel exactly like we’re
It’s not that you were just waving to me
But that we were we were waving to each other
Really it was really wonderful, I really felt happy, It really made me happy

And I, I just wanted to thank you, because, you, you really, really
You made me, you made me feel good and oh I, it’s nothing
I, I, well I’m just clumsy, yeah, no, it’s just a band-aid, no, it’s okay
Oh no, I’m always doing something’s always happening to me
Yeah, well, I’ll be seein’ ya, goodbye, bye

Wave thou art pretty
Wave thou art high
Wave thou are music
Wave thou are white

Oh, Albino
Oh, Albino

Wave thou art high
Wave thou art pretty
Wave to the city
Wave

Goodbye, goodbye sir
Goodbye papa

NIET DANSBAAR / BRUITAGE / INGEVOELD ACTEREN / VERHALEND

Paul Hardcastle

19 (1985)

In het geheel niet voor de hand liggende nummer 1-hit uit 1985 wegens inhoudelijk zeer doorwrocht voor een popnummertje. Ook technisch al straf voor die tijd.

WIKI: 19 is een single uit 1985 van de Britse muzikant Paul Hardcastle, met een stuk dialoog ingesproken door Peter Thomas. Het nummer gaat over de Amerikaanse betrokkenheid in de Vietnamoorlog en het effect ervan op de daarin dienende soldaten.
19 bevat samples van een dialoog en nieuwsberichten uit de ABC-documentaire Vietnam Requiem, over posttraumatische stressstoornis die voorkomt bij veteranen uit de Vietnamoorlog. De titel 19 komt voort uit de bewering in de documentaire dat de gemiddelde leeftijd van een Amerikaanse soldaat in die oorlog negentien was, in vergelijking tot de Tweede Wereldoorlog, waarin de gemiddelde leeftijd zesentwintig was. Deze claim is sindsdien betwist. Onbetwiste statistieken bestaan niet, maar het Southeast Asia Combat Area Casualties Current File (CACCF), de bron van het Vietnam Veterans Memorial, laat een disproportioneel aantal doden zien (38%) die 19 of 20 waren. Volgens deze zelfde bron was de gemiddelde leeftijd op het moment van overlijden drieëntwintig.[2]
De single was nummer 1 in dertien landen, geholpen door het feit dat er versies van het nummer opgenomen waren in het Duits, Frans, Spaans en Japans. Het nummer kreeg in het Verenigd Koninkrijk een Ivor Novello Award voor de bestverkochte single van 1985. Hardcastle is later gedagvaard door ABC voor het oneigenlijke gebruik van samples uit de documentaire.

ZEER DANSBAAR / GEEN PLUNDERPHONICS, maar wel vol geleend materiaal / DOCUMENTAIR

Paul Lansky / Hannah McKay

INTERESTING NUMBERS (2002)

Opsomming van getallen. Blijft mij niet boeien tot het einde, maar de humor in de titel maakt veel goed.

NOTJUSTMOREIDLECHATTER (1994)

Gebabbel. Ook hier is het de titel die het maakt.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

People like us

THE SOUND OF THE END OF MUSIC (2011)

Mashup van ‘The End’ van The Doors en het themalied van ‘The Sound of Music’. People like us is een van de favoriete bands van Didi De Paris.

NIET DANSBAAR / MASHUP / PLUNDERPHONICS

DOLLY PARDON (2018)

Montagewerkstuk met euh’s en allerlei bruitagegeluid. Paarden, lachjes, bliepjes,…

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / BRUITAGE

Pere Ubu

HEART OF DARKNESS (2015)

Staat in de lijst door de werkzame stereo-effecten in de opname van het nummer. En ook wel een beetje door de spreekzang, die vooral op ritmering van zinnen en zinsdelen drijft.

Drums en gitaar zitten links / bas en andere gitaar rechts. Stem links / dezelfde stem in een ander ritme en met een andere klank rechts.

Doet qua zang en ook wel qua muziek een beetje aan Pox (Mark Meyers) denken.

BEETJE DANSBAAR / INTERESSANT STEREOBEELD / PER UITZONDERING GEZONGEN

PF Project / Ewan McGregor

CHOOSE LIFE (2005)

“I chose not to choose life, I chose something else…”

Supercool nummer uit de soundtrack van Trainspotting. Ook weer een soort opsomming van advies, maar dan een stuk minder soft als in de andere adviessongs in de lijst.  

Choose life.
Choose a job.
Choose a career.
Choose a family,

Choose a fucking big television
Choose washing machines, cars,
Compact disc players, and electrical tin openers.
Choose good health, low cholesterol

And dental insurance.
Choose fixed-interest mortgage repayments.
Choose a starter home.
Choose your friends.

Choose leisure wear and matching luggage.
Choose a three piece suite on hire purchase
In a range of fucking fabrics.
Choose DIY and wondering who you

Are on a Sunday morning.
Choose sitting on that couch watching mind-numbing
Sprit-crushing ga me shows
Stuffing fucking junk food into your mouth.

Choose rotting away at the end of it all,
Pishing you last in a miserable home
Nothing more than an embarrassment to the selfish,
Fucked-up brats

You have spawned to replace yourself.
Choose your future.
Choose life.

ZEER DANSBAAR / OPSOMMERIG / ACTEREN VANUIT POSE / STEMACTEUR-STERARTIEST / POPCULTUUR

Pink Floyd

ONE OF MY TURNS (1979)

Heel filmisch begin. Combi van een tv die speelt en waarvan de dialoog zich vervlecht met wat zich op de voorgrond afspeelt. Zeer werkzaam hoe de stem in de ruimte wordt geplaatst. Zeker onthouden om daar verregaand mee te spelen. Investeren in de plugin Speakerphone.

“Oh my God! What a fabulous room! Are all these your guitars?”
[Film in background:] (“I’m sorry sir, I didn’t mean to startle you!”)
“What? This place is bigger than our apartment!”
(“Let me know when you’re entering a room.”)
(“Yes, sir!”)
“Can I get a drink of water?”
(“I was wondering about dinner, sir.)
“You want some, huh?”
(“Yes?”)
(“When do you and your guests want to dine? I have to inform the kitchen staff.”)
“Oh wow, look at this tub? Wanna take a bath?”
(“Yes, I’m aware of your duties Dobbs.”)
(“Yes, sir.”)
(I’ll have to find out from Mrs. Bancroft what time she wants to eat. As for her maid, needless to say, she can have her meal with the kitchen help.)
“What are you watching?”
(“Very good, sir. If you’ll just let me know as soon as you can when you and Mrs Bancroft want to eat.”)
(“Mrs. Bancroft will be dining alone.”)
“Hello?”
(“Why? I don’t understand, sir.”)
(“I won’t be staying for dinner.”)
“Are you feeling okay?…”
(“I’m surprised to hear that, sir, since you just arrived.”)
(“Yes, I’m a little surprised about it myself.”)

Day after day, love turns grey
Like the skin of a dying man
Night after night, we pretend it’s all right
But I have grown older and
You have grown colder
And nothing is very much fun any more
And I can feel one of my turns coming on
I feel cold as a razor blade
Tight as a tourniquet
Dry as a funeral drum

Run to the bedroom
In the suitcase on the left
You’ll find my favourite axe
Don’t look so frightened
This is just a passing phase
One of my bad days
Would you like to watch T.V.?
Or get between the sheets?
Or contemplate the silent freeway?
Would you like something to eat?
Would you like to learn to fly?
Would you?
Would you like to see me try?

Would you like to call the cops?
Do you think it’s time I stopped?
Why are you running away?

NIET DANSBAAR / BRUITAGE / VERHALEND

Pipilotti Rist

PAMELA (audiorelease in 2005, enkel op YouTube)

‘We are on the way to find you, so please forget who you are.’

Bevreemdend praatje van een ‘stewardess’ in drie talen (Duits, Frans, Engels) op een vlucht naar nergens, ‘to you deep inside’. Dit is audio die bij een videoinstallatie hoort (Pipilotti Rist is een Zwitserse multimediakunstenares), dus eigenlijk is dit werk niet compleet.

Niettemin een erg intrigerende luisterervaring namens een artiest die mij veel doet. Ik zag haar werk binnen een overzichtstentoonstelling afgelopen zomer in Louisiana, Denemarken. Zelden zo ondersteboven geweest van een expo, mede door het feit dat audio en popmuziek zo’n doorslaggevende rol spelen in elk van haar werken.

Je kan het nummer beluisteren via deze link. Het is het openingsnummer van een CD waarop de audio bij haar vroege video-art is verzameld.

NIET DANSBAAR (wel een leuk tussenwerpsel in DJ-sets) / VOICE PROCESSING

I AM A VICTIM OF THIS SONG (audiorelease in 2005, niet op Spotify, enkel op YouTube)

Ook dit nummer staat op die plaat, maar het clipje is interessant genoeg om ook mee te geven omdat het één geheel vormt met de song. Die song is alombekend: Pipilotti covert ‘Wicked Game’ van Chris Isaak.

Ze zingt het lied naar best vermogen, ook de hoge gedeeltes. Op een bepaald moment ontspoort de zang en slaat die om in de lamentatie waar al naar verwezen wordt in de titel. Die wanhoop heeft tegelijk iets dolkomisch (dat wat aan de parodieën van Culturecide doet denken) als iets dieptragisch. In ieder geval wordt er een laag van de song blootgelegd waar Chris Isaak in zijn versie netjes van afblijft.

NIET DANSBAAR (tenzij als slow) / PLUNDERPHONICS PIPILOTTISTIJL

Pixies

LA LA LOVE YOU (1989)

Misschien niet 100% audiofoon, hoewel er best veel ‘gesproken’ tekst in zit. Maar als er een hit op onze plaat moet, dan graag zo eentje. Dit lied is volgens mij zo opgevat, als een commentaar op de hits die in de late jaren ’80 op de radio waren (muziek van hitmachines als Stock, Aitken & Waterman. Het is stukken ‘liever’ en toegankelijker dan doorsnee Pixies-nummers en bevat hit-elementen zoals een fluitje (wolfwhistle), adlibs als ‘shake your butt’, een refrein met ‘I love you’,…

Die I love you’s worden gezegd door verschillende stemmen, waaronder die van Kim Deal (zelfde procédé als bij Baloji in ‘Intro Hotel Impala’: de kwaliteit van meerdere stemmen). Black Francis komt volgens mij niet ‘aan het woord’ in deze song. De zang in het tussenstuk doet erg aan Morrissey denken (uit opzoekwerk bleek dat het de drummer van The Pixies is die zingt (soort van Ringo Starr-achtig moment dus).

Shake your butt
(Not too hard)

Shake your butt
(Not too hard)

Yeah
Yeah
Yeah

I love you, I love you
I love you, I do
I love you

All I’m saying, pretty baby
La la love you, don’t mean maybe
All I’m saying, pretty baby
(First base, second base
Third base, home run)

Yeah
Yeah
Yeah

I love you, I love you
I love you, I do
I love you

All I’m saying, pretty baby
La la love you, don’t mean maybe
All I’m saying, pretty baby
La la love you, don’t mean maybe

All I’m saying, pretty baby
La la love you, don’t mean maybe
All I’m saying, pretty baby
La la love you, don’t mean maybe
All I’m saying, pretty baby

DANSBAAR / HIT / PER UITZONDERING GROTENDEELS GEZONGEN / STEMKWALITEIT / ADLIBS

Plone

PLOCK (1999)

Eigenlijk niet zo waanzinning inspirerend, maar als een nummer ‘Plock’ heet en door de band ‘Plone’ gebracht wordt, moet dat op zijn minst worden gecheckt. Spel met vocoder op geestige muziek. Mogelijk is ‘plock’ een onomatopee voor een vaak voorkomend klankje in dit nummer.

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING

Prince

CONTROVERSY (1981)

Sowieso wat spreekzangerig, maar audiofoon wordt het pas met echt de Onze Vader-parlando aan het einde van de song. Allicht horen we Prince zelf, maar zijn stem is naar beneden gepitcht voor het gebed. Good stuff for Audiocrusaders. 

Our father, who art in heaven, hallowed be thy name
Thy kingdom come, thy will be done on earth as it is in heaven
Give us this day our daily bread and forgive us our trespasses
As we forgive those who trespass against us
Lead us not into temptation but deliver us from evil
For thine is the kingdom and the power
and the glory forever and ever

ZEER DANSBAAR / TOP TIEN HIT MET PARLANDO

LET’S GO CRAZY (1984)

Opent met een lange, supercoole parlando (veel delay) op kerkorgelklanken. Ook weer in de religieuze sfeer dus…

Dearly beloved
We are gathered here today
To get through this thing called life
Electric word life
It means forever and that’s a mighty long time
But I’m here to tell you
There’s something else
The afterworld

A world of never ending happiness
You can always see the sun, day or night
So when you call up that shrink in Beverly Hills
You know the one – Dr Everything’ll Be Alright
Instead of asking him how much of your time is left
Ask him how much of your mind, baby

‘Cause in this life
Things are much harder than in the afterworld
In this life
You’re on your own…

ZEER DANSBAAR / TOP TIEN HIT

Psychic TV

GODSTAR (1988)

‘This is the story…
A very special story
It’s about Brian Jones
The one of The Rolling Stones…’

Door de song simpelweg te beginnen met ‘this is the story’ wordt een song meteen verhalend. Effectief wel… Niet waanzinnig audiofoon voor de rest, wel goed liedje.

BEETJE DANSBAAR / POPCULTUUR / PER UITZONDERING VOORAL GEZONGEN

Pulp / Jarvis Cocker / Steve McKey

SHEFFIELD: SEX CITY (1993)

Begint met een opsomming van stadswijken. Mix van zang, spoken word (tweestemmig), muzikaal spreken, dialoog. Interessante stereo-effecten in de ‘Where are you’-passage. Bijna geen enkel stemmetje is onbewerkt.

Intake, Manor Park, The Wicker, Norton, Frechville, Hackenthorpe, Shalesmoor, Wombwell, Catcliffe, Brincliffe, Attercliffe, Ecclesall, Woodhouse, Wybourn, Pitsmoor, Badger, Wincobank, Crookes, Walkley, Broomhill

Candida: “I was only about eleven when this happened. We were living in a big block of flats with a central courtyard. All the bedroom windows in the building opened onto this court, and sometimes in the middle of the night, in that building it sounded like a mass orgy. I may have been only eleven, but no-one had to tell me what all that moaning and yelling was about. I’d lie there mesmerised, listening to the first couple. Invariably, they’d wake up other couples, and like some kind of chain reaction, within minutes the whole building was fucking. I mean, have you ever heard other people fucking, and really enjoying it? It’s a marvellous sound. Not like in the movies, but when it’s real. It’s such a happy, exciting sound.”

The city is a woman. Bigger than any other. Oh, sophisticated lady.
Yeah, I wanna be your lover. Not your brother. Or your mother, yeah.

The sun rose from behind the gasometers at 6:30 AM, crept through the gap in your curtains and caressed your bare feet poking from beneath the floral sheets. I watched him flaking bits of varnish from your nails trying to work his way up under the sheets. Jesus, even the sun’s on heat today, the whole city getting stiff in the building heat.
I just want to make contact with you, oh, that’s all I wanna do I just want to make contact with you, oh, that’s all I wanna do Oh
Now I’m trying hard to meet her but the fares went up at seven She is somewhere in the city somewhere watching television Watching people being stupid doing things she can’t believe in Love won’t last ‘til the next instalment 10 o’clock on Tuesday evening And the world is going on outside The night is gaping open wide The wardrobe and the chest of drawers are telling her to go outdoors He should have been here by this time he said that he’d be here by nine That guy is such a prick sometimes I don’t know why you bother really
Oh babe Oh, I’m sorry but I… I just had to… make love to every crack in the pavement and the shop doorways and the puddles of rain that reflected your face in my eyes

The day didn’t go too well, too many chocolates and cigarettes, I kept thinking of you and almost walking into lampposts. Why is it so hot? (Peace Garden, yeah) The air coming to the boil, rubbing up against walls and lampposts trying to get rid of it. Old women clack their tongues in the shade of crumbling concrete bus shelters. Dogs doing it, in central reservations, and causing multiple pile-ups in the centre of town. I didn’t want to go in the first place but I’ve been sentenced to three years in the housing benefit waiting room. I must have lost your number in the all-night garage and now I’m wandering up and down your street calling your name. In the rain. Whilst my shoes turn to sodden cardboard.

Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?
Candida: I’m here
Jarvis: Where are you?…
Oh, that’s all I wanna do

I’m still trying hard to meet you but it doesn’t look like happening ‘cos the city’s out to get me but I won’t sleep with her this evening Though her buildings are impressive and her cul-de-sacs amazing She’s had too many lovers and I know you’re out there waiting And now she’s getting into bed he’s had his chance, now it’s too late The carpets screaming for her soul The darkness wants to eat her whole Tonight must be the night it ends Tomorrow she will call her friends and go out on her own somewhere Who needs this shit anyway?
Oh listen. I wandered the streets the whole night trying to pick up your scent, writing messages on walls. And the puddles of rain reflected your face in my eyes

We finally made it… on a hilltop at 4 AM. The whole city is your jewellery box. A million twinkling yellow street lights. Reach out and take what you want. You can have it all. Jesus, it took a long time. I didn’t think we were going to make it. So bad during the day, but now snug and warm under an eiderdown sky. All the things we saw: everyone on Park Hill came in unison at 4.13 AM and the whole block fell down. The tobacconist caught fire and everyone in the street died of lung cancer. We heard groans from a T-reg Chevette: You bet, you bet, yeah. Yeah…(all I wanna do) And tomorrow… you’re gonna… you’re gonna… you’re gonna… That’s all I wanna do.

Oh, I was trying hard to meet her but the fares went up at seven She was somewhere in the city somewhere watching television Watching people being stupid doing things she can’t believe in Love won’t last ‘til next instalment 10 o’clock on Tuesday evening Oh, the world was going on outside The night was gaping open wide The wardrobe and the chest of drawers were telling her to go outdoors He should have been there by that time He said that he’d be there by nine The guy is such a prick sometimes, yeah

Oh, babe, I wanna… I wanna to tell you that there’s nothing… nothing to worry about because we can… we can… we can… we can… get it together. Oh yeah. Oh… Oh… we got it together tonight… didn’t we?… You said we did, yeah… we made it… we’ve got a hope, yeah.

LICHTJES DANSBAAR / GEOGRAPHICAL / VOICE PROCESSING / VERHALEND

Quatuor Bozzini / Steve Reich

DIFFERENT TRAINS – America Before The War (1988)

Hier ben ik op gestoten na het lezen van dat artikel over Scott Johnson, meer bepaald een passage over andere artiesten die ‘Speech Melody’ gebruiken in hun werk. 

During World War II, Reich made train journeys between New York and Los Angeles to visit his parents, who had separated.
Years later, he pondered the fact that, as a Jew, had he been in Europe instead of the United States at that time, he might have been travelling in Holocaust trains. Steve Reich’s earlier work had frequently used tape, looped and played back at different speeds. However,Different Trains was a novel experiment, using recorded speech as a source for melodies.

The recorded speech that forms the basis for Different Trains is taken from interviews with people in the United States and Europe about the years leading up to, during, and immediately after World War II.

Reich developed his “speech melody” work further with projects such as The Cave (1993) and City Life (1995). The technique also appears in WTC 9/11 (2011), a similar work dealing with human tragedy juxtaposed with everyday life and responses to it.

Reich created these works by transferring his speech recordings into a digital sampling keyboard (a Casio FZ-1). City Life actually used sampling keyboards in performance (rather than using a backing tape) and the samples are notated and played in exactly the same way as the conventional instruments.

NIET DANSBAAR / SPEECH MELODY / BRUITAGE

Quindon Tarver (zang) / Lee Perry (voice acting) / Josh Abrahams (mix) / Baz Luhrmann (concept, videoclip) / Mary Schmich (tekst)

EVERYBODY’S FREE (TO WEAR SUNSCREEN) (1997)

Deze tekst was niet bedoeld als songtekst, maar was origineel een essay van Mary Schmich, een columniste voor The Chicago Tribune, uit 1997, boordevol advies voor een goed leven.

De song, gemaakt op aansturen van filmregisseur Baz Luhrman, ging ‘viral’ via email (!!!!) en werd echt een song van een generatie. Daar is de openingszin niet vreemd aan: “Ladies & gentlemen of the class of ’97”. In deze versie op Spotify is het de “class of ’99”, dus is dit vermoedelijk een nieuwe mix of vergelijkbaar.

Dit is zeker en vast het meest getipte nummer voor de lijst ‘audiofoon’, allicht door dat generatiegehalte en het feit dat een gesproken item een soort hit werd. Eefje Bosmans was eerst, recent tipte ook Annelies Verbeke het nog, net als Viktor Thys.

Ladies and Gentlemen of the class of ’97
Wear sunscreen.
If I could offer you only one tip for the future,
sunscreen would be it.
The long term benefits of sunscreen have been proved by scientists
whereas the rest of my advice has no basis
more reliable than my own meandering experience
I will dispense this advice now.

Enjoy the power and beauty of your youth;
oh nevermind;
you will not understand the power and beauty of your youth
until they have faded.
But trust me, in 20 years you’ll look back at photos of yourself
and recall in a way you can’t grasp now
how much possibility lay before you
and how fabulous you really looked.
You’re not as fat as you imagine.

Don’t worry about the future;
or worry, but know that worrying is as effective
as trying to solve an algebra equation
by chewing bubblegum.
The real troubles in your life
are apt to be things that never crossed
your worried mind;
the kind that blindside you at 4pm on some idle Tuesday.

Do one thing everyday that scares you

Sing
Don’t be reckless with other people’s hearts,
don’t put up with people who are reckless with yours.

Floss

Don’t waste your time on jealousy;
sometimes you’re ahead,
sometimes you’re behind
the race is long, and in the end,
it’s only with yourself.

Remember the compliments you receive, forget the insults;
if you succeed in doing this, tell me how.

Keep your old love letters, throw away your old bank statements.

Stretch

Don’t feel guilty if you don’t know what you want to do with your life
the most interesting people I know didn’t know at 22
what they wanted to do with their lives,
some of the most interesting 40 year olds I know still don’t.

Get plenty of calcium.
Be kind to your knees,
you’ll miss them when they’re gone.

Maybe you’ll marry, maybe you won’t,
maybe you’ll have children, maybe you won’t,
maybe you’ll divorce at 40,
maybe you’ll dance the funky chicken on your 75th wedding anniversary
what ever you do, don’t congratulate yourself too much
or berate yourself either
your choices are half chance, so are everybody else’s.
Enjoy your body, use it every way you can
don’t be afraid of it, or what other people think of it,
it’s the greatest instrument you’ll ever own…

Dance,
even if you have nowhere to do it but in your own living room.

Read the directions,
even if you don’t follow them.

Do NOT read beauty magazines,
they will only make you feel ugly.

Get to know your parents,
you never know when they’ll be gone for good.

Be nice to your siblings;
they are the best link to your past
and the people most likely to stick with you in the future.

Understand that friends come and go,
but for the precious few you should hold on.
Work hard to bridge the gaps in geography in lifestyle
because the older you get,
the more you need the people you knew when you were young.

Live in New York City once,
but leave before it makes you hard;
live in Northern California once,
but leave before it makes you soft.

Travel.

Accept certain inalienable truths, prices will rise,
politicians will philander,
you too will get old, and when you do you’ll fantasize
that when you were young prices were reasonable,
politicians were noble
and children respected their elders.

Respect your elders.

Don’t expect anyone else to support you.
Maybe you have a trust fund,
maybe you have a wealthy spouse;
but you never know when either one might run out.

Don’t mess too much with your hair,
or by the time you’re 40, it will look 85.

Be careful whose advice you buy,
but, be patient with those who supply it.
Advice is a form of nostalgia,
dispensing it is a way of fishing the past from the disposal,
wiping it off, painting over the ugly parts
and recycling it for more than it’s worth.

But trust me on the sunscreen

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG (ADVIES) / VERHALEND

Radiohead

FITTER HAPPIER (1997)

Ook een klassieker uit de jaren ’90. Synthetische computerstem schetst een beeld van de tijd door de toestand van een individu op te sommen, lichamelijk, geestelijk, maatschappelijk,… Very Douglas Coupland of Brett Easton Ellis. Helder voorbeeld van iets audiofoons met een eigen dramaturgie, door de synthetische stem, maar evengoed door de gekozen grammaticale vorm.

Fitter, happier
More productive
Comfortable
Not drinking too much
Regular exercise at the gym, three days a week
Getting on better with your associate employee contemporaries
At ease
Eating well, no more microwave dinners and saturated fats
A patient, better driver
A safer car, baby smiling in back seat
Sleeping well, no bad dreams
No paranoia
Careful to all animals, never washing spiders down the plughole
Keep in contact with old friends, enjoy a drink now and then
Will frequently check credit at moral bank, hole in wall
Favours for favours, fond but not in love
Charity standing orders on sundays, ring-road supermarket
No killing moths or putting boiling water on the ants
Car wash, also on sundays
No longer afraid of the dark or midday shadows, nothing so ridiculously teenage and desperate
Nothing so childish
At a better pace, slower and more calculated
No chance of escape
Now self-employed
Concerned, but powerless
An empowered and informed member of societ, pragmatism not idealism
Will not cry in public
Less chance of illness
Tires that grip in the wet, shot of baby strapped in backseat
A good memory
Still cries at a good film
Still kisses with saliva
No longer empty and frantic
Like a cat
Tied to a stick
That’s driven into
Frozen winter shit, the ability to laugh at weakness
Calm, fitter, healthier and more productive
A pig in a cage on antibiotics

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG / VOICE PROCESSING / POLITIEK

Ramuntcho Matta

RADIS COURGETTES CAROTES (2019)

Associatieve tekst over groenten en fruit. Mooie variant op spreekzang.

NIET DANSBAAR / SPREEKZANG

FAIRE AVEC… TOUT (2010)

Zuivere parlando met een paar pianonoten omdat het in de buurt van een piano is opgenomen. Het stukje over ‘balance’ dat in het Portugees / Braziliaans ‘balencia’ heet en ‘swing’ betekent is heel mooi. Dat je leven in balans is als het swingt. Mooie gedachte.

NIET DANSBAAR / AMPER MUZIKAAL OOK / POPCULTUUR

FAIRE AVEC… ARGUMENTS (2010)

“Arguments. I’m sick of arguments.”

Aanklacht tegen ‘onbekenden’.

NIET DANSBAAR / MISSCHIEN VOOR IN DE MIX / POLITIEK

Raymond Scott

Raymond Scott heeft er een hele carrière in jazz opzitten, maar is ook nog eens een zeer befaamd electropionier. Daardoor is hij een tijdlang heel actief geweest in de reclame (omdat de synthesizerklanken die hij produceerde zo futuristisch waren, precies de sound waar veel merken naar zochten: ‘de klank van de toekomst’.

In de jaren ’90 werd aan een aantal artiesten uit de plunderphonicssfeer gevraagd om zijn werk te remixen voor de plaat ‘Raymond Scott Rewired’. Daar staan heel mooie items op van ondermeer The Bran Flakes, Negativland en Evolution Control Committee. De andere items komen van de heruitgave van zijn reclamewerk uit 2000, ‘The Manhattan Research Project’.

VIM (‘heruitgave’ uit 2000)

Reclame voor Vim met electronische klanken. Goed om te mixen met iets anders.

DANSBAAR INDIEN GEMIXT MET IETS ANDERS / RECLAME

A BIGGER, MORE IMPORTANT SOUND (remix door Evolution Control Committee) (2014)

Mooie montage van jazz, electronica en spreekstem.

DEELS DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / POPCULTUUR

LOVE SONG TO A DYNAMIC RIBBON CARDIOID (remix door Evolution Control Committee) (2014)

Ode aan een microfoon. Voer voor microfonisten.

DEELS DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / POPCULTUUR

THE SOUND OF MONEY BEING WASTED (1961-1971)

Electronica die betekenis krijgt door de titel. Mooi tussenwerpsel in DJ-sets.

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

Les Reines Prochaines

SCHLAFEN IS INDIVIDUELLE ANARCHIE (2017)

Muziekproject waar ook Pipilotti Rist (ook in deze lijst bij de ‘p’) deel van uitmaakt. Dat trok mijn aandacht natuurlijk. Dit nummer wordt vast en zeker een culthitje of is het al. Het doet wat denken aan The Dresden Dolls (Amanda Palmer) door het cabareteske Kurt Weill-gehalte.

NIET DANSBAAR / WEL MEEZINGBAAR / POLITIEK

Rheingold

DREIKLANGSDIMENSIONEN (1980)

Randje audiofoon, maar zit erin door de mooie Duitse spreekzang en de uitstekende dansbaarheid.

DANSBAAR / SPREEKZANG / HIT

Right Said Fred

I’M TOO SEXY (1992)

Grotendeels ‘gesproken’ wereldhit. Audiocrusaders-floorfiller.

ZEER DANSBAAR / OPSOMMERIG / SENSUEEL / TOP 10-hit

Riton, Kah-Lo

FAKE ID (2017)

Via Jan Ducheyne tot mij gekomen. Ook randje audiofoon, bijna rap, zit dicht tegen WWWater aan door het performatieve karakter.

DANSBAAR / ACTEREN VANUIT POSE

Robbie Robertson

SOMEWHERE DOWN THE CRAZY RIVER (1987)

Parlando met zwoele stem die naar gezongen refreinen leiden. Niet mijn favoriete nummer, maar dusdanig een gesproken klassieker dat het niet in de lijst mocht ontbreken.

DANSBAAR / SENSUEEL / TOP TIEN HIT

Robert Wyatt

PIGS… (IN THERE) (1999)

Heel geestig, prettig geacteerd item met niet te onderschatten muziek. Een goed uitgewerkte observatie van een zwijnenstal temidden natuurschoon, getipt door Wederik De Backer.

NIET DANSBAAR / ACTEERWERK

Well, we’re driving, uh, driving through Wiltshire, very nice countryside, sky, ground, all that sort of things, natural marriage, natural resorces and looking out the windows as I don’t come from that part of the world and 1 said, er, what’s that oyer there? in a sort of low grey concrete thing all surrounded by fields really very nice trees like a sort of low square of concrete like the fun-dations of a building that hadn’t been built. It had little walls, little, about a foot high, or something, it looked like that, two feet high, in fact it was a sort of, on top of it, there was a flat roof and I thought, oh I see, and then, I pointed as the car got passed it «what was that ?» and the, the country person that was with me, er, said, oh, er, that’s where they keep pigs, I tought, oh, yes, I see, that’s where they keep pigs, and the sun was shining down and, er, the grass was green and It was all very lovely, driving in the country and I suddently thought that, that building must have been, like, from the inside.-. Pigs, in there, pigs in there ? pigs in there ? pigs in there ? pigs in there ? pigs in there ? pigs, on a day like this, in there, pigs in there, pigs huddled up in there, in die dark, in there, living in there ? pigs, in there, PIGS

Ronny Jordan / Dana Bryant

THE JACKAL (1993)

Hele frisse, ritmisch-melodieuze vertelling op zwoele soulmuziek door vrouwenstem. Beetje verwant aan ‘Shaft’. Leuk fluitje ook.

Did I ever tell you about the man who changed my life?
The one I thought, oh. Lord, when I saw him walkin’ back in that bar, all tall and
lean with them broad shoulders, sweet lips, I knew that I had died and gone to Chocolate Heaven
He had a real deep voice, white pearly teeth, his shoe was always shiny.
Long slender fingers manicured perfectly.
The man wore 800-dollar Italian suit, straight from, I dunno, what would they call it,
Milan or Rome or someplace like that?
I knew it wasn’t local.
I said, I got to get next to that.
I haven’t seen him in a long time.
The man was so fine, he could get any good girl into trouble
Can you guess what his name was?
Well
‘The Jackal’
‘The Jackal’
Say.
‘The Jackal’
He was fat back cat cool like a Friday afternoon martini, chillin’ at a quarter after 5.
Twist of lime, Coke on the side.
The brother loved the high life.
Had a Ph.D. in street stride.
They called him ‘The Jackal’.
He was big Mack daddy super black stylin’ a diamonds in the back Cadillac.
Fur-lined boards, white wall wheels, cruise control, built for speed, chrome on evray-thang.
And stereophonic speakers, though he really didn’t need them.
When they called him
‘The Jackal’.
Say.
‘The Jackal’.
Fly boy was in the buttermilk, hard, livin’ fast, livin’ large, 6 foot 4 and not an ounce of fat!
When women asked, ‘is you a Cat?’ He said ‘I did more that that.
I’m the firmest of the firm
And in case you, hadn’t known, they call me ‘The Jackal’.
Served the 18-year bid First Reicker’s Island then they hid him in the state
penitentiary. Said the charge was Grand Larceny.
That was 1975, and today, if he’s still alive, he’d be living in the park.
Hm. The brother whose claim to fame was that they called him ‘The Jackal’.
‘The Jackal'”

ZEER DANSBAAR / ACTEREN vanuit pose / VERHALEND

Roxy Music

IN EVERY DREAM HOME A HEARTACHE (1973)

Mooie, afwijkend manier van spreekzingen. Doet mij op een of andere manier denken aan Bowie zijn zwanenzangplaat.

NIET DANSBAAR / SPREEKZANG

Ruth

POLAROÏD/ROMAN/PHOTO

Electronisch deuntje dat begint met het geluid van afrollende Polaroïd-filmpjes. Daarna een parlando door afwisselend een mannen- en een vrouwenstem.

DANSBAAR / SENSUEEL / ACTEREN VANUIT POSE / BRUITAGE

Sascha Funke / Niklas Wandt

LOBOTOMIE (2019)

Uitgesponnen electronisch nummer met zalige Duitse parlando. Interessante stemopname / bewerking. Aan het einde verdrinkt de stem in effect, wat erg… effectvol is. Daar valt ook de titel, als een echte slagzin. Getipt door Wim Dejaegher.

DANSBAAR (aan de trage kant) / VOICE PROCESSING

Saul Williams

AFRICAN STUDENT MOVEMENT (2004)    

Wauw! Grotendeels een opsomming van allerlei woorden die iets met ‘zwart zijn’ te maken hebben. Hoe meer stapeling, hoe drukkender het wordt, ook inhoudelijk.

Schone gezangen in de achtergrond. Goede klankjes. Het is niet verkeerd om het woord ‘shotgun’ telkens te vergezellen door het geluid van zo’n shotgun. Er zijn nog veel meer straffe Saul Williams-nummers. Later meer.

Freedom, ignorance, jealousy, belligerence, anger, self-control, tolerance, to and fro, wisdom, exstacy, addiction, dependency, discipline, counter act, pray for peace, then attack. Dominane. Contradict. Upper class derelict. Downgrade. Downsize. Upstate. Uprise.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

Downtown. On the block. At the club. Steaming hot. Dancing. Talking shit. Telling lies. Like a pimp. Meanwhile, underpaid. Read like, second grade. Uncle Sam, sign you up. Benefits. And a gun.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

Rise up. Over-stand. Stand your ground. Own your land. Serve all. Love all. Never sleep. Never fall. Meditate. Eat right. Pray first. Then fight. But for truth. Not for fame. Not for glory. Or the game.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

Liberia. Iraq. Dark brown. Light black. South Africa. Mozambique. Mud hut. Concrete. AIDS ridden. Heart disease. Strange fruit. Southern trees. Sierre Leone. Diamond mines. Cameroon. Pipe lines. Port au Prince. Salvadore. Civil right. Civil war. Zimbabwe. Trenchtown. Money makin’. Queens bound. BX. Shaolin. Uptown. Brooklyn. Upstate. Newburgh. Unseen. Unheard.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

Freedom, ignorance, jealousy, belligerence, anger, self-control, tolerance, to and fro, wisdom, exstacy, addiction, dependency, discipline, counter act, pray for peace, then attack. Dominane. Contradict. Upper class derelict. Downgrade. Downsize. Upstate. Uprise.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at?
Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

Downtown. On the block. At the club. Steaming hot. Dancing. Talking shit. Telling lies. Like a pimp. Meanwhile, underpaid. Read like, second grade. Uncle Sam, sign you up. Benefits. And a gun.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

Rise up. Over-stand. Stand your ground. Own your land. Serve all. Love all. Never sleep. Never fall. Meditate. Eat right. Pray first. Then fight. But for truth. Not for fame. Not for glory. Or the game.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

Liberia. Iraq. Dark brown. Light black. South Africa. Mozambique. Mud hut. Concrete. AIDS ridden. Heart disease. Strange fruit. Southern trees. Sierre Leone. Diamond mines. Cameroon. Pipe lines. Port au Prince. Salvadore. Civil right. Civil war. Zimbabwe. Trenchtown. Money makin’. Queens bound. BX. Shaolin. Uptown. Brooklyn. Upstate. Newburgh. Unseen. Unheard.

Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me, where my niggas at? Now tell me where my nigga at?

African People. African people. African People. African People.
Shotgun. Shotgun. Shotgun. Shotgun.

DANSBAAR / POLITIEK / BRUITAGE

Scott Johnson

HELLO (2008)

De plaat ‘Clutch’ uit 2008 begint met een track die ‘Hello’ heet en eindigt met ‘Goodbye’. De enige gesproken tracks op de plaat. Het zijn de enige tracks die een beetje naar zijn voorgeschiedenis verwijzen. Hij werkte hij ondermeer samen met Laurie Anderson (zie de superfijne tracks ‘New York Social Life’ en ‘Time to Go’ bij de ‘L’ van Laurie Anderson). In zijn jongere jaren experimenteerde hij als een der eersten met het aanpassen van de pitch van spreekstemmen en het aanwenden van Speech Melody. Ondermeer op de plaat John Somebody. Via die weg kwam ik terecht bij artiesten als Steve Reich en Florent Ghys die daar op voortborduurden. 

In het hele korte ‘Hello’ wordt fantastisch op de muziek gedialogeerd. Het lijkt een normale conversatie, maar het is een kleine compositie met ondermeer een mooie drop op een ‘euh’ en korte dialoogwoordjes als ‘aha’ en ‘that sucks’ op de juiste tel voor extra flow.

Een goed artikel over zijn werk hier: https://www.secondinversion.org/2018/07/18/scott-johnson-mind-out-of-matter-music-out-of-speech/

Regina
                  Scott


Scott Johnson?
                  No, but if you see that fellow…
                  Tell him I’m looking for him.
                  Just kidding.
I’m Regina Green, I’m here to interview you.
                  Well, hello Miss Green, very nice to meet you.
Mm.
                  Can I get you a drink?
I’ll have a… Diet Coke to start off.
                  Diet Coke? How scared are you?
                  Sounds you’re not going… (misschien niet goed verstaan, nvdr)
My night, my night…
                  Hey Martin, Diet Coke, please!
                                    Yeah…
My night has completely sucked so far…
                  Oh yeah? 
First I broke my heel.
                  Uhu…
Then I lost my phone.
                  That sucks.

Nog aan te vullen…

NIET DANSBAAR op zich, WEL TE VERWERKEN IN DE MIX / POPCULTUUR / MUZIKALE STEMMENMONTAGE

GOODBYE (2008)

De logische afsluiter van een plaat die met een nummer dat ‘Hello’ heet begint. Soort evaluatiemoment waarin Johnson zijn plaat verdedigt ten overstaan van criticasters, maar dan plots wordt opgegeten door een leeuw. Zelfrelativering heet zoiets.

NIET DANSBAAR

Serge Gainsbourg

BALLADE DE MELODY NELSON (1971)

Er zijn heel wat fantastische afspeellijsten te vullen met Franse parlando’s, zeker met Gainsbourg, die de grote specialist is, maar ik houd het bij deze ene, erg mooie, die eigenlijk net iets meer gezongen is dan de meeste andere songs.

DANSBAAR (slow) / SENSUELLE

LOVE ON THE BEAT (1984)

Franse disco uit de jaren ’80. Zeker iets voor Audiocrusaders dus. Engels refrein. Geweldadige adlibs, kreten die almaar meer als pijnkreten beginnen klinken tot je ze niet meer als iets anders dan pijnkreten kan interpreteren. Als het ware een dramaturgische ingreep in een discohit. Tip van Christophe Aussems.

DANSBAAR / ADLIBS

Love on the beat
Love on the beat

D´abord je veux avec ma langue
Natale deviner tes pensées
Mais toi déjà déjà tu tangues
Aux flux et reflux des marées

Je pense à toi en tant que cible
Ma belle enfant écartelée
Là j´ai touché le point sensible
Attends je vais m´y attarder

Il est temps de passer aux choses
Sérieuses ma poupée jolie
Tu as envie d´une overdose
De baise voilà je m´introduis

J´aime assez tes miaou miaou
Griffes dehors moi dents dedans
Ta nuque voir de ton joli cou
Comme un rubis perler le sang

Plus tu cries plus profond j´irai
Dans tes sables émouvants sables
Où m´enlisant je te dirai
Les mots les plus abominables

Brûlants sont tous tes orifices
Des trois que les dieux t´ont donnés
Je décide dans le moins lisse
D´achever de m´abandonner

Une décharge de six mille volts
Vient de gicler de mon pylône
Et nos reins alors se révoltent
D´un coup d´épilepsie synchrone

Love on the beat
Love on the beat

Spinvis, Layla

JE KAN ALLES (2018)

Komt bij mij binnen als een erg verfrissende update van ‘Fitter, Happier’ van Radiohead uit de jaren ’90 (eerder in deze lijst. Is als maatschappijkritiek in ieder geval even erg op zijn plaats. Goede montagekunst en spel met effecten. En nog dansbaar ook.

DANSBAAR / MONTAGEKUNST / BEWERKT INTERVIEW / VOICE PROCESSING

[Intro]

Maar oké kijk
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten

[Refrein]

Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
(Maar oké kijk)
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten[Brug]
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
(Maar oké kijk)

[Refrein]

Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
(Maar oké kijk)

[Tussenspel]

Wat mijn droom is is om

[Refrein]

Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet reizen, je moet dingen meemaken
Je moet er goed uitzien, je moet sporten

[Post-Refrein]

Je kan alles, je kan naar school, dus dat moet je doen
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet een leuke baan, je moet een leuke baan
Je moet er goed uitzien, je moet sporten
(Maar oké kijk)

Stereolab + Nurse with wound

EXPLODING HEAD MOVIE

Geen audiofoon, maar een volstrekt gezongen nummer, maar de rondzingende zangstemmen (spel met stereobeeld) zijn erg inspirererend, me dunkt.

DANSBAAR / STEREOBEELD

Soulwax

TEACHERS (2005)

Opsomming van alle bands en muzikanten die Soulwax hebben beïnvloed. Deze ‘oefening’ werd in 1997 al eens gedaan door Daft Punk (zie ‘Daft Punk’). Ook Discobar Galaxy heeft een hele goeie eigen versie: ‘Instructorz ABC’ (2007), die te horen is op hun Soundcloud.

DANSBAAR / OPSOMMERIG / POPCULTUUR

Steve Reich + Kronos Quartet

WTC 9/11 III. (2011)

The first movement, 9/11/01, begins and ends with a violin imitating the sound a phone makes when left off the hook. Voice recordings in this section begin with NORAD air traffic controllers concerned with the off-track American Airlines Flight 11, and move to FDNY recordings related to activities on the ground. Voice recordings in the second movement consist of parts of interviews conducted in 2010 by Reich. In addition to voice recordings, two string quartets are pre-recorded for the performance. Alternatively, the piece can be performed by three string quartets with pre-recorded voices only.

NIET DANSBAAR / SPEECH MELODY

Stevie Wonder

LIVING FOR THE CITY (1973)

Tip van Carl Von Winckelman. Grotendeels gezongen soulnummer à la Stevie Wonder, maar met een stukje luisterspel in het midden (acteerwerk, bruitages,…) Erg naïef gemaakt, maar in luisterspel werkt naïef vaak beter dan realistisch. Bijvoorbeeld: het hevige straatgeluid wordt weggefadet als de politiewagen (met sirene) arriveert. Alsof een straat plots zou verstillen als er politie passeert. Inhoudelijk ook relevant trouwens, deze track:

This song was written for Wonder’s 1973 album Innervisions. It depicts the life of a black man living in the civil rights era. The protagonist of the song moves to New York to escape the grinding poverty and racism of the south, but upon arriving in the city, he is profiled and arrested by the police. Wonder played all the instruments on the song, which reached number 1 on the R&B charts. It is considered one of the first soul songs to deal explicitly with systemic racism.

DANSBAAR / ACTEERWERK / BRUITAGES (omgevingsgeluid)

[Verse 1]
A boy is born in hard time Mississippi
Surrounded by four walls that ain’t so pretty
His parents give him love and affection
To keep him strong moving in the right direction
Living just enough, just enough for the city

[Verse 2]
His father works some days for fourteen hours
And you can bet he barely makes a dollar
His mother goes to scrub the floor for many
And you’d best believe she hardly gets a penny
Living just enough, just enough for the city, yeah

[Verse 3]
His sister’s black but she is sho ‘nuff pretty
Her skirt is short but Lord her legs are sturdy
To walk to school she’s got to get up early
Her clothes are old but never are they dirty
Living just enough, just enough for the city, um hum

[Verse 4]
Her brother’s smart he’s got more sense than many
His patience’s long but soon he won’t have any
To find a job is like a haystack needle
Because where he lives they don’t use colored people
Living just enough, just enough for the city
Living just enough
For the city

[Spoken]

Bus for New York City!
Hey bus driver, I’m getting on that horse
Thanks a lot
Wow, New York, just like I pictured it
Skyscrapers and everything

Hey hey brother, hey come here slick
Hey you look, you look hip man
Hey you wanna make yourself five bucks man
You look hip
Run this across the street for me right quick
Okay, run this across the street for me

What? Huh? I didn’t know!
Put your hands up you punk!
I’m just going across the street
Lay down, shut your mouth
Hell no, what did i do?
Okay, turn around, turn around, put your hands behind your back, let’s go, let’s go

A jury of your peers having found you guilty, ten years
What?
Come on, come on, get in that cell nigger, god, lord!

[Verse 5]
His hair is long, his feet are hard and gritty
He spends his life walking the streets of New York City
He’s almost dead from breathing in air pollution
He tried to vote but to him there’s no solution
Living just enough, just enough for the city

[Verse 6]
I hope you hear inside my voice of sorrow
And that it motivates you to make a better tomorrow
This place is cruel no where could be much colder
If we don’t change the world will soon be over
Living just enough, stop giving just enough for the city

[Outro]
La, la, la, la, la, la
Da Ba Da Da Da Da Da Da
Da Da Da Da Da Da
Da Ba Da Da Da Da Da Da Da

Sun Kill Moon

I’M NOT LAUGHING AT YOU (2019)

Een nummer dat een artikel in Het Belang van Limburg opleverde omdat het over het verblijf van deze band in Genk gaat waar ze recentelijk speelden op het Absolutely Free Festival. In de aanloop naar het concert repeteerden Mark Kozelek en co in jeugdcentrum Rond Punt 26, dus hingen ze een kleine week rond in het Genks en de song is daar bijna letterlijk een verslag van.

Tragisch is wel dat in de songtekst zoals die circuleert op grote fora als ABCLyrics en Genius het woord ‘Genk’ door ‘Ghent’ vervangen is. Dat zet ik hieronder alvast even recht…

Lange associatieve tekst tussen lamentatie, verveling en tirade met als rode draad hoe het voelt als Amerikaan in Europa te zijn. Muzikaal erg dynamisch en afwisselend. Interessant om te bestuderen: hoe zulk een lang nummer toch boeiend houden?

Fijne tip van Brecht Gielis, muziekprogrammator in C-Mine, Genk.

In the morning, I went to the breakfast area in Genk. Jet-lagged, at 6:50 in the morning, the woman said “Hey, I’m not open yet.” We got to talking, she said “Excuse me, sir, but you look very tired.”
“It’s cause I stayed up late, not because of cocaine or anything, it’s just the way my internal clock is constantly being unwired.”
She said “Where you from?”
I said “The USA”
She started cracking up, I said “Hey, why are you laughing at me?”
She said “I’m not laughing at you, I’m laughing at the country from where you came.”
She said “I’m not laughing at you, I’m laughing at the country from where you came.”
“I’m not laughing at you, I’m laughing at the country from where you came.”
She said “I’m not laughing at you, I’m laughing at your country.”
People ask me in my country
“What does the rest of the world think of the USA?”
Said “Same thing that they always did, they think we’re stupid and insane. Goes back to Columbine, and Reagan, and Nixon, and Vietnam, and George Bush, and shock and awe campaign. It’s always been the same since the first time I ever boarded a plane to get across an ocean. They think our country is insane. They look at me crooked when I am in Finland, and Portugal, Norway, and Spain. Americans say “Really? They always thought that way of us?” They ask me holding their plastic Big Gulps, I say “Yeah, they think we’re a bunch of uneducated, fat, Mountain Dew drinking, fast food eating dumbasses.
Once I said to a promoter “You imported me, right? So we’re responsible for many beautiful things.”
He said “Yeah, but you guys also shot John Kennedy and Martin Luther King.”
I said “Well, one day of this conversation,” I was saying “And by the way, we’re responsible for Lou Reed, who are you responsible for? Sting?”
He said “Well, we also exported Led Zeppelin, David Bowie, and The Beatles.”
I said “Well, you got me there. I give up. We’re responsible for Michael Bolton, Steely Dan, and The Eagles.”
“You better start swimming, or you’ll sink like a stone.” Bob Dylan said that
“For the loser now will be later to win.” Bob Dylan said that
“Don’t criticize what you can’t understand.” Bob Dylan said that
“Fuck hate culture, let’s rise above. Let’s come together and show each other love.” I said that
“I love you all, I love you all, I love you all. I love you too, ghost girl in the elevator, hearing voices in the hall.” I said that”If you see somebody hungry, and sleeping in the gutter, hold them in your arms and tell them that you love them, for they’re all your sisters and your brothers.” I said thatSo I went to breakfast room the next day very well rested. I said “How do I look today?” And she studied my eyes so closely, if she were a doctor and I were being tested. She said “Looks like you slept too much, and this is also not healthy.”
I said “Where you from?”
She said “Romania”
I said “What part?”
She said “Transylvania.”
I asked “Hey, what brings you here to Genk?”
She said “My husband is Italian, my son is three. What is this? Why? Are you interviewing me?”
I said “I was just wondering how someone ends up in Genk from Transylvania.”
She said “Well you’re here. And where are you from exactly?”
I said “The state where the kids at Kent Station were killed west of Pennsylvania.”
She said “Do you mind if I say: You show signs of megalovania”
I said “I don’t mind. Can I sit down now? It’s 6:59.”
She said “OK. What can I get you?”
I said “Nothing. I still got my bottle of water from the plane. I flew over on Lufthansa.”
She said “Yeah, drink lots of water” and we talked about the heat. We talked about the August heat and the European heat wave
I said “Every time I play Belgium in the summer, it’s usually pissing rain.”
She said “Yeah, this is the worst heat wave we’ve had since 1978.”
I said “Yeah, and my hotel has no AC.”
And she said “Poor thing.”We played our concert in Genk on a bar on a beautiful blue telecaster. And I asked the guy who owned it “Can I ask you a question”, he said “Sure, Mark, ask me anything, I’ll give you an answer”
I said “This is the nicest Telecaster I’ve ever played. Is there any chance I can buy it from you?”
He said “Well, this is your answer, I can’t sell it to you. This was my father’s and he passed it on to me before he passed of bone cancer.”I left the hotel at one o’clock in the morning, all the street fare stands were closing. But there was a group of Flemish people standing around a guy who barbecueing something that looked and smelled so good, I don’t have to open my mouth. For Europeans, a known American, my belly gives it away and so do my baggy clothes. It doesn’t matter the size and shape of people in Europe, they all wear very tight clothesAnyhow, I asked a group of people hanging around the barbecue “How do I order?” The barbecue guy laughed at me and pointed at the three ladies in aprons standing on the street corner
They said “How many do you want? He is closing.I said six, and everybody laughed. One lady said “You can only have four” holding four fingers up to my face. So I went and stood with the people and the cook, who looked at me twice, and said two words in Flemish that had everybody busting up laughing. My guess is that he said “Stupid American”. My guess is that he said “Stupid American”. Even if they were laughing at my expense, I didn’t care and I laughed along with them. USA’s a laugh, OK, I was too tired to defend where I live. This country is a laugh, and I’m sorry, but again, I was too tired to defend where I live. I mean, what did we invent? I was thinking the iPhone, MySpace, OKCupid? No wonder everyone in the rest of the world thinks we’re all so fucking stupid. I mean, Buffalo invented Buffalo wings, and to me that’s a very cool thing. But at a certain point Buffalo wings are heart attack makers so Buffalo had to invent another thing called the pacemaker. What a wonderful contribution to our world. Kids are committing suicide because they’re being cyberbullied thanks to inventions created by nerds. Trump is rallying troops via an invention created by nerds. Oh, let me guess, when you listen to music, these are not the kind of words you want to listen to. You’d rather listen to Eight Miles High by The Birds, but you don’t want to listen to music at all, you want to binge out on some TV series or another. There’s so many networks now, it’s all a blur. Amazon, Netflix, iTunes, HBO, Showtime, Hulu. I ain’t pointing fingers, I watch Finding Joseph too. And Mark Duplass is my friend, so I watch Creep 1 and I watch Creep 2I need to know I’m loved, fucking off in the morning, at my favorite meal
“I need eyes looking at me as if there is no other loves on Earth.” James Kavanaugh said that
“I love America more than any other country in this world and exactly for this reason. I insist on the right to criticize her perpetually.” James Baldwin said that”I’m wanna say one thing to the American people. I want you to listen to me. I’m gonna say this again. I did not have sexual relations with that women, Miss Lewinsky.” Bill Clinton said that
“When Donald Trump becomes president, we will all face reality TV, and Twitter, and Google, and video games, and everything that has turned this country into a bunch of dumbed down slaves to technology.” I said thatIt was fucking hot out. I knew they were laughing at my coat. I always put one on at night. If you lived in San Francisco for thirty years, that’d be your natural instinct, too. So I asked the people around me “What’s he barbecuing?” Somebody said “Lamb”. When he divided it all up at the end, he was giving the Flemish people theirs first. And after they had all walked away, I was given the last four pieces. I thought “Well, this is a pretty transparent ‘Fuck You’.” One of the ladies in the apron said as I was walking off “The last pieces are the best ones. Those are good luck.”

It was the best lamb I ever tasted, it must have been the salt. At the time, I thought “holy fuck, this Flemish guy is putting a lot of salt on this lamb.” But it must have been the kind of salt that he put on the lamb that gave it the very nice flavor it had. I’m back in San Francisco and my bed feels so cozy and fog horns are going off all night. They sound beautiful and I’m reading Crocodile by Dostoevsky. Guy named Ivan crawled inside a crocodile’s belly and he prefers life inside the gator’s belly, so does his best friend. He’s got a thing for Ivan’s lady. Now it’s daytime, drunk people are walking around my neighborhood and it’s twelve noon. I said “Nathan, something seems strange. Where are all these people coming from?”
He said “They’re here for the Outside Lands Music Festival.”
I said “Who’s playing?”
He said “Janet Jackson, the Weekend, and Chromeo.”
I said “Well, we gotta get to work so we’ll be skipping that.”

Sven Kacirek / Daniel Muhuni

INFRASTRUCTURE AND TECHNOLOGY (2017)
WE HAVE BEEN OFFENDED BY THE WORLD LEADERS (2017)
THE WEATHER HAS CHANGED SO MUCH (2017)

Tip van Wim De Jaegher. Straffe combinatie van documentaire en audio / muziek. Absoluut nergens mee te vergelijken. Volop inhoud, maar zelfs als die je koud laat, blijven het spectaculaire luisterervaringen met zowat alle technieken die mij interesseren: muzikale stemmenmontage, gebruik makend van natuurlijk spreekritme, speech melody, gerichte herhalingen, fantastische bruitages, mooie (Afrikaanse) stemmen. Meer info over de makers en hun werkwijzes hieronder:

Economic Partnership Agreement.

German musician and producer Sven Kacirek and Kenyan percussionist Daniel Muhuni come together for a powerful collaboration called Economic Partnership Agreement. The ten track album consists of interviews from Kenya about the planned free trade agreement“Economic Partnership Agreement” (EPA) between the EU and the African Pacific Countries.Speaking about the album via press release, Kacirek sai

“We have spoken to dozens of people who might be affected by the planned free trade agreement between the EU and the African Pacific Countries. While EPA is being negotiated mainly outside of the limelight of international attention, this album of musical oral histories is an approach to shed a critical light onto the complex circumstances and inhumane side effects of global trade.

The spoken words are the vocals of the tracks. We have left the rhythm and tonality of the voices untouched, and the statements have simply been collaged into subthemes. Subsequently, Muhuni and I have dubbed the voices with our instruments: mallets, piano, percussion, synthesizer, and many more.

A fascinating listen that sheds critical light on the complex circumstances and inhumane side effects of global trade.

Press play, listen carefully and go out and share its impassioned message. One of the albums of the year.

NIET DANSBAAR / GEOGRAPHICAL / DOCUMENTAIR / SPEECH MELODY / STEMMENMONTAGE / etc.

Talib Kweli

WRITE AT HOME (2017)

Indrukwekkende uptempo zegging van een rapper met skills. Net geen rap dit, maar heel muzikaal op weer een andere manier. De zegging is eerder ritmisch dan inhoudelijk. De tekst lijkt nochtans niet altijd geschreven om gezegd te worden, maar net eerder op inhoud. Tip van Arie Adriaensen.

NIET DANSBAAR / RITMISCHE ZEGGING

Peace, Peace
Everything we do is a creation
In complete harmony our creation becomes art
Everything we’ve ever invented stems from the human imagination
Everything we’ve ever invented or created that moved an era is recognized as work of genius
Science and the empirical man, philosophy and the thinker
Religion and the shaman, art and the sick who can metabolize
Everything with a trace of decay is human error
Forgivable human error the curse from the radiance to the gift which becomes a shadow
Necessary evil so to speak, or we’d have figured it out by now
Striving for perfection is a result of genius
Find peace, share your genius
See I can’t see my own face without a reflection
Whether it be your reaction to my expression, a mirror, or water
I need the outside to know the inside which is where I reside
Through this understanding, I know that all things are one
According to science, everything is a wave of energy
A soundwave reaches my ear and my mind makes something of it
My eyes are receptors for another type of energy which my mind then depicts as images
Same goes for smell and touch
Time and space are tools which help me concretize these waves into information
Now when given full attention to something other than time and space, time and space disappear
I’m simply doing
Yesterday, tomorrow, here, there, Poof!
It is always now
All is energy
Even thoughts are forms of energy waves floating
Technically I’m only a vessel channeling those thoughts
My mind chooses to tune into these frequencies which I either contemplate or share with the outside
I believe we all function with the same foundation: energy, which is everything
Everything is one ocean of energy
Everything is within you
Everything is you
The identity of me is but a series of memories
In which my mind decides to narrate in order to create that feeling
Remember it is always now
The first law of thermodynamics states that energy is conserved
In other words, energy can neither be created or destroyed
Energy only transforms
We are thus forever and death is but a blink
So I ask why hurt? Why kill? Why hate? Why fear? Why war?
Why the feelings of uneasiness if all is but a single form of energy entertaining itself?
Can the state of the world change?
Can the state of the world change?
If energy only seems to transform then why not?
It seems as if darkness has always reigned over
We live on a planet amongst the system in a dark space
A planet amongst other planets rotating around the sun in the same fashion as electrons do
Around the nucleus which form the cells, which form us
Ah, yes, all is one and, my friends, it is beautiful
Let us unify our heart, now feel your power and I thank you
Peace, forever

Snap ya fingers, do ya step
Ayyy, where we at with it?
Where you at?
What era is this?
The era of the musical beautiful mistakes
Delivered hand to hand like we slangin’ the mixtapes
You tryin’ to describe us you might as well get it straight
We the content creators we greater than clickbait
The passion for the culture the vultures they try to kill it
It’s a war for your spirit the lyrics is here to heal us
We looking for a fountain to keep us forever young
While I get my energy from the sun, all things are one
Rollin’ the blunt on a copy of Native Sun
Gettin’ hung just for speakin’ the native tongue
My color is my penalty mentally on the run
Photosynthesizing my energy from the sun
Releasing blockages I ain’t stoppin’ until they gone
Feeling weighted down like my pockets is full of stone
Until I realize I can change what’s going on (Let’s go!)
To every single place I go I’m right at home
I’m right at home (Let’s go!)
Waiting for that day to come
Looking for fountains to keep us forever young
Get my energy from the sun
Rollin’ the blunt on a copy of Native Sun
Gettin’ hung just for speakin’ the native tongue

Talking Heads

HOUSES IN MOTION (1980)

Gesproken TH-song met gezongen refrein. Zie ook de cover van A Certain Ratio.

DANSBAAR

Tarwater

THE WATERSAMPLE (1998)

Tussen spreken en zingen, maar met mooie, ongebruikelijke zegging. Soort opsommerige zegging van een niet-opsommerige tekst.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

TC Matic

VIVA BOEMA (1981)

Hulde aan heel veel dingen door TC Matic.

DANSBAAR / OPSOMMERIG / PERFORMATIEF

Tenacious D

Tenacious D is een beetje de ‘Spinal Tap’ of de ‘The Flight of The Conchords’ van begin de jaren ‘2000. Een tv-serie over een muzikaal duo, maar spelen kunnen ze echt. Toch zijn de dialogen beter dan de muziek.

THE DIVIDE (2006)

Gesprekje rond een prangend dilemma: “What’s it gonna be, Kyle? Tits or destiny?”

ONE NOTE SONG (2001)

Dialoog over eigenaarschap.

DRIVE THRU (2001)

Toneeltje met de simpelste aller bruitages (ze doen zelf ‘broem broem’ om autorijden te evoceren) en subtiel, maar efficiënt spel met stereo (de stem van de ‘drive thru’-medewerker zit uiterst links in het stereobeeld (waar die vanuit het perpectief van de bestuurder ook zou zitten).

NIET DANSBAAR / ACTEREN / STEREOBEELD / POPCULTUUR

The Avalanches

FRONTIER PSYCHIATRIST (2000)

Over dit werkstuk, een staaltje ‘turntablism’ en montagekunst van de bovenste plank, bestaat een hele wikipediapagina met tekst en uitleg over waar de samples vandaan komen en dies meer. Dat het dansbaar is en in de top twintig heeft gestaan (niet vanzelfsprekend voor dit soort werk) is daar niet vreemd aan.

DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / MONTAGEKUNST / TOP TWINTIG HIT

The Bonzo Dog Big Band

THE INTRO AND THE OUTRO (1967)

Het fenomeen ‘introducing the band’ dat zwaar uit de hand loopt. Popcultuur, ook toen al.

Hi there, nice to be with you,
Happy you could stick around.
Like to introduce, “Legs” Larry Smith, drums. (Drums are played.]
And, Sam Spoons, rhythm pole.
(Jangling is added.)
And, Vernon Dudley Bohay-Nowell, bass guitar,
(A bass guitar is added.)
And, Neil Innes, piano.
(A piano is added.)
Come in, Rodney Slater, on the saxophone,
(A saxophone is added.)
With, Roger Ruskin Spear, on tenor sax.
(A tenor saxophone is added.)
Hi, Vivian Stanshall, trumpet.
(A trumpet is added.)
Big hello to, big John Wayne, xylophone,
(A xylophone is played.)
And, Robert Morley, guitar.
(A guitar is played.)
Billy Butlin, spoons,
(Clacking spoons are played.)
And, looking very relaxed,
Adolf Hitler, on vibes. Nnnice!
(A vibraphone is played.)
Princess Anne, on sousaphone,
(A sousaphone is played.) Mmmmm.
Introducing, Liberace, clarinet,
(A clarinet is played.)
With, Garner “Ted” Armstrong on vocals.
(Singing is added:) Beep-doodly-ooobeedah-bee-bop.
Ooo-wee-ahh, ooo-wee-ahh.
Lord Snooty and his pals, tap dancing.
(Tapping is heard.)
In the groove with, Harold Wilson, violin,
(A violin is played.)
And, Franklin McCormack, on harmonica.
(A harmonica is played.)
Over there, Eric Clapton, ukulele.
(A ukulele is played.) Hi Eric!
On my left, Sir Kennth Clark, bass sax.
(A bass saxophone is played.) A great honor, sir.
And specially flown in for us,
A session’s gorilla, on vox humana.
(Gorilla noises heard.)
Nice to see, Incredible Shrinking Man, on euphonium.
(A euphonium is played.)
Drop out with, Peter Scott, on duck call.
(Quacking is heard.)
Hearing from you later, Casanova, on horn.
(A horn is played.) Yeah!
Digging, General de Gaulle, on accordion.
(An accordion is played.)
Really wild, General! Thank you, sir.
Roy Rogers, on Trigger.
(Sounds of water being poured are heard.)
Tune in, Wild Man of Borneo, on bongos.
(Bongo drums are heard.)
Count Basie Orchestra on triange.
(One “ding” of a triangel is heard.) Thank you.
Great to hear, the Rawlinsons, on trombone.
(A couple of trombones are heard.)
Back from his recent operation, Dan Druff, harp.
(A harp is plucked.)
And representing the flower people,
Quasimodo, on bells.
(An aspirated growl is heard.)
Wonderful to hear, Brainiac, on banjo.
(No sound is added for the banjo.)
We welcome, Val Doonican, as himself.
[Val Doonican says:] “Hullo there, hullo there.”
Very appealing, Max Jaffa, mmm, that’s nice, Max!
What a team, Zebra Kid and Horace Batchelor, on percussion.
(Various percussion noises are heard.)
And a great favorite, and a wonderful performer,
Of all of us here, J. Arthur Rank, on gong.
(A gong is heard.)
[Fade.]

MIN OF MEER DANSBAAR / POPCULTUUR

THE SOUND OF MUSIC (1967)

Brave parlando op romantische pianomuziek die uit de hand loopt. Doet erg denken aan de plunderphonics uit de jaren ’90 en verder. Dit is een soort voorloper, ergens in de sixties al, waar de Bonzo Big Band muziek en comedy probeerde te verenigen. 

NIET DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

The Books

BE GOOD TO THEM ALWAYS (2011)

Ik denk het mooiste en meest gepaste binnen mijn onderzoek is het werk van The Books: de combi van spreekzang, found footage, effecten, montagetechniek,… En het heeft ook nog eens inhoud en is soms ontzettend ontroerend.

FOUND FOOTAGE (sportverslaggeving?)

That’s the picture.                                                                         
You s-you see it for yourself.
There it is. It’s a man.
There it is, with uhhh…

ROBOTICAL VOCODER

Be good to them always.                                           

SPREEKZANG

You know I simply                                                      
cannot understand people.

SUBTIELE VOCODER / KOOREFFECT

Oh, how sadly we mortals are decieved                                  
by our own imagination.                                                             

SPREEKZANG

This is not real life; this is, for us                                              
aleatoric television,

SUBTIELE VOCODER

a mixed consort of soft instruments.                     

COMBI FOUND FOOTAGE / SPREEKZANG / VOCODER

I can hear a collective rumbling in America.                           
I’ve lost my house, you’ve lost your house.
I don’t suppose it matters which way we go.
This great society is going smash.

VERVOLG, maar dan met de spreekzang op de achtergrond
en de FOUND FOOTAGE op de voorgrond

Oh. he’s in the middle of putting things together                 
and organizing himself.                                       
You do not need to stand on one foot.
The modern town hardly knows silence.
You are doing something the whole world is doing.

You know I simply cannot understand people.
Oh, how sadly we mortals are decieved
by our own imagination.
This is not real life; this is, for us
aleatoric television,
a mixed consort of soft instruments.                      

A culture is no better than its woods:                      
a feeling of being connected with the past.
Look at it this way: you may fall and break your leg,
and so one leg is shorter than the other.
Can nothing more be done?

SMELLS LIKE CONTENT (2011)

Combi van een interviewachtige tekst en heel veel spreekzang: het zingen van een onzingbare tekst. Erg ontroerend einde waar alles naartoe werkt: een gedecideerde uitspraak die snel in grote twijfel omslaat. Alleen via interviewwerk valt zoiets te capteren.

INTERVIEW CONTENT

Balance.
Repetition.                                                                                           

BRUITAGE: meeuw en lachje

Composition.
Mirrors.


SPREEKZANG, RITMISCH, SPEL MET LETTERGREPENVERDELING

Most of all, the world is a place where parts of wholes are described                 
within an overarching paradigm of clarity and accuracy.
The context in which makes possible an underlying
sense of the way it all fits together,
despite our collective tendency not to conceive of it as such.

But then again, the world without end is a place where souls are combined,
but with an overbearing feeling of disparity, disorderliness.
To ignore it is impossible without getting oneself into all of kinds of trouble,
despite one’s best intentions to not get entangled with it so much.                   

BRUITAGE: MEEUW / verwijzing naar interview

And meanwhile,
the statues are bleeding green.
And others are saying things much better than we ever could;
as the quiet become suddenly verbose.

ZANG, EEN ZIN

And the hail is heralding the size of nickels.                                                
And the street corners are gnashing together like the gears
inside the head of some omniscient engineer.
And downward flows the garnered wisdom that has never died.

VERVOLG SPREEKZANG

When finally,                                                                                         
we opened the box, we couldn’t find any rules.
Our heads were reeling with the glut of possibilities, contingencies…
but with ever increasing faith we decided to go ahead and just ignore them,
despite tremendous pressure to capitulate and fade.

So instead, we went ahead to fabricate a catalog
of unstable elements and modicums and particles.
With not zero total strangeness for brief moments which amount
to nothing more than tiny fragments of a finger snap.

Meanwhile,
we’re furiously sleeping green.
And the map has started tearing along its creases due to overuse…
when in reality it’s never needed folds.

And the air’s withholding the sound of its wellspring.                                    
And our heads approach a density reminiscent of the infinite connectivity of the center of the sun.

And therein lies the garnered wisdom that has never died.

VERVOLG INTERVIEW

“Expectation –                                                                                       
leads to disappointment.

If you don’t expect something big huge and exciting…
usually…
I dunno,
just, uh yea…”

FOREIGN COUNTRY AND WESTERN (2013)

Een van de twee leden van The Books is een Nederlander (naar NY uitgeweken), vandaar de Nederlandse footage in deze track, die weer erg avontuurlijk gemonteerd is.

GROUP AUTOGENICS I (2010)

Ironische benadering van hypnotische relaxatiemuziek met stemmen. Metonymie van stemmen (verschillende losse stemmen naast mekaar geplaatst) Mooie afwisseling. ‘A journey’ noemen de stemmen het en dat is het ook, mede door het doorgeefeffect van de verschillende stemmen. Er is ook een GROUP AUTOGENICS II, ook met verschillende stemmen en ook erg goed.

STEM 1

Hello, greetings and welcome. Welcome to a new beginning.
For this tape will serve you as a new beginning.
That’s right, a new beginning, as we’re about ready to begin.

On this recording, music specifically created for its pleasurable effects
upon your mind, body and emotions is mixed with a warm orange colored liquid.
Your body is now a glass container.
You can smell the orange colored liquid, for the deeper you go, the deeper you go.
And if there’s extra saliva there, swallow it and take yourself down deeper and deeper.
Deeper and deeper, and deeper, and deeper.

KOOR 1:

Choose.

STEM 2

I will be your guide in this journey.
And I hope to be of help without intruding any more than is absolutely necessary.
You may just possibly detect from my voice that I am Irish.
And now I leap forward in time.

KOOR 2 (vrouwenstem):

The answer is blowing in the…

STEM 3

I am calm and calm. I am relaxed and relaxed.
I am the loop that goes ‘round and ‘round in your head, flowing warmth.

STEM 4

Whoever you think you presently are, thank you.
Hmmm…it’s far out. It’s far out.

STEM 5

All that you read, all that you see, all that you hear.
Filling up your head… orange colored liquid.

STEM 6

It is nice to relax, isn’t it.
Put the key in the lock, unlock the door.
And a fountain of ears is available.

STEM 7

If possible in our modern world, listen for your eyes in your ears.
We will continue this pattern until we have reached the Infinite Everything.

STEM 8

Now put on some undergarments and go deeper, and deeper, and deeper…

THERE IS NO THERE (2011)

Muziekje dat heel mooi naar een quote van Albert Einstein over Ghandi toewerkt. Daarna een gezongen passage in het Frans om het af te maken. Hele goeie kunst.

Einstein: “I believe that Ghandi’s views were the most enlightened of all the POLITIEK mind of our time. We should strive to do things in his spirit. Not to use violence in fighting for our cause, but by nonparticipation in anything you believe is evil.”

(unintelligible)
D’en trouver une autre comme toi,
Mais t’es la seule mon cœur désire

NOOIT DANSBAAR / VERHALEND / SOMS EEN BEETJE POLITIEK / VAAK MET STUKJES INTERVIEW / VEEL FOUND FOOTAGE / BRUITAGE / VOICE PROCESSING

The Bran Flakes

HELP ME (2017)

Een typisch geval van zeer uptempo en rijkelijke plunderphonics. 

DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

HEY, WHAT’S GOING ON IN HERE? (2017)

Plunderphonics, met new beat-achtig ritme als basis.

DANSBAAR / PLUNDERPHONICS

THE MUSIC FROM ANOTHER PLANET (1999)

The Chemical Brothers

THE GOLDEN PATH (2008)

Hit uit 2008. Met zowel spreekzang als zuivere parlando en bruitageklanken. Supercool. Simpel, maar zeer werkzaam gebruik van delay op stem.

ZEER DANSBAAR / BRUITAGE / TOP TIEN HIT

THE SALMON DANCE (2007)

Spreekzang en tekstsamples. Aanspreking naar kinderen toe (leuke facts over zalm + een nieuw dansje), stukje kinderrap die de dans uitlegt, stukje zang, feiten over zalm door zagerige spreekstem in strofe twee, etc. 

DANSBAAR

The Cribs

BE SAFE (2007)

Stevige rocksong met een zeer werkzaam refrein dat doorkruist wordt door een spoken word die nooit echt stopt.

One of those fucking awful black days
When nothing is pleasing and everything that happens
Is an excuse for anger
An outlet for emotions stockpiled
An arsenal. An armour

These are the days when I hate the world
Hate the rich, hate the happy
Hate the complacent – the TV watchers
The beer drinkers, the satisfied ones

Because I know I can be all of those little hateful things
And then I hate myself for realizing that
There is no preventative directive or safe approach to living
We each know our own fate
We know from our youth how we are treated
How we’ll be received, how we shall end
These things don’t change
You can change your clothes
Change your hairstyle, your friends, cities, continents
But sooner or later your own self will always catch up
Always it waits in the wings

(Ideas swirl but don’t stick
They appear but then run off like rain on the windshield)

One of those rainy day car rides, my head imploding
The atmosphere in this car a mirror of my skull
Wet, damp, windows dripping and misted with cold
Walls of grey. Nothing good on the radio, not a thought in my head

I know a place we can go where you’ll fall in love so hard that
You’ll wish you were dead

Let’s take life and slow it down incredibly slow
Frame by frame
The two minutes that take ten years to live out
Yeah, let’s do that

“Telephone poles like praying mantis against the sky
Metal arms outstretched”
So much land travelled, so little sense made of it
It doesn’t mean a thing, all this land laid out behind us
I’d like to take off into these woods and get good and lost for a while
I’m disgusted with petty concerns
Parking tickets, breakfast specials
Does someone just have to carry this weight?

Abstract topography
Methane covenant
Linear gospel
Asheville sales lady
Stygian emissary
Torturous lice
Mad Elizabeth
Chemotherapy bullshit

I know a place we can go where you’ll fall in love so hard that
You’ll wish you were dead

The light within me shines like a diamond mine
Like an unarmed walrus
Like a dead man face down on a highway
Like a snake eating its own tail
A steam turbine, frog pond
Too-full closets burst open in disarray
Soap bubbles in the sun
Hospital death bed, red convertible, shopping list, blowjob
Deaths head, devils dancing, bleached white buildings, memory movements
The movie unpeeling, unreeling, about to begin

I know a place we can go where you’ll fall in love so hard that
You’ll wish you were dead

I see yr hallway, you are a dark hallway
I’ve hear your stairs creak
I can fix my mind on your ‘yes’ and your ‘no’
I’ll film your face today in the sparkling canals
All red yellow blue green brilliance and silvered Dutch reflections
Racing thoughts – racing thoughts, all too real
Your moving so fast now, I can’t hold your image
This image I have of your face by the window
Me standing beside you, arm on your shoulder
A catalogue of images, flashing glimpses, then gone again

I am tethered to this post you’ve sunk in me
And every clear afternoon now I’ll think of you: up in the air
Twisting your heel, your knees up around me, my face in your hair
You scream so well, your smile so loud still rings in my ears

I know a place we can go where you’ll fall in love so hard that
You’ll wish you were dead

Inefficient distant tide of longing
Cleaning my teeth
Stay the course
Hold the wheel
Steer on to freedom
Open ALL the boxes
OPEN ALL the boxes
OPEN ALL THE BOXES

Times Square, midday, newspaper building, news headlines going around
We watch as they go (and hope for some good ones!)
Those tree-shadows in the park here, all whispering, shaking leaves
Around 6pm
Shadows across the cobblestones

Girl in front of bathroom mirror
She slow and careful paints her face green, mask-like
Like Matisse, “Portrait with Green Stripe”
Long shot through apartment window
A monologue on top but no girl in shot

The light within me shines like a diamond mine
Like an unarmed walrus, like a dead man face down on a highway
Like a snake eating it’s own tail
A steam turbine, frog pond

Too-full closet burst open in disarray, soap bubbles in the sun
Hospital death bed, red convertible, shopping list, blowjob
Deaths head, devils dancing, bleached white buildings, memory movements
The movie unpeeling, unreeling, about to begin

That was great by me
Yeah? Mine were alright. Wasn’t my best one but who cares?
That’s the spirit

NIET ERG DANSBAAR

The Divine Company

THE BOOKLOVERS (1994)

Opsomming van heel veel schrijvers met kleine commentaartjes erbij gespeeld. Soort literair antwoord op ‘Downtown Rockers’ van Tom Tom Club en ‘Teachers’ van Soulwax.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG / ACTEREN

The Evolution Control Commitee

STAIRWAY TO BRITNEY (2011)

Mashup van ‘Stairway to Heaven’ en ‘Hit me Baby, One more Time’.

DANSBAAR op frustrerende wijze, want je krijgt allesbehalve wat je normaal van ‘Hit me, baby, one more time’ krijgt als danser / PLUNDERPHONICS

The Front Lawn

HOW ARE YOU DOING? (1989)

Prettig werkstukje (met niks vergelijkbaar, behalve qua luim en humor met Flight of the Conchords, ook dit is Nieuwzeelands!) dat bestaat uit een dialoog tussen oude bekenden (Kevin, John en Mike) die weinig te zeggen hebben, maar dat kan de pret niet drukken (ondanks jobverlies en ‘emotional problems’). In het tweede deel wordt een deel van het dialoogje geloopt omdat het muzikaal klinkt.

KLEIN BEETJE DANSBAAR WEL / ACTEREN

The Hardy Tree

NEWPORT MARKET (2016)

Bruitagegeluid (fieldrecording, van de bewuste markt allicht) aan begin en einde / er zijn sowieso heel veel referenties naar straten en plaatsen in de songtitels van The Hardy Tree, dus waarschijnlijk is geografie een inspiratiebron.

NIET DANSBAAR / GEOGRAPHICAL

The (Hypothetical) Prophets

PERSON TO PERSON (2016)

Geselecteerd als voorbeeld van wat je met tekstritmering kan. Niet alle lettergrepen vallen hier even goed, maar dat deert niet zolang de voortgang is gegarandeerd.

Yeah, I like kissing sometimes.        (SAMPLE)
Depends on the boy though…

Do you have fantasies?
Do you have fantasies?
Do you have fantasies?
Do you have fantasies?
Like Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements

Papermates
Blind Dates
Hedonistics
Romantics
Bi-sexuals
Antisocials
Unattractives
Independent
Lonely Hearts
No Starters
All can find ideal partners, through the…

Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements

Masonic
Stereophonic
Hi-fi
Futuristic
Linguistic
Influential
Existential
Ex-con gone straight wants a mid-Atlantic
Good Looking
Well Endowed
Undemanding
Understanding
Must be Virgo Taurus rising
Easy going
Likes cooking books and sewing
Sidney Brixton

Get lost
Self indulgants
Insecure
Immature
Oversexed and underrated
Adolescent Latin lovers
I want a middle-aged plump and cuddly
Distinguished
Hairy chested
Double breasted
Grey templed
Tall attractive
Rich and active father figure
Electra Dorking

Do you have fantasies?
Do you have fantasies?
Like Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements

Compliant executive requires
Self-supporting
Rather sporting
Jodhpur wearing
Overbearing lithesome lady
Who’s into Chateaux and Switches
High Boots and Britches
Send a photo for starters
Preferably in garters
If what you want’s a stable relationship

I’m Norman Camden
Slim and single
White Anglo Saxon
Seeks upstate waspish wench
Can be French
But no drugs
No booze
No smoking
No neurotics
No Cancers
No losers
Waifs or weirdos
No Nazis
No strings
For simple, standard, stimulating living/loving
Relationship with view to matrimony
So no phonies need answer
Edgar in Princeton

Do you have fantasies?
Do you have fantasies?
Like Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements
Person to Person to personal announcements
Person to Person
Person to Person
Person to Person to personal announcements

Silent widow with a yen for younger men wants
A teenager
Minor major
Bleeding hearts and baby faces
Any sex and any races
You can find a shoulder to cry on
You can find a breast to rely on
Maureen Bognor

Psychodiagnostician
MA, MS, PhD, RD, PVT, PVC
Group Therapy
Evaluation fee
Call for a rendezvous
Satisfaction Guaranteed
As seen on TV
Effective treatment for Tension
Fears
Depression
Creativity
Sexual Problems
Hypochondria
Insomnia
Negative Thinking
Drugs and Drinking
Over Eating
Trouble Meeting New People
Hypnosis can help
This Doctor you can do it in your sleep

Old hand
New wave
Different strokes for different folks
Mademoiselle de Massage
Medical Massage
Irrigation
Epilation
Herbal baths and showers
Fast and Residential
Cosy and Confidential
Licence Number

Iron fist in a velvet glove
Elegant young lady with decadent inclinations
Is seeking an older man to cosset and amuse me
Looks no object
It’s your soul I want

LICHT DANSBAAR / OPSOMMERIG

The Limiñanas / Kirk Lake

THE MIRROR (2018)

Lange schijnbaar associatieve tekst die uiteindelijk toch een moraal heeft die ritmisch gezegd wordt op muziek die stilaan aanzwelt. Kan ook andersom zijn, dat de muziek zich hier aan de zegging van de tekst heeft aangepast.

NIET DANSBAAR / VERHALEND

The Love Substitutes

MADONNA FOOTAGE (2006) (niet op Spotify, wel op Apple Music)

Spel met stem links (Craig) en stem rechts (Rudy) die hetzelfde evenement beschrijven: ze zijn in een bar en daar speelt op een tv iets van Madonna. Dat is het, op wat heel mooi achtergrondgeneurie na. Het stereogegeven en het samenspel der stemmen maakt het echter tot een zeer boeiend audiowerkstuk. Heel mooi is hoe de gitaren invallen: de gitaar van Craig links en die van Rudy (octaver) rechts, in navolging van hun beider stemmen. 

craig
                  rudy

                  I was in a bar
You were in a bar
                  I mean
S… Sorrry
                  We were in a bar.
We were in a bar.
                  And I was trying really hard not to get…
And I was doing my best not to be upset.
                  …drunk.
And I was picking up disco-metal hitchhikers
                  There was a reflection of…
                  Of a videoscreen behind me.
                  And they were showing…
When they were doing their best…
Taking an order… (???)

                  …

Madonna Footage…                                                      
                  Madonna Footage…

NIET DANSBAAR / ACTEREN VOOR DE MICROFOON / SPEL MET STEREOBEELD

THE SAD MATHROCKER (2006)

Eerder onwiskundig rocknummer dat in wiskunde-opzicht complexer wordt gemaakt doordat iemand in de achtergrond (Mauro?) heel de tijd getallen aan het roepen is. Zo wordt het toch nog een beetje matchrock. Mooie gesproken strofes van Craig Ward waarin een dagverloop wordt opgesomd in infinitiefvorm:

‘Wake up, do twenty push-ups, drink two pints of water,…’

ZEKER EN VAST DANSBAAR

The Limiñanas / Kirk Lake

THE MIRROR (2018)

Lange schijnbaar associatieve tekst die uiteindelijk toch een moraal heeft die ritmisch gezegd wordt op muziek die stilaan aanzwelt. Kan ook andersom zijn, dat de muziek zich hier aan de zegging van de tekst heeft aangepast.

NIET DANSBAAR / VERHALEND

The Love Substitutes

MADONNA FOOTAGE (2006) (niet op Spotify, wel op Apple Music)

Spel met stem links (Craig) en stem rechts (Rudy) die hetzelfde evenement beschrijven: ze zijn in een bar en daar speelt op een tv iets van Madonna. Dat is het, op wat heel mooi achtergrondgeneurie na. Het stereogegeven en het samenspel der stemmen maakt het echter tot een zeer boeiend audiowerkstuk. Heel mooi is hoe de gitaren invallen: de gitaar van Craig links en die van Rudy (octaver) rechts, in navolging van hun beider stemmen. 

craig
                  rudy

                  I was in a bar
You were in a bar
                  I mean
S… Sorrry
                  We were in a bar.
We were in a bar.
                  And I was trying really hard not to get…
And I was doing my best not to be upset.
                  …drunk.
And I was picking up disco-metal hitchhikers
                  There was a reflection of…
                  Of a videoscreen behind me.
                  And they were showing…
When they were doing their best…
Taking an order… (???)

                  …

Madonna Footage…                                                      
                  Madonna Footage…

NIET DANSBAAR / ACTEREN VOOR DE MICROFOON / SPEL MET STEREOBEELD

THE SAD MATHROCKER (2006)

Eerder onwiskundig rocknummer dat in wiskunde-opzicht complexer wordt gemaakt doordat iemand in de achtergrond (Mauro?) heel de tijd getallen aan het roepen is. Zo wordt het toch nog een beetje matchrock. Mooie gesproken strofes van Craig Ward waarin een dagverloop wordt opgesomd in infinitiefvorm:

‘Wake up, do twenty push-ups, drink two pints of water,…’

ZEKER EN VAST DANSBAAR

The Orb

LITTLE FLUFFY CLOUDS (1991)

Mooi knutselwerk met stemmen en bruitages aan het begin. Interview over de Ohio Skies waar na een tijdje de beats onder beginnen te lopen. Het interview komt ietsje later terug in opgeknipte en bewerkte vorm. Erg mooi gedaan. Het eindigt met het geluid van een vliegtuig dat overkomt en zo en fluffy clouds doet verdwijnen.

NIET DANSBAAR / BRUITAGES / GEMONTEERD INTERVIEW (of acteerwerk)

Over the past few years
To the traditional sounds of the English summer

What were the skies like when you were young?

They went on forever and they, when I, we lived in Arizona
And the skies always had little fluffy clouds
And they moved down, they were long and clear
And there were lots of stars at night
And when it would rain it would all turn, it, they were beautiful
The most beautiful skies as a matter of fact
The sunsets were purple and red and yellow and on fire
And the clouds would catch the colors everywhere
That’s neat, ‘cause I used to look at them all the time when I was little

You don’t see that
Layering different sounds on top of each other
Layering different sounds on top of each other Little fluffy clouds and little fluffy clouds and
Little fluffy clouds and little fluffy clouds and

What were the skies like when you were young?
They went on forever and they, when I, we lived in Arizona
And the skies always had little fluffy clouds
And they moved down, they were long and clear
And there were lots of stars at night
And when it would rain it would all turn, it, they were beautiful
The most beautiful skies as a matter of fact
The sunsets were purple and red and yellow and on fire
And the clouds would catch the colors everywhere
That’s neat, ‘cause I used to look at them all the time when I was little

You don’t see that
Little fluffy clouds and little fluffy clouds and
Little fluffy clouds and little fluffy clouds and

When I, we lived in Arizona
And the skies always had little fluffy clouds
And they moved down, they were long and clear
And there were lots of stars at night
And when it would rain it would all turn, it, they were beautiful
The most beautiful skies as a matter of fact
The sunsets were purple and red and yellow and on fire
And the clouds would catch the colors everywhere
That’s neat, ‘cause I used to look at them all the time when I was little

You don’t see that, you might still see them in the desert
The most beautiful skies as a matter of fact
Purple and red, purple and red and yellow on fire
And red and yellow on fire
The clouds would catch the color

The Rah Band

CLOUDS ACROSS THE MOON (1985)

Wereldhit van The Rah Band. Mix van spreekzang (telefoongesprek) en zingen (refreinen) met dialoog tussen het hoofdpersonage en een intergalactische telefoonoperator. Mooi tragisch einde ook.

INTRO
“Good evening. This is the intergalactic operator. Can I help you?”
“Yes. I’m trying to reach flight commander P.R. Johnson, on Mars, flight 2-4-7”
“Very well, hold on please (beeping) you’re through!”
“Thank you operator!”

Hi darlin’! How are you doing?
Hey baby, where’re your sleeping?
Oh I’m sorry, but I’ve been really missing you…

Hi darlin’! How’s the weather?
Say baby, is that cold better now?
Oh I’m sorry, is there someone there with you??

Ooooh… since you went away, there’s nothing goin’ right!
I just can’t sleep alone at night… I’m not ashamed to say
I badly need a friend… or it’s the end.

Now, when I look at the cloud’s across the moon.
Here in the night I just hope and pray that soon.
Oh baby, you’ll hurry home to me.

Hi darlin’, the kids say they love you.
Hey baby, is everything fine with you?
Please forgive me, but I’m trying not to cry…

Ooooh… I’ve had a million different lovers on the phone.
But I just stayed right here at home.
I don’t think that I can take it anymore this crazy war.

“I’m sorry to interrupt your conversation, but we are
experiencing violent storm conditions in the asteriod belt at this
time. We may lose this valuable deep space communication link.
Please, be as brief as possible.
Thank you.”

Or it’s… or it’s…

“Hello?” “Hello operator?”
“Yes, we’ve lost the connection! Could you try again please?”
“I’m sorry, but I’m afraid we’ve lost contact with Mars 2-4-7 at this time.”

“Ok. Thank you very much…
I’ll… I’ll try again next year… next year… next year… next year…”

INTERMEZZO
SOLO BASS-GUITAR

“Ok. Thank you very much…
I’ll… I’ll try again next year… next year… next year… next year…”

DANSBAAR / VERHALEND / TELEFOONGESPREK / ACTEREN / TOP TIEN HIT

The Residents

THE STARS AND STRIPES FOREVER (1986)

Je denkt dat Billie Jean van Michael Jackson begint, maar het draait net even anders uit. Bekend van vele dansvloeren waar DJ’s de dansers enigszins willen frustreren.

DANSBAAR / PLUNDERPHONICS / MASH-UP

The Shangri-las

PAST PRESENT FUTURE (1965)

Oldskool parlandosong met een mooie vertelstructuur. Niet zo’n grote hit als ‘Leader of the pack’, maar toch weer een audiofoon iets dat een hit is geweest.

Past, past, well now, let me tell you about that past
Past is filled with silent joys and broken toys
Laughing girls and teasing boys
Was I ever in love? I called it love, I mean, it felt like love
There were moments when, well, there were moments when

Present, go out with you? Why not
Do I like to dance? Of course
Take a walk along the beach tonight? I’d love to
But don’t try to touch me
Don’t try to touch me
‘Cause that will never happen again
Shall we dance?

The future, tomorrow? Well, tomorrow’s a long way off
Maybe someday I’ll have somebody’s hand
Maybe somewhere someone will understand
You know I used to sing, a tisket, a tasket, a green and yellow basket
I’m all packed up and I’m on my way and I’m gonna fall in love
But at the moment it doesn’t look good
At the moment it will never happen again
I don’t think it will ever happen again

NIET DANSBAAR / INGEVOELD ACTEREN / VERHALEND (de titel geeft de verhaalstructuur een beetje weg)

The Tape Beatles

THE CHARLIE MURDOCK SHOW (2017)

Radio-item over The Beatles, waar The Tape Beatles consequent het woord ‘Tape’ voor het woord ‘Beatles’ plakken en nog enige andere, even weinig subtiele, aanpassingen maken.

I’M LONELY (2017)

Plunderphonische benadering van een INXS-hit.

SCREAM SCREAM SCREAM (2017)

Muzikale opsomming van bekende schreeuwers en schreeuwen uit de muziekgeschiedenis.

MICROPHONE BURNING IN FLAMES (2017)

Iemand belt een radiostation met de vraag hoe een (werkende) microfoon klinkt als die in brand zou staan. Later in het nummer krijg je die klank daadwerkelijk te horen. Tussenin worden nog allerlei andere zaken behandeld.

IT’S BEEN DONE (2017)

Iemand belt een radiostation met de commentaar dat ze klinken als heel veel anderen ook klinken. De beller krijgt volstrekt gelijk. Einde nummer.

NIET ECHT HEEL DANSBAAR ALLEMAAL / PLUNDERPHONICS / OPSOMMERIG / VERHALEND

Throbbing Gristle

HOT ON THE HEELS OF LOVE

“I’m hot on the heels of love.
Waiting for help from above.”

Iets via Jan Ducheyne wederom. Een ander voorbeeld van hoe praten op muziek vaak gedaan wordt om een sensueel, smachtend, seksueel effect te bekomen. 

DANSBAAR / SENSUEEL

Tindersticks

MY SISTER

Een hele biopic over een zuster. Als nummer een beetje saai, maar als verhaal wel mooi.

Do you remember my sister?
How many mistakes did she make
With those never blinking eyes?
I couldn’t work it out

I swear she could read your mind
Your life, the depths of your soul at one glance
Maybe she was stripping herself away, saying

Here I am, this is me
I am yours and everything about me
Everything you see if only you look hard enough
I never could

Our life was a pillow fight
We’d stand there on the quilt
Our hands clenched ready
Her with her milky teeth

So late for her age
And a Stanley knife in her hand
She sliced the tires on my bike
And I couldn’t forgive her

She went blind at the age of five
We’d stand at the bedroom window
And she’d get me to tell her what I saw
I’d describe the houses opposite
The little patch of grass next to the path

The gate with its rotten hinges forever wedged
Open that Dad was always going to fix
She’d stand there quiet for a moment
I thought she was trying to develop
The images in her own head, then she’d say

I can see little twinkly stars
Like Christmas Tree lights in faraway windows
Rings of brightly colored rocks
Floating around orange and mustard planets

I can see huge tiger striped fishes
Chasing tiny blue and yellow dashes
All tails and fins and bubbles
I’d look at the gray house opposite and close the curtains

She burned down the house when she was ten
I was away camping with the scouts
The fireman said she’d been smoking in bed
The old story, I thought

The cat and our mum died in the flames
So Dad took us to stay with our Aunt in the country
He went back to London to find us a new house
We never saw him again

On her thirteenth birthday she fell down
The well in our Aunt’s garden and broke her head
She’d been drinking heavily on her recovery her sight
Returned a fluke of nature everyone said

That’s when she said she’d never blink again
I would tell her when she started at me
With her eyes wide and watery that they reminded
Me of the well she fell into, she liked this, it made her laugh

She moved in with a gym teacher
When she was fifteen all muscles he was
He lost his job when it all came out
And couldn’t get another one

Not in that kind of small town
Everybody knew everyone else’s business
My sister would hold her head high, though
She said she was in love

They were together for five years
Until one day he lost his temper
He hit her over the back of the neck with his bull-worker
She lost the use of the right side of her body

He got three years and was out in fifteen months
We saw him a while later, he was coaching
A non-league football team in a Cornwall seaside town
I don’t think he recognized her

My sister had put on a lot of weight
From being in a chair all the time
She’d get me to stick pins
And stub out cigarettes in her right hand

She’d laugh like mad because it didn’t hurt
Her left hand was pretty good though
We’d have arm wrestling matches
I’d have to use both arms and she’d still beat me

We buried her when she was 32, me and my Aunt
The vicar and the man who dug the hole
She said she didn’t want to be cremated and wanted
A cheap coffin so the worms could get to her quickly
She said she liked the idea of it, though I thought it was
Because of what happened to the cat and our mum

Tom America

De meeste mensen kennen Tom America van de band MAM, die bekend werden om het nummer ‘Maternité’.

DE MUS (1996, enkel via YouTube)

Ook erg gekend is wat hij aanving met de klankpoëzie van Jan Hanlo, meerbepaald met het wereldberoemde ‘De Mus’.

HET NOORDPOOLZEEIJS – BERNICE NOTENBOOM (2012)
IK MAG NOOIT MOE ZIJN – KADER ABDOLLAH (2012)
JE KUNT JE OOK AFVRAGEN – ADRIAAN VAN DIS (2012)
MIST MIST MIST – STEFAN VANFLETEREN (2012)

Tom America zette heel wat gesproken tekst op muziek, waaronder ook interviews (verzameld  op het album ‘Het lijkt me juist wel veilig op het dak’, 2012). Daarbij past hij de pitch van de spreekstem aan, de ritmering krijgt hij cadeau of gebruikt hij als bouwsteen voor de muziek.

Momenteel zet Tom America de gedichten van Delphine Lecompte op muziek. Daar gaan we allicht snel meer over horen.

Volstrekt unieke persoon in ons taalgebied.

NIET DANSBAAR / POEZIE OP MUZIEK / INTERVIEW / STEMMENMONTAGE EN VOICE MELODY

Tom Tom Club

DOWNTOWN ROCKERS (2012)

Lied waarin de Tom Tom Club-leden alle (goeie) bands en artiesten met roots in NYC opsommen. Supercool en geweldig om op te dansen. Bij een concert van improproject I-H8 Camera zag ik Mauro eens een opsommerige tekst improviseren met alle titels van Rolling Stones-nummers die hij zich op dat moment kon herinneren. Popmuziek kan en mag heel simpel zijn, maar het is er tegelijk immer aan de durvers.

Na na na na na na na na na na! Downtown Rockers!
I remember you, Downtown Rockers!
Na na na na na na na na na na! Ooh, Downtown Rockers!
I will still love you! Downtown Rockers!

The Velvet Underground
The Modern Lovers
The New York Dolls
Patti Smith

Na na na na na na na na na na! Downtown Rockers!
I remember you, Downtown Rockers!
Na na na na na na na na na na! Ooh, Downtown Rockers!
I will still love you! Downtown Rockers!

The Ramones
Television
Suicide and
Blondie!

Na na na na na na na na na na! Downtown Rockers!
I remember you, Downtown Rockers!
Na na na na na na na na na na! Ooh, Downtown Rockers!
I will still love you! Downtown Rockers!

Richard Hell
John Cale
The Cramps
The Urban Verbs
The Heartbreakers
B-52s
The Dead Boys and
The Shirts
Talking Heads

Na na na na na na na na na na! Downtown Rockers!
I remember you, Downtown Rockers!
Na na na na na na na na na na! Ooh, Downtown Rockers!
I will still love you! Downtown Rockers!

DANSBAAR / OPSOMMERIG / POPCULTUUR

Touch & Go

WOULD YOU… (1998)

Tip van Annelies Moons. Top 10-hit uit 1998. Bekende, inmiddels wat gedateerde, melodie, vaak herbruikt in reclamespots en dies meer. Over de tekst vond ik het volgende terug:

The track is marked by its distinctive sampling of a woman’s voice saying “I’ve noticed you around / I find you very attractive / Would you go to bed with me?”. The lyrics – with almost identical wording – were originally used as part of a psychological study conducted in 1978.

ZEER DANSBAAR / TOP TIEN HIT

Trinindad Senolia

HAIR & MAKEUP (feat. Girl 3, 2014)

‘Don’t be goofy, be sexy’

Ritmisch gesproken tekst, dansbare baslijn, adlibs (al dan niet geloopt of met wat delay), kleine bruitages (feestgedruis), erg ‘clubby’ feel. Weet wel geen 8 minuten te boeien.

DANSBAAR / SENSUEEL / BRUITAGE (ruimtes)

YOU SHOWED ME (edit, 2014)

‘You – showed me what to do / Exactly what you do How I fell in love with you.’

Laatste grote hit van The Byrds, ondermeer gecovered door The Turtles en Salt’n’Peppa. Dit is een edit van de versie van The Turtles (met het mooie orgeltje en de strijkers) gemixt met wat lijkt op liefdesscènes uit een oude film, tv-serie of vergelijkbaar. Dat maakt het wel interessant: de combi voluit acteren + een poppy refrein.

NIET ERG DANSBAAR / ACTEREN / SAMPLING VAN TV of FILM

Trio

DA DA DA ICH LIEB DICH NICHT, DU LIEBST MICH NICHT AHA AHA AHA (1981)

Wereldhit voor het Duitse Trio in 1981. De B-kant is echter nog audiofoner.

NIET DANSBAAR / TOP TIEN HIT

SABINE SABINE SABINE (1981)

B-kant van DA DA DA. Telefoongesprek van mannelijk personage met een meisje dat Sabine heet. Je krijgt alleen de man te horen, niet Sabine zelf. Hij heeft een hele situatie gecreëerd om het als een spontaan gesprek te doen overkomen. Het gesprekje draait op niks uit. Een andere Duitse band, Dombrowsky, heeft ooit een nummer gemaakt met wat de vrouwenstem aan de andere kant van de lijn mogelijk zou zeggen.

NIET DANSBAAR / VERHALEND / TELEFOONGESPREK

NUR EIN TRAUM (1981)

Heeft een hele mooie parlando aan het einde waarin eerst de droom en vervolgens de realiteit beschreven wordt zoals die zich voordoet in de ‘Alte VW’ tussen Holzminder en Oldenburg:

One, two, three…
Nur ein Traum, weißt do noch Schatz?
Nur ein Traum, damals auf der Autobahn?
Nur ein Traum, die Fahrt von Holzminder nach Oldenburg
Nur ein Traum, unser VW war alt und klapprig
Nur ein Traum, das machte uns nichts aus
Nur ein Traum, dein Haar roch nach Grünem-Apfel-Shampoo
Nur ein Traum, ich saß em Steuer die Hand an der Knüppelschaltung
Nur ein Traum, do neben mir die Hand auf meinem Knie
Nur ein Traum, uh, uh, uh, uh, uh, wir waren so glücklich

Liebe Freunde
Diese Geschichte hat einen entscheidenden Fehler
Etwas Entscheidendes fehlt
Nämlich sie saß nicht neben mir
Um die Wahrheit zu sagen
Hat sie nie neben mir gesessen
Nur ein Traum, was bleibt ist die Autobahn
Nur ein Traum, der alte VW
Nur ein Traum, und ich allein die Hand an der Knüppelschaltung

NIET ERG DANSBAAR / BEHOORLIJK VERHALEND

DU, ICH WÄR SO GERN BEI DIR (circa 1983, enkel liveversie op YouTube)

Hier begin je al duidelijk te horen dat de zanger (Stephan Remmler) in de post Trio-tijd een carrière als schlagerzanger zou beginnen. Hij scoorde als dusdanig een hit met ‘Alles hat ein Ende, nur die Wurst hat zwei’ (1987).

Ontroerend mooi in dit lied is het alfabetisch afgaan van meisjesnamen. Trio was live even ‘minimal’ als op plaat (gedeconstrueerd drumstel, elektrische gitaar, mini-Casio en twee stemeffecten (tankmicrofoon op de keel en minimegafoon)), maar zeer inventief binnen die beperkingen.

NIET DANSBAAR / OPSOMMERIG

Tycoon Tosh

COUNTRY HOUSE (DO YOU WANT A HORSE RIDING?) (1997)

“Do you want a horse riding?”
                  “Of course, my dear…”

Begint met indrukwekkende bruitage van aanstormende paarden, kabbelt aangenaam op een sample van Dolly Partons ‘Jolene’, dan even een vuurgevecht om te eindigen met gelach, indianengehuil en bovenstaande dialoog.

HALF DANSBAAR / BRUITAGE / PLUNDERPHONICS

Underworld & Iggy Pop

WE’LL SEE BIG (2018)

Iggy Pop in de rol van de oude man (die hij alles bijeen ook is tegenwoordig). Klinkt erg ‘authentiek’, als een lange monoloog die uit een interview is geknipt, maar is allicht gewoon goed acteerwerk. Mooi stemgebruik, moeilijk uit te maken of er aan geprutst is of niet. Leuk dat het gevoel van een liveopname wordt meegegeven aan de start. Fantastische tekst over één van de moeilijkste onderwerpen die er bestaan: vriendschap. Goeie liedjes over vriendschap zijn zeldzaam, geloof me. Toevallig of niet werd deze track aan mij getipt door audiocrusader Jan Ducheyne.

Hey, is that me?
I wanted to have some friends
But not a lot of people wanted to be my friend
Couple a nerds maybe
But nerd have trouble being friends
‘Cause they’re too stocked up
I mean, they can play games with you but
After that you get a kinda blank stare
So I found these guys that um
They didn’t have any other friends
And they weren’t very demanding
We could do things together like
Smoke dope, take LSD, try to get girls
And dream about playing some music and um
Just being comfortable all the time and never working
Never, never working
This run along pretty well for a while but
Friends need to be demanding, people need to be demanding
I started becoming demanding
And I lost my friends
They couldn’t stand anybody being demanding
As a demanding person I got somewhere in life
I started having girlfriends
I was very demanding of them
But I didn’t let them be demanding of me
I started making big friends
Friends that could help me
Oh, those friends are really demanding
You don’t get a warm fuzzy feeling
But you get
What you gotta have to get along
I mean, that’s showbiz
I’m getting a little older now
I start to think about the friends that are gonna think of me
When I move along
There are one or two of them are gonna have a grin
And a good memory of me
They’re not the best, fanciest people
Not even very good people frankly
Their big claim to fame is
They’re my friends
Useless, expensive, maddening, pain in the ass friends

Vive la Fête

DOUZE NOVEMBRE (1998)

Soms kan een songtekst bedenken simpel zijn. De datum, wie er allemaal aanwezig is in de kamer en wie wat doet.

REDELIJK DANSBAAR / SENSUEEL

Voetvolk

THE DICTATOR (‘It’s going to get worse and worse and worse’) (uitgebracht in 2018)

Voetvolk wordt vaak als een dansgezelschap gezien door de opvallende aanwezigheid van de charismatische Lisbeth Gruwez, maar eigenlijk is ‘audio’ een even belangrijke component in hun werk. Enter Maarten Van Cauwenberghe. Van zijn soundscapes bij hun voorstellingen werden twee platen gemaakt.

Op ‘Bring it to our senses’ vond ik de track die ik het beste kende, eentje uit ‘It’s going to get worse and worse and worse, my friend’, een show die wij met Braakland/ZheBilding inviteerden op de editie van Theater aan Zee die wij samenstelden en in het teken hadden gesteld van ‘de taaldaad’.

Daar paste deze performance wonderwel in, want Lisbeth danst daar een speech, een preek van een Amerikaanse dominee. Ze danst woorden, maakt taal fysiek.

Ik zat quasi naast Maarten (die ik toen nog niet kende) tijdens een van die voorstellingen en kon zo zien hoe hij de audio (de gedeconstrueerde speech), live aanstuurde vanuit de techniek en als dudanig samenspeelde met de danseres. Ik stelde me toen de vraag waarom hij niet mee op scène zat (iets waar beslist tal van goede verklaringen voor zijn), want voor mij maakte dat ‘live op knopjes duwen en samples aansturen’ integraal deel uit van de artistieke prestatie. 

NIET DANSBAAR / VOICE PROCESSING / VOICE EDITTING / SPEECH MELODY

William S. Burroughs / Bill Laswell

WORDS OF ADVICE TO YOUNG PEOPLE (2016)

Nummer op basis van een stemopname van beat poet Wiliam Burroughs. Ik mijd de Beat Poets een beetje in deze lijst wegens teveel freewheelen (waar ik weinig van kan leren), maar hier heeft iemand de tekst netjes op muziek gezet en blijft het mij zondermeer boeien tot einde.

I am sometimes asked if I have any words of advice for young people.
Well, here are a few simple admonitions for young and old, man and beast.

1. Never interfear in a boy and girl fight.
2. Beware of whores who say they don’t want money. The hell they don’t.
What they mean is that they want more money; much more, these are the most expensive whores what can be got.
3. If you’re doing business with a religious son of a bitch, get it in writing; his word isn’t worth shit, not with the good Lord telling him how to fuck you on the deal.
4. If, after having been exposed to someone’s presence, you feel as if you’ve lost a quart of plasma, avoid that presence. You need it like you need pernicious anemia.
5. We don’t like to hear the word “vampire” around here; we’re trying to improve our public image. Building a kindly, avuncular, benevolent image; “interdependence” is the keyword — “enlightened interdependence”.
6. Life in all its rich variety, take a little, leave a little. However, by the inexorable logistics of the vampiric process they always take more than they leave — and why, indeed, should they take any?
7. Avoid fuck-ups. Fools, I call them. You all know the type — no matter how good it sounds, everything they have anything to do with turns into a disaster. Trouble for themselves and everyone connected with them.
A fool is bad news, and it rubs off — don’t let it rub off on you.
8. Do not proffer sympathy to the mentally ill; it is a bottomless pit. Tell them firmly, “I am not paid to listen to this drivel — you are a terminal fool!” Otherwise, they make you as crazy as they are.
9. Above all, avoid confirmed criminals.
They are a special malignant strain of fool.

DANSBAAR / OPSOMMERIG (het is alweer advies dat wordt opgesomd

WWWater

SCREEN (2018)

“I need a screen to keep me save…”

De hipste Belgische act van het moment. En wat een nummer! De percussie volgt de stem van Charlotte Adigéry, die met waanzinnig veel pit performt. Echt goeie tekst ook. Niet super-audiofoon, maar wel echt iets voor Audiocrusaders.

ZEER DANSBAAR / PERFORMATIEF

Yoshi Horikawa

BUBBLES (2012)

Nummer dat drijft op ritmische bruitages van ondermeer pingpongballen. Mooi.

NIET DANSBAAR / BRUITAGE


Share

De Kiezer Beslist

voorgeschiedenis

Ergens aan het begin van deze eeuw was de toestand in Israël / Palestina dermate uit de hand gelopen dat Israëlische tanks de Gazastrook waren binnengereden tot vlak voor het hoofdkwartier van PLO-leider Arafat. Deze provocatieve actie veroorzaakte deining over de hele wereld. Ook in mijn stad was er protest en braken er relletjes uit, namens voornamelijk jongeren met Marokkaanse roots, die zich blijkbaar dusdanig identificeerden met de Palestijnen dat ze er een confrontatie met de Antwerpse politie voor over hadden.

Een probleem dat ik altijd als ‘ver van mijn bed’ had ervaren, werd plots onder mijn eigen ogen uitgevochten. Compleet met een molotov door een ruit van een synagoge in een poging de joodse gemeenschap in Antwerpen te raken. Het bleef bij een gebroken ruit en andere stoffelijke schade. Maar ongezien was het wel. En ik moet er niet aan denken wat er gebeurd zou zijn als er slachtoffers waren gevallen.

Ik herinner mij een Nederlandse journalist van het nieuws-programma Nova die een stand-up deed aan de spoorwegbrug ter hoogte van de Plantin-Moretuslei. Hij vertelde twee dingen die eveneens volstrekt nieuw voor mij waren, hoewel ik mijn stad echt goed meende te kennen. Hij legde uit dat 1) hij zich op de scheidslijn bevond tussen de joodse en de ‘Arabische’ (Noord-Afrikaanse is juister) wijk van de stad. Dat klopt. En het is niet eens een scheids-lijn. Beide wijken (grosso modo de Diamantbuurt en het stuk Borgerhout rondom de Provinciestraat) vloeien er in mekaar over, het is dus eerder een ‘mixed zone’ dan dat het twee gescheiden wijken zijn. En 2) vertelde de journalist dat nergens ter wereld een ‘Arabische’ en een joodse buurt zo dicht bij mekaar in de buurt liggen. Dat was pas echt sterk om horen. Wat voor ons, inwoners, altijd vanzelfsprekend was en nooit eerder problemen had veroorzaakt, bleek vanuit buitenlands oogpunt op zijn minst opmerkelijk te zijn.

politiek, een hobby

Eveneens aan het begin van deze eeuw, hield ik mij als werkzoekend theatermaker, ledig met het verzorgen van de theaterworkshop in het STUK in Leuven. Ik maakte daar veel werk van en probeerde aan het einde een voorstelling af te leveren met alles erop en eraan. Omdat ik het belangrijk vond dat mijn cursisten met eigen tekstmateriaal op scène konden staan, interviewde ik hen op basis van een stapel vragen die ik verzonnen en verzameld had (en die ik tot op heden blijf aanvullen, zie ondermeer mijn post over De Jaren).

De Kiezer Beslist in Museum M, 2018

Het was daarbij opvallend met welk een gemak mijn workshoppers, KULeuven-studenten tussen de 18 en de 25 jaar, de meest persoonlijke vragen beantwoordden alsof het de normaalste zaak van de wereld was, maar hoe ze vragen naar het politieke of maatschappelijke gebeuren (en hun positie daartegenover) vaak pasten of ontwijkend beantwoordden. Meestal met als reden: ‘Ik ben niet geïnteresseerd in politiek’. Alsof politieke een hobby is die je wel of niet kan uitoefenen…

Die desinteresse ben ik gaan thematiseren in de tekst van de voorstelling, wat ondermeer volgend fragment opleverde, een antwoord van een van de studenten op de vraag ‘Stel dat extreemrechts aan de macht zou komen in Vlaanderen, wat zou er dan veranderen, denk je?

kuisvrouw

Ik weet niet. Of er iets zou veranderen.
Als ze aan de macht zouden komen.
Ik ben daar niet zo mee bezig eigenlijk.

Er zou wel veel veranderen, denk ik.
Ze zullen zich moeten aanpassen dan.
Waarschijnlijk.
Aan onze normen en waarden.
Onze gedragingen.
De wet van de sterkste zou meer gelden.
Ik weet niet goed waarom.

Maar waar ik woon. En ook hier in Leuven.
Ondervind ik niet echt veel problemen met.
Ik denk dus dat ik er niet zoveel invloed.
Van zou ondervinden. Als ze.

Ik heb wel soms zo het gevoel.
Dat als ze aan de macht zouden komen.
Dat dan ook de bejaarden en de gehandicapten.
Aan de kant zullen worden geschoven.
Maar dat zal wel niet zo zijn.

En ja. Ik heb ook wel vrienden met.
Ja. Met een andere.
Maar ja. Die zijn eigenlijk redelijk goed geïntegreerd.
Dus ik denk niet dat die daar zoveel last van zouden hebben.

Ik denk dus eigenlijk niet.
Dat dat zoveel verandering zou brengen voor mij. 
Of het moest zijn. Ja.
Onze kuisvrouw. Die zou waarschijnlijk.
Niet meer komen dan.

autobiografie

Ik denk dat daar de kiem ligt van de monoloog die ik toen schreef en die ik in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 (en met de nakende verkiezingen van mei 2019 in het achterhoofd) een nieuw leven heb gegeven in De Kiezer Beslist: de combinatie van 1) het aanschouwen hoe een wereldproblematiek, de Palestijnse kwestie, geïmporteerd werd in mijn eigen stad, met 2) de grote desinteresse, het schouderophalen van wie in mijn ogen toch de toekomst van denkend Vlaanderen hoorden te zijn: Leuvense  universiteitsstudenten.  

Het had een theatertekst kunnen opleveren die de mensheid een spiegel zou voorhouden, maar ‘theater met de spiegel’ heb ik altijd als ietwat arrogant aangevoeld. Tenzij de theatermaker zelf mee in die spiegel kijkt natuurlijk. En dat heb ik volop gedaan, waardoor het een tekst is geworden waarin een late twintiger het woord neemt. Hij is pas afgestudeerd, is gaan samenwonen met zijn liefje in de stad en is, behalve naar werk, op zoek naar zijn plek onder de zon. Autobiografie dus. 

Ook waar het zijn interesse in politiek betreft, heeft het personage veel weg van mijn toenmalige ik. Hij ‘zit nieuwsuitzendingen uit’ en noemt zich ‘bereikbaar voor commentaar’, maar echt binnenkomen doet het wereldgebeuren niet. Tenzij taalmatig. Dat er ook echte gebeurtenissen of beleidsdaden mee gemoeid zijn, lijkt aan hem voorbij te gaan.

samplitude

Dat heeft gemaakt dat er in de theatertekst behoorlijk wat standaarduitdrukkingen uit nieuwsuitzendingen kwamen te zitten, genre ‘over naar jou, weer over naar jou’ (zoals de eerste versie van de tekst later kwam te heten) of ‘en na de sport…? en na de reclame…?’, maar leverde in een latere fase ook het idee op om deze tekst vorm te gaan geven in een voorstelling.

De eerste versie van die voorstelling vond plaats tijdens het mini-festival Alles in het Klein, georganiseerd door Braakland/ZheBilding in de Molens van Orshoven. Voor die gelegenheid had ik – gebruikmakend van wat het nog erg jonge internet te bieden had aan nieuwsarchief, maar toch vooral van minder gebruiks-vriendelijke middelen als een VHS-videorecorder en een minidiscspeler – een collectie politieke ‘stoplappen en andere platitudes’ verzameld in vijf categorieën: 

  1. de kiezer beslist
  2. het signaal van de kiezer
  3. we moeten dat aanpakken
  4. lijstjes en opsommingen
  5. dat is onaanvaardbaar

Onder ‘stoplappen’ versta ik stukjes politieke taal, geijkte uitspraken die altijd terugkomen, bij eender welke politicus, in eender welk politiek interview of debat. Die ‘politieke samples’ heb ik toen verwerkt met een gekraakt audiomontageprogramma waar ik via mijn oud-collega’s van RITCS Radio was aangeraakt. ‘Samplitude’ heette het, een coole samentrekking van de woorden ‘sampling’ en ‘attitude’.

dans mon lit

In die vroege montage heb ik stoplappen gestapeld en gemonteerd op de tonen van een nummer van Arno: ‘Dans mon lit’, wat het voordeel had dat ik tegelijkertijd een politieke en een persoonlijke / huiselijke omgeving kon oproepen: de slaapkamer van de jongeling die de tekst zou zeggen. De enscenering was simpel: een tafeltje, een kamerplant en een kopje koffie riepen een kamer op. In die kamer zag je een computer staan waar de montages zichtbaar op werden afgespeeld. Tussen het afspelen van twee blokken audiomontage, zei de jongeman zijn tekst (een rol voor mezelf). En dat was dat.

Over naar jou, Scheld’apen, 2006

Voor Kulturama 2004 (volgens mij was het de eerste jaargang van dit Leuvens stadsfestival) mocht ik dit mini-toneelstukje verder uitwerken. Dat stelde me in staat om meer en betere stoplappen te verzamelen (ik verzamelde er zo’n 250, wat erg veel leek) en er nieuwe muziek bij te laten maken, wat een opdracht werd voor Ernst Maréchal en Youri Van Uffelen. Ook het spelgedeelte werd verder uitgewerkt. Ik voegde ondermeer een dansje toe op de crescendo van de montages, om ‘het geweld dat uitbreekt in de straten van de stad’ kracht bij te zetten.

Daags nadien stond, verrassend genoeg (wij hadden niemand uitgenodigd), mijn eerste recensie ooit in de krant. De allereerste officiële theaterbespreking van Els Van Steenberghe ook, zo leerde ik later. Een quote dringt zich op.

Zijn ontspanningsdans ontaardt in een aandoenlijke verdedigingsdans (gesloten ogen, achteroverhellend hoofd, gebalde knuisten) tegen, vluchtend voor, de opdringerige actualiteit. Knap gespeeld door Van Aken zelf. Door zijn niet-acteur zijn, straalt hij een onbeholpenheid uit en spreekt soms met een lichte onzekerheid. Dit maakt zijn vertolking van een man die de wereld niet (meer) weet te vatten, overtuigend. Innemend door niet-gespeelde onzekerheid. (De Morgen)

stand-up tragedy

2004 was een verkiezingsjaar (het jaar dat het Vlaams Blok, na de veroordeling voor rascisme omgedoopt tot Vlaams Belang, de verkiezingen verpletterend won) waardoor ik het toneelstukje nog een aantal keren gespeeld kreeg. Ik herinner mij ondermeer een doortocht bij Scheld’apen, daags voor de verkiezingsdag, waar ik het voorprogramma van de jonge stand-up comedian Alex Agnew verzorgde. ‘En? Wat ga jij doen?’ vroeg hij. ‘Stand-up Tragedy’, zei ik, wat al bij al niet ver van de waarheid was.

De carrière van dit toneelstukje, dat beter bekend staat onder de naam ‘Over naar jou’ kwam ten einde in 2006 (ook een verkiezingsjaar), waar het na een tweede bestaan als soortement luisterspel (in opdracht van Textuur, Klara) een derde bestaan kreeg als stripverhaal. Een strip-met-een-soundtrack werd het, een samenwerking met tekenaar Paquet en muzikant Youri Van Uffelen. Maar daarover vertelde ik reeds elders op deze blog (zie Wij zoeken contact).

een paar nieuwe vormen

Vandaag ziet dit oude werkstuk opnieuw het licht onder een nieuwe naam, De Kiezer Beslist, en in weer een nieuwe vorm. Een paar nieuwe vormen zelfs. Dat past in de traditie van het gezelschap waar ik toe behoor, waar we reeds vanaf de beginjaren werk ‘op repertoire’ houden, maar het ligt vooral in mijn eigen aard. Niet alleen om werk te hernemen, maar vooral om er remakes of compleet nieuwe versies van te maken. Dat geldt ook voor De Kiezer Beslist.

Veroorzaker van deze nieuwe versie? Opeenvolgende verkiezingen, waar alweer veel van lijkt af te gaan hangen. Maar de hoofdveroorzaker was toch pure goesting om te maken, om audio te monteren vooral en mijn grote nieuwsgierigheid naar de aantallen en de soorten stoplappen die vandaag te vinden zouden zijn op het inmiddels tot volle wasdom gekomen wereldwijde web.

Affichebeeld DKB , Sofie Wijnants

Zoals gezegd verzamelde ik er destijds 250. En dat was veel en hard werk. Nu heb ik er op een paar weken tijd 1500 verzameld. Dit dankzij nieuwssites met een archief en een zoekfunctie. Vooral vrtnieuws.be was vruchtbare grond, maar ik heb ook veel te danken aan de sites van VTM Nieuws en de verschillende regionale omroepen, TV Limburg en ATV op kop. Deze keer heb ik gezocht én gevonden in tien categorieën:

  1. De kiezer beslist
  2. Een nieuw verhaal
  3. Duidelijk zijn
  4. Het signaal van de kiezer
  5. Dat debat willen wij aangaan
  6. Lijstjes en opsommingen
  7. Ten eerste ten tweede
  8. Dat moet je durven benoemen
  9. We moeten dat aanpakken
  10. Dat is onaanvaardbaar

Zo ontstonden tien mapjes met soundbytes en een tekstdocument waarin ik de administratie van de samples probeerde bij te houden. Niet simpel, want heel vaak bevinden er zich meerdere categorieën stoplappen in één soundbyte. Soms zelfs binnen één en dezelfde zin. Voorbeeldje?

“Laat ons over inhoud spreken, laat ons debatteren, keihard debatteren, en dan kijken wat de kiezer beslist.” (Rudy Coddens, sp.a)

de duur van een popsong

Met mijn eerste naakte proefmontages zocht ik Joris Caluwaerts op en samen zijn we hier korte audiowerkstukken – de duur van een popsong – van gaan maken. Hij de muziek, ik de stemmenmontages. Dat is alvast een groot verschil met de oude versie. Daar zijn twee lange muziekstukken voor gemaakt, eentje voor en eentje na de tekst.

Nu hebben we bewust gekozen voor losse items, die ook op zichzelf kunnen staan zodat het audiowerkstuk ook in losse delen zijn weg naar de luisteraar zou kunnen vinden. Als ‘nummer’ op de radio, als audio-item ter structurering van een politiek debat, maar natuurlijk is deze werkwijze ook de enige juiste als je een ‘podcast’ maakt. Eén van de hoofdeigenschappen van een podcast is namelijk dat die in afleveringen verschijnt, gebruikmakend van het gegeven RSS-feed. 

Elk audio-item behandelt één tot drie stoplappen, bijvoorbeeld ‘De Kiezer Beslist / Een Nieuw Verhaal’ of ‘Benoemen en Aanpakken’ en heeft een eigen spanningsboogje of dramaturgische insteek. Los van elkaar bevinden de werkstukken zich in de sfeer van de scherts, de parodie. Allemaal samen vergaat het lachen je een beetje en verworden ze tot een werk dat onontkoombaar aanzet tot reflectie en debat over ‘de staat van de politieke taal’. Een thema dat immer aan de orde is of zou moeten zijn.

verharding van de politieke taal

Wat vaak in de media behandeld werd de afgelopen weken en maanden – toen de verkiezingscampagnes echt onder stoom aan het geraken waren – is de ‘verharding van de politieke taal’, een fenomeen dat ik ook capteerde tijdens het verzamelen, redigeren en monteren van politieke samples.

En al lijkt de rechterzijde er een patent op te hebben, ook de andere politieke families laten zich niet langer onbetuigd. Gezien ik heel erg met de stemmen van de politici ben bezig geweest, viel het mij bijvoorbeeld op hoe het discours van een partij als Groen dan wel aan de zachte kant is, maar hoe hun politici (Calvo, Almaci,…) het op een eerder harde manier aan de man brengen. ‘Hard’ hier letterlijk in de zin van ‘luid’ en uitermate ‘geprononceerd’, waar rechtse politici vaak in staat zijn om veel heftiger inhouden net op kalme toon te brengen, alsof het allemaal ‘best redelijk is’, wat ze zeggen.  

Een voor de hand liggende, maar toch erg fijne vondst was om het stereobeeld, dat in audiowerk een belangrijk vertelmiddel is, zo weet ik inmiddels (zie ook: De Sporen van Claus), aan te passen aan het politieke spectrum. Ik ben de politieke stemmen dan ook van links naar rechts gaan plaatsen volgens hun politieke kleur, van PVDA (uiterst links) over Groen, sp.a, CD&V in het centrum, Open VLD en N-VA tot het Vlaams Belang (uiterst rechts).

het spel van links en rechts

Technisch gezien is dat erg vruchtbaar gebleken omdat ik veel stemmen kwijt wilde op relatief korte muziekstukken (de lengte van een popsong). Door te spelen met links en rechts ontstaat er extra ruimte doordat je stemmen deels of zelfs in hun geheel over mekaar kan gaan leggen. Het is één van de dingen die audiomontage voor heeft op schrijven. Tekst is volstrekt linear, audio biedt de kans om, net als muziek, in lagen te werken, zelfs met tekst.  

Dat de N-VA de grootste partij is en over redelijk wat mediagenieke kopstukken beschikt, werd duidelijk bij het verzamelen van de politieke samples. N-VA-samples zijn er met hopen. Daardoor ben ik de N-VA-stemmen na verloop van tijd over twee sporen gaan verspreiden, daarbij gebruik makend van het feit dat N-VA over een redelijk duidelijke linker- en rechtervleugel beschikt. Kopstukken als De Wever, Jambon, De Ridder en Francken tappen uit andere vaatjes en spreken dus ook andere taal dan pakweg Bourgeois, Peumans, Weyts en Van Peel.

Nog opvallend? Hoe de verschillende categorieën stoplappen telkens door andere partijen of individuen worden gedomineerd. Zo willen de linkse partijen, die duidelijk niet aan de macht zijn, door de band meer ‘over de inhoud spreken’ of ‘het debat aangaan’, waar de machtspartijen de ongekroonde koningen zijn van staande uitdrukkingen als ‘we gaan dat aanpakken’. 

het signaal van de kiezer

“Wat hadden we meer kunnen doen? Welke signalen hadden we kunnen oppikken?” (Jo De Ro, Open VLD)

Mijn ‘favoriete’ politieke stoplap is en blijft ‘het signaal van de kiezer’. Allicht omdat ik het begrip ‘politiek signaal’ geboren heb weten worden. Begin jaren ’90 was dat, toen ik als late tiener politiek bewust werd door een opeenvolging aan maatschappelijke omwentelingen:  De Val van de Muur, De eerste Golfoorlog en vooral de opeenvolging van Zwarte Zondagen door de opkomst van het Vlaams Blok.

Die Zwarte Zondagen legden de befaamde ‘kloof tussen de burger en de politiek’ bloot. Een kloof die gedicht moest raken door beter naar ‘de signalen van de burger’ te luisteren (en zelf signalen terug te sturen).  De verwoording ‘signaal’ (en dus niet ‘teken’ of ‘oproep’ of wat dan ook) is volgens mij een rechtstreeks gevolg van het succesvolle Paul Van Ostaijen-jaar dat plaats had in Antwerpen, tijdens hetwelke zijn meest politieke dichtbundel, Het Sienjaal, weer volop onder de aandacht kwam. Ik weet dat niet zeker, maar de kans is groot dat het klopt.

man en paard durven noemen

Ook fascinerend en geheel in de lijn met het voorgaande, is de meest recent ontstane stoplap: We moeten dat durven benoemen. Je komt hem vaker tegen bij rechts dan bij links, maar gebruiken doen ze hem allemaal. Het Vlaams Blok / Vlaams Belang ‘noemt de zaken al bij naam’ van in zijn beginjaren. De rechterzijde met Open VLD en N-VA is gevolgd, waardoor de rest ook mee in het bad moest. Het lijkt me geen pretje om vandaag een etnische of culturele minderheid te zijn (pakweg een Turk of een Noord-Afrikaan), want meer dan ooit wordt je subtiel met de vinger gewezen. Wat betekent ‘de zaken durven benoemen’ anders dan ‘we moeten durven zeggen dat de Marrokanen de schuld zijn van alles’. Of de Berbers natuurlijk, dixit De Wever.

laat mij duidelijk zijn

“De keuze die wij maken als partij is zeer duidelijk. En dat is die keuze waar wij duidelijkheid hebben.” (Matthias Diependaele, N-VA)

Nog een constatatie? De meest gebezigde stoplap is overduidelijk ‘duidelijk zijn’. Politici die zeggen dat ze het ‘duidelijk gaan zeggen’ (om vervolgens aan de oppervlakte te blijven of zelfs iets compleet ‘onduidelijks’ te zeggen). Ik kan alleen maar gissen, maar volgens mij is het veelvuldig voorkomen ervan een gevolg van de beperkte spreektijd die politici krijgen op radio en tv, waardoor ze het weinige wat ze gezegd kunnen krijgen duidelijk willen onderstrepen.

“Als de kiezer duidelijke taal wil, dan is het voor mij heel duidelijk wat ik nu zeg.” (Bart Tommelein, Open VLD)

Al is de rol van de media (van mediatraining ook) voor het bestaan en welig tieren van stoplappen en andere politieke platitudes, over het algemeen erg groot. Let maar eens op hoe vaak journalisten het gesprek met een politicus afsluiten met de woorden: ‘Dat is duidelijk, dank u’. Of hoe vaak de stoplap al in de vraagstelling zit: ‘Hoe gaat u dit aanpakken, mevrouw de minister?’ 

statistiek

Het zou de moeite lonen om een statisticus op mijn collectie stoplappen los te laten. Dan zou ik makkelijker kunnen zeggen wie de onvervalste kampioenen zijn in deze discipline. Al durf ik te vermoeden dat er veel vrouwen in de top tien zullen, al weet ik niet meteen waarom. Yasmine Kerbache, Gwendolyn Rutten, Annick de Ridder, Meyrem Almaci,… Aan de andere kant… wie slechts eenmaal in mijn stemmenmontages opduikt? Maggie De Block, die meestal opvallend terzake is in haar mediaoptredens.   

Politici die bekend staan als ‘goed ter taal’, genre Bart De Wever, gebruiken ook, maar minder vaak stoplappen. Dat Bart De Wever niettemin wel vaak in mijn montages voorkomt, lijkt eerder te wijten aan het feit dat hij vaak in de media is en dat ik dus veel materiaal van hem ter beschikking had.

taaldaad

Vanwaar die fascinatie voor politieke taal? Om te beginnen ben ik natuurlijk zelf erg ‘van de taal’, van gesproken taal vooral, wat ondanks al het getweet, een basisgegeven is en blijft in de politiek. In 2012 titelde Patrick Janssens zijn verkiezingsprogramma Geen woorden, maar daden om zo een woordenstrijd met Bart De Wever te ontwijken: ‘Ik wil op mijn beleid worden afgerekend,’ zei Janssens en dus deed hij er verder vooral het zwijgen toe. Maar woorden kunnen natuurlijk evengoed daden zijn (spreken is een fysieke daad, een beweging van de mond) en nergens wordt dat duidelijker als in de politiek. Janssens verloor dan ook de stad aan De Wever.  

Mijn collega Stijn Devillé, ook iemand die erg van de taal is, wees mij erop hoe grondig de taal van Obama verschilt van die van Trump, maar hoe de taal van Trump toch effectiever is. Taalkundig stelt het misschien weinig voor, maar net daar puren zijn woorden hun kracht uit. Ze zijn even bot zijn als de woorden van zijn kiezers en net daardoor zo toegankelijk en zo wervend.

de verspreking

Het is het vermogen om af te sluiten dat de zinsbeheersing definieert en de actoren van de Zin als een duur, verworven, veroverd, hoogste vakmanschap kenmerkt. De leraar is iemand die zijn zinnen afmaakt, een geïnterviewd minister getroost zich zichtbaar veel moeite om een einde aan zijn zinnen te breien. Wat als hij zou blijven steken? Heel zijn politiek zou daardoor worden getroffen! (Roland Barthes in ‘Het Plezier van de Tekst’)

Wat vaak voorkomt in mijn montages van politieke stemmen, zijn gestotter en andere  versprekingen. Omdat die een komisch effect resorteren? Natuurlijk! Maar waarom is dat? Waarom is het grappig als een politicus zich verspreekt? Het antwoord leest u in de quote hierboven, een fragment uit het onvolprezen boekje Het Plezier van de Tekst door de Franse semioloog Roland Barthes.

Wij verwachten van politici dat ze in mooie volzinnen en krachtige oneliners praten, dat ze lijstjes met programmapunten kunnen afratelen enzovoort. Twijfel is niet toegestaan, politici moeten ‘weten’ en moeten ‘handelen’. In gestotter en verspreking toont de politicus zich van zijn kwetsbare kant en dat verstoort zijn politiek.  

Eén van de mooiste versprekingen die ik wist te capteren was er eentje van Filip Dewinter tijdens een uitzending van Wakker op Zondag (ATV). Aan tafel ging het over het fenomeen ‘de zaken durven benoemen’, een gespreksonderwerp waarin de zegswijze ‘man en paard noemen’ nooit veraf is. Dewinter wilde net uithalen, maar vergiste zich van spreekwoord en had bijna – hij ging net op tijd op de rem staan – gezegd dat men, in plaats van ‘man en paard’, ‘paard en kar’ moet durven noemen. Het bleef bij de ‘ka…’ van ‘kar’, maar het kwaad was al geschied, want zijn stemverheffing, een gekend wapen van Dewinter, stokte en haalde zijn oneliner onderuit nog voor hij die deftig had kunnen plaatsen.

het plezier van de audiomontage

Wat mij weer heel erg van het hart moet, is hoeveel plezier ik heb beleefd aan mijn werk. (Want jawel, this is what I do for a living! Joehoe!) Niet alleen omdat ik het geregeld al dansend heb kunnen doen, maar ook omdat ik weer een mooie, nieuwe stap heb gezet om een beter audiomaker te worden. Mede dankzij Joris Caluwaerts die mij ‘een nieuwe dimensie in Protools’ binnenloodste. Voor muzikanten is ‘editten’ (muzikanten spreken nooit over monteren, maar over ‘editten’) in gridmodus (op de BPM van de muziek) allicht het eerste dat ze leren, maar voor mij was het volstrekt nieuw.

De muziek die Joris maakte voor De Kiezer Beslist heeft een volstrekt electronische basis: beats en synths, hier en daar aangevuld met ‘echte’ instrumenten (ondermeer geslaagde drumpartijen van Bert Hornikx). Dat levert muziek op met een vast aantal ‘beats per minute’ (BPM) en dus muziek die meetbaar en opdeelbaar is. En ik kan zeggen dat, als je zoveel honderden samples te plaatsen hebt als ik, dat het dan aardig helpt als je die kwijt kan op vaste plekken in een grid.

van den één, van den twee, van den drie

Monteren wordt dan een spel in 4/4, de maatsoort, waar je je blokjes tekst kwijt kan op plekken die onder muzikanten genoegzaam bekend staan als ‘den één’, ‘den twee’, ‘den drie’ of ‘de vier’ (en alle achtsten, zestienden, tweeëndertigsten daartussenin). Zo kan je nieuwe ritmes creëren binnen het bestaande ritme van de muziek of je kan de muziek net extra flow geven door ze met je blokjes stem te benadrukken. Het is de arbeid die echt goeie rappers (en zangers) live verrichten met alleen maar hun eigen stem, maar dan in montagevorm met de stemmen van politici.

‘Dat debat willen wij aangaan. En dan zeggen wij: dat debat willen wij aangaan.’ (Meyrem Almaci, Groen)

Het helpt als er van nature al een beetje muziek zit in de manier waarop politici spreken. Verreweg het meeste ‘swag’ heeft Meyrem Almaci. Heel veel attack in de stem en altijd mooi op ritme. Vreemd genoeg zit er ook muziek in Kris Peeters, mits je zijn vaak gehakte zinnen op de juiste tel dropt.

‘Het debat aangaan over delicate zaken.’ (Kris Peeters, CD&V)

de audiofone pendant van fotogeniek

Een goed timbre helpt ook natuurlijk. Er bestaat een audiofone pendant van ‘fotogeniek’. Ook daar werd ik verrast, door Geert Bourgeois ondermeer, of Kathleen Van Brempt, die over een mooi mengsel van een interessant timbre en gevoel voor melodie beschikt, wat haar stem heel herkenbaar maakt.

Een stem kan ook tegenzitten (en daardoor net wel of net niet aanslaan). Vlaams Belang scoort daar goed met het duo Anke Van dermeersch en Barbara Pas. Hun in se erg scherpe uitspraken hebben immer een belerende bijklank die grotendeels te wijten is aan hoe hun stemmen van nature reeds klinken.

de podcast

De eerste versie van De Kiezer Beslist was de podcast. Die hebben Joris en ik zo traditioneel mogelijk proberen op te vatten (gek dat er binnen een medium dat zo jong is als podcasting al iets als ‘tradities’ bestaan).

Ons audiowerkstuk is in se heel ongebruikelijk van vorm (muzikale stoplappenmontages + een monoloog). Dat hebben we proberen te counteren met herkenbare podcast-elementen: zes afleveringen van min of meer gelijke lengte die telkens voorzien zijn van een herkenningstune (een zogenaamde ‘jingle’), een aankondiging en een afkondiging waarin de volgende aflevering wordt aangekondigd.

Behalve over de kwaliteit van Joris zijn jingle was ik erg blij met onze keuze om acteur Matthias Van de Brul die in het zesde en laatste deel de monoloog brengt, ook in te zetten voor de aan- en de afkondigingen. Hij kondigt als het ware zichzelf aan en doet je uitkijken naar het moment waarop hij finaal het woord neemt. 

Een erg prettig mens om mee samen te werken trouwens, Matthias. Jong, maar erg getalenteerd en gemotiveerd. We hadden dan ook weinig tijd nodig om deftige opnames te maken, maar ook om samen een goeie liveversie uit de grond te stampen

Foto: Katrijn Van Giel

liveversie

In die liveversie, een compacte voorstelling die eveneens De Kiezer Beslist heet, vervangen we de gesproken aan- en afkondigingen uit de podcast door de fysieke aanwezigheid van Matthias. Hij bedient de stoplappenmontages en verzorgt als stilzwijgende presentator de band met de toeschouwers om finaal zelf het woord te nemen en de boel in een beslissende plooi te leggen met een dans op de laatste montage.

Even cruciaal voor de liveversie zijn de ‘ledpilaren’ die Bert Hornikx voor ons maakte, de man die als geen ander het Pippi Langkous-motto ‘ik heb dit nog nooit gedaan, dus ik denk wel dat ik het kan’ eer aan weet te doen.

Ik wilde graag het politieke stereobeeld uit de stemmenmontages visualiseren. Daarbij dacht ik aan een videoscherm met verkiezingsshowachtige gekleurde balkjes. Zeven gekleurde balkjes, van links naar rechts geordend volgens hun plaats in het politieke spectrum, die de zeven voornaamste politieke partijen zouden representeren en die zouden oplichten als er iemand van die partij aan het woord is in de montages. Dat zou een soort equalizer- of VU-meter-achtige uitstraling hebben, wat mij wel cool leek.

bert deed beter

Bert deed beter. Hij maakte niet alleen software die we konden linken aan de audio, maar hij liet het videoscherm-idee meteen varen en koos ervoor zelf aan de slag te gaan met led-strips. Verticale lampen die we op microfoonstatieven zouden kunnen monteren. De midi-sturing zorgt ervoor dat ze op het juiste moment oplichten en in de juiste (politieke) kleur. 

Met die leds zijn we vervolgens gaan spelen. Eerst volgen ze simpelweg de stemmen, na een tijdje de stemmen, de muziek en de bruitages (vuurwerkgeluid in ‘Lijstjes en opsommingen) en tijdens de laatste audiomontage worden de leds een lichtshow op zich die helemaal uit de hand begint te lopen als Matthias zijn dans inzet. Daar brengt Bert opnieuw de bruitages in beeld: bewegend blauw licht bij de politiesirenes, korte flitsen op de toeterende auto’s aan het einde,..

Foto: iPhone-snapshot van Adriaan Van Aken

versies

De Kiezer Beslist bestaat niet alleen als podcast en als compacte theatershow. Inmiddels is er ook een ‘albumversie’. Een versie met alleen de stoplappenmontages, zonder aan- en afkondigingen en zonder monoloog. Een versie voor muziek- en audioliefhebbers die je terugvindt op Spotify, Apple Music en andere streamingdiensten.

Als je alleen de stoplappen serveert, zonder de monoloog, dan vertelt De Kiezer Beslist iets anders. Een minder complex, gelaagd, genuanceerd verhaal, dat wel, maar ook eentje dat een veel groter pubiek weet aan te spreken. Het is ook leuk dat je op Spotify en dergelijke de montages als ‘nummers’ (als popsongs) kan benaderen, deels omdat we het van bij het begin zo hebben opgevat.  

De fijne recensie van Robin Broos over de podcast zit daar voor iets tussen. Daarin wordt De Kiezer Beslist ‘de eerste dansbare politieke podcast’ ooit genoemd. En dat klopt! Of het de eerste is laat me koud. Maar dat van dat dansbare, is helemaal waar. En het is iets waar ik oprecht fier op ben. 

maatschappelijke speelplekken

Dankzij de mooie recensie in De Morgen en de ruime media-aandacht die de podcast kreeg (drie pagina’s door Filip Tielens in De Standaard, radio-aandacht van Ruth Joos in De Wereld Vandaag en Annelies Moons in Culture Club, een item op Radio 2, een tv-interview op ATV,…) konden we de liveversie redelijk vaak spelen terwijl die nooit ‘in de verkoop’ van Het nieuwstedelijk heeft gezeten.

We speelden vaak op wat we ‘maatschappelijke speelplekken’ zijn gaan noemen. Voor belangenorganisaties, de non-profitsector, voor ondernemersverenigingen, in de rand van politieke debatten, voor scholen tijdens politieke dagen,…

Eén van de bijzonderste was het Kopstukkendebat dat de Hasseltse Fietsersbond organiseerde in De Nieuwe Zaal in de directe aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Daar speelden we voor een volle zaal, voorafgaand aan het debat, met op de eerste rij de verzamelde Hasseltse politici. Daardoor kon ik na onze show de politici oproepen om een stoplappenvrij debat te voeren, wat ze ook effectief allemaal geprobeerd hebben (de ene met iets meer succes als de andere). Daarvoor hadden we de impact van de montages al kunnen horen tijdens de A1000 in Antwerpen en tijdens het Leuvense Cultuurdebat, waar losse werkstukken (demo’s nog) in waren verwerkt.

luis in de pels

Zeer onlangs ging de show in Brasschaat opnieuw een debat vooraf. De Kiezer Beslist speelde er als opener van een politieke dag voor 400 scholieren en in aanwezigheid van de politici die daarna debat zouden voeren. N-VA-politica Valerie Van Peel moest quasi aansluitend op de show zichzelf en de N-VA voorstellen, waarbij ze zich het volgende liet ontvallen:

“Ik vond de podcast erg confronterend. Ik wilde eigenlijk openen met te zeggen dat de N-VA een partij is die de zaken graag wil benoemen en aanpakken, maar dat durf ik precies ineens niet meer.” (Valerie Van Peel, N-VA)

Erg leuk is dat, luis in de pels te kunnen zijn.

dansversie

Over de meest recente versie sprak ik nog niet. Die kwam er toen ik met Katharina Smets brainstormde over de invulling van het gegeven ‘podcastparty’ op het audiofestival Oorzaken in Amsterdam dat Katharina mee cureert. We dachten na hoe we De Kiezer Beslist konden combineren met dansen en feesten. Zo kwamen we uit bij een versie zonder Matthias, zonder monoloog. Voor de gelegenheid zou hij als stilzwijgende presentator vervangen worden door een danseres die tijdens het eindstuk niet het woord neemt, maar een dans inzet.

Enter Junadry Leocaria. Een Amsterdamse urbandanseres, gespecialiseerd in ‘waacking’, een dansstijl die uit LA kwam over-waaien. Juna is niet alleen een topper in dat genre, haar Surinaamse afkomst en donkere huid, maken dat de De Kiezer Beslist op weer een heel andere manier aan inhoud wint.

Na handelingen als ‘stilzwijgende presentator’ (dezelfde als Matthias, maar dan net iets sierlijker uitgevoerd) neemt Juna het centrum van de scène voor het eerst in tijdens ‘Benoemen en aanpakken’. En wat de politici daar zeggen lijkt ineens heel erg over haar te gaan. Waar je bij Matthias’ personage het gevoel krijgt ‘met deze jongen komt het wel goed’, voel je bij Juna’s versie eerder iets als ‘dit meisje zal nog hard moeten knokken voor ze au sérieux genomen zal worden in onze maatschappij

Foto: Nick Chesnaye

kunstennacht

Een fijne ontmoeting was het, met Juna. Paar uurtjes cues inoefenen op vrijdag, kort repeteren en meteen spelen op zaterdag. Heel spannend en intens. En veel goeie reacties van het aanwezige audiovolkje dat we daarna, tijdens de DJ-set van Audiocrusaders (daarover later heel veel meer), meteen aan het dansen kregen dankzij Juna’s inmenging. 

Niet iets dat je maar één keer wil doen, zo’n versie. Daarom nodigden we Juna uit om haar versie van De Kiezer Beslist opnieuw te spelen tijdens de Hasseltse Kunstennacht en tijdens twee politieke dagen voor Antwerpse scholieren in De Studio. Drie dagen waar ik alvast erg naar uitkijk.

dkb rmx

Ook tijdens de nakende Kunstennacht maken we de winnaar bekend van DKB RMX, een remixwedstrijd (een heel fijn idee van onze communicatieman Tim Toubac) in samenwerking met UCLL (die het prijzengeld voorzien) en VI.be (de muzikantensite langs dewelke we remixtalenten proberen te bereiken). Remixers krijgen alle audiosporen van De Kiezer Beslist tot hun beschikking en mogen er hun eigen versie van bijeen mixen. De winnende remix komt als extra track op de Spotifypagina van De Kiezer Beslist te staan.

verkiezingsdag

Na de Hasseltse Kunstennacht en een andere doortocht waar ik erg naar uitkijk, die op het audiofestival Radio Track in Kortrijk, passeren we nog twee keer in De Studio en dan breekt stilaan verkiezingsdag nummer twee aan. 26 mei 2019, de dag waarop we ten laatste male De Kiezer Beslist brengen in De Nieuwe Zaal, maar ook de dag waarna onherroepelijk het doek zal vallen over de productie. Iets maken met een dergelijke actualiteitswaarde heeft ook zijn nadelen.

Het is nu al zo dat bepaalde stoplappen die ten tijde van de gemeenteraadsverkiezingen probleemloos de montages hebben gehaald, nu al niet meer kloppen. Zo is Assita Kanko inmiddels van partij veranderd en zijn Philippe De Backer en Nadia Van Anroye (zij is de laatste stem die je in de montages hoort met de zin: ‘Wij vinden dit onaanvaardbaar net zoals ik’) weg uit de politiek. Dit zal na deze verkiezingen alleen maar erger worden.

Ik ben er niet rouwig om. Het is een mooie, uitermate avontuurlijke rit geweest en ik heb een project in het vooruitzicht waar ik zo nodig nog meer naar uitkijk en waar ik deze blog trouwens volop voor ga inzetten. Graag tot de volgende post dus!

Groet, Adriaan

De podcast De Kiezer Beslist vind je op de Soundcloud van Het nieuwstedelijk of via je podcast-app.

De albumversie van De Kiezer Beslist vind je op Spotify en zowat alle andere streamingdiensten.

Share

De sporen van Claus

Beste Blogvolger,

Toen Wim Vangrootloon me namens Klara vroeg om een audiowerkstuk te maken naar aanleiding van het 10-jarig overlijden van Hugo Claus, was ik in de eerste plaats getriggerd door de insteek die hij mij meegaf: ‘Hoe klinkt Claus vandaag?’

Meer dan Claus te kennen van hem ‘passief’ te lezen, ken ik hem van hem actief ‘te doen’. Vroeger in de klas, waar we luidop zijn Oostakkerse Gedichten lazen, of van die keer dat ik, eveneens in de klas, de rol van Oedipus mocht lezen in zijn bewerking van Seneca in een reeks lessen over het fenomeen ‘theater van de wreedheid’.

Toch koos ik er finaal voor om een stuk roman te bewerken, een hoofdstuk uit Het Verdriet van België, het magnum opus van Claus. Literatuur bewerken doe ik graag en heb ik aardig onder de knie na theaterbewerkingen van twee Elsschotnovelles.

Een bijkomend voordeel van mijn keuze zou zijn dat ik dan eindelijk Claus’ ultieme klassieker gelezen zou hebben, een boek dat in de jaren ’80 zowat elke Vlaamse boekenkast sierde (veelal naast Umberto Eco’s De Naam van de Roos en The Happy Hooker van Xaviera Hollander), en mij altijd had aangetrokken vanwege de mooie titel.

Mijn pogingen om het boek effectief te lezen echter waren allemaal vroegtijdig gestrand. Vanwege mijn te jonge leeftijd allicht. Of toch vanwege de thema’s die Claus aansneed? Of waren het de decors, Vlaamse buitenluchten uit vervlogen tijden, waar ik als eigentijds stadskind tegenaan liep?

Ik nodigde acteur Jurgen Delnaet en muzikant Joris Caluwaerts uit om het Clausavontuur mee aan te gaan. En zo geschiedde er een klein wonder. Door Claus te doen klinken, door zijn woorden te zeggen op muziek, gebeurde er iets fenomenaals. Het werk raakte geactualiseerd zonder dat we al te veel veranderd hadden aan de originele tekst.

In de eerste plaats is dat de verdienste van de schrijfmanskunst van Hugo Claus (wat een weelde aan woorden!), van de rake zegging van Delnaet (wat een precisie!), maar ook van Joris en ik, die als audioduo almaar beter op mekaar ingespeeld raken.

Joris en ik gingen twee nieuwe uitdagingen aan: 1) Spelen met het stereobeeld van de stem in een poging de bladspiegel van de tekstbewerking audiofoon te vertalen 2) Doorgedreven gebruik van bruitages, voor ons allebei eerder onverkend gebied. Wie ons werkstuk beluistert, raden wij om die twee redenen een hoofdtelefoon aan.

Ons stuk werd verwerkt in de eerste aflevering De Sporen van Claus, een driedelige Klarareeks over ’s mans leven en welzijn van de hand van Gudrun De Geyter, Kenneth Berth en Wim Vangrootloon.  Wie graag de volledige uitzending beluistert of de complete reeks of wie alles als podcast wil downloaden kan HIER terecht.

Veel plezier ermee!

Share

Elsschot is een postmodernist

Beste bloglezers,

Een half jaar broedde ik op een blogpost over Een Ontgoocheling, de voorstelling die omstreeks die tijd in première ging op Zomer Van Antwerpen. Niet over de audiowandelingen, want die job heb ik al achter de rug (LEES  HIER), maar over de voorstelling zelf, met veel aandacht voor het aspect tekstbewerking, meerbepaald de omzetting van de Elsschotnovelle naar muziektheater.

Eén van de redenen waarom het er tot dusver niet van kwam, is het bestaan van het interview dat literair journaliste Martine Cuyt van mij afnam afgelopen zomer. Een interview dat zo gedegen en zo uitgebreid is dat het mij niet alleen verblijdde, maar mij ook de goesting ontnam om zelf achter het toetsenbord te kruipen.

Maar! Waarom zou ik Martine niet vragen of ik haar werk niet op mijn blog mag posten? Zo is er meteen een webversie van Achter De Schermen, jaargang 19, de nieuwsbrief van het Willem Elsschot Genootschap, in wiens opdracht Martine het stuk opstelde.

Momenteel zijn we op tournee met de zaalversie van Een Ontgoocheling. Wat we hoopten, is geschied: de monumentaliteit van de feestzaal van het Atheneum succesvol inruilen voor de focus (door gericht licht en een goede klank) van de black box. Een beter moment om dit interview te droppen, bestaat dus niet.

ELSSCHOT IS EEN POSTMODERNIST

Multimediakunstenaar Adriaan Van Aken heeft Belgische schrijver als missie

Het licht aansteken in het ‘immer als cynisch, diepduister en verschrikkelijk melancholisch bestempelde oeuvre van Willem Elsschot.’ Dat is de missie van de Belgische multimediakunstenaar, voorheen: theatermaker Adriaan Van Aken. Na Dwaallicht (2010, Braakland/ZheBilding) zet hij met het driestedentheater Het nieuwstedelijk zijn tweede favoriete Elsschot, Een Ontgoocheling, met muziek en verve op de planken. Audiotour inbegrepen.

Tekst: Martine Cuyt

Waar komt die Elsschotmissie vandaan, Adriaan? En nog: is zijn werk dan niet cynisch, donker en melancholisch?

Ik heb iets te veel biografen gelezen die hem cynisch noemen en ook het grote publiek ziet hem zo. Ik zie hem absoluut niet zo. Elsschot is duidelijk een man met een goed ontwikkelde donkere kant, klopt. Hij is een melancholicus, maar niet in de klassieke betekenis.

Mijn vorig project Het Einde is Nabij was een lezing over melancholie met theatercompaan Johan Petit (Martha!tentatief!), waar we, kort door de bocht, het woord probeerden uit de handen te krijgen van Freud, die melancholie als een synoniem ziet van depressie.

Melancholie is veelkantig. Die veelkantigheid geldt ook voor Elsschot. Symbolisch is dat zijn fenomenaal bekende dichtregels ‘tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’ worden geciteerd, maar net daar ophouden. Voor mij zijn de daaropvolgende verzen cruciaal: ‘Maar ook weemoedigheid’, die ook nog eens niemand kan verklaren en die ‘des avonds komt. Wanneer men slapen gaat.’ Daardoor krijgen de vorige verzen een extra laagje.

Conclusie: Elsschot is een bijzondere melancholicus?

Ja, met melancholie als productieve, scheppende kracht. Niet in de betekenis van mensen die in een hoekje zitten te wenen. In de melancholie als die van Elsschot zit altijd humor. Er bestaat voor mij geen melancholie zonder lach. Het is juist als de toestand echt ellendig is, dat je het hardst moet lachen. Er zit ook altijd verzet in melancholie, iets strijdbaars.

Hoe heb jij Elsschot leren kennen?

Zoals iedereen: op school. De leeslijst. Mijn eerste kennismaking was Het Dwaallicht. Dat was een instapklaar boekje. Het speelt in voor mij bekende straten van de Sint-Andrieswijk. Ik liep er als kind dagelijks door. Ik speelde er.

Dat maakte dat ik het boekje vlot naar binnen werkte. Ik las er toen uiteraard nog lang niet in wat ik er vandaag in lees, maar het was meteen een voltreffer.

Vrijwel tegelijk ontdekte ik – ook op school – de gedichten van Elsschot. In één uur zagen wij niet één dichter, maar een handvol: Herman de Coninck, Cees Buddingh’, Willem Elsschot en anderen. De leraar wilde op die manier ontdekken wat aantikte bij de leerlingen. En reken maar dat Elsschot aantikte.

Zijn gedichten zijn zo krachtig dat je zelfs als tiener voelt: ‘Wow, hier is wat mee aan de hand.’  Onder andere bij ‘Het huwelijk’ stond ik versteld van de ruwheid en de vrijwel dierlijke kracht die uit de verzen sprak.

Het is duidelijk dat Elsschot aan je ribben kleefde, als leerling al.  En in 2010 zette je jouw muziektheaterstuk Dwaallicht in de straten van de stad Antwerpen.

Er is nog een tussenstap. Na mijn studies regentaat ontdekte ik dat toneelregie een studierichting was. Die was me op het lijf geschreven. Als één van mijn twee afstudeerprojecten aan het RITCS (Royal Institute for Theatre, Cinema and Sound) in Brussel ging ik voor Het Dwaallicht van Elsschot.

Hoe pakte je de laatste novelle van Elsschot toen aan?

Het werd een erg abstracte studentenversie. Ik had acteur Robbert So gevraagd voor de rol van Laarmans.

Robbert – een zogenaamde fopchinees, hij is een Nederlander met Aziatische trekken- , vond ik passen bij de drie zwarte mannen van Laarmans die op zoek zijn naar de bloedmooie Maria Van Dam.

Bij het lezen merkte Robbert dat hij die kathedralen van zinnen moeilijk uit zijn mond kreeg, dus ging ik aan de slag en begon ik de zinnen van Elsschot te deconstrueren. 

Je had de tekstbewerking dus kant en klaar voor de versie van Dwaallicht bij Braakland/ZheBilding (2010). ‘Elsschot met hoge street credibility’, schreef de pers.

De tekstbewerking is inderdaad wat ik aan mijn schoolproject heb overgehouden. Exact tien jaar later heb ik die weer bovengehaald en er nauwelijks wat aan veranderd.

  Dwaallicht werd muziektheater op locatie voor een gigantisch groot publiek, met name dat van het festival Zomer van Antwerpen. Met acteur Warre Borgmans in de rol van Laarmans. De voorstelling heeft vervolgens nog twee jaar getoerd, al had ook vier jaar gekund. 

Sleutelscène

Zeven jaar na 2010 en een gezelschapsformatie later. Wat bracht je bij Een Ontgoocheling?

Toen ik destijds in de bibliotheek Het Dwaallicht haalde – mijn eigen exemplaar was zoek geraakt – kwam ik buiten met de dubbeleditie van Querido. Naast Het Dwaallicht vond ik Een Ontgoocheling. Twee voor de prijs van één: werkt altijd. Ik begon te lezen en was meteen verkocht.

Je maakte het verhaal tot een vertelling-in-dertig-hoofdstukjes. Wat is je sleutelscène?

De start van Kareltjes leegloperij. ‘Voor Kareltje brak toen een heerlijke tijd aan’ is mijn lievelingszin uit Een ontgoocheling.

Die zin verrast, want Kareltje is net van school gesmeten, hij heeft zijn vader de grootste ontgoocheling van zijn leven bezorgd. Hoe kan dat dan?

De leegloperijpassages – voor en na de firma Beltransat – zijn de scènes waar het mij om te doen is en die dramaturgisch de insteek zijn voor de voorstelling.

Acteur Jurgen Delnaet switcht vast niet toevallig tijdens Kareltjes ‘leegloperij’ van derde persoon naar eerste persoon enkelvoud?

Het was duidelijk dat die omschakeling op een cruciaal moment moest. Voor mij was dat het ogenblik dat Kareltje beslist om niet in de Schelde te springen, maar kiest voor het leven.

Jij vindt Kareltje géén ontgoocheling, géén loser.

Hij is beslist geen loser. Misschien is Kareltje niet van de intelligentste, maar hij heeft wel een erg groot observatievermogen. Dat is een geweldige kwaliteit. Hij is iemand met verbeeldingskracht.

Kareltje zit in het park, loopt door de stad, en ziet wonderlijke dingen gebeuren: het openstaand mangat van de riolering, een snoeiende tuinman in de bomen, het op de been helpen van een gevallen paard en andere beelden die we een paar keer herhalen omdat ze zo mooi zijn. Niets ontgaat zijn aandacht.

De leegloperij komt tegenover de leegte van zijn vaders denken over werken. Die wil dat zijn zoon advocaat wordt omdat hij dan veel geld zal verdienen en veel aanzien zal genieten.

Politici verkondigen al jaren lang: ‘Iedereen een job en we zullen allemaal gelukkig worden.’ Maar: werken is niet altijd leuk of verheffend. Kijk naar vader De Keizer.

Bij Het nieuwstedelijk – theater is teamwork en dat wil ik graag benadrukken – evolueert Kareltje van handpop van zijn vader tot een denkend en agerend wezen. Hij is geen slachtoffer.

Aanvankelijk gaat Kareltje mee in de gedachtegang van vader:  zoonlief zal advocaat worden. Waar ligt het breekpunt?

In de klas, wanneer de leraar Latijn hem na het ‘Rosa-incident’ (Kareltje leest de naam ‘Rosa’ af van een spiekbriefje als antwoord op de vraag ‘Comment dit-on ‘le seigneur’ en Latin?’ (Correcte antwoord: ‘Dominus. Génitif domini.’)) vraagt wat hij later worden wil.

Kareltje wil naar gewoonte ‘advocaat’ antwoorden, maar dan, zoals Elsschot schrijft, is ‘zijn groot hoofd aan het denken gegaan’. De jongen beseft: ik zal nooit advocaat worden, want ik kan geen Frans, geen Latijn. Ik zal toch anders moeten beginnen te kijken naar het leven, zo niet loopt het mis met mij. En precies daar wordt hij een interessant personage.

Bird’s lament

De bijbehorende muziek ondersteunt die scène zeer.

Voor mij het mooiste nummer uit de voorstelling. Ik vroeg aan de muzikanten om wat te doen met het nummer Bird’s lament van de Amerikaanse muzikant Moondog. Joris Caluwaerts (Stuff) heeft dat op zich genomen.

Moondog (1916-1999) was een Amerikaanse componist, muzikant en dichter, die grotendeels op straat leefde, zelf instrumenten bouwde en die kortom een heel creatief leven heeft geleid.

De ‘treurzang van de vogels’ is zijn bekendste werk. Je voelt er heel hard een landschap  in en blazers spelen een belangrijke rol. Een basklarinet met name.

Joris heeft een prachtig nummer gecomponeerd. Op een gegeven moment hoor je meeuwen krijsen.

De tuba kondigt van bij het begin al de slotfanfare bij de begrafenis van Louis De Keizer aan. Of niet?

Ik wilde beslist iets met zware blazers. Bij tuba en co denk je meteen aan fanfares en verenigingsleven. De voorstelling begint dus met een dubbele knipoog: naar de Lustige Whistspelers, de kaartclub waarvan De Keizer voorzitter is – tot hem die functie wordt afgenomen, en naar de stoet aan het eind van het boek. Niet eerder in producties heb ik de bassen weten komen uit een tuba!

Ik ben ook blij met het ene nummer wat de muzikanten niet zelf hebben geschreven: De club van geere bij is van de Antwerpse zanger Jaak De Vocht (1911-1979) en opgepikt door onze muzikant Benjamin Boutreur (Flat Earth Society). Hij is echt bibliotheken ingedoken om een cafélied te vinden dat kon passen bij afspanning In den Broedermin, waar de whistspelers verzamelen.

De songtekst past wonderwel, inclusief de referenties naar de rosse buurt.

Tegenwoordig zitten we in hippe koffiebars, maar in de tijd van Elsschot waren cafés wildere, brutere, vuilere kroegen waar vooral mannen bier en jenevers naar binnen klokten en waar sigaren werden gerookt.

Overigens, als ik het even in herinnering mag brengen: Elsschot schreef niet alleen grote literatuur, maar ook drinkliederen als ‘Schele Vanderlinden.’

Precies! Er zit veel muziek in Elsschot, is jouw credo.

Absoluut. De muzikaliteit van Elsschot kan ik niet genoeg benadrukken. We beginnen de voorstelling met muzikaal spreken en daar eindigen we ook mee. Spreken op muziek is iets waar ons gezelschap goed in is en dat de meeste aandacht en het grootste detail krijgt.

Elsschot maakt muziek met zijn teksten. Hij heeft beslist lettergrepen zitten tellen bij het schrijven. Vandaar dat de tekst zich ook zo vlot op muziek laat vertellen. Het is gewoon een goed huwelijk: de teksten van Elsschot en wat wij maken.

Voor we met Het nieuwstedelijk twee gezelschappen samenvoegden – de Queeste uit Limburg en Braakland/ZheBilding uit Leuven – lag bij die laatste, waar ik vandaan kom, het accent al op theater voor het oor. Audio ligt in het verlengde van theater voor het oor. Hier hebben we alles bij elkaar: en een theatervoorstelling en een audiowandeling.

Laarmans

Mag ik hier de monoloog van de heer Poortmans van Poortmans Dechesne & Co, de eerste baas van Kareltje, aanhalen? Die kent zoveel toonaarden en intonaties dat Jurgen wel een solerend muzikant lijkt.

Blij dat je die eruit pikt. Die ‘dialoog’ is een restant uit mijn afstudeerproject Het Dwaallicht (2000)! Ik vervang bij Een Ontgoocheling tekst van Elsschot door de ‘dialoog’ waarin de ritmische vraag: ‘Laarmans is het niet?’ de boventoon voert.

Om de transformatie van Robbert So tot Laarmans te krijgen had ik Robbert een spiegel in de hand gestopt en debiteerde hij een dialoogje met zichzelf. Dat heb ik hier gretig opnieuw gebruikt. Ik wist dat Jurgen daar geweldig mee aan de haal zou gaan.

De solo vertelt dat Poortmans eigenlijk niet zo’n geweldige baas is. Dat hij zijn personeel niet zo heel goed behandelt. Wat deze ‘dialoog’ nog vertelt en wat zeer belangrijk is: Kareltje krijgt na die monoloog van Poortmans het laatste woord met: ‘Nee, meneer. Ik heet De Keizer.’

Meteen de eerste keer dat Kareltje toont dat hij ergens voor staat. Dat hij een identiteit begint te krijgen en voor zichzelf durft op te komen. Hij laat zich niet zomaar Laarmans noemen, want hij heet De Keizer.

Tegelijk introduceer je op expliciete wijze Laarmans, het bekende alter ego van Elsschot, dat in diverse boeken figureert.

Ook hier toont Elsschot zich een postmodernist-avant-la-lettre. Net als Paul Auster en andere grote hedendaagse schrijvers speelt Elsschot een spel met zijn lezer en zijn eigen autobiografie.

Alle Elsschotbiografieën gaan van begin tot eind over hoe Alfons De Ridder gelinkt kan worden aan de personages uit zijn boeken. Daar zijn duizenden pagina’s aan gewijd.

Als Elsschot vanuit de hemel naar ons kan kijken, dan lacht hij vast vaak in zijn vuistje. Alleen al het feit dat zijn standbeeld pontificaal staat in de inkomhal van het Atheneum waar hij is buiten gegooid. Dat zou hij hilarisch vinden.

Ook om al die biografen, theaterbewerkers en anderen die zich maar blijven het hoofd breken over de autobiografische kanten zou hij lachen. 

Elsschot nodigt de lezer er toch zelf toe uit?

Zeker, hij noemde Een Ontgoocheling een stuk uit zijn leven en in zijn Autobiografie in briefvorm schrijft Elsschot:

‘Ik ging school op de Antwerpsche Gemeenteschool, Van Maerlandtstraat en later op het Koninklijk Atheneum van Antwerpen waar ik Pol de Mont – gezegend zij zijn naam – als professor van Nederlandsch had. Toen ik plusminus zestien was moet ik de school verlaten, hoofdzakelijk wegens baldadig gedrag. Ik werd toen loopjongen , eerst bij graanjoden, Kahn & Schoen, Beddenstraat, Antwerpen, later bij de scheepsagentuur Tonnelier & Schepens, St. Paulusstraat Antwerpen (firma voorgesteld als Beltransat in ‘Een Ontgoocheling’). Daarna heb ik een paar jaar lang niets gedaan dan slenteren en boodschappen.’

 Klinkt als Kareltje, toch?

Het gepest op het werk heb je geschrapt. De postzegelscène ook. Was het moeilijk om te schrappen?

De postzegelscène heeft er lang ingezeten, want ik vond het wel een idee om te laten zien dat Kareltje het systeem van de fraude doorzag en overwoog om eraan deel te nemen, maar we moesten inkrimpen en de basis van de Beltransat is dat hij de cognossementen kwijtspeelt. Dus: postzegels eruit. Ik kreeg een mailtje van een vrouw die dat betreurde. Een aantal mensen gaat na (of voor) de voorstelling het boek duidelijk (her)lezen. Mooi, hè?

Het gepest is er overigens ook lang in gebleven, maar het stuk moest korter. Schrappen blijft moeilijk, ook al is Een Ontgoocheling losser dan het uiterst compact gepende Het Dwaallicht.

De ‘Empire Tavern’ duurt twaalf minuten, oftewel drie keer zo lang als de gemiddelde scène. Waarom liet je die erin?

Eigenlijk had ik de scène integraal kunnen schrappen, want ze is achteraf toegevoegd door Elsschot en dat voel je. Ik behield ze integendeel integraal omdat ze fantastisch goed is geschreven. Omdat je hier de beste Elsschot aan het woord krijgt. Omdat hij zich hier en in Het Dwaallicht een postmodernist toont.

Waarin is hij – behalve in het spel met identiteit en fictie – een postmodernist?

De klassieke definitie van postmoderne literatuur focust op vermenging van genres. Het Dwaallicht is zowel een detectiveroman, een roadmovie, film noir én grote literatuur.

De waanzinnige Empire-Tavernscène is een groot klank- en lichtspel. Ze zit vol referenties aan hoe dingen klinken, hoe ze eruit zien. Luister naar zijn beschrijvingen van personages als de tapijtenturk, het roze wijf,  de Madam en die waanzinnige meute studenten die plots het bordeel binnendringen.

Jurgen noemt die inval een soort ejaculatie. Op het moment dat ‘Margot volop aan het knijpen’ is, stroomt die bar vol jonge studenten. De dames De Keizer en Van Tichelen en Kareltje worden in de vestibule tegen de muur gedrongen en tegelijk worden de twee vrouwen ook nog eens geknepen!

Het is niet Kareltje die hier ontgoochelt, wel vader De Keizer. Mevrouw De Keizer en Kareltje vergezellen mevrouw Van Tichelen, die haar man verdenkt van vreemdgaan en dan blijkt Louis De Keizer ook aanwezig in het bordeel.

De ontgoocheling zit vooral bij de vader! Louis De Keizer evolueert niet. Lees de beginzinnen:

de keizer is sigarenfabrikant
veel geld verdient hij niet
hij werkt slechts met enkele mensen
heeft te weinig kapitaal
maakt geen reclame

zodat hij niet vooruitkomt in de wereld

Aan de bijwoorden voel je al vanaf de eerste zin dat het slecht gaat met deze man. Hij begint laag bij de grond, zinkt alleen maar dieper, tot hij onder de grond, in zijn kuil gaat.

Vlaggen en wimpels

Het eerste deel van het gesprek vond plaats op de speelplaats van het Atheneum. Deel twee ontrolt zich in wat Adriaan ‘the moneymaker’ van de school (trouwfeesten, afterparty’s met wereldberoemde dj’s) noemt: de feestzaal, waar de voorstelling twee maanden lang speelt, waar de vlaggen en wimpels de zaal verluchten als betrof het de voorgevel van het stadhuis van Antwerpen. De vlaggen dragen sterke zinnen uit Elsschots tekst, in geel en zwart en andere kleuren: ‘Lig ik niet te sterven?’, of: ‘Je moet de wereld aanpakken en in de ogen kijken, man! ’

Bij die geelzwarte denk je sowieso: Vlaanderen, Vlaamsgezind, iets wat in deze school ten tijde van Pol de Mont – een gezegende naam voor Elsschot – niet in dovemansoren is gevallen.

Frans elitarisme versus opkomend flamingantisme zit in de voorstelling, maar we spelen het niet expliciet aan. Het doet je nadenken over hoe dat vandaag zit. Vandaag loopt het hier vol kinderen die thuis geen Nederlands praten, voor wie die taal een obstakel is en tegelijk de verbindende factor, want het is wel de voertaal. Heel boeiend!

Ongelofelijk, toch, die kracht van kleuren en vlaggen?

Wij recupereren het politieke gegeven ‘vlag’ voor het theater. Ik heb dertig zinnen, evenveel als de hoofdstukjes, geplukt uit mijn tekst: zinnen die inhoudelijk van belang waren of grafisch interessant. Onze vormgever Sven Roofthooft toonde me een foto van de feestzaal uit de tijd van Elsschot: hier hingen dus boeketten vlaggen.

Wat is je favoriete vlag?

Deze: gele achtergrond, zwart paard in actie en de tekst: ‘in gedachten zit ik reeds op de hoge bok en leg de zweep over de snuivende paarden / zoals michael strogoff  de koerier van de tsaar.’

En daarna volgt… een ontgoocheling.

Precies. Kareltje vlecht thuis meteen al een oefenzweep, met gordijntouw, maar hij zal niet met de paarden mogen uitrijden. Hoewel meneer Albert het heeft gezegd. Het ‘uitrijden met den wagen’ gaat over een zwartgeelrode hondenhandkar.

Het is voor het eerst dat je met een vormgever samenwerkt. Waarom en wat voegt hij toe?

Eerder was er geen geld voor, maar een vormgever is een enorme meerwaarde. In één van de recensies kregen we – dankzij vormgever Sven Roofthooft – dit compliment: ‘Niet eerder zag een voorstelling van Het nieuwstedelijk er zo kleurrijk uit.’

Onze voorstellingen zien er normaal gezien wat strenger uit, ze zijn het niet, maar ze zien er zo uit, omdat ze redelijk kaal zijn. Negentig procent van wat Het nieuwstedelijk doet, zit in de tekstmuziekcombinatie. De rest is crême fraîche.

Vertel meer over die slagroom op je taart.

Behalve de kleurenpracht van de vlaggen is er de gigantische magie die de grote ballon – het grote hoofd van Kareltje met een uniformpje aan vast – opwekt. Komt daarbij: het spel met de vitrinekast. De kast op wieltjes knipoogt naar de vitrines vol opgezette dieren in het Atheneum, maar wordt net zo goed een bar, een doodskist, en uiteraard: de hondenkar. Als je goed kijkt, zie je dat aan de vlaggen geen gewone stokken zitten, maar puntige mikadostokken. Jurgen bespeelt die attributen en de muzikanten halen zelfs muziek uit knikkers.

Audiotour

Hoog tijd voor deel twee van de voorstelling: een community-based audiotour. Waarom is dat tweede deel zo belangrijk?

Mag ik vooraf even zeggen dat deze audiowandeling net als theatermaken teamwork is? Het concept van mij, de interviews en de dramaturgie van de audiotour zijn van het driemanschap Adriaan, Sara Vertongen (die de audio in een wandeling goot) en Lucas Derycke (die alle opnames deed en montage verzorgde).

Dat community-based hoort gewoonweg bij ons, maar het is vooral een kwestie van doordenken. Je kunt Een Ontgoocheling spelen op het atheneum waar het boekje zich voor een deel afspeelt, en waar Elsschot op school heeft gezeten. Op zich een enorme meerwaarde. Tegelijk besef je: die school is wel ontzettend veranderd in vergelijking met toen Elsschot er zat. De studentenpopulatie telt nu meer dan zestig nationaliteiten. 

En zoals je al zei: Nederlands is niet hun thuistaal. En toch heb jij hen de volledige Een ontgoocheling voorgelezen.

Klopt, de volledige bewerking dan. Op hun programma stond Elsschot al, maar dat ging over een paar gedichten of een fragment uit Kaas. Ik vond dat aanvankelijk mager, maar achteraf dacht ik: misschien beter een fragment grondig lezen en hopen dat ze zo gestimuleerd worden om het hele boek te gaan lezen? Ik weet het niet, hoor.

Het laatste jaar ASO heeft het voorbije schooljaar in ieder geval de volledige Een Ontgoocheling gelezen. Ik las het verhaal en de leerlingen liet ik de stemmen van De Keizer, Kareltje, Van Tichelen en de anderen doen. Waardoor het een beetje interactief werd. Lezen wordt op die manier lol trappen.

Begrepen de leerlingen alles, denk je?

Het enige probleem vormden de finesses van Elsschots taal. De humor die vaak ook in zijn taal zit, kwam niet echt binnen, vrees ik. Daar hadden ze wat hulp nodig.

Puur op verhaalniveau was het boekje voor deze leerlingen herkenbaarder dan voor de doorsnee Vlaamse tiener. Het fenomeen strenge vader kennen zij veel beter dan bijvoorbeeld mijn kinderen (lacht). En het fenomeen zittenblijven kenden de meesten ook redelijk goed. We hebben hier meerdere Kareltjes gevonden.

Vertel.

We hebben er echt voor gekozen om de Kareltjes te highlighten. Zij zijn ook de gidsstemmen in de vier wandelingen: de Oeroude Indiaan, de Mensenvriend, het Enigmatische Meisje en de Kleine Messi. Stuk voor stuk Atheneumverhalen anno 2017. Portretten van jongeren die niet noodzakelijk de vlotste zijn, maar die inhoud hebben en zich kwetsbaar durven op te stellen.

Als je een meer psychologische lezing van Kareltje maakt en kijkt door een hedendaagse bril, zou je er ook een autist van kunnen maken. Zou kunnen. Hij heeft op zijn minst pleinvrees.

Schud je straks nog een Elsschot uit de mouw?

Ik heb mijn twee absoluut favoriete werken van Elsschot naar mijn hand gezet.

En wat zou ik dan kiezen? Lijmen/Het Been? De meer economische Elsschot , zegt mij veel minder. Met Kaas heeft Josse De Pauw heel straffe dingen gedaan in de verfilming van Orlow Seunke.

Ik weet dat Johan Petit al een tijdje goesting heeft om Tsjip aan te pakken. En ik heb inmiddels weer goesting om opnieuw met Johan samen te werken. Dus wie weet.

Maar: Elsschot heeft sowieso en absoluut toekomst. Hij zal worden gelezen en herlezen!

Een Ontgoocheling door Het nieuwstedelijk, nog tot eind april 2018 op tournee. Een boekje/schriftje met de alle interviews van de audiotour en meer kost 3 euro. Meer info: www.nieuwstedelijk.be

OVER DE REDACTRICE

MARTINE CUYT (1966) is literair journalist. In 2004 verscheen haar caleidoscopische biografie Man van woorden over Willem Elsschot. Ze bezorgde, samen met Jeroen Olyslaeger, Eenzaam spelen met Pompon van Louis Paul Boon. Momenteel werkt ze aan een boek met geduide, geschreven boekopdrachten van Elsschot.

Share

Wij zoeken contact

Vorige zomer heb ik mezelf dus uitgeroepen tot multimedia-artiest-volgens-de-definitie-van-Laurie-Anderson (lees hier). Vandaag echter moet ik vaststellen dat ik inmiddels ook een multimedia-artiest-volgens-de-meer-gangbare-definitie ben geworden. Eentje van het gelukkige type overigens. Want nooit eerder heb ik mij zo waanzinnig kunnen uitleven als in mijn huidige project First Contact.

First Contact – Trailer 1 from Het nieuwstedelijk on Vimeo.

First Contact is een digitale strip die sterk audio-gebaseerd is en die je consumeren kan door de gelijknamige app te downloaden op je iPad. Maar we brengen dit project ook live op toneelvloeren en desgewenst in clubs en op festivals. Daarbij worden muziek, bruitages en stemmenwerk live uitgevoerd en worden de stripbeelden geprojecteerd op groot scherm.

Het heeft een goed jaar gekost om dit project te realiseren. Vaak werkten we tussen allerlei bedrijven door, soms gaven we gedurende korte periodes flink gas op één van de vele onderdelen: opname, montage, mixage,…

Van zodra er een tekst lag, het verhaal van een vader die zijn dochter zoekt (straks meer daarover), werkten muzikant / componist Joris Caluwaerts en ik een audioverhaal met stemmen en muziek uit. Daarvoor deden we een beroep op Stijn Meuris en Sara Vertongen. Zij spelen respectievelijk de vader en de dochter en vanuit de hoedanigheid van de dochter speelt Sara ook alle bijrollen.

In een tweede fase maakte illustrator Wide Vercnocke tekeningen op basis van de kladversie van dat audioverhaal. In de slotfase voorzag alleskunner Bert Hornikx ons van de software om die tekeningen op het audiowerkstuk te monteren. Om alle losse elementen te combineren tot één geïntegreerd geheel.

Tussendoor verrijkten drie mensen ons werkstuk met auditieve extra’s. Bert Hornikx speelde extra drums in, Elko Blijweert voorzag een aantal passages van gitaren en Lucas Derycke ging in weer andere passages aan de slag met bruitages.

Bert en ik brachten al dit moois finaal onder in:

1) een digitale strip die een verhaal vertelt met stripbeelden, stemmen en muziek die je vanaf 13 oktober 2017 als ‘app’ kan downloaden in de App Store voor gebruik op iPad.
2) een stripvoorstelling, waarin stemmen en muziek live worden uitgevoerd door Caluwaerts, Meuris en Vertongen, terwijl de stripbeelden van Wide geprojecteerd worden op groot scherm, aangestuurd door software en hardware die Bert ontwikkelde om beelden live te kunnen aansturen via handmatige of midi-gestuurde cues.

Dat wil zeggen dat Sara Vertongen een deel van de beelden aanstuurt door op het juiste moment op de spatiebalk van haar toetsenbord te klikken, maar dat in sommige passages de muziek de cueing overneemt om beelden preciezer op een beat of een pianonoot te doen vallen. Dat is omdat de app eerst werd gemaakt en er tijdens de montage weinig of geen rekening is gehouden met de livesituatie. Die montage is meer dan ooit muziekgebaseerd. Beelden verschijnen en verdwijnen (via cuts en fades) op het ritme van de beats, maar evengoed monteerde ik hele passages op losse pianonoten die net buiten de courante ritmiek vallen.

Klinkt technisch en erg ingewikkeld? Juist! Is het ook. Maar de kijk- en luisterervaring die het oplevert (in je living via de app en in de theaterzaal via de show) voelt gelukkig volstrekt natuurlijk aan. Dit in tegenstelling tot het aantal woorden dat je nodig hebt om die ervaring en dit project helder en juist te omschrijven.

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

vormvernieuwing

Omdat je belachelijk veel woorden nodig hebt om de vorm te omschrijven, lijkt First Contact sterk op een poging tot vormvernieuwing. Maar dat is het eigenlijk niet. Artistieke vernieuwing is een slechts een bijeffect. De vorm waarin we het verhaal gieten is vooral een logische uitvloeier van mijn eerdere theaterbezigheden bij Het nieuwstedelijk en mijn eerdere stripprojecten, die ook telkens een muzikale of theatrale twist bevatten die meer was (of hoopte te zijn) dan een leuk extra’tje voor liefhebbers, maar mee de kern uitmaakte van het project.

Een historisch overzicht dringt zich op!

In 2006 verscheen Over naar jou bij Bries, een politieke strip vanuit het oogpunt van een personage dat niet in politiek is geïnteresseerd. Een samenwerking tussen mijzelf (scenario), Paquet (stripbeelden) en Youri Van Uffelen (soundtrack).

Die soundtrack was een idee van Youri die eerder geëxperimenteerd had met strip en muziek bij een project van tekenaar Maarten Reyniers. Zelf had ik met Youri een theaterversie van mijn tekst Over naar jou (2004) gemaakt, een samenspel van acteerwerk, audiomontages en muziek.

Het idee om een soundtrack te maken bij de nakende verstripping van die theatertekst lag, gezien de samenstelling van de ploeg, voor de hand en het paste ook prima in het toen nog erg verse muziektheaterspoor dat Braakland/ZheBilding (nu: Het nieuwstedelijk) anno 2006 volop begon te bewandelen. Het gaf er een nieuwe, spannende toets aan: zelfs wanneer je een strip maakt (in plaats van een stuk theater), de muziek niet veronachtzamen…

strip-met-soundtrack

Op de boekvoorstelling van Over naar jou in CC Berchem speelden we de originele voorstelling opnieuw, maar we experimenteerden ook met iets compleet nieuws: samen lezen op muziek. De mensen kochten een strip, vleiden zich neer in het pluche van de theaterzaal, drummer Ephraïm Cielen tikte af, de mensen sloegen hun album op en lazen het terwijl de soundtrack live werd uitgevoerd.

De muziek moest het leestempo van de gemiddelde lezer volgen, bepalen of lichtjes de hoogte injagen. Bij de een lukte dat al beter dan bij de ander, maar een bijzondere leeservaring was het zeker. Minimaal voegde de muziek lagen en sferen toe aan de lezing en het fenomeen ‘samen lezen’ bleek in al zijn eenvoud een erg effectieve theaterervaring op te leveren. Want aan het einde was het dat: een theaterervaring, maar dan eentje waarbij de acteurs voor één keer getekend waren en hun tekst te lezen stond in tekstballonnen.

Door een CD aan het album toe te voegen, konden de mensen de ervaring thuis nog eens overdoen. Mooie recensies en publieksreacties waren ons deel. Dus verscheen in 2009 de opvolger, Weer over naar jou, het verhaal van een-door-de-consumptiemaatschappij-overgestimuleerde jonge vrouw bij wie aan het einde de stoppen doorslaan.

Waar de soundtrack van Over naar jou de lezer nog op het juiste leestempo wilde houden door toevoeging van bruitagegeluiden die refereerden naar beelden uit de strip, koos Youri ditmaal voor een zuiver intuïtieve aanpak. En dat werkte. Als strip-met-soundtrack-op-het-leestempo-van-de-gemiddelde lezer is Weer over naar jou geslaagder dan zijn voorganger. Ook dankzij het verhaal dat van crescendo naar crescendo opbouwt en net iets dankbaarder is om bij te musiceren dan het meer staccato Over naar jou.

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

strip-met-luisterspel

Wie een stuk theater (of een roman, een gedicht, een song,…) verstript, heeft daar eerst en vooral een reden voor nodig. Verstrippen om te verstrippen is een afrader.

Yoohan Leyssens (Woestijnvis, één van ’s lands beste film- en televisiemonteurs) was wat dat betreft een belangrijke factor. Hij had anno 2004 de theaterversie van Over naar jou gezien, vond dat er een kortfilm inzat en zei dat hij die misschien wel wilde maken. Dat vond ik bijzonder prettig voorwaar! Maar toen ik mijn tekst in dat licht begon te herlezen, bedacht ik dat een verstripping mogelijk nog juister zou zijn. Haast ieder zinnetje uit Over naar jou roept een beeld op en alle zinnetjes samen een verhaal. Zo werkte de tekst in het theater en zo bleek hij ook in stripvorm te werken.

Toen ik in 2013 het plan uitwerkte om opnieuw een theatertekst te gaan verstrippen (Dansen Drinken Betalen, dat net als Over naar Jou en Weer over naar jou een voorgeschiedenis had als theatervoorstelling) moest ik opnieuw die vraag beantwoorden: waarom een strip maken op basis van een theatertekst?

En opnieuw was Yoohan Leyssens een factor. Hij maakte anno 2006 de videosectie bij de originele muziektheaterversie van Dansen Drinken Betalen, werd zo fan van de voorstelling en raadde mij opnieuw een verfilming aan, al moest het deze keer wel een langspeelfilm worden. En hij wist ook precies hoe die er uit moest gaan zien: “Een dikke pelliculefilm die het verhaal van-een-meisje-op-de-dool-in-een-stad-bij-nacht toont aan de hand van heel veel goeie muziek en een voice-overstem die dichtbij in een hele goeie condensatormicrofoon spreekt.”Spek voor mijn bek, moet ik zeggen. Vooral die muziek en die voice-over, twee dingen waar ik nogal zot van ben, zeker in combinatie! Alleen is film natuurlijk een vak apart, eentje dat ik vooralsnog niet beheers. En veel gedoe ook. Teveel voor een simpele theatermaker.

dansen drinken betalen – (almost) the movie

Daardoor kwam ik opnieuw bij het gegeven stripverhaal uit, zij het om een andere reden dan destijds bij Over naar jou – Weer over naar jou. Daar had de aard van de tekst de verstripping in de hand had gewerkt, nu waren het de beelden die de aanleiding vormden. Beelden van een stad bij nacht, begeleid door stemmen en muziek. Zo ontstond het idee om een strip te maken die alleen stripbeelden bevat, met achterin een CD met daarop het verhaal in stemmen en muziek.

Paquet kreeg zo de mogelijkheid om een strip zonder tekstballonnen te maken (wat hij natuurlijk erg fijn vond, al die extra ruimte!) en ikzelf om een audiowerkstuk in mekaar te monteren in samenwerking met componist Joris Caluwaerts en twee medemuzikanten: accordeonist Roel Van Camp en multi-instrumentalist Tim Coenen. Actrice Sara Vertongen zou, net als in de originele theaterversie uit 2006, het stemmenwerk op zich nemen.

Strip en CD werden samengebracht in een klassiek stripalbum. Het was aan de lezer om het bekijken van Paquets beelden en het luisteren naar de CD op mekaar af te stemmen. Tijdens de Rijdende Boekvoorstelling in januari 2014 liep dat behoorlijk goed.

Mensen lazen het album op een touringbus die een rit maakte door nachtelijk Antwerpen (en daarbij allerlei locaties aandeed die in de strip voorkwamen) en combineerden dat met luisteren naar de CD die we afspeelden over het audiosysteem van de bus. Af en toe een blik uit het raam (als we een locatie uit de strip aandeden) maakte de ervaring compleet. De toevoeging van die blik bleek achteraf een goede manier om de lezer te doen temporiseren, om hem of haar even te doen opkijken van het boek. Nadien kregen we nogal wat berichten van lezers die het moeilijk hadden gevonden om hun lees- en luistertempo op mekaar af te stemmen thuis in de living.

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

langspeelfilm

Niet getreurd echter. Drie maanden later, in april 2014, ging in HETPALEIS de liveversie van het project in première, waarin we stemmenwerk en muziek live zouden uitvoeren en de stripbeelden groot en dynamisch zouden projecteren op het ideale tempo (ons tempo!).

In de maanden ervoor gingen videoman Kristof Van Perre en ik aan de slag met WatchOut, videosoftware die ons in staat stelde om de beelden op de klankband te monteren en vervolgens in een projectie om te zetten. Het werd één van mijn prettigste werkervaringen ooit.

Het leek een beetje op de montage van een langspeelfilm. Kristof en ik hadden volop beelden, stemmen en muziek voorradig en moesten daar een zo efficiënt mogelijke vertelling mee samenstellen. En dat lukte!

Au fond lieten we stripbeelden verschijnen en verdwijnen op het ritme van de muziek en/of de vertelling. Soms lieten we beeld en vertelling gelijk lopen (zuivere illustratie), soms lieten we de beelden net vooruit lopen op de vertelling (commentaar) of andersom (waardoor de toeschouwer eerst een beeld maakt in zijn hoofd om vervolgens onze interpretatie ervan te zien). Hier en daar voegden Kristof en ik nog een simpele, doch welgemikte animatie toe (een flikkerende straatlantaarn, kleurrijke spotjes op het feestje bij Gory,…) en klaar!

Ook de voorstelling liet zich vlot ensceneren. Het was even zoeken naar de verhouding tussen actrice Sara Vertongen en het meisje op de beelden, maar eens we die gevonden hadden en Sara’s positie ten overstaan van het scherm én van het publiek hadden bepaald,  werd het een vlotte bevalling. De tot in de puntjes voorbereide muzikanten (eerst een CD maken en die dan live spelen, is iets dat muzikanten niet voor niets graag en vaak doen!) was daarbij een extra troef.

last call

Het mag niet onvermeld blijven dat we van Dansen Drinken Betalen – (almost) The Movie, zoals de stripvoorstelling kwam te heten, ook een kleine, Engelstalige versie maakten: Last Call. Sara Vertongen, dochter van een Engelse moeder, maakte een prima vertaling van de tekst. Joris Caluwaerts bedacht een setup waarmee hij de muziek in zijn eentje zou kunnen uitvoeren. Het videoscherm werd twee maten kleiner en behoefde zo niet langer twee projectoren. Doel was een kleine, reisklare versie in huis hebben die we internationaal zouden kunnen aanbieden.

Onze doortocht op het Tweetakt Festival in Utrecht (2015) was wat dat betreft al veelbelovend (met interesse uit Liechtenstein, Zwitserland en Canada), wat ons de moed gaf om de voorstelling in de zomer van 2016 te gaan showcasen op het grootste theaterfestival (en dus de grootste theateretalage) ter wereld, de Edinburgh Fringe.

Van onze avonturen op de Fringe heb ik een uitgebreid verslag gemaakt met als insteek ‘opgedane kennis doorgeven aan andere Vlaamse theatermakers die er hun geluk willen gaan beproeven’. De reden dat dit verslagje nog niet op mijn blog verschenen is, is omdat ik het graag wilde linken aan nieuws over de eerste échte buitenlandse trip van onze show, maar die is er tot op heden niet gekomen.

Interesse is er voldoende, maar we hebben inmiddels geleerd hoe groot het verschil is tussen buitenlandse interesse en een effectieve boeking. Werkelijk alles moet kloppen (agenda’s, budgetten,…) En vooralsnog sloeg alles wat tegen, al kreeg ik net weer een mail aangaande onze beschikbaarheid voor het Adelaide Theaterfestival in 2019. Hout vasthouden?

(Beste lezer! Ik neem mij bij deze voor mijn Fringe-verslagje alsnog te posten. Gelieve mij hieraan te herinneren!)

Terug naar de actualiteit nu. Nu!

De zeer werkzame liveversie van Dansen Drinken Betalen / Last Call, bracht mij tot een uitermate logische volgende stap. Om wat we live goed blijken te kunnen, ook in een uitgave te krijgen en zo bij ons publiek in de huiskamer, kwam ik uit bij de ontwikkeling van een digitale strip. Een ‘app’, waarin we stemmenwerk, beelden en muziek als één geïntegreerd geheel zouden kunnen verwerken, liefst met een lichte graad van interactiviteit. Een werk dat we ook vlot zouden kunnen omturnen naar anderstalige versies.

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

digital storytelling

Ik ging eerst op zoek naar de juiste software en leerde Google-gewijs de wereld van de digitale strip en het fenomeen ‘digital storytelling’ kennen. Hieronder een paar lessen die ik leerde:

1) In België is er voor zover ik weet alleen Yieha!, een downloadplatform van Ballon Media en Standaard Uitgeverij waar je digitale Jommekes en Kiekeboes (en ook enige graphic novels) kan downloaden in wat nog het meest lijkt op PDF-formaat. Met een eenvoudig readertje kan je dan je strip op een tablet lezen. Je swipet van de ene full page naar de andere. Een doeltreffende manier om heel veel strips mee op vakantie te nemen is het zeker. Maar voor wat wij van plan waren, kwam het niet in aanmerking, al zou Yieha! natuurlijk een mooie downloadplek vormen.

2) Ik zou bijna vergeten te vermelden dat Stefan Kolgen en C.H.I.P.S. Labo anno 2014 een digitale versie van Dansen Drinken Betalen hebben gemaakt! Wat op zijn minst een leerrijke ervaring was. Stefan maakte gebruik van dezelfde software waarmee iBooks worden gemaakt, digitale boeken op het Apple-platform. Die software biedt een heleboel meer mogelijkheden dan de reader van Yieha!, waaronder het voor ons doel erg belangrijke ‘integreren van muziek’. Maar net daar vertoont het iBook-format een groot nadeel. Je kan muziek alleen maar pagina per pagina toevoegen, waardoor onze geluidsband (één lange stroom van stemmen op muziek) pagina per pagina moest worden afgespeeld. Stefan had dat slim ondervangen door op iedere pagina een fade-out te plaatsen die aangeeft wanneer je geacht wordt naar de volgende pagina te swipen, maar veel gebruikers bleven toch op hun honger zitten, vooral Joris Caluwaerts, die zijn muziek net iets minder verknipt had bedoeld.

3) Het meest mee met zijn tijd is het totaalpakket dat het Amerikaanse Comicbedrijf Madefire aanbiedt. Zij gaan met het gegeven digitale strip om vanuit een visie die ik zelf ook aanhang: ook al werk je digitaal, laat een strip een strip blijven! Wees zuinig met effecten, want voor je het weet maak je een gemankeerde animatiefilm en dat is toch net weer iets  anders. Maar! Laat anderzijds ook de digitale tools niet links liggen, anders werk je beter op papier (wat in de meeste gevallen trouwens het allermooist is). Madefire biedt gratis toegang tot een webplatform waar je al die tools ter beschikking krijgt, inclusief de mogelijkheid tot animeren, werken met layering én het toevoegen van klank. Twee nadelen: net als bij iBooks kan je niet op die klank monteren. Er wordt gedacht vanuit de tekeningen, niet vanuit audio, wat maakt dat je klank niet onder verschillende pagina’s kan laten doorlopen. Wel kan je aan prenten een sfeertje of een geluidseffect toevoegen. Het tweede nadeel is het exporteren van je afgewerkt project. Dat kan enkel en alleen… naar hun downloadplatform.

Conclusie: we zouden dus zelf onze software moeten ontwikkelen. Ik raadpleegde een paar experts, die mij nogal meewarig aankeken omdat wat de applicatie voor mij zou moeten kunnen, in hun ogen niet zo gek veel leek te verschillen van wat pakweg Powerpoint kan: het laten verschijnen en verdwijnen van beelden, in- en uitzoomen, in- en uitfaden, tekeningen in layers verwerken en kleine animaties plegen. Alleen de functie om te kunnen monteren op basis van wat de fond is van de artistieke inzet – de klankband!- voorziet geen enkel programma of toch niet op de manier die ik voor ogen had.

de hornikx-factor

Sinds de fusie van Braakland/ZheBilding en de Queeste tot Het nieuwstedelijk echter, bevindt er zich een persoon in onze rangen die niet alleen een bedreven muzikant is (aan het werk te zien in voorstellingen als Vuur, Angst en Hoop), maar daarnaast ook een bedrijfje runt (Firma 103 in Hasselt) dat ondermeer apps ontwikkelt. Bert Hornikx is zijn naam en hij stelde zich kandidaat om een app op maat te ontwikkelen die precies dat zou kunnen wat ik wilde dat hij kon.

Bert slaagde er zelfs in om de bediening dusdanig eenvoudig te houden dat ik er grotendeels zonder zijn hulp mee uit de voeten kon. Dat verklaart een deel van het plezier dat ik de afgelopen weken en maanden heb beleefd. Helemaal loos gaan met de wonderlijke stemmen van Stijn Meuris en Sara Vertongen, de waanzinnig straffe ‘score’ van Joris Caluwaerts en de erg rake en verfrissende stripbeelden van Wide Vercnocke. En dit in het bijzijn van Bert die gestaag de app verder uitbouwde maar ook meteen ter hulp kon schieten als ik in mijn enthousiasme weer eens in de knoei geraak met pakweg de x-as of de y-as.

first contact

De ontstaansgeschiedenis van First Contact begint, zoals dat gaat, met een inhoud, met een verhaal. Het verhaal van een vader, een veertiger die ik graag omschrijf als ‘een man die nooit volwassen geworden is, maar opeens beseft dat hij alles bezit dat bij een volwassen leven hoort’. Behalve een goedbetaalde job (die al zijn aandacht vraagt) ook een huis, een vrouw en een kind.

Dat kind, een dochter, die zich in onze vertelling binnen de kortste keren van een eicel + zaadcel ontwikkelt tot een meisje van zestien, is de tweede protagonist. De vader komt op zekere dag letterlijk en figuurlijk zichzelf tegen. Hij wordt slachtoffer van wat we heden ten dage een ‘burnout’ zouden noemen. Zijn leven neemt een drastische wending, veroorzaakt door zijn scheiding en de daaropvolgende verhuis, en voor de eerste keer ooit, raakt hij geïnteresseerd in het doen en laten van zijn dochter. Misschien ook omdat zij inmiddels zijn eigen innerlijke leeftijd heeft bereikt?

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

Zij heeft zich echter allang van hem afgekeerd en ‘bewandelt enkel nog haar eigen paden’. In een interview voor TV Limburg beschreef Stijn Meuris dat heel raak als ‘de dochter die maximaal van de afwezigheid van de vader heeft geprofiteerd’. Daarop besluit de man zijn dochter te achtervolgen. Niet lang daarna kent het verhaal zijn dramatisch hoogtepunt (dat vreemd genoeg uit een simpel oogcontact blijkt te bestaan) en zijn even ‘happy’ als wrange einde.

Het stond vast dat we dit keer meteen een compacte show zouden maken (wendbaar, betaalbaar, reisklaar) en het ware prettig en overzichtelijk geweest om dit verhaal dan ook met dezelfde ploeg onder handen te nemen als die van Last Call, de Engelstalige versie van Dansen Drinken Betalen. Die titels vormen trouwens een mooi geheel: Last Call / First Contact en inhoudelijke verwantschap is er ook volop.

de ploeg

Alleen wordt het verhaal van First Contact grotendeels door het mannelijk hoofdpersonage verteld en in veel mindere mate door zijn dochter (die Sara Vertongen zou neerzetten). We moesten dus op zoek naar een acteur. Daarvoor kwam ik terecht bij Stijn Meuris (Noordkaap, Monza, Meuris). Een zanger dus eigenlijk, maar iemand die net zo goed affiniteit heeft met geschreven en gesproken woord. Ik denk dat het de soms sterk aan songtekst verwante vorm van mijn tekst (compacte zinnen, alliteratie, binnenrijm, stevig geritmeerd), de humor (die Stijn in een aantal scènes aan zijn lievelingsfilm The Big Lebowski deed denken) maar vooral ook de rest van de cast (Stijn is fan van Sara na het zien van Stijn Devillés crisistrilogie én fan van Joris die momenteel hoge toppen scheert met zijn band STUFF.) waren die hem redelijk snel overtuigden om mee te doen.

Jammerlijk was het afhaken van Paquet die op een blauwe maandag liet weten dat hij zich voor de volle honderd procent op zijn nieuwe liefde, het tatoeëren, wilde concentreren en een tijdlang geen strips zou maken. Daardoor moest ik in zeven haasten op zoek naar een andere tekenaar.

Ook hierin heb ik verschillende mensen om advies gevraagd en één naam kwam constant terug. Een bijzondere, opvallende naam, die mij niettemin niet meteen bekend in de oren klonk: Wide Vercnocke. Nochtans hadden we al eens een podium gedeeld. Op de poëzienacht in Brugge, waar wij met een aantal acteurs en muzikanten Polaroids & Happy Endings brachten. Net als bij de voorgaande acts (dichters, singer-songwriters), werd daar live bij getekend. En wel door Wide, die dat wel vaker doet, live tekenen, ondermeer bij de Brusselse versie van Sprekende Ezels, die voorgezeten wordt door mijn grote vriend Jan Ducheyne. Het is zeker één van de redenen waarom Wides naam zo vaak viel: hij heeft affiniteit met tekst (verwerkt eigen poëzie in zijn strips), maar ook met theater en muziek.

Ik sprak voor het eerst af met Wide tijdens het Graffix-festival in DeStudio, waar hij niet alleen albums signeerde, maar ook als presentator aan de slag bleek te zijn. Inmiddels had ik natuurlijk zijn albums gelezen, waarvan ik er eentje trouwens gewoon in huis bleek te hebben (zijn debuut Mijn muze ligt in de zetel, een verjaardagscadeautje van Jan), eentje in de stripwinkel kocht (Wildvlees) en eentje terplekke aanschafte bij de stand van uitgever Bries (zijn nieuwste en beste album tot op heden: Narwal).

Het bleek goed te klikken tussen ons en binnen de kortste keren (dat kon ook niet anders gezien de tijdsdruk) hadden we een strijdplan klaar. Ik zou in januari en februari 2017 stemopnames maken met Stijn Meuris en Sara Vertongen, terwijl Joris aan de muziek werkte en zou Wide zo snel mogelijk een kladversie, een eerste edit van de klankband leveren om als basis te gebruiken voor zijn tekenwerk.

werkwijze

Deze werkwijze is fundamenteel verschillend aan de conceptie van Dansen Drinken Betalen, waar tekenwerk, muziekcompositie en stemopnames min of meer tegelijk werden gemaakt vanuit het idee dat iedereen dan op elkaar zou kunnen inspelen. We werkten dan ook aan een strip-met-luisterspel, een stripalbum met een CD, twee uitgaves die door de lezer gecombineerd zouden worden, niet aan één geïntegreerd verhaal waar tekst, beeld en muziek samen in zouden worden ondergebracht.

Dat samenbrengen is bij Dansen Drinken Betalen pas goed geschied toen Kristof Van Perre en ik zijn gaan monteren aan de videosectie voor de liveversie. Bij First Contact zouden we dit bij de bron aanpakken. We wisten vooraf dat het audiowerkstuk de motor zou zijn voor het tekenwerk, dus moesten de compositie, stem- en muziekopnames voorafgaan aan het maken van de tekeningen.

Ook wisten Joris, Wide en ik dat we aan een digitaal project aan het werken waren. Met Paquet had ik een relatief klassieke strip gemaakt: ‘bandes dessinées’, een spel met tekeningen, stroken, vakjes en bladspiegels, gemaakt om te werken op papier. Kristof en ik hebben de scans van die strip vervolgens helemaal verknipt en zijn er mee aan het puzzelen gegaan om er video van te maken.

Ditmaal hadden we op voorhand een methode in gedachten, waarvoor we schatplichtig zijn aan het ideeëngoed van een groot vaderlands tekenaar, Serge Baeken. Die had tijdens experimenten met digitaal stripwerk (wij zijn heus niet de enige die daar mee bezig zijn) gemerkt dat werken met een vierkant veel voordelen biedt.

Zowel een computerscherm als een iPad zijn rechthoekig. Plaats je daar een vierkant in met je tekeningen, dan houd je links en rechts een strook zwart over waar je de navigatie /  bediening in kwijt kan. Het grootste voordeel echter, is dat het ‘Very Instagram’ is. Daar zijn ook meer en meer vierkante foto’s en videobeelden in omloop, aangezien je die op je tablet of smartphone alle kanten op kan draaien. Rechtopstaand of liggend, een vierkant blijft altijd een vierkant.

Dat is dus ons uitgangspunt geworden voor het tekenwerk van Wide en het ontwerp van de app door Bert. We waren er een beetje voor op onze hoede, aangezien een vierkant ook een heel dwingende vorm is, maar het bleek toch vooral voordelen te hebben. We delen het dan ook op alle mogelijke manieren in. De basis zijn vier kleine vierkanten die verschijnen binnen het grote vierkant dat altijd in beeld is, maar evengoed werken we fullscreen of delen we het vierkant op in twee rechthoeken (horizontaal of verticaal) of varianten daarop (twee vierkanten, één rechthoek,…) of werken we beeld in beeld (een fullscreen beeld dat staat terwijl in een kleiner vierkant de vertelling verdergaat).

Stripbeeld uit First Contact / Wide Vercnocke

Niet alleen tijdens het tekenen, ook tijdens het monteren van de beelden op de muziek, toonde het vierkant zich een groot bondgenoot. Het is daar, tijdens de montage, dat ik eens te meer de eigenheid van ons genre heb gevoeld.

Onze digitale strip onderscheidt zich dus van andere digitale strips doordat hij audiowerk onder de motorkap heeft zitten. Elke keer als ik vast kwam te zitten tijdens het monteren, was de oplossing dezelfde: focussen op de muziek. Als de beelden het ritme van de muziek volgen (of daar net tegenin gaan), komt het eigenlijk altijd goed. Zeker naar de laatste hoofdstukken toe heb ik, terwille van de muziek, redelijk wat zwart beeld ingevoegd tussen prenten in. Soms om het ritme van de vertelling op muziek te benadrukken met welgemikte ‘zwartjes’, soms net buiten het ritme om.

In de slotpassage bijvoorbeeld, waar Joris een werkelijk magistrale pianocompositie voor heeft gemaakt, heb ik ervoor geopteerd om de beelden te droppen op de hoge pianonoten die Joris hier en daar toevoegt aan de akkoorden en die mee de gevoeligheid van het muziekstuk uitmaken. Dat heeft een tijdlang veel zwart beeld tot gevolg en tekeningen die heel plots verschijnen, even bestaan en weer weg zijn voor je het weet en de vertelling zo van een suggestiviteit voorziet die muzikaal werkzaam is en dramaturgisch sluitend.

In die passage worden de beelden écht mee onderdeel van de muziek, net zoals de gesproken tekst dat op zijn beste momenten doet. Een vorm van symbiose dus, maar zonder te forceren. Alle media hebben op zichzelf kwaliteit en kunnen ook apart van elkaar bestaan, maar door ze in de juiste verhoudingen in relatie met mekaar te plaatsen, ontstaat er iets nieuws, een genre of een medium op zich. Eentje met zijn eigen dramaturgie, zijn eigen artistieke wensen en geplogenheden en mogelijk zijn eigen specifiek publiek.

digitaal gesamtkunstwerk

Gek genoeg zou ik, waar het op strips van anderen aankomt, zelf ook strips op papier verkiezen. Maar First Contact is meer dan een strip. Het is een logische stap in een artistiek parcours dat om meer media draait dan strip alleen.

We houden het gebruik van de schier eindeloze mogelijkheden die digitale applicaties bieden dan ook eerder beperkt, maar wel in de lijn van wat we er mee willen vertellen. Centraal staat het Gesamtkunstwerk, de digitale strip waar stripbeelden, stemmen en muziek een goedlopend geheel vormen. Wie zijn koptelefoon opzet en simpelweg op PLAY drukt en verder niks doet, krijgt iets te zien dat nog het meest aan een film met stilstaande beelden doet denken. De dynamiek zit in de muziek, waarop de verschijnende en verdwijnende beelden gemonteerd zijn. Sara omschreef de liveversie laatst als een film waarvan je op grondniveau de making of te zien krijgt. Goede verwoording, me dunkt.

Voor wie het allemaal te snel gaat of wie gewoon meer in de stripbeelden geïnteresseerd is dan in de andere media, biedt de app de mogelijkheid om met je vingers te reageren op het scherm. Als je een prent aanklikt, gaat de video in pauze en komt de prent fullscreen te staan. Wie nog meer detail wil kan inzoomen op de prent door te pinchen. Daarna start de video automatisch opnieuw op het punt waar je hem stilzette.

Niet alleen de stripfanaat komen we tegemoet, ook de liefhebbers van wat ik voor het gemak ‘het hoorspel’ noemen zal. Je kan de klankband afspelen zonder de beelden. Daar is het verhaal op gemaakt (om ook zonder beelden verteld te geraken). Zo kan je het meenemen op weg naar je werk of vakantiebestemming.

Net als veel videogames haalt onze app een deel van zijn ‘juice’ (in ons geval het gros van de stripbeelden) via wifi of 4G van het internet. Je moet dus verbonden zijn met een netwerk om de app au grand complet te genieten. Wat de app wel offline bevat (zonder connectie) is de klankband. Luisteren kan dus overal, precies om de mobiele luisteraar te plezieren.

Vanaf versie 2.0 zal het mogelijk zijn om de muziek te beluisteren, los van de stemmen. Een simpele ingreep waar we muzikant / componist / producer Joris Caluwaerts veel plezier mee doen. En zo ook de vele muziekfans in zijn en ons gevolg.

Wat ook gepland is voor de 2.0-versie van de app, is het publiek een alternatieve versie van ons digitaal stripverhaal bieden. We zouden Wide live willen laten tekenen terwijl hij naar de klankband luistert en de langgerekte, associatieve tekening die zo ontstaat willen capteren op video. Die zouden we als apart aanklikbare layer onder de eigenlijke stripbeelden van de app willen stoppen. Zo kan de gebruiker desgewenst switchen tussen de originele versie en de alternatieve, tussen de meer bedachte en de meer spontane versie van het tekenwerk.

We bieden dus vooral extra mogelijkheden via de weg van de deconstructie. Door dingen uit mekaar te halen, weg te halen zelfs en zo inzicht te bieden in wat ze los van elkaar betekenen. Klinkt erg intellectueel allemaal, erg ‘postmodernistisch’ – maar het past stukken beter bij ons werkstuk dan de ‘foliekes’ die we eerst in gedachten hadden (vingeranimaties, handgestuurde bruitages,…)

Vanaf 13 oktober zal de app te downloaden zijn via de App Store. Voorlopig alleen voor iPad, maar versies voor andere besturingssystemen zijn in voorbereiding. De prijs? 5,49€ oftewel geen cent te duur.

Diezelfde 13de oktober spelen we voor het eerst de liveversie in CCHA. In Hasselt dus, thuisstad van Meuris en Hornikx en één van de thuissteden van Het nieuwstedelijk. Daarna trekken we ondermeer naar Leuven (OPEK of course!), Antwerpen (hetpaleis), Diest en Amsterdam. Hopelijk een mooie opstap naar een langere tournee volgend seizoen.

Ik hoop jullie daar te zien!

Beste groet,

Adriaan

Als uitsmijter, hieronder de tweede trailer van First Contact.

First Contact – Trailer 2 from Het nieuwstedelijk on Vimeo.

Share